Η BoJ σύμφωνα με πληροφορίες εξετάζει το ενδεχόμενο να υιοθετήσει μία πολιτική Operation Twist όπως έκανε και η Fed

*Το παρακάτω άρθρο δημοσιεύεται ως guest

Πολλοί από τους συμμετέχοντες στην αγορά ομολόγων ακόμα θεωρούν ότι χωρίς την επίδραση ενός ασθενούς γεν, η Ιαπωνία θα επιστρέψει σε κατάσταση αποπληθωρισμού. Εάν η οικονομία, όμως, συνεχίσει να ενδυναμώνεται τότε το παραγωγικό κενό θα κλείσει σταδιακά, το επίπεδο πλήρους απασχόλησης θα επιτευχθεί περίπου στα μέσα του 2015 και ο πληθωρισμός θα αυξηθεί παράλληλα με την ανάκαμψη των μισθών. Παρόλο που η πρόσφατη σύσφιξη στην αγορά εργασίας υποδηλώνει ότι το επίπεδο πλήρους απασχόλησης θα μπορούσε να επιτευχθεί νωρίτερα, η BoJ υποστηρίζει ότι είναι ακόμα πολύ νωρίς για να μιλήσουμε για μία πολιτική εξόδου από τις χαλαρές νομισαμτικές πολιτικές. Πώς όμως θα δράσει η BoJ με το τέλος του αποπληθωρισμού;

Υπό κανονικές συνθήκες, μία κεντρική τράπεζα με στόχο τη σταθερότητα των τιμών θα πρέπει με το πέρας του αποπληθωρισμού, να ξεκινήσει να σκέφτεται πώς θα ακυρώσει την πολιτική μηδενικού επιτοκίου και μαζικών αγορών κυβερνητικών ομολόγων. Κάτι τέτοιο όμως θα οδηγούσε το μακροπρόθεσμο επιτόκιο της Ιαπωνίας στα ύψη με αποτέλεσμα τη ραγδαία αύξηση του κόστους εξυπηρέτησης χρέους που με μαθηματική ακρίβεια θα οδηγήσει σε μια οικονομική κρίση. Με άλλα λόγια όταν η Ιαπωνία βγει από τον αποπληθωρισμό, η BoJ δε θα είναι σε θέσει να τερματίσει την τρέχουσα πολιτική της. Η σταθερότητα των τιμών θα αποτελέσει δευτερεύοντα στόχο.

Εάν ο στόχος πληθωρισμού εγκαταλειφθεί και ο πληθωρισμός αυξηθεί στο εύρος 4-5% και η πολιτική μηδενική επιτοκίου συνεχιστεί τότε είναι πιθανό το βραχυπρόθεσμο πραγματικό επιτόκιο να βρεθεί από -5% σε -4% και το μακροπρόθεσμο πραγματικό επιτόκιο από -3% σε -1.5%. Η μείωση του δημόσιου χρέους θα είναι τότε εφικτή εις βάρος των καταθετών, συνταξιούχων και των ασφαλιζομένων οι οποίου θα έρθουν αντιμέτωποι με ένα φόρο πληθωρισμού. Καθώς οι περισσότερες προηγμένες χώρες έχουν επίσης υπερβολικά χαμηλά επίπεδα επιτοκίου, δεν είναι πιθανό, τουλάχιστον προς το παρόν, να δούμε μία σημαντική υποτίμηση του γεν ακόμα και αν ξεκινήσει μία οικονομική κρίση. Αλλά όταν και αυτές οι χώρες ξεκινήσουν την «κανονικοποίηση» των επιτοκίων τότε υπάρχει ο κίνδυνος τα κεφάλαια που φεύγουν από την Ιαπωνία να αυξηθούν δραματικά, οδηγώντας το γεν σε μία απότομη υποτίμηση και υποδαυλίζοντας τον πληθωρισμό. Με άλλα λόγια εάν το γεν υποτιμηθεί δραματικά λόγω μίας οικονομικής κρίσης, τότε ο πληθωρισμός θα αυξηθεί σε διψήφια επίπεδα. Τι θα μπορούσε να κάνει η BoJ για να αποτρέξει να συμβεί κάτι τέτοιο;

Κάποιος θα μπορούσε να ισχυριστεί ότι η BoJ είναι ανίσχυρη στο να δράσει αφού η νομισματική πολιτική θα είναι υποταγμένη στις υπηρεσίες διαχείρισης του χρέους κάτω από συνθήκες χρηματοοικονομικής κρίσης. Όταν η νομισματική πολιτική κυριαρχείται από δημοσιονομικές ανησυχίες, τότε οι τιμές διαμορφώνονται με βάση την κυβερνητική δημοσιονονιμική κι όχι νομισματική πολιτική. Επομένως, για την αποτροπή της επιτάχυνσης του πληθωρισμού, ένα πιθανό σχέδιο δράσης για την κυβέρνηση θα ήταν να επιδείξει δημοσιονομική πειθαρχία και συγκράτηση των δαπανών.

Η BoJ σύμφωνα με πληροφορίες εξετάζει το ενδεχόμενο να υιοθετήσει μία πολιτική Operation Twist όπως έκανε και η Fed τη δεκαετία του 1960 αλλά και πρόσφατα, που συμπεριλαμβάνει τη συνεχόμενη επιθετική αγορά μακροπρόθεσμων ιαπωνικών κυβερνητικών ομολόγων συνδυασμένη με αυξήσεις των overnight επιτοκίων. Αν και πιθανόν μια τέτοια πολιτική να επιτύχει την αποτροπή της αύξησης του μακροπρόθεσμου επιτοκίου, είναι πολύ απίθανο να αποτρέψει την επιτάχυνση του πληθωρισμού ή μια δραματική υποτίμηση του γεν σε περίπτωση που συμβεί ένα πληθωριστικό σοκ. Το εάν κάτι τέτοιο συμβεί εξαρτάται από τις ισχύουσες οικονομικές συνθήκες και η αντίστροφη καμπύλη αποδόσεων (yield curve) που δημιουργείται μπορεί να επιβαρύνει την BoJ με τεράστιες ζημιές.