Περαιτέρω δράση δεν μπορεί να αποκλειστεί, αλλά θεωρούμε ότι είναι εξαιρετικά απίθανο κατά την προσεχή συνεδρίαση

To Διοικητικό Συμβούλιο της BoJ θα συνεδριάσει στις 30 Απριλίου και στη συνέχεια θα έχουμε τη δημοσίευση της εξαμηνιαίας Έκθεσης για την Οικονομική Δραστηριότητα και τις Τιμές. Έχουν περάσει δύο χρόνια από τότε που ξεκίνησε η BoJ την ποσοτική και ποιοτική χαλάρωση (QQE) με στόχο την επίτευξη του 2% για τον πληθωρισμό εντός περίπου διετίας . Αλλά ο δομικός πληθωρισμός βάσει του ΔΤΚ επιβραδύνθηκε στο 0,0% σε ετήσια βάση το Φεβρουάριο ενώ αναμένεται περαιτέρω άμβλυνση στο άμεσο μέλλον. Η πτώση του πληθωρισμού οδηγείται από την πτώση των τιμών του πετρελαίου, αλλά ακόμα και χωρίς τις τιμές της ενέργειας, ο πληθωρισμός εξακολουθεί να είναι στο 0,4%. Ο στόχος της BoJ φαίνεται βέβαιο ότι δε θα επιτευχθεί, ακόμα και αν επιτρέψουμε σημαντικό περιθώριο ελιγμών όσον αφορά την ερμηνεία του χρονικού πλαισίου της «διετίας». Ως εκ τούτου, ορισμένοι θα συνεχίσουν πιθανότατα να αναμένουν επιπλέον χαλάρωση.

Περαιτέρω δράση δεν μπορεί να αποκλειστεί, αλλά θεωρούμε ότι είναι εξαιρετικά απίθανο κατά την προσεχή συνεδρίαση. Αυτό συμβαίνει κυρίως επειδή η κυβέρνηση δεν επιθυμεί  επιπλέον χαλάρωση, έχοντας επίγνωση της ζημίας που η υποτίμηση του γιεν κάνει στην πραγματική οικονομία. Η φαινομενικά αυστηρή στάση του Διοικητή Haruhiko Kuroda αναφορικά με τις τιμές έχει δημιουργήσει ανησυχία στους στενότερους συμβούλους του Πρωθυπουργού Σίνζο Άμπε, ο οποίος έχει επανειλημμένως αναφέρει ότι η επίτευξη του στόχου 2% για τον πληθωρισμού δεν πρέπει να γίνει βεβιασμένα.

Ούτε η ίδια η BoJ δε θα πρέπει να αγνοεί τη ζημία που ένα αδύναμο νόμισμα επιφέρει στην πραγματική οικονομία. Παρά το γεγονός ότι η Τράπεζα της Ιαπωνίας εξακολουθεί να ισχυρίζεται ότι το QQE έχει τα αναμενόμενα αποτελέσματά, η οικονομική ανάπτυξη εξακολουθεί να αποκλίνει πολύ προς τα κάτω σε σχέση με τις προβλέψεις, ακόμη και με την απουσία μεγάλων απροσδόκητων εξωγενών διαταραχών (η αύξηση του ΦΠΑ δεν ήταν ένα σοκ, αφού αποφασίστηκε πριν ξεκίνησει το QQE). Πριν από δύο χρόνια, στην πρώτη έκθεση που εκδόθηκει υπό την ηγεσία της BoJ από τον Kuroda, οι μέσες προβλέψεις για την οικονομική ανάπτυξη ήταν 2,9% για τη χρήση 2013 και 1,4% για τη χρήση 2014. Τα  πραγματικά νούμερα όμως ήταν 2,1% για τη χρήση2013, και μία συρρίκνωση περίπου 1% φαίνεται πλέον πιθανή για το οικονομικό έτος 2014.

Ο κύριος λόγος για αυτή την εσφαλμένη εκτίμηση είναι ότι η «τονωτική» επίδραση της υποτίμησης του γιεν επί των μεταποιητικών εξαγωγών και των κεφαλαιουχικών δαπανών υπολειπόταν κατά πολύ των προσδοκιών, ενώ οι συμπιεστικές επιπτώσεις της υποτίμησης στην ιδιωτική κατανάλωση  υπερέβη κατά πολύ τις προσδοκίες. Δεν βλέπουμε την υποτίμηση του γιεν να οδηγεί σε μεγάλη βελτίωση της παραγωγής ή των επενδύσεων κεφαλαίου, τώρα που η Ιαπωνία έχει εισέλθει σε πλήρη απασχόληση και τα αρνητικά δημογραφικά στοιχεία της περιορίζουν τη ζήτηση και την προσφορά εργασίας. Αν και η Τράπεζα της Ιαπωνίας δε θα το παραδεχθεί δημόσια, η άποψη αυτή σίγουρα κερδίζει έδαφος εντός της κεντρικής τράπεζας.

Ένα άλλο πράγμα που φαίνεται να αποθαρρύνει την BoJ από περαιτέρω χαλάρωση είναι η στάση της κυβέρνησης για τη δημοσιονομική πολιτική. Όταν η BoJ αποφάσισε να ενισχύσει το QQE τον περασμένο Οκτώβριο, ο κύριος λόγος ειπώθηκε ότι είναι η ανησυχία ότι η πτώση των τιμών του πετρελαίου θέτει σε κίνδυνο την εκκολαπτόμενη ανάκαμψη των προσδοκιών για τον πληθωρισμό σε μια εποχή που η απόκλιση της παραγωγής επιδεινώνεται μετά από απρόσμενα ισχυρή συρρίκνωση της οικονομίας μετά την αύξηση του ΦΠΑ. Αλλά ο Κυβερνήτης φαινόταν να έχει μια υστεροβουλία: να ενθαρρύνει τον Πρωθυπουργό να εγκρίνει το δεύτερο στάδιο της αύξησης του συντελεστή ΦΠΑ που είχε προγραμματιστεί για τον Οκτώβριο του 2015. Στην περίπτωση αυτή, ο κος Άμπε επέλεξε να καθυστερήσει την αύξηση των φόρων. Η έξοδος από το QQE θα είναι δύσκολη, ακόμη και αν ο πληθωρισμός ανέλθει, εκτός αν υπάρχει ισχυρή εμπιστοσύνη στην αγορά των JGBs. Λόγω αυτών των ανησυχιών, ο Κυβερνήτης Kuroda στο Συμβούλιο για την Οικονομική και Δημοσιονομικής Πολιτικής (CEFP), προέτρεψε πρόσφατα την κυβέρνηση να δώσει μεγαλύτερη προτεραιότητα στη δημοσιονομική εξυγίανση.

Επίσης, θέματα επίτευξης των στόχων τάσσονται ενάντια σε περαιτέρω χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής. Μία περαιτέρω χαλάρωση υπό το ισχύον πλαίσιο πολιτικής θα σήμαινε αύξηση του στόχου της νομισματικής βάσης. Και επειδή ο κυβερνήτης Kuroda δεν επιθυμεί τη σταδιακή υλοποίηση των στόχων, η μικρότερη αποδεκτή μονάδα αύξησης θα ήταν πιο πιθανό να είναι 10 τρις γιεν. Αλλά η ρευστότητα στην αγορά των JGBs έχει ήδη μειωθεί σημαντικά, και οι ελλείψεις της προσφοράς σημαίνει ότι η κεντρική τράπεζα δεν μπορεί πιθανώς να ενισχύσει τις πράξεις αγοράς, ακόμη και με τους σημερινούς ρυθμούς. Η Τράπεζα της Ιαπωνίας θα μπορούσε να αυξήσει τις αγορές της σε στοιχεία ενεργητικού κινδύνου. Αλλά αυτό ενδεχομένως να επιφέρει ακραίες στρεβλώσεις στις αγορές περιουσιακών στοιχείων. Κάποιοι θα μπορούσαν να υποστηρίξουν ότι η BoJ θα μπορούσε να αγοράσει ομόλογα που εκδίδονται από περιφερειακές κυβερνήσεις και ομόλογα με εγγύηση του δημοσίου, αλλά η μαζική αγορά θα ήταν δύσκολο να συνεχιστεί δεδομένης της μικρής κλίμακας της αγοράς.

Όπως έχουν τα πράγματα, η οικονομία εξακολουθεί να επεκτείνεται, αν και με αδύναμο ρυθμό, ενώ το παραγωγικό κενό θα πρέπει να συνεχίσει να βελτιώνεται καθώς η μείωση των τιμών της ενέργειας κρατούν την εγχώρια ζήτηση σε τροχιά ανάκαμψης. Τα αποτελέσματα από τη λεγόμενη «άνοιξη των μισθών»  δείχνουν κάπως υψηλότερες αυξήσεις στο βασικό μισθό από ότι πέρυσι, ασκώντας ανοδικές πιέσεις στις τιμές. Λαμβάνοντας υπόψη το κόστος και τους κινδύνους που συζητήθηκαν παραπάνω, δεν αναμένουμε ότι η BoJ θα επιλέξει περαιτέρω ποσοτική χαλάρωση κάτω από αυτές τις συνθήκες.

Ακολουθήστε το reporter.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr