Ονομάζονται νέο - μετανάστες για να τους ξεχωρίζει κανείς από τους παλιούς, εκείνους που πήγαν οργανωμένα στη Γερμανία τις δεκαετίες μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Τότε ήξεραν πριν ξεκινήσουν ότι θα τους περίμενε κάποιος στο σιδηροδρομικό σταθμό για να τους υποδεχτεί, ότι θα είχαν σπίτι, ασφάλεια και πάνω από όλα δουλειά με συγκεκριμένες απολαβές βάσει συμβολαίου. 

Όμως, απ' ότι φαίνεται με το πέρασμα των χρόνων ξέχασαν τι σημαίνει "ξενιτιά" και "μετανάστης"...

Αυτή η κατηγορία «νεο-μεταναστών» καταφεύγει συνήθως σε εστιατόρια Ελλήνων, αλλά οι εμπειρίες, όπως μεταδίδει η DW, δεν είναι πάντα θετικές. Παραθέτει μάλιστα παραδείγματα Ελλήνων οι οποίοι είτε δεν πληρώθηκαν για την εργασία τους είτε πληρώθηκαν λιγότερο από ό,τι συμφώνησαν είτε εργάζονταν ανασφάλιστοι.

"Οι περισσότεροι παθόντες δεν θέλουν να μιλήσουν, δεν θέλουν να αναφέρουν ούτε το όνομά τους ή το όνομα του εστιατορίου γιατί φοβούνται τις απειλές των πρώην εργοδοτών τους", σημειώνεται χαρακτηριστικά.

"Η Γή της Επαγγελίας"

Οι νέοι μετανάστες δεν έχουν πάντα την ίδια τύχη. "Όποιοι έρχονται με πτυχία και γνωρίζουν τη γλώσσα, όχι μόνο πέφτουν στα μαλακά, αλλά είναι ευπρόσδεκτοι. Ιδίως όσοι διαθέτουν πολύ ψηλά ακαδημαϊκά προσόντα και σημαντική επαγγελματική εμπειρία και προϋπηρεσία απορροφώνται άμεσα από τη γερμανική αγορά εργασίας σε περίοπτες θέσεις σε νοσοκομεία, σε επιχειρήσεις ή σε πολυεθνικές εταιρείες", αναφέρει το δημοσίευμα και προσθέτει ότι τα προβλήματα αφορούν τους επαγγελματικά ανειδίκευτους, καθώς και όσους έρχονται στη Γερμανία χωρίς κάποια μόρφωση και γνώσεις γερμανικών, "νομίζοντας ότι έρχονται στη γη της επαγγελίας και ότι υπάρχει ψωμί για όλους".

Η πρώτη πόρτα που χτυπούν συνήθως για δουλειά είναι στα εστιατόρια, ιδιαίτερα στα ελληνικά εστιατόρια σε πρώτη φάση. Οι εμπειρίες τους δεν είναι πάντα θετικές: ημερομίσθια πείνας και χωρίς ασφάλεια, άθλια καταλύματα κατά ομάδες, ατέλειωτες ώρες εργασίας. Οι περισσότεροι παθόντες δεν θέλουν να μιλήσουν, δεν θέλουν να αναφέρουν ούτε το όνομά τους ή το όνομα του εστιατορίου γιατί φοβούνται τις απειλές των πρώην εργοδοτών τους. Υπάρχουν όμως και οι εξαιρέσεις.

"Σε σπηλιές στο Βερολίνο"

Εξυπακούεται ότι δεν συμπεριφέρεται έτσι η πλειονότητα των επαγγελματιών της εστίασης. Ωστόσο, υπάρχουν και τα κρούσματα εκμετάλλευσης. «Παγίδες» εγκυμονεί και η προσέλκυση νέων μεταναστών από την Ελλάδα μέσω ιδιωτικών γραφείων ευρέσεως εργασίας. Οι όροι είναι μεν πιο ελκυστικοί - καλές αποδοχές, σπίτι και φαγητό στο εστιατόριο - αλλά πρόκειται συχνά για παγίδα.

Ο Νίκος Αθανασιάδης, μέλος της Ομοσπονδίας Ελληνικών Κοινοτήτων, μεταφέρει τραγικές περιπτώσεις. "Η πιο τραγική είναι ένα ζευγάρι που το πετάξανε έξω μέσα στο κρύο, στους μείον 15 βαθμούς και τα παιδιά δεν είχανε ούτε τα απαραίτητα ρούχα, γιατί υπολόγιζαν να έρθουν, να πληρωθούν και να πάνε να ψωνίσουν. Δεν γνώριζαν τέτοιο χειμώνα, πρώτη φορά βγήκαν στο εξωτερικό, ένας μάλιστα δεν είχε δει χιόνι στη ζωή του. Η άλλη περίπτωση ενός παιδιού το οποίο βασικά έμπλεξε με δικαστήρια, έγινε καταζητούμενος, επενέβη η ομοσπονδία με τον νομικό της σύμβουλο και το βοηθήσαμε το παιδί, Μια άλλη περίπτωση μιας κυρίας, έγινε πρόσφατα το καλοκαίρι: πάλι το ίδιο, την πετάξανε στο δρόμο κι αυτήν. Μας πήρε τηλέφωνο, πήγαμε, μιλήσαμε και με τον εστιάτορα, τελικά συμφωνήσαμε σε ένα μικρό ποσό, ούτως ώστε να έχει κάποια χρήματα όχι για να πάρει το εισιτήρια επιστροφής, αλλά να κινηθεί λίγο, να πάρει να φάει κάτι. Δεν είχε να φάει τίποτα".

Η Μαρία Οικονομίδου είναι συντονίστρια στο Ελληνικό Πολιτιστικό Κέντρο Βερολίνου, τον κατεξοχήν χώρο συνάντησης παλαιών με νέους μετανάστες. Η οικεία ατμόσφαιρα λύνει τις γλώσσες, που περιγράφουν ιστορίες πέρα από τη φαντασία. "Είχα συνοδεύσει σε κάποια φάση έναν βοσκό, που τον είχαν φέρει εδώ. Ο άνθρωπος φυσικά δεν είχε καμιά αίσθηση, ούτε του τόπου, αλλά ούτε του χρόνου, στον οποίο ζούσε. Δεν μπορούσα να κάνω κάτι για να τον βοηθήσω, ο άνθρωπος έπεσε θύμα εκμετάλλευσης, ζούσε σε κάτι σπηλιές - ναι το Βερολίνο έχει σπηλιές, έτσι έμαθα κι εγώ ότι έχει σπηλιές - και προσπαθούσε να συντηρηθεί κατά κάποιον τρόπο".

Πόσοι είναι αυτοί που πέφτουν θύματα εκμετάλλευσης; Σύμφωνα με το Γενικό Προξενείο του Μονάχου, πόλη που δέχεται τους περισσότερους νέους μετανάστες, μόνο κατά προσέγγιση μπορεί να γίνει ο υπολογισμός. Στη Βαυαρία πρέπει να είναι γύρω στους χίλιους, σε ολόκληρη τη Γερμανία γύρω στους 5.000 για το 2011 και το 2012.

Τα περισσότερα θύματα εκμετάλλευσης δεν απευθύνονται στις ελληνικές αρχές για βοήθεια. Όσοι απευθύνονται, ζητούν να καταγγελθεί το περιστατικό στην αστυνομία, καταγγελία που θα πρέπει να γίνει επώνυμα. Ο επαναπατρισμός είναι μια άλλη δύσκολη πτυχή, γιατί τα κατά τόπους προξενεία δεν διαθέτουν σχετικά κονδύλια. Η πρακτική που ακολουθεί το Γενικό Προξενείο του Μονάχου είναι σε δύο κατευθύνσεις: από τη μια υποδεικνύει φθηνούς τρόπους επιστροφής στην Ελλάδα, από την άλλη γνωστοποιεί στους παθόντες ότι υπάρχει διαδικασία δανεισμού από το ελληνικό δημόσιο για την κάλυψη των εισιτηρίων, εφόσον βέβαια είναι φορολογικά καταγεγραμμένοι στην Ελλάδα.

Δίκτυο εθελοντών

Το Γενικό Προξενείο του Ντίσελντορφ πρωτοστατεί μαζί με άλλους φορείς στη δημιουργία δικτύου εθελοντών που συμπαρίσταται στους νέους μετανάστες στα πρώτα τους βήματα στη Γερμανία. Εκτός αυτού, το προξενείο έχει καταγράψει ένα δίκτυο δικηγόρων, τους οποίους μπορεί κανείς να αναζητήσει στην ιστοσελίδα του προξενείου, όταν θέλει να κάνει καταγγελία στην αστυνομία.

«Η οικονομική κρίση στην Ευρώπη έχει δώσει την ευκαιρία σε κυκλώματα να εκμεταλλευθούν την ανάγκη συνανθρώπων μας» δήλωσε στη Deutsche Welle ο Γρηγόρης Δελαβέκουρας, γενικός πρόξενος στο Ντίσελντορφ.

«Και αυτή η μορφή εκμετάλλευσης δε γνωρίζει σύνορα, ούτε εθνικότητα. Τέτοια κυκλώματα υπάρχουν δυστυχώς και στην Ελλάδα και στη Γερμανία. Για αυτό χρειάζεται πολύ μεγάλη προσοχή και καλή πληροφόρηση πριν κάποιος πάρει τις αποφάσεις του", αναφέρει χαρακτηριστικά κάνοντας ιδιαίτερη αναφορά στη βοήθεια που προσφέρουν εθελοντές και οι ελληνικές κοινότητες. Ωστόσο, σύμφωνα με τον κ. Δελαβέκουρα, οι προσπάθειες αυτές δεν αντιμετωπίζουν τη ρίζα του προβλήματος, καθώς όπως λέει η μόνη βιώσιμη απάντηση στο πρόβλημα είναι η ενίσχυση της απασχόλησης σε πανευρωπαϊκό επίπεδο.

Ψύχραιμη στάθμιση

Τι θα πρέπει να προσέχουν όσοι αναζητούν εργασία στη Γερμανία; «Καταρχήν, να μη διανοηθούν καν να έρθουν, εάν δεν έχουν επαρκή γνώση της γλώσσας», υπογραμμίζει με έμφαση ο κ. Αθανασιάδης από την Ομοσπονδία Ελληνικών Κοινοτήτων.

"Η παρουσία κάποιου συγγενή ή φίλου διευκολύνει πολύ. Έχει ακουστεί ότι οι Γερμανοί μοιράζουν λεφτά με το που γράφεται κάποιος στο γραφείο εργασίας. Αυτό δεν γίνεται αμέσως, αλλά μετά από 3 μήνες. Προσοχή σε αγγελίες μέσω διαδικτύου ή στις εφημερίδες που υπόσχονται παχυλούς μισθούς και ποτέ χρήματα προκαταβολή σε κανέναν για τα αεροπορικά εισιτήρια. Είναι 100% βέβαιο ότι τα χρήματα αυτά θα χαθούν", σημειώνει ο ίδιος.

Πολύ σημαντική είναι και η επικοινωνία με τα κατά τόπους ελληνικά προξενεία πριν πάρει κάποιος τη μεγάλη απόφαση να μεταναστεύσει στη Γερμανία. Έχουν τον τρόπο να κατευθύνουν σωστά τους ενδιαφερόμενους.

Σημαντική στήριξη δίνεται και από τις ελληνικές κοινότητες σε πολλές πόλεις της Γερμανίας με τη δική τους ομάδα εθελοντών, που συνοδεύει τους νέους μετανάστες στις υπηρεσίες για να διευθετήσουν μαζί τη γραφειοκρατική διαδικασία. Αλλά ίσως τότε να είναι ήδη πολύ αργά. Χρειάζεται ψυχραιμία στη στάθμιση των παραγόντων που ωθούν κάποιον να αφήσει πίσω του την κρίση. Δεν πρέπει να είναι απόφαση στιγμής, αλλά απόφαση ζωής...

Ακολουθήστε το reporter.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr