Ποιές είναι οι προβλέψεις για την πορεία της αμερικανικής οικονομίας και το δημόσιο χρέος;

Στις αρχές του μήνα η Επιτροπή Προϋπολογισμού του Κογκρέσου δημοσίευσε τις προβλέψεις της για την πορεία της οικονομίας και το δημόσιο χρέος για τη δεκαετία 2014-2024.

Το έλλειμμα τα τελευταία χρόνια έχει μειωθεί σημαντικά και αναμένεται να συνεχίσει να μειώνεται τα επόμενα δύο χρόνια και όπως αναφέρει η έκθεση εκτιμάται στα 514 δισ. για το 2014, έναντι 1,4τρισ. το 2009 που ήταν χρονιά ύφεσης για την αμερικανική οικονομία, ενώ για το 2015 προβλέπει το έλλειμμα να φτάσει τα 478 δισ. δηλαδή στο 2,6% του ΑΕΠ.

Μετά το 2015 τα έσοδα αναμένεται να αυξηθούν στον ίδιο ρυθμό με το ΑΕΠ ενώ οι δαπάνες θα αυξηθούν με μεγαλύτερο ρυθμό, εξαιτίας της ανόδου των επιτοκίων και συνεπώς της αύξησης στην καταβολή τόκων καθώς και της γήρανσης του πληθυσμού που θα αυξήσει τις δαπάνες για την υγεία. Παρόλο που στους υπόλοιπους τομείς της οικονομίας οι δαπάνες θα μειωθούν, αναμένεται αύξηση του ελλείμματος.

Το σημαντικό έλλειμμα των τελευταίων ετών έχει συμβάλει στην αύξηση του χρέους σε πολύ υψηλά επίπεδα σε σύγκριση με το μέγεθος της οικονομίας βάση ιστορικών στοιχείων, γεγονός που δυνητικά μπορεί να έχει αρνητικές συνέπειες όπως ο περιορισμός της ανάπτυξης, το μικρό περιθώριο ελιγμών σε έκτακτες οικονομικές συνθήκες και η αύξηση του ενδεχόμενου μιας δημοσιονομικής κρίσης.

Μετά την αργή ανάκαμψη από την ύφεση του 2007-2009 η οικονομία αναμένεται να αναπτυχθεί με σταθερό ρυθμό το 2014 με το πραγματικό ΑΕΠ να αυξάνεται κατά 3% μεταξύ των τελευταίων τριμήνων του 2013 και 2014, τη μεγαλύτερη ποσοστιαία αύξηση των τελευταίων δέκα ετών.

Παρά την ανάπτυξη που αναμένεται μέχρι και το 2017 η οικονομία θα εξακολουθήσει να έχει αχρησιμοποίητους πόρους και εργατικό δυναμικό και παρόλο που η ανεργία αναμένεται να μειωθεί, δε θα πέσει κάτω από τα επίπεδα του 6% πριν από το τέλος του 2016.

Μετά το 2017 η έκθεση αναφέρει ότι η ανάπτυξη θα μειωθεί σε επίπεδα κάτω του μέσου όρου των τελευταίων δεκαετιών, με τη γήρανση του πληθυσμού να επιφέρει μικρότερη ανάπτυξη στο εργατικό δυναμικό. Ο πληθωρισμός για την επόμενη δεκαετία αναμένεται να παραμείνει κάτω από τα επίπεδα του 2% με τα επιτόκια των Treasuries να αυξάνονται, από τα χαμηλά επίπεδα που βρίσκονταν κατά τη διάρκεια της ύφεσης, κοντά στους ιστορικούς μέσους όρους.

Η έκθεση για τον προϋπολογισμό εκτιμά ότι το έλλειμμα θα μειωθεί από το 4,1% του ΑΕΠ στο 2,6% το 2015 πριν διαμορφωθεί στο 4% μετά το 2022 και μέχρι το 2024 με το χρέος να ακολουθεί παρόμοια πορεία. Τα κρατικά έσοδα αναμένεται να αυξηθούν κατά 9% φέτος και να διαμορφωθούν στο 17,5% του ΑΕΠ. Αξίζει να σημειωθεί ότι τα τελευταία χρόνια τα έσοδα βρίσκονταν κάτω του μέσου όρου εξαιτίας της μείωσης των εισοδημάτων κατά τη διάρκεια της ύφεσης και της κατάργησης ή μείωσης κάποιων φόρων.

Η λήξη της ισχύος τέτοιων έκτακτων φορολογικών διατάξεων και η βελτίωση της συνολικής εικόνας της οικονομίας αναμένεται να οδηγήσουν στην αύξηση των κρατικών εσόδων.

Όσων αφορά στις δαπάνες εκτιμάται ότι θα αυξηθούν σταδιακά παρά το γεγονός ότι οι αμυντικές δαπάνες θα μειωθούν, εξαιτίας κυρίως των παροχών υγείας και κοινωνικής ασφάλισης, καθώς και της επιστροφής των επιτοκίων σε φυσιολογικά επίπεδα, γεγονός που θα αυξήσει τις πληρωμές των τόκων.

Η επιτροπή αναθεωρεί κάποια στοιχεία από την προηγούμενη έκθεση καθώς είχε κάνει χαμηλότερες προβλέψεις για το πραγματικό ΑΕΠ και τον πληθωρισμό και πλέον έχουν προκύψει νέα δεδομένα στην οικονομία όσων αφορά στις δαπάνες και την είσπραξη φόρων.

Η οικοδομική δραστηριότητα και οι επενδύσεις των επιχειρήσεων θεωρεί ότι θα αυξήσουν την απασχόληση και την παραγωγή με αποτέλεσμα η αύξηση στα εισοδήματα να συμπαρασύρει θετικά και την κατανάλωση, με την ανεργία να πέφτει κάτω από τα επίπεδα του 6% το 2017. Δεδομένων των πιέσεων που θα δημιουργηθούν στο εργατικό δυναμικό της χώρας από τις δημογραφικές αλλαγές, τη βραδεία ανάπτυξη στην αγορά εργασίας και τον χαμηλό πληθωρισμό θεωρεί ότι η κεντρική τράπεζα θα διατηρήσει χαμηλά τα επιτόκια των τρίμηνων κρατικών ομολόγων και σταδιακά θα αρχίσει να αυξάνει τα επιτόκια των δεκαετών όσο η οικονομία θα δείχνει σημάδια ανάκαμψης.

Κι ενώ το ενδιαφέρον παρέμενε στις διαπραγματεύσεις για την αύξηση του ορίου του χρέους με τις αντιμαχόμενες πλευρές, Ρεπουμπλικάνους και Δημοκράτες να φαίνεται να έχουν πολλά να τους χωρίζουν από τη συμφωνία από τη μία, και  τον υπουργό Οικονομικών να εκτιμά ότι τα έκτακτα μέτρα διαχείρισης του χρέους θα εξαντληθούν περί το τέλος Φεβρουαρίου από την άλλη, σε μια απρόσμενη εξέλιξη συμφώνησαν τελικά στις αρχές της περασμένης εβδομάδας χωρίς περαιτέρω νομοθετικές ρυθμίσεις και άλλες υποχωρήσεις, προκειμένου να μη στερέψει η ρευστότητα της αμερικανικής οικονομίας,γεγονός που θα προκαλούσε αναταράξεις στις αγορές.