"Δεν έχει σημασία πόσα χάνεις, αρκεί να κερδίζεις περισσότερα" συνηθίζει να λέει ο George Soros.

Ένα από τα λίγα πράγματα που θα ακούσετε από έναν trader είναι να κάνει ανάλυση των ζημιών του. Όλοι είναι πρόθυμοι να μιλήσουν και να υπερηφανευτούν για ένα καλό trade, αλλά ελάχιστοι είναι αυτοί που θα μιλήσουν με ανακούφιση για μια ζημιά, από ένα αποτυχημένο trade. Αυτό μπορεί εύκολα να δικαιολογηθεί από την ανθρώπινη φύση, η οποία απορρίπτει οποιαδήποτε αναφορά σε κάποια αποτυχία. Για να σταμτήσει να υφίσταται αυτό, χρειάζεται επίπονη εκπαίδευση και αυτός είναι ο λόγος που οι επαγγελματίες traders δε διστάζουν να μιλήσουν ή να δημοσιεύσουν τις ζημιές τους.

Άλλωστε, η ζημιά είναι εκ των πραγμάτων στη φύση του trading και η αποδοχή αυτής της ζημιάς είναι κεφαλαιώδους σημασίας για τη μακροημέρευση ενός trader. Η γνώση ότι το επόμενο trade – και πολλά ακόμα – μπορεί να είναι χαμένο, έχει πολύ μεγάλη σημασία για το τελικό αποτέλεσμα ενός trader. Άλλωστε, ακόμα και οι μεγαλύτερες επενδυτικές τράπεζες και τα μεγαλύτερα hedge funds, δημοσιεύουν και τις ζημιές τους. Και παρόλα αυτά, μακροχρόνια καταγράφουν εξαιρετικές αποδόσεις.

Η αποδοχή της ζημιάς

Παραπάνω αναφέραμε ότι η αποφυγή αποδοχής μιας ζημιάς είναι στη φύση του ανθρώπου. Το να ακολουθεί κανείς όμως τη φύση, είναι άκρως επικίνδυνο στο trading. Όπως θα γνωρίζουν πολλοί traders, το να είσαι ένας αντιθετικός επενδυτής (contrarian) μπορεί να αποφέρει πολλά κέρδη. Μπορεί όμως να αποβεί εύκολα μια καταστροφική στρατηγική αν δεν υπάρχει η δυνατότητα για την αποδοχή της ζημιάς.

Όσο επίπονη και να είναι μια ζημιά (ή και περισσότερες) αποτελούν αναπόφευκτα μια παράμετρο του trading. Σχεδόν πάντα, οι απώλειες έχουν μεγαλύτερο αντίκτυπο στο ψυχολογικό κομμάτι του trading. Στην πραγματικότητα δε μπορούμε να αποφύγουμε τις ζημιές στο trading. Όσο κάποιος προσπαθεί να αποφύγει μια μελλοντική ζημιά, οδηγείται σε λάθη τα οποία κοστίζουν ακριβά τόσο σε κεφάλαιο όσο και στην ψυχολογία. Μερικά παραδείγματα που υποδηλώνουν έλλειψη γνώσης και εμπειρίας στο trading και κατ’ επέκταση αδυναμία αποδοχής μιας ζημιάς είναι τα ακόλουθα: το κλείσιμο των κερδοφόρων trades νωρίς, η διακράτηση ζημιογόνων trades και η πρόσθεση νέων θέσεων σε άλλα επίπεδα, η τοποθέτηση του stop loss πολύ κοντά και άρα σε λάθος επίπεδα για να είναι η ζημιά μικρή, η μετακίνηση του stop loss γιατί λίγο χαμηλότερα είναι μια στήριξη και στη συνέχεια η αγορά θα «γυρίσει», η αδυναμία να εισέλθει σε ένα trade όταν το «σήμα» είναι πιο ξεκάθαρο από ποτέ.

Το να καταφέρει κάποιος να αποδέχεται συστηματικά τις ζημιές από το trading, συνιστά μια αυστηρά διανοητική διαδικασία, η οποία θα πρέπει να αναπτυχθεί προκειμένου να βελτιώσει τον ίδιο τον trader.

Πως μαθαίνει κάποιος να αποδέχεται τις ζημιές του

Πρέπει να υιοθετήσει την κατάλληλη πνευματική και διανοητική στάση, απέναντι στο trading. Το trading βασίζεται στις πιθανότητες και αυτό σημαίνει ότι ένα setup που σήμερα δούλεψε και οδήγησε σε κέρδη, αύριο είναι πιθανόν να οδηγήσει σε ζημιές γιατί η αγορά είχε διαφορετική ανταπόκριση. Αν το setup είναι αποδεδειγμένο ότι μπορεί να παράγει κέρδη σε βάθος χρόνου, τότε οι ζημιές θα είναι εκ των πραγμάτων ελεγχόμενες. Άλλωστε όπως λέει και ο George Soros: Δεν έχει σημασία πόσα χάνεις, αρκεί να κερδίζεις περισσότερα.

Πως μαθαίνει κάποιος από τις ζημιές

Μια ζημιά, δεν οφείλεται απαραίτητα σε ένα κακό trade. Και αυτό είναι που πρέπει να αναζητήσουμε από μια ζημιά για να γίνουμε καλύτεροι: ποιος είναι ο λόγος που προκάλεσε τη ζημιά. Είναι ένα σφάλμα της στρατηγικής μας; Είναι οι συνθήκες της αγοράς οι οποίες μεταβλήθηκαν; Είναι η αλλαγή της επενδυτικής μας συμπεριφοράς; Οτιδήποτε και αν είναι, αν δεν το αναγνωρίσουμε, δε θα μπορέσουμε να το διορθώσουμε ή να το βελτιώσουμε. Και για να το αναγνωρίσουμε θα πρέπει να έχουμε μάθει να αποδεχόμαστε τη ζημιά και να την εξετάζουμε.