Σύμφωνα με τη νεοελληνική παράδοση και τη συμπεριφορά των μήντια εμφανίστηκαν από το πουθενά διάφοροι αναλυτές και άλλοι τόσοι δημοσιογράφοι για να μας εξηγήσουν τι ακριβώς γίνεται στη γειτονική χώρα, που οφείλεται και κυρίως για να παρουσιάσουν μία αρνητική εικόνα του Ερντογάν. Ως αλαζόνα στα όρια του ναπολεοντισμού, ως ακραίου ισλαμιστή και ως αυταρχικού δεσπότη.

Κάποια από τα παραπάνω χαρακτηριστικά του Ερντογάν μπορεί να ισχύουν, αν και πολλοί από τους πραγματικούς ή αυτοσχέδιους αναλυτές θεωρούν καθήκον τους να παρουσιάζουν με τα πιο μαύρα χρώματα την Τουρκία και την πολιτική τάξη της, ενώ παράλληλα πιστεύουν ότι κάθε αναβρασμός στη συγκεκριμένη χώρα λειτουργεί προς όφελος της Ελλάδας. Δεν έχουν περάσει πολλά χρόνια από τότε που επικρατούσε η πεποίθηση ότι ο διαμελισμός της Τουρκίας και η δημιουργία κουρδικού κράτους έπρεπε να είναι επιδιωκόμενος στόχος της Αθήνας... Χωρίς βέβαια να σκέπτονται ότι ο εχθρός του εχθρού δεν είναι αναγκαστικά και φίλος ή ότι μία τέτοια εξέλιξη θα μπορούσε να λειτουργήσει ως ντόμινο με βαρειές συνέπειες για μας.

Για να ξαναγυρίσουμε όμως στον Ερντογάν, παρουσιάζει χαρακτηριστικά ναπολεοντισμού αν κρίνουμε από την εξωτερική πολιτική του, όχι τόσο απέναντι στην Ελλάδα αλλά απέναντι στη Μέση Ανατολή, ειδικά με την εμπλοκή της Τουρκίας στον εμφύλιο της Συρίας, που δεν αποκλείεται να έχει σαν στόχο και ακόμη και την προσάρτηση του Χαλεπίου ή εδαφών γύρω από αυτό, που ήταν διαχρονικό όνειρο της Άγκυρας. Ο ναπολεοντισμός του διακρίνεται και από τα φαραωνικά έργα που οραματίζεται ή και έχει ήδη βάλει μπρος. Οπως επίσης ότι είναι σαφής η προσήλωσή του στον ισλαμισμό, ενώ όντως υπάρχουν κατηγορίες, ίσως και ενδείξεις για αυταρχισμό της κυβέρνησης. Υπάρχουν όμως ενδείξεις και μαρτυρίες ότι επί των ημερών του Ερντογάν η ανοχή προς τις μειονότητες είναι πολύ μεγαλύτερη από ό,τι στο παρελθόν. Και να μην ξεχνάμε ότι πολλές από τις προηγούμενες τουρκικές κυβερνήσεις δεν διακρίθηκαν και τόσο για τις δημοκρατικές τους ευαισθησίες, καθώς η επιρροή του κεμαλικού «βαθέος κράτους» ήταν καθοριστική.

Ωστόσο, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι είναι φανερό ότι υποοστηρίζεται από ένα πολύ μεγάλο μέρος του τουρκικού λαού, κυρίως των κατώτερων στρωμάτων και η δήλωσή του ότι συγκρατεί με το ζόρι το 50% των τούρκων να μην κατέλθουν σε αντιδιαδηλώσεις περιέχει αλήθεια. Ξέρει βέβαια ότι αν δεν το συγκρατούσε ο κίνδυνος δημιουργίας προϋποθέσεων για εμφύλιο θα ήταν μεγάλος και θα αποτελούσε πρόκληση για επέμβαση του στρατού, που δεν είναι καθόλου σιγουρο ότι θα επενέβαινε υπέρ του, το αντίθετο. Δεν πρέπει επίσης να ξεχνάμε ότι ο Ερντογάν βρίσκεται στην εξουσία με δημοκρατικές διαδικασίες, ούτε ότι επί των ημερών του η Τουρκία βλέπει μεγάλη οικονομική ανάπτυξη και γενικά ευημερεί. Δεν είναι λίγοι εκείνοι που υποστηρίζουν ότι πρόκειται περί οικονομικής φούσκας, αλλά αυτό μένει να το διαπιστώσουμε και προς το παρόν οι ενδείξεις είναι άλλες.

Με λίγα λόγια, δεν ξέρουμε ακόμη το βάθος και τα ακριβή αίτια της εξέγερσης στη γειτονική χώρα. Εκείνο που αναμφίβολα βλέπουμε είναι οτι οι αντιδράσεις προέρχονται από την κοσμική μεσαία τάξη (στις διαδηλώσεις δεν φαίνονταν πουθενά έστω και μία μαντήλα) και με την έννοια αυτή έχει μεγάλο ενδιαφέρον. Πρώτον, γιατί είναι φανερό ότι μετά από όσα έγιναν στο χώρο της Μέσης Ανατολή, με την λεγόμενη «Αραβική Άνοιξη» και την κατάρρευση των κοσμικών (αλλά και αυταρχικών) καθεστώτων, η κοσμική τάξη της Τουρκίας φοβάται τη συνέχεια και την σταδιακή ισλαμοποίηση της καθημερινότητας που επηρεάζει και τη δική της ζωή. Δεύτερον, ότι ενδεχομένως να αποτελέσει παράδειγμα και για την Ευρώπη. Οταν δηλαδή οι ευρωπαίοι βλέπουν ότι οι κοσμικοί αντιδρούν στην ισλαμοποίηση σε μία μουσουλμανική χώρα, ενδεχομένως να αντιδράσουν στη βαθμνιαία διείσδυση του Ισλάμ στην Ευρώπη μέσω της μετανάστευσης πληθυσμών που δεν είναι αφομοιώσιμοι. Σε μία Ευρώπη που εκτός των άλλων, μαστίζεται και από υπογεννητικότητα.

Σε κάθε περίπτωση, είναι ακόμη νωρίς για να κρίνουμε και να καταλήξουμε σε συμπεράσματα για όσα συμβαίνουν στην Τουρκία. Προς το παρόν ας αρκεστούμε στην εκτίμηση ότι αυτά που συμβαίνουν εκεί οφελούν μάλλον τον ελληνικό τουρισμό...

Άγγελος Στάγκος

[email protected]

Ακολουθήστε το reporter.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr