Τα στοιχεία για τη διαγενεακή μεταβίβαση των οικονομικών και κοινωνικών μειονεκτημάτων συλλέχθηκαν σε επίπεδο ατόμου-μέλους του νοικοκυριού, ηλικίας 25-59 ετών κατά τη χρονική περίοδο αναφοράς εισοδήματος της έρευνας (γεννηθέντες από το έτος 1963 έως και το έτος 1997), τα οποία κατά την ηλικία των 14 ετών ζούσαν σε ιδιωτικά νοικοκυριά (πληθυσμός αναφοράς). Η περίοδος αναφοράς είναι το χρονικό διάστημα κατά το οποίο το άτομο-μέλος ήταν 14 ετών. Σκοπός είναι η διερεύνηση του κατά πόσο οικονομικά και κοινωνικά χαρακτηριστικά των γονέων (επίπεδο εκπαίδευσης, επάγγελμα) επηρεάζουν τον κίνδυνο φτώχειας και τον κοινωνικό αποκλεισμό των παιδιών κατά την ενηλικίωση.
Α. Παρουσία μητέρας ή πατέρα στο νοικοκυριό
-
▪ Το 99,8% του πληθυσμού 25-59 ετών κατά την περίοδο αναφοράς εισοδήματος της έρευνας, ζούσε σε ιδιωτικό νοικοκυριό όταν ήταν περίπου 14 ετών, ενώ το 0,2% σε συλλογική κατοικία ή ίδρυμα.
-
▪ Εκτιμάται ότι για το 99,2% του πληθυσμού αναφοράς, η μητέρα ήταν παρούσα και μέλος του νοικοκυριού, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για τον πατέρα εκτιμάται σε 95,9%. Επίσης, για το 0,4% του πληθυσμού αναφοράς, η μητέρα δεν ήταν παρούσα και μέλος του νοικοκυριού, αλλά είχε επαφή με το ερευνώμενο άτομο, ενώ, το αντίστοιχο ποσοστό για τον πατέρα εκτιμάται σε 1,3%.
Β. Εκπαίδευση παιδιών σε σχέση με την εκπαίδευση των γονέων
-
Το 2023, το 57,2% του πληθυσμού αναφοράς εμφάνιζε ανοδική εκπαιδευτική κινητικότητα1 , έχοντας ολοκληρώσει υψηλότερο επίπεδο εκπαίδευσης από αυτό του πατέρα, ενώ το 36,2% εμφάνιζε εκπαιδευτική στασιμότητα2 και το 6,6% καθοδική εκπαιδευτική κινητικότητα.
-
• Το 74,4% των παιδιών που ο πατέρας τους είχε παρακολουθήσει ή ολοκληρώσει κατώτερο επίπεδο εκπαίδευσης (καμία βαθμίδα, μερικές τάξεις Δημοτικού, Δημοτικό, Γυμνάσιο, Κατώτερη Τεχνική Σχολή) εμφάνιζε ανοδική εκπαιδευτική κινητικότητα, ενώ το 25,6% εκπαιδευτική στασιμότητα.
-
• Το 45,9% των παιδιών που ο πατέρας τους είχε ολοκληρώσει μεσαίο επίπεδο εκπαίδευσης (Λύκειο, Επαγγελματική Σχολή, Τεχνικό Επαγγελματικό Εκπαιδευτήριο, Δημόσιο ή Ιδιωτικό ΙΕΚ έως 2 έτη) εμφάνιζε ανοδική εκπαιδευτική κινητικότητα, ενώ το 47,4% εκπαιδευτική στασιμότητα και το 6,7% καθοδική εκπαιδευτική κινητικότητα.
-
• Το 72,2% των παιδιών που ο πατέρας τους είχε ολοκληρώσει υψηλό επίπεδο εκπαίδευσης (Κολέγιο διάρκειας μεγαλύτερης των 2 ετών, Ανώτερες Σχολές 3ετούς διάρκειας, ΑΤΕΙ, ΤΕΙ, ΚΑΤΕΕ, ΑΣΠΑΙΤΕ, ΑΕΙ, ΑΕΠ, Στρατιωτικές και Λοιπές Ανώτερες Σχολές, Μεταπτυχιακό, Διδακτορικό) εμφάνιζε εκπαιδευτική στασιμότητα, ενώ το 27,8% καθοδική εκπαιδευτική κινητικότητα.
-
• Για το 88,0% του πληθυσμού αναφοράς που έχει παρακολουθήσει ή ολοκληρώσει κατώτερο επίπεδο εκπαίδευσης, ο πατέρας είχε, επίσης, παρακολουθήσει ή ολοκληρώσει κατώτερο επίπεδο εκπαίδευσης, για το 9,5% μεσαίο επίπεδο εκπαίδευσης και για το 2,5% υψηλό επίπεδο εκπαίδευσης.
-
• Για το 26,0% του πληθυσμού αναφοράς που έχει ολοκληρώσει μεσαίο επίπεδο εκπαίδευσης, ο πατέρας είχε, επίσης, ολοκληρώσει μεσαίο επίπεδο εκπαίδευσης, για το 67,9% κατώτερο επίπεδο εκπαίδευσης και για το 6,2% υψηλό επίπεδο εκπαίδευσης.
-
• Για το 24,9% του πληθυσμού αναφοράς που έχει ολοκληρώσει υψηλό επίπεδο εκπαίδευσης, ο πατέρας είχε, επίσης, ολοκληρώσει υψηλό επίπεδο εκπαίδευσης, για το 41,2% κατώτερο επίπεδο εκπαίδευσης και για το 33,9% μεσαίο επίπεδο εκπαίδευσης.
Β2. Εκπαίδευση παιδιών σε σχέση με την εκπαίδευση της μητέρας
-
• Το 2023 το 61,7% του πληθυσμού αναφοράς εμφάνιζε ανοδική εκπαιδευτική κινητικότητα, έχοντας ολοκληρώσει υψηλότερο επίπεδο εκπαίδευσης από αυτό της μητέρας, ενώ το 32,9% εμφάνιζε εκπαιδευτική στασιμότητα και το 5,5% καθοδική εκπαιδευτική κινητικότητα.
-
• Το 75,2% των παιδιών που η μητέρα τους είχε παρακολουθήσει ή ολοκληρώσει κατώτερο επίπεδο εκπαίδευσης (καμία βαθμίδα, μερικές τάξεις Δημοτικού, Δημοτικό, Γυμνάσιο, Κατώτερη Τεχνική Σχολή), εμφάνιζε ανοδική εκπαιδευτική κινητικότητα, ενώ το 24,8% εκπαιδευτική στασιμότητα.
-
• Το 50,1% των παιδιών που η μητέρα τους είχε ολοκληρώσει μεσαίο επίπεδο εκπαίδευσης (Λύκειο, Επαγγελματική Σχολή, Τεχνικό Επαγγελματικό Εκπαιδευτήριο, Δημόσιο ή Ιδιωτικό ΙΕΚ έως 2 έτη), εμφάνιζε ανοδική εκπαιδευτική κινητικότητα, ενώ το 44,6% εκπαιδευτική στασιμότητα και το 5,3% καθοδική εκπαιδευτική κινητικότητα.
-
• Το 65,4% των παιδιών που η μητέρα τους είχε ολοκληρώσει υψηλό επίπεδο εκπαίδευσης (Κολέγιο διάρκειας μεγαλύτερης των 2 ετών, Ανώτερες Σχολές 3ετούς διάρκειας, ΑΤΕΙ, ΤΕΙ, ΚΑΤΕΕ, ΑΣΠΑΙΤΕ, ΑΕΙ, ΑΕΠ, Στρατιωτικές και Λοιπές Ανώτερες Σχολές, Μεταπτυχιακό, Διδακτορικό) εμφάνιζε εκπαιδευτική στασιμότητα, ενώ το 34,6% καθοδική εκπαιδευτική κινητικότητα.
-
• Για το 90,3% του πληθυσμού αναφοράς που έχει παρακολουθήσει ή ολοκληρώσει κατώτερο επίπεδο εκπαίδευσης, η μητέρα είχε, επίσης, παρακολουθήσει ή ολοκληρώσει κατώτερο επίπεδο εκπαίδευσης, για το 7,5% μεσαίο επίπεδο εκπαίδευσης και για το 2,2% υψηλό επίπεδο εκπαίδευσης.
-
• Για το 24,2% του πληθυσμού αναφοράς που έχει ολοκληρώσει μεσαίο επίπεδο εκπαίδευσης, η μητέρα είχε, επίσης, ολοκληρώσει μεσαίο επίπεδο εκπαίδευσης, για το 70,4% κατώτερο επίπεδο εκπαίδευσης και για το 5,4% υψηλό επίπεδο εκπαίδευσης.
-
• Για το 15,9% του πληθυσμού αναφοράς που έχει ολοκληρώσει υψηλό επίπεδο εκπαίδευσης, η μητέρα είχε, επίσης, ολοκληρώσει υψηλό επίπεδο εκπαίδευσης, για το 47,4% κατώτερο επίπεδο εκπαίδευσης και για το 36,8% μεσαίο επίπεδο εκπαίδευσης.
Γ. Κύρια ασχολία και επάγγελμα των παιδιών σε σχέση με την κύρια ασχολία και το επάγγελμα των γονέων
Γ1. Κύρια ασχολία και επάγγελμα των παιδιών σε σχέση με την κύρια ασχολία και το επάγγελμα του πατέρα
• Για το σύνολο των περιπτώσεων της κύριας ασχολίας του πατέρα, το υψηλότερο ποσοστό των παιδιών είναι μισθωτοί, και ακολουθούν οι κατηγορίες ανέργων, αυτοαπασχολούμενων και ασχολούμενων με οικιακές εργασίες ή/και φροντίδα παιδιών/ηλικιωμένων.
• Όταν ο πατέρας εργαζόταν ως ειδικευμένος γεωργός κτηνοτρόφος, δασοκόμος, αλιέας, ποσοστό που εκτιμήθηκε ότι αντιστοιχούσε στο 30,6% των εργαζομένων ανδρών-γονέων και εμφανίζει τη μεγαλύτερη συχνότητα από τις δέκα βασικές κατηγορίες επαγγελμάτων, σύμφωνα με τη Διεθνή Τυποποιημένη Ταξινόμηση των Επαγγελμάτων ISCO 08, το μεγαλύτερο ποσοστό των παιδιών (21,8%), επίσης ήταν ειδικευμένοι γεωργοί, κτηνοτρόφοι, δασοκόμοι, αλιείς. Ακολουθούν οι απασχολούμενοι στην παροχή υπηρεσιών και πωλητές (19,6%) και οι επαγγελματίες (14,1%).
• Όταν ο πατέρας εργαζόταν ως ειδικευμένος τεχνίτης ή ασκούσε συναφές επάγγελμα, ποσοστό που εκτιμήθηκε ότι αντιστοιχούσε στο 20,9 % των εργαζομένων ανδρών-γονέων και εμφανίζει τη δεύτερη μεγαλύτερη συχνότητα από τις δέκα βασικές κατηγορίες επαγγελμάτων, το μεγαλύτερο ποσοστό των παιδιών (23,1%) ήταν απασχολούμενοι στην παροχή υπηρεσιών και πωλητές, ενώ ακολουθούν οι επαγγελματίες (18,1%) και οι ειδικευμένοι τεχνίτες (17,5%).
• Για τρεις από τις δέκα βασικές κατηγορίες επαγγελμάτων του πατέρα, παρατηρήθηκε με τη μεγαλύτερη συχνότητα σε σχέση με τις άλλες κατηγορίες, ότι τα παιδιά ασκούν επάγγελμα της ίδιας κατηγορίας με το γονέα (επαγγελματίες , απασχολούμενοι στην παροχή υπηρεσιών και πωλητές και ειδικευμένοι γεωργοί, κτηνοτρόφοι, δασοκόμοι, αλιείς).
• Για δύο από τις δέκα βασικές κατηγορίες επαγγελμάτων του πατέρα, παρατηρήθηκε ότι τα παιδιά ασκούν επαγγέλματα της ίδιας κατηγορίας με τη δεύτερη μεγαλύτερη συχνότητα σε σχέση με τις άλλες (ένοπλες δυνάμεις, ανειδίκευτοι εργάτες, χειρώνακτες και μικροεπαγγελματίες).
Γ2. Κύρια ασχολία και επάγγελμα των παιδιών σε σχέση με την κύρια ασχολία και το επάγγελμα της μητέρας
• Για το σύνολο των περιπτώσεων της κύριας ασχολίας της μητέρας, το υψηλότερο ποσοστό των παιδιών είναι μισθωτοί.
• Το δεύτερο υψηλότερο ποσοστό ανέργων/σε αναζήτηση εργασίας (19,6%), προέρχεται από μητέρα, επίσης άνεργη /σε αναζήτηση εργασίας.
• Όταν η μητέρα εργαζόταν ως ειδικευμένη γεωργός, κτηνοτρόφος, δασοκόμος, αλιέας, ποσοστό που εκτιμήθηκε ότι αντιστοιχούσε στο 35,0% των εργαζομένων γυναικών-γονέων και εμφανίζει τη μεγαλύτερη συχνότητα από τις δέκα βασικές κατηγορίες επαγγελμάτων σύμφωνα με τη Διεθνή Τυποποιημένη Ταξινόμηση Επαγγελμάτων ISCO 08, το μεγαλύτερο ποσοστό των παιδιών (24,3%) ήταν, επίσης, ειδικευμένοι γεωργοί, κτηνοτρόφοι, δασοκόμοι, αλιείς.
Ακολουθούν οι απασχολούμενοι στην παροχή υπηρεσιών και πωλητές (18,9%) και οι επαγγελματίες (13,4%).
• Όταν η μητέρα εργαζόταν ως απασχολούμενη στην παροχή υπηρεσιών ή πωλήτρια, ποσοστό που εκτιμήθηκε ότι αντιστοιχούσε στο 16,2% των εργαζομένων γυναικών-γονέων και εμφανίζει τη δεύτερη μεγαλύτερη συχνότητα από τις δέκα βασικές κατηγορίες επαγγελμάτων, το μεγαλύτερο ποσοστό των παιδιών (29,0%) ήταν, επίσης, απασχολούμενοι στην παροχή υπηρεσιών και πωλητές.
Ακολουθούν οι επαγγελματίες (20,7%) και οι υπάλληλοι γραφείου (14,2%).
• Για τρεις από τις δέκα βασικές κατηγορίες επαγγελμάτων της μητέρας, παρατηρήθηκε με τη μεγαλύτερη συχνότητα σε σχέση με τις άλλες κατηγορίες, ότι τα παιδιά ακολουθούν επαγγέλματα της ίδιας κατηγορίας με τη μητέρα (επαγγελματίες, απασχολούμενοι στην παροχή υπηρεσιών και πωλητές, ειδικευμένοι γεωργοί, κτηνοτρόφοι, δασοκόμοι και αλιείς).
• Για μία από τις δέκα βασικές κατηγορίες επαγγελμάτων της μητέρας, παρατηρήθηκε ότι τα παιδιά ασκούν επαγγέλματα της ίδιας κατηγορίας με τη δεύτερη μεγαλύτερη συχνότητα σε σχέση με τις άλλες (ανειδίκευτοι εργάτες, χειρώνακτες και μικροεπαγγελματίες).
Δ. Οικονομική Κατάσταση του νοικοκυριού
Αναφορικά με τα χαρακτηριστικά που περιγράφουν την οικονομική κατάσταση του νοικοκυριού παρατηρούνται τα ακόλουθα: • Το 83,2% του πληθυσμού αναφοράς ζούσε σε ιδιόκτητη κατοικία ενώ το 12,8% ζούσε σε ενοικιασμένη και το 2,3% σε κατοικία παραχωρημένη δωρεάν.
• Για την οικονομική κατάσταση των νοικοκυριών στα οποία ζούσαν, το 43,0% του πληθυσμού αναφοράς δήλωσε ότι αυτή ήταν σχετικά καλή, ενώ ακολουθούν με ποσοστό 26,4% η καλή οικονομική κατάσταση και με 13,5% η σχετικά κακή οικονομική κατάσταση.
• Σχετικά με την οικονομική δυνατότητα των νοικοκυριών να καλύπτουν τις ανάγκες των παιδιών-μελών τους:
o Για τις βασικές σχολικές ανάγκες (βιβλία και λοιπός σχολικός εξοπλισμός), το 89,5% του πληθυσμού αναφοράς δήλωσε ότι το νοικοκυριό τους μπορούσε να τις καλύψει (87,3% το 2019), ενώ για το 9,7% το νοικοκυριό δεν είχε την οικονομική δυνατότητα και για το 0,8 % δεν μπορούσε να τις καλύψει για άλλους λόγους.
o Για την παροχή ενός τουλάχιστον γεύματος την ημέρα, το οποίο περιλάμβανε κρέας, κοτόπουλο, ψάρι (ή λαχανικά ίσης αξίας για χορτοφάγους), το 87,7% του πληθυσμού αναφοράς δήλωσε ότι το νοικοκυριό τους μπορούσε να το προσφέρει (84,6% το 2019), ενώ για το 10,8% το νοικοκυριό δεν είχε την οικονομική δυνατότητα και για το 1,5% δεν μπορούσε να το παρέχει για άλλους λόγους.
o Για τις διακοπές διάρκειας τουλάχιστον μίας εβδομάδας ετησίως, το 51,9% του πληθυσμού αναφοράς δήλωσε ότι το νοικοκυριό τους μπορούσε να τις προσφέρει (48,0% το 2019), ενώ για το 33,7% το νοικοκυριό δεν είχε την οικονομική δυνατότητα και για το 14,5% δεν μπορούσε να τις προσφέρει για άλλους λόγους.
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr