Σε ποια περίπτωση η Fed θα εγκαταλείψει τις όποιες σκέψεις για αύξηση επιτοκίων;

Η Fed ανησυχεί για το κατά πόσο η οικονομία θα φτάσει σε πορεία ικανοποιητικής και βιώσιμης ανάπτυξης, η οποία θα δώσει τη δυνατότητα να αποκατασταθεί η νομισματική πολιτική σε ένα πιο «φυσιολογικό» επίπεδο όπου θα έχουν τα πολεμοφόδια να αντιμετωπίσουν μία ακόμα οικονομική ύφεση. Τα τελευταία τέσσερα χρόνια έχουν αποδείξει ότι η υπερβολική νομισματική πολιτική δεν ήταν ικανή να παράξει βιώσιμη ανάπτυξη πάνω από 2%, με το ΑΕΠ να βρίσκεται κατά μέσο όρο μόλις στο 1,8% μετά την κρίση στις ΗΠΑ. Η πρόσφατη οικονομική απόδοση, συνδυασμένη με το χαμηλό πληθωρισμό, είχε ως αποτέλεσμα μία πιο «εύκολη» νομισματική πολιτική για περισσότερο διάστημα από τις όποιες προσδοκίες.

Παρά την απογοητευτική ανάπτυξη, η οποία έχει πέσει σε πολύ χαμηλότερα επίπεδα από τις προσδοκίες της Fed (και της αγοράς), το ποσοστό ανεργίας έχει πέσει πολύ πιο γρήγορα από ότι αναμενόταν. Κατά τη διάρκεια της ίδιας μετά-κρίσης περιόδου, το ποσοστό ανεργίας έχει μειωθεί εντυπωσιακά κατά 3,9 ποσοστιαίες μονάδες, από το υψηλό 10% σε 5,9% το Σεπτέμβριο. Ο συνδυασμός χαμηλότερου ρυθμού ανάπτυξης και περισσότερης προόδου στο ποσοστό ανεργίας υποδηλώνει ότι η τάση ανάπτυξης είναι πολύ χαμηλότερη από 1,8% κατά μέσο όρο αυτή την περίοδο, και όχι 2-2,3% που η Fed προσδοκά ως βασική τάση για την μακροπρόθεσμη ανάπτυξη. Εκτός και αν υπάρξει αύξηση της συμμετοχής του εργατικού δυναμικού και/ή  αύξηση της παραγωγικότητας, το οποίο επίσης υποδηλώνει ότι το παραγωγικό κενό είναι μικρότερο και ότι υψηλότερος πληθωρισμός μπορεί να έρθει νωρίτερα από ότι θέλει να πιστεύει η Fed. Παρόλο που υπάρχει αυτό το ρίσκο, η Fed φαίνεται ότι προς το παρόν είναι πρόθυμη να δεχθεί ότι η τάση ανάπτυξης είναι πολύ χαμηλότερη και ότι η πολιτική είναι απίθανο να υπαγορευθεί από αυτή την πιθανή πραγματικότητα.

Παρόλο που πιστεύουμε ότι η Fed ανησυχεί για την κανονικοποίηση των επιτοκίων, θεωρούμε ότι η πιθανότητα επιστροφής στη ζώνη μηδενικών επιτοκίων (zero lower bound, ZLB) είναι αρκετά μεγάλη. Υπάρχουν τρεις λόγοι γιατί τα επιτόκια θα μπορούσαν να επιστρέψουν στο ZLB: 1)μεγάλη αύξηση ή πολύ γρήγορη αύξηση απαιτεί από την Fed να αλλάξει τροχιά, 2) εξωτερικές διαταραχές (για παράδειγμα ένα γεω-πολιτικό σοκ) και 3) το μακροπρόθεσμο overnight επιτόκιο το οποίο είναι συνεπές με το στόχο 2% της Fed για τον πληθωρισμό δε δίνει στη Fed αρκετά περιθώρια περικοπών ώστε να αντιμετωπίσει χρηματοοικονομικές κρίσεις. Σε 3 από τις 4 κύκλους χαλαρότητας (Ιουν 89-Σεπτ 92, Ιαν01-Ιουν03 και Σεπτ 07-Δεκ08) η Fed έχει μειώσει το επιτόκιο των κεφαλαίων της περισσότερο από 500 bits το δευτερόλεπτο ως απάντηση σε χρηματοοικονομικές κρίσεις. Φυσικά, στην πιο πρόσφατη περίπτωση, η Fed στράγγιξε επίσης το ισοζύγιό της κατά $4,5τρις. Δεδομένων των εκτιμήσεων της ίδιας της Fed για το μακροπρόθεσμο επιτόκιο των Fed κεφαλαίων ανάμεσα σε 3,25-4,25%, φαίνεται αρκετά πιθανό η Fed να επιστρέψει στο ZLB και να υιοθετήσει άλλο ένα γύρο από QE.

Η Fed διακινδυνεύει να μείνει πίσω στην καμπύλη επιτοκίων εάν το παραγωγικό κενό είναι μικρότερο από ότι αναμένεται, ενώ το κόστος μία πρόωρης σύσφιξης είναι να παραμείνει η Fed στο ZLB για πολύ περισσότερο χρόνο. Η Fed θα χρειαστεί να θέσει τη συσφικτική της πολιτική στο «ακριβές» σωστό χρονοδιάγραμμα ώστε να αποφύγει μία ταχεία επιστροφή στο ZLB.