Από τη στιγμή που δεν το λένε αυτό οι αρχηγοί των τριών κομμάτων που στηρίζουν την κυβέρνηση Παπαδήμου, σημαίνει ότι κρίνουν πως είτε ο δρόμος που υποδεικνύει η τρόϊκα είναι ο σωστός, είτε ότι δεν υπάρχει εναλλακτική λύση, είτε ότι ο άλλος δρόμος, αν υπάρχει, είναι πιο επικίνδυνος. Εφόσον είναι έτσι, τότε ποιος ο λόγος να κάνουν καθυστέρηση, να προσπαθούν να διαπραγματευτούν με την τρόϊκα, ή και να την ξεγελάσουν, όταν μάλιστα είναι σαφές ότι οι τύποι είναι αποφασισμένοι, σκληροί και έχουν από πίσω την πλήρη πολιτική στήριξη των δανειστών μας, αν κρίνουμε από τις συνεχείς και αλλεπάλληλες δηλώσεις τους.

Αν δηλαδή τα 130 δισεκατομμύρια δίδονται στο πλαίσιο ενός τριετούς προγράμματος που προβλέπει ότι η Ελλάδα θα παύσει να έχει ελλείμματα και θα προχωρήσει σε πρωτογενές πλεόνασμα μέχρι το 2015, είναι σαφές ότι κάθε προσπάθεια να συντηρηθούν καταστάσεις που μας έφεραν στο χείλος της αβύσσου θα πρέπει να περιλαμβάνει και προτάσεις ισοδύναμων μέτρων που θα μπορούν να αποφέρουν τα αντίστοιχα. Η συνεχής αντιπαράθεση Τρόϊκας και ελληνικής πλευράς δεν έχει νόημα, αν υποτίθεται ότι συμφωνούμε στους στόχους. Το μόνο που θα είχε νόημα θα ήταν να επιμηκυνθούν οι χρόνοι της δημοσιονομικής εξυγίανσης και της προσαρμογής, αλλά οι δανειστές και οι αγορές δεν είναι διατεθειμένοι να το δεχτούν. Από την άλλη πλευρά, αυτή η μείωση των κατώτατων μισθών, στην οποία επιμένουν τόσο πολύ οι της Τρόϊκας, θα πρέπει να συνοδεύεται και από ανάλογη μείωση τιμών. Ή όχι;

Αυτή η επισήμανση δεν σημαίνει ότι η συνταγή του μνημονίου είναι καλή και άγια. Από την άλλη πλευρά θα πρέπει να ξεκαθαρίσουμε πως εννοούμε και εμείς την ανάπτυξη. Αν δηλαδή εννοούμε ότι ο κόσμος πρέπει να έχει χρήματα ώστε η ανάπτυξη να έλθει από την κατανάλωση, αυτό το μοντέλο έχει εκπνεύσει το ζην. Αν εννοούμε ότι πρέπει να προέλθει από την αύξηση της παραγωγικής βάσης, τότε να το συζητήσουμε πως μπορεί κάτι τέτοιο να γίνει. Το κακό είναι ότι δεν έχουμε ούτε τον χρόνο, ούτε την αξιοπιστία για τέτοιες συζητήσεις. Αλλά αν δεν έχουμε τον χρόνο, τότε γιατί καθυστερούμε παίζοντας κρυφτούλι; Πιστεύει στα σοβαρά κανείς ότι αν η χώρα δεν κάνει αιματηρές θυσίες και αν δεν ξεκινήσει από μία νέα αφετηρία, θα καταφέρει ποτέ να ξεκολλήσει από το τέλμα, όποια και αν είναι η κυβέρνησή της, είτε το νόμισμά της είναι το ευρώ, είτε είναι η δραχμή;

Φτωχότεροι θα είμαστε και στο ευρώ και στη δραχμή, αλλά το πρώτο τουλάχιστον προσφέρει και ένα πλαίσιο κάποιας ασφάλειας και κάποιων ελπίδων.

Άγγελος Στάγκος

[email protected]