Η εν λόγω χώρα δεν είναι μέρος της Δύσης, ούτε είναι ευθυγραμμισμένη με τον δυτικό κόσμο και τον τρόπο σκέψης, έχει άλλες ιστορικές αναφορές και συνεπώς δεν πρέπει να ανησυχούμε κάθε φορά που τα συμφέροντα της δεν συμβαδίζουν ή συγκρούονται με τα δικά μας, αυτό είναι εύλογο και αποδεκτό, όπως και το γεγονός ότι η Ρωσία δεν πρόκειται να καταστεί απόλυτα πιστός ή υπάκουος σύμμαχος της Δύσης. Αν όμως επιθυμούμε να εξελιχθεί σε ένα προβλέψιμο εταίρο -με το δικαίωμα να διαφωνεί όπου αυτή κρίνει απαραίτητο- θα πρέπει να αποφεύγουμε κινήσεις απομόνωσής του και να τον αντιμετωπίζουμε όπως την Κίνα και την Ινδία.
Οφείλουμε, πέρα από δογματισμούς, να αποδεχθούμε πως η εντεινόμενη πολυεπίπεδη αλληλεξάρτηση Ρωσίας-Δύσης επιτάσσει την οικοδόμηση μίας προβλέψιμης, μακρόπνοης και εν τέλει βιώσιμης συνεργασίας βασισμένης:
i. Σε κοινά αποδεκτούς κανόνες. Επι παραδείγματι, να παραδεχτούν την ύπαρξη τομέων της οικονομίας που θεωρούν στρατηγικής σημασίας με συνέπεια να μην είναι διατεθειμένοι να διαπραγματευτούντην εισροή ξένων κεφαλαίων. Ακόμη να καθορίσουν ένα πλαίσιο που θα διέπει τις ενεργειακές τους σχέσεις (προμηθευτή-καταναλωτή) χωρίς αυτό να σημαίνει πως θα πάψουν να διαγκωνίζονται για τις γεωπολιτικές πτυχές της ενέργειας. Μπορεί σε επίπεδο αντιλήψεων, παραστάσεων, προσεγγίσεων, κουλτούρας, αρχών και αξιών, ακόμη και οραμάτων οι δυο πλευρές να διαφέρουν, ωστόσο ένα είναι βέβαιο:πως χρειάζεται να καθοριστεί ένα σύστημα/πλαίσιο κανόνων κοινά αποδεκτών στη βάση των οποίων θα «παίζεται» το παιχνίδι.
ii. Στη συνεχή πολιτική διαβούλευση. Οι διαφωνίες είναι μέρος ακόμη και ιστορικών και στενών συμμαχιών, πολύ περισσότερο μεταξύ Δύσης-Ρωσίας. Αλλά θα πρέπει να προσλαμβάνεται ως κάτι το φυσιολογικό σε μία εν εξελίξει σχέση, να μην επιδιώκεται η υποταγή του ενός ή του άλλου, ούτε απαραίτητα αυτές -οι διαφωνίες- να οδηγούν στη σύνθεση (δεν μιλάμε για πολιτικούς φορείς αλλά για κράτη με εθνικά συμφέροντα). Οι δεδομένες διαφωνίες (προϊόν δυο διαφορετικών κοσμοθεωριών), επίσης, δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται στη βάση μίας συγκρουσιακής λογικής, μάλιστα στην περίπτωση της Ρωσίας φαίνεται να είναι μέρος της προσπάθειας της να επαναπροσδιορίσει τις σχέσεις της με τη Δύση στη βάση των νέων αναδυόμενων πραγματικοτήτων, χωρίς αυτό να αποκλείει τον διάλογο και τη διαβούλευση ώστε να επιτευχθεί καλύτερη κατανόηση των θέσεων των δυο πλευρών.
iii. Στον περιορισμό πολιτικών κινήσεων που επιδρούν συνολικά αρνητικά και την αποφυγή επιλογών που στηρίζονται σε προκαταλήψεις, στερεότυπα, συναισθηματισμούς και φοβικά σύνδρομα από την περίοδο του Ψυχρού Πολέμου και οι οποίες αντί να γεφυρώνουν εντείνουν το ψυχολογικό χάσμα μεταξύ των δυο πλευρών
iv. Στην υιοθέτηση ξεκάθαρων θέσεων (ακόμη και αντικρουόμενων) ώστε να αποφεύγονται οι παρερμηνείες για τις εκατέρωθεν προθέσεις που με τη σειρά τους καλλιεργούν κλίμα καχυποψίας και ρευστότητας,
v. Στην ενίσχυση των οικονομικών και εμπορικών μας δεσμών μέσω αμοιβαίων επενδύσεων καθώς επίσης και στην οριοθέτηση κάποιου κανονιστικού οικονομικού μοντέλου το οποίο θα λαμβάνει υπόψη τα νέα δεδομένα στους τομείς οικονομίας και εμπορίου.
vi. Τέλος, κατόπιν όλων των παραπάνω, στην εξεύρεση ενός -όχι ιδανικού αλλά λειτουργικού- μοντέλου αλληλοκατανόησης και συνεννόησης. Πρέπει όλοι να συνειδητοποιήσουμε πως στο μεταβαλλόμενο διεθνές περιβάλλον και κυρίως στον αλληλοεξαρτώμενο κόσμο μας, αυτά που μας ενώνουν με τη Ρωσία ακόμη και αν δεν είναι πρέπει να γίνουν περισσότερα από αυτά που μας χωρίζουν, το ίδιο ασφαλώς, και σε ακόμη μεγαλύτερο βαθμό, ισχύει και για τη Μόσχα. Πέρα από παιχνίδια ισχύος και τερτίπια ηγετών, είναι απολύτως σαφές πως κανένα από τα δυο μέρη δεν έχει ανάγκη μίας συνολικής και πολυεπίπεδης αντιπαράθεσης, αφού σε μία τέτοια περίπτωση και οι δυο, σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό, θα υποστούν απώλειες (εννοείται ως προς την επιρροή και τις θέσεις του, όχι σε ανθρώπινο δυναμικό) και ζημιές.
* Ανάλυση του Δρ. Κωνσταντίνου Φίλη, Επικεφαλής του Κέντρου Ρωσίας & Ευρασίας (www.cere.gr), του Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων, του Παντεί
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr