Αναλυτικά το άρθρο:
Αρκετός λόγος γίνεται τελευταία για τους άδικους και επαχθείς φορολογικούς συντελεστές στην Ελλάδα οι οποίοι λειτουργούν σε βάρος της ανάπτυξης της οικονομίας.
Αν εξετάσουμε τη σχέση ανάμεσα στη φορολογία και την ανάπτυξη με τη χρήση μακροοικονομικών μοντέλων θα δούμε ότι τα δύο αυτά στοιχεία είναι άρρητα συνδεδεμένα, αλλά όχι άμεσα. Η μείωση των φορολογικών συντελεστών – με την προϋπόθεση ότι οι κρατικές δαπάνες δεν επηρεάζονται αρνητικά, δηλαδή ότι το κράτος διατηρεί τη δυνατότητά του να ξοδεύει – οδηγεί στην αύξηση της κατανάλωση, η οποία με τη σειρά της τονώνει την οικονομία και ενισχύει σχεδόν όλους τους αναπτυξιακούς δείκτες. Στην περίπτωση της Ελλάδας βέβαια, όπου οι κρατικές δαπάνες έχουν μειωθεί δραματικά, τα μοντέλα αυτά δεν έχουν άμεση εφαρμογή.
Πηγαίνοντας 3 χρόνια πίσω, το Ηνωμένο Βασίλειο μείωσε προσωρινά το ΦΠΑ από 17,5% σε 15% για να τονώσει την κατανάλωση στην περίοδο της χρηματοπιστωτικής κρίσης που ταλάνιζε την Παγκόσμια οικονομία. Βέβαια αυτό έγινε, αφενός γιατί υπήρχε κρατικό απόθεμα για να στηρίξει μία τέτοια προσπάθεια, αφετέρου γιατί ακόμα και αν δεν υπήρχε, η Κεντρική Τράπεζα της Αγγλίας μπορούσε να διαθέσει κεφάλαια για το σκοπό αυτό. Το ΦΠΑ ξαναγύρισε σύντομα στο 17,5% μέσα στο 2009 και από τις αρχές του 2011 αυξήθηκε στο 20% προκειμένου να τονωθούν τα κρατικά έσοδα.
Ακούγοντας τις συζητήσεις που γίνονται από τους επιχειρηματικούς και κοινωνικούς φορείς αναφορικά με τους «υψηλούς» φορολογικούς συντελεστές στην Ελλάδα, αξίζει να δούμε ποια είναι πραγματικά η κατάσταση στην Ευρώπη.
Παρακάτω σας παραθέτουμε στοιχεία που έχουμε συλλέξει για τα 3 σημαντικότερα είδη φορολογίας για όλες τις Ευρωπαϊκές χώρες.
Εταιρική Φορολογία | Ανώτερη Κλίμακα Φορολογίας Φ.Π. | ΦΠΑ | |
25,00% | 50,00% | ||
24,00% | 30,00% | 18,00% | |
33.99% | 50,00% | ||
Βοσνία | 10,00% | 20,00% | 17,00% |
Βουλγαρία | 10,00% | 15,00% | |
20,00% | 45,00% | 23,00% | |
10,00% | 30,00% | ||
21,00% | 15,00% | ||
25,00% | |||
0,00% | 21,00% | ||
26,00% | 53,00% | 23,00% | |
33.33% | 41,00% | ||
30,00% | 45,00% | ||
20,00% | 12,00% | 18,00% | |
20,00% | 45,00% | ||
10,00% | 25,00% | ||
12.50% | 41,00% | ||
31.4% | 45,00% | ||
15,00% | 23,00% | 22,00% | |
21,00% | 21,00% | ||
28.59% | 38.95% | ||
Σκόπια | 10,00% | 10,00% | 18,00% |
35,00% | 35,00% | ||
25,00% | |||
Νορβηγία | 28,00% | 54.3% | 25,00% |
19,00% | 32,00% | ||
15,00% | 42,00% | 23,00% | |
16,00% | 16,00% | 24,00% | |
20,00% | 13,00% | 18,00% | |
10,00% | 14,00% | 18,00% | |
19,00% | 19,00% | ||
Σλοβενία | 20,00% | 41,00% | |
30,00% | 45,00% | ||
26.3% | 56.6% | ||
25,00% | 45.5% | ||
20,00% | 40,00% | 18,00% | |
23,00% | 15,00% | 20,00% | |
Μέσος Όρος | 18,68% | 31,48% | 20,12% |
Όπως βλέπουμε σε σύγκριση με το μέσο όρο, η Ελλάδα είναι ελαφρώς υψηλότερα σε όλους τους τύπους φορολογίας. Στην εταιρική φορολογία μάλιστα για την οποία πολλά έχουν ειπωθεί η διαφορά είναι πολύ μικρή, αφού ο μέσος όρος αγγίζει το 19%, ενώ οι Ελληνικές Ανώνυμες και ΕΠΕ φορολογούνται με 20% από το 2011. Στο σημείο αυτό επισημαίνουμε ότι η Ελλάδα εκσυγχρονίστηκε με την πάγια τακτική των περισσοτέρων χωρών, όπου το εισόδημα από μερίσματα συμψηφίζεται σε επίπεδο φυσικού προσώπου.
Αν δούμε αναλυτικότερα τον πίνακα θα παρατηρήσουμε ότι όλες οι χώρες υστερούν σε κάποια κατηγορία. Για παράδειγμα η Ουγγαρία μπορεί να έχει εταιρικό συντελεστή 10%, αλλά το ΦΠΑ βρίσκεται στο 25%, ενώ η Ισπανία με ΦΠΑ 18% έχει εταιρικό συντελεστή 30%.
Το ζήτημα της ανταποδοτικότητας των φόρων είναι φυσικά πολύ σημαντικό. Όταν μία χώρα με εταιρικό συντελεστή παρόμοιο με της Ελλάδας αλλά καλύτερες υποδομές, δικαιωματικά μπορεί να κάνει τους Έλληνες επιχειρηματίες να αισθάνονται αδικημένοι. Το ίδιο ισχύει για τα φυσικά πρόσωπα σε σχέση με τις κοινωνικές παροχές που τους προσφέρει το κράτος. Αξίζει όμως να τονίσουμε ότι αν συγκρίνουμε τα βιοτικά επίπεδα των χωρών του πίνακα, θα δούμε ότι όλες οι χώρες με υψηλότερο βιοτικό επίπεδο έχουν ταυτόχρονα και σημαντικά υψηλότερο φορολογικό συντελεστή. Βέβαια, εδώ γεννάται το ερώτημα τι έρχεται πρώτο και κατά πόσο η αύξηση της φορολογίας μπορεί – έστω και μακροπρόθεσμα – να οδηγήσει σε καλύτερη αξιοποίηση των εσόδων.
Τα στοιχεία πάντως δείχνουν ότι όλες οι βόρειες χώρες με άριστες κρατικές υποδομές όπως η Φιλανδία, η Σουηδία, η Νορβηγία και η Δανία έχουν συνολικά πολύ υψηλότερους συντελεστές από τις υπόλοιπες χώρες. Συνεπώς η σχέση ανάμεσα στη φορολογία και την ανταποδοτικότητα του κράτους είναι άμεση, ενώ από την άλλη η χαμηλή φορολογία δεν αποτελεί εχέγγυο κοινωνικής και οικονομικής ευημερίας. Για παράδειγμα όλες οι χώρες με πολύ χαμηλούς συντελεστές όπως τη Βοσνία, η Βουλγαρία, η Τσεχία, η Ουγγαρία, η Ουκρανία και τα Σκόπια έχουν σημαντικά χαμηλότερο βιοτικό επίπεδο σε σχέση με την Ελλάδα, ακόμα και εν καιρώ κρίσης.
Το επιχείρημα της χρήσης των φορολογικών συντελεστών ως τρόπο προσέλκυσης επενδυτικών κεφαλαίων είναι ισχυρό, αλλά ταυτόχρονα παραπλανητικό. Η πολύ χαμηλή φορολογία μπορεί να αποτελεί κίνητρο για όσους θέλουν να «κρύψουν» εισοδήματα, αλλά όπως δείχνουν και τα στοιχεία του πίνακα, δεν καταλήγουν τελικά στην αύξηση του βιοτικού επιπέδου της κοινωνίας, αφού τελικά οι επενδυτές αναζητούν και τελικά τοποθετούνται βάσει της πραγματικής δυναμικής της οικονομίας. Σε κάθε περίπτωση πάντως το ασταθές φορολογικό καθεστώς – που είναι μία πραγματικότητα στην Ελλάδα – λειτουργεί αρνητικά σε κάθε τέτοια προσπάθεια.
Συμπερασματικά, η άποψή μας είναι ότι η χαμηλή φορολόγηση δεν αποτελεί πανάκεια για τις αναπτυξιακές προοπτικές της οικονομίας. Είναι μία μεταβλητή την οποία σίγουρα λαμβάνουμε υπόψη στις προσωπικές και επιχειρηματικές μας αποφάσεις, αλλά αν δούμε τα παραδείγματα των άλλων Ευρωπαϊκών και ιδιαίτερα των μεσογειακών χωρών, καταλήγουμε ότι η Ελλάδα σε γενικές γραμμές δεν υπολείπεται στους βασικούς φορολογικούς συντελεστές.
Νανόπουλος Κωνσταντίνος
http://www.taxexperts.gr | Tax Consulting
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr