Οι ανησυχίες για την επιβράδυνση της κινέζικης οικονομίας αποτυπώθηκαν με τον πλέον ακραίο τρόπο στις τιμές των κινεζικών μετοχών και εν συνεχεία σε όλα σχεδόν τα χρηματιστήρια του πλανήτη. Η «κινεζική κρίση» ήταν η αφορμή για να εξαερωθούν σχεδόν 2,5 τρισ. δολάρια στις διεθνείς αγορές και πάνω από 2,5 δισ. ευρώ στη «Λ. Αθηνών».

Πάντως, η… «σκοτεινή πλευρά» του Χ.Α. δεν σκιάζεται μόνο από τις εξελίξεις στην Κίνα καθώς υπάρχουν και άλλες διεθνείς ή εγχώριες παράμετροι που ασκούν «αρνητικές πιέσεις» στη «Λεωφόρο Αθηνών».

Το αυξημένο πολιτικό ρίσκο, οι ανησυχίες για τη σταθερότητα της κυβερνητικής συνοχής ενόψει της ψήφισης δύσκολων νομοσχεδίων (π.χ. στο ασφαλιστικό), οι καθυστερήσεις στην αξιολόγηση ή στους τομείς των μεταρρυθμίσεων και των ιδιωτικοποιήσεων (οι παλινωδίες που παρατηρούνται με την φορολογία στον ΟΠΑΠ ή την πώληση του ΑΔΜΗΕ μόνο θετικές εξελίξεις δεν μπορούν να θεωρηθούν) αποτελούν σε αυτή τη συγκυρία βασικούς παράγοντες που κρατούν ψηλά τη «σημαία» του επενδυτικού κινδύνου για την Ελλάδα. Παράλληλα, όσο οι τράπεζες θα βρίσκονται χωρίς τα απαραίτητα κεφάλαια η οικονομία θα κινείται σε λανθάνουσα κατάσταση. 

Επιπρόσθετα, η πώληση των κόκκινων δανείων δεν θα φέρει αποτελέσματα στο κοντινό μέλλον. Στην πραγματικότητα θα πρέπει να περιμένουμε το 2017, αν όχι αργότερα, για να δούμε, με τα μέχρι τώρα δεδομένα, τις τράπεζες να πετυχαίνουν κάποιο ικανοποιητικό αποτέλεσμα από την διαδικασία διαχείρισης ή πώλησης των δανειακών τους χαρτοφυλακίων.

Την ίδια στιγμή, παράγοντες όπως οι επιπτώσεις από την αλλαγή επιτοκιακής πολιτικής της FED, η αδυναμία επίτευξης πολιτικής σύγκλισης στην Ευρώπη ένα ενδεχόμενο Brexit, η έξαρση της τρομοκρατίας, οι εντάσεις στη Μέσα Ανατολή και η αναζωπύρωση του γεωπολιτικού κινδύνου, οι ανησυχίες ότι οι «αρκούδες» έχουν επιστρέψει στις αγορές καθώς διαπιστώνουν ότι έχουν διαμορφωθεί μεγάλες «φούσκες», έχουν δημιουργήσει ένα εκρηκτικό κοκτέιλ για τα χρηματιστήρια. Η αύξηση των επιτοκίων από την FED κάνει πιο απαιτητικές τις αποδόσεις στις αναδυόμενες αγορές. Η ελληνική αγορά μπορεί να είναι φθηνή αλλά σε μια συγκυρία φθηνών αναδυόμενων ή αναπτυσσόμενων αγορών χάνει το ανταγωνιστικό της πλεονέκτημα λόγω των άλλων ειδικών κινδύνων που ενσωματώνει.

Αυτό δεν σημαίνει πως η κατάσταση δεν μπορεί να μεταβληθεί και εν δυνάμει το ελληνικό Χρηματιστήριο να αποτελέσει μια αγορά-ευκαιρία. Αφού το σύστημα δεν κατέρρευσε πέρυσι γιατί να παρουσιάσει διαλυτικά φαινόμενα φέτος, αναρωτιόταν σε σχετική του αναφορά ο γνώστης της αγοράς και αναλυτής της BETA, Μάνος Χατζηδάκης; Οι Ελληνικές επιχειρήσεις τα κατάφεραν ακόμα και χωρίς εγχώριο τραπεζικό σύστημα και φέτος που πλέον οι τράπεζες αρχίσουν να στέκονται στα πόδια τους η διαχείριση των δυσκολιών προοδευτικά θα γίνει ευκολότερη. Όταν η βελτίωση των προοπτικών ρευστότητας επανέλθει στην κανονικότητα θα έχει μεγαλύτερη ωφέλεια για τις επιχειρήσεις. Παράλληλα, οι τράπεζες είναι ανακεφαλαιοποιημένες με πιο ποιοτικά κεφάλαια και με μεγάλο απόθεμα στα εποπτικά κεφάλαια μέχρι τα βασικά όρια στους δείκτες φερεγγυότητας, ενώ διαπραγματεύονται με έκπτωση έναντι των λογιστικών τους κεφαλαίων (0,35). Την ίδια ώρα, έχουμε κινητικότητα στο μέτωπο των αποκρατικοποιήσεων (αεροδρόμια, Αστέρας κ.λπ.), ενώ ένα θετικό κλείσιμο της αξιολόγησης θα ανοίξει το δρόμο για την αγορά ελληνικών ομολόγων από την ΕΚΤ και, σε δεύτερο χρόνο, θα ανοίξει την συζήτηση για την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους. Ωστόσο, και σε αυτό το σκέλος οι εξελίξεις δεν δείχνουν να προχωρούν με ταχύτητα και είναι ενδεικτικές οι αναφορές Ντάισελμπλουμ ότι θα χρειαστούν μήνες αντί για εβδομάδες για να ολοκληρωθεί η αξιολόγηση.

Προφανώς λοιπόν, τα ανοιχτά μέτωπα είναι πολλά, τόσο σε εγχώριο όσο και διεθνές επίπεδο. Η πορεία του Χ.Α. θα εξαρτηθεί από το πώς θα «κλείσουν» όλες αυτές οι εκκρεμότητες αλλά και από το πως θα διαμορφωθεί το πολιτικοοικονομικό κλίμα σε παγκόσμιο επίπεδο. Για την ώρα το μόνο σίγουρο, αν λάβουμε υπόψη μας την «αρχή» που έκαναν οι αγορές το 2016 αλλά και τις εκτιμήσεις των αναλυτών, είναι ότι έχουμε μπει σε μια χρονιά η οποία θα διακριθεί για τις «αναταράξεις» και τη μεταβλητότητα.

Γιώργος Παπακωνσταντίνου

Ακολουθήστε το reporter.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr