Σε μια ιδιαίτερα δύσκολη περίοδο, η Εθνική Τράπεζα κατάφερε να αυξήσει την προ προβλέψεων και χρηματοοικονομικών αποτελεσμάτων κερδοφορία της κατά +6% και κυρίως, να διατηρήσει την υψηλή ρευστότητά της και την ισχυρή κεφαλαιακή της επάρκεια θωρακίζοντας παράλληλα τον Ισολογισμό της με αυξημένες προβλέψεις, οι οποίες ανήλθαν σε €649 εκατ. αυξημένες κατά +31% έναντι του α’ 6μήνου του 2009.

Τα καθαρά κέρδη του Ομίλου ειδικά στο β’ 3μηνο ανήλθαν σε €125 εκατ. έναντι €21 εκατ. το προηγούμενο 3μηνο ως αποτέλεσμα της υποχώρησης των ζημιών από διαπραγματευτικές πράξεις και της μη επανάληψης έκτακτων φόρων που επιβάρυναν το α’ 3μηνο.

Η διατήρηση της κερδοφορίας από τραπεζικές δραστηριότητες στην Ελλάδα και η γεωγραφική διασπορά των πηγών εσόδων του Ομίλου, καταδεικνύουν την αντοχή του επιχειρηματικού μοντέλου ακόμα και σε περιόδους κρίσης. Συγκεκριμένα :

-Τα έσοδα του Ομίλου, εξαιρουμένων των διαπραγματευτικών αποτελεσμάτων, σημείωσαν αύξηση +6% κυρίως λόγω των καλύτερων επιδόσεων του επιτοκιακού αποτελέσματος (+8% σε σχέση με το α’ 6μηνο του 2009).

-Το επιτοκιακό περιθώριο παρέμεινε στο επίπεδο του 4%, παρά τις έντονες πιέσεις στην τιμολόγηση των καταθέσεων εξαιτίας της έντασης του ανταγωνισμού.

-Οι λειτουργικές δαπάνες αυξήθηκαν κατά 6% σε σχέση με το αντίστοιχο 6μηνο του προηγουμένου έτους αλλά μειώθηκαν κατά 2% σε σχέση με το μέσο όρο του 2009, εξέλιξη που υποδηλώνει ότι τα τελευταία 3μηνα τα λειτουργικά έξοδα βρίσκονται σε σταθερή πορεία περιστολής.

Η εικόνα της κερδοφορίας του Ομίλου ανά περιοχή δραστηριότητας διαμορφώνεται ως εξής:

-Ελλάδα: Οι ζημίες από δραστηριότητες στην Ελλάδα ανήλθαν σε €159 εκατ. και οφείλονται σε εφάπαξ φορολογικές επιβαρύνσεις ύψους €93 εκατ. (έκτακτη φορολογική εισφορά για το 2009 και έκτακτη για το 2009 αναδρομική φορολόγηση εσόδων από ομόλογα) και, ιδίως, στις ζημίες από το χαρτοφυλάκιο ομολόγων ύψους €249 εκατ. (έναντι κερδών €272 εκατ. στο α’ 6μηνο του 2009). Επίσης, τα αποτελέσματα του 6μήνου στην Ελλάδα επηρεάστηκαν και από την κατά +55% αύξηση των προβλέψεων για επισφαλείς απαιτήσεις που ανήλθαν σε €467 εκατ. (έναντι €301 εκατ. το α’ 6μηνο του 2009). Εντούτοις, τα οργανικά αποτελέσματα στην Ελλάδα (προ φόρων, προβλέψεων και διαπραγματευτικών αποτελεσμάτων) αυξήθηκαν κατά 4% σε σχέση με το α’ 6μηνο του προηγούμενου έτους επιβεβαιώνοντας την ανθεκτικότητα των οργανικών πηγών κερδοφορίας της Τράπεζας παρά την εντεινόμενη ύφεση της οικονομικής δραστηριότητας.

-Τουρκία: Συνεχίζοντας τη θετική τους τροχιά, τα καθαρά κέρδη της Finansbank στο α’ 6μηνο του 2010 ανήλθαν σε €251 εκατ. (TRY507 εκατ.) αυξημένα κατά 8% έναντι της αντίστοιχης περιόδου του 2009. Σε τριμηνιαία βάση η κερδοφορία της Finansbank διατηρήθηκε στο ιστορικό υψηλό επίπεδο του α’ 3μήνου 2010 (TRY253 εκατ.) επιβεβαιώνοντας τη δυναμική της Τράπεζας.

-Ν.Α. Ευρώπη: Παρά τα υψηλά επίπεδα προβλέψεων και τις γενικότερες επιπτώσεις της κρίσης ο Όμιλος συνεχίζει να εμφανίζει κέρδη σε όλες τις χώρες της ΝΑ Ευρώπης. Τα καθαρά κέρδη των μονάδων που δραστηριοποιούνται στη Νοτιοανατολική Ευρώπη διαμορφώθηκαν σε €50 εκατ., μειωμένα κατά 11% έναντι του α’ 6μήνου 2009 λόγω των αυξημένων προβλέψεων που ανήλθαν σε €96 εκατ. (+31% σε σχέση με το α’ 6μηνο του 2009). Τα προ φόρων και προβλέψεων κέρδη διαμορφώνονται σε €150 εκατ., αυξημένα κατά 12% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2009.

Ποιότητα χαρτοφυλακίου

Τα παραπάνω αποτελέσματα επιτεύχθηκαν μέσα σε ένα ιδιαίτερα δυσμενές περιβάλλον που συνεχίζει να επηρεάζει αρνητικά τον τραπεζικό κλάδο, ιδιαίτερα στην Ελλάδα, επιδεινώνοντας την ποιότητα του δανειακού χαρτοφυλακίου των τραπεζών.

Το ύψος των μη εξυπηρετούμενων δανείων του Ομίλου ως προς το σύνολο των χορηγήσεων διαμορφώθηκε σε 6.4% ενώ οι καθυστερήσεις ανέρχονται στο 7.4% του συνολικού χαρτοφυλακίου. Είναι σημαντικό ότι στην Τουρκία παρατηρείται κατά τα τελευταία 3μηνα κάμψη του ρυθμού δημιουργίας νέων καθυστερήσεων, με αποτέλεσμα τη μείωση του ύψους των καθυστερήσεων ως προς το σύνολο του δανειακού χαρτοφυλακίου σε 5.6% έναντι 5.7% το προηγούμενο 3μηνο.

Ο Όμιλος διενήργησε €649 εκατ. προβλέψεις το α’ 6μηνο του 2010 (εκ των οποίων €335 εκατ. στο β’ 3μηνο του έτους) έναντι €494 εκατ. (+31%) το α’ 6μηνο του 2009 με αποτέλεσμα οι συσσωρευμένες προβλέψεις να ανέρχονται σε €3.1 δισ., ήτοι 4.1% των συνολικών χορηγήσεων του Ομίλου. Το ποσοστό κάλυψης των μη εξυπηρετούμενων δανείων παραμένει σταθερά στο 63%, πριν βεβαίως ληφθούν υπόψη οι πάσης φύσεως εμπράγματες εξασφαλίσεις.

Ελλάδα: Αύξηση των χορηγήσεων παρά την ύφεση Σε €2.7 δισ. ή +6% σε σχέση με το α’ 6μηνο του 2009 διαμορφώθηκε η καθαρή αύξηση του δανειακού χαρτοφυλακίου στην Ελλάδα, το οποίο ανέρχεται στα €51.3 δισ., εξέλιξη που αποδεικνύει την ενεργή στήριξη των ελληνικών επιχειρήσεων και νοικοκυριών από την Τράπεζα στην εξαιρετικά δυσμενή αυτή συγκυρία για την ελληνική οικονομία. Είναι χαρακτηριστικό ότι στο διάστημα των τελευταίων 12 μηνών παρά την επιβράδυνση της οικονομικής δραστηριότητας και τη συνεπακόλουθη κάμψη της ζήτησης για δανειακά προϊόντα, η πιστωτική επέκταση της Εθνικής Τράπεζας στην Ελλάδα κινήθηκε σε ρυθμούς διπλάσιους της αγοράς.

Τα στεγαστικά δάνεια και οι χορηγήσεις σε επιχειρήσεις, πρωταγωνιστούν στην προσπάθεια ενίσχυσης της χρηματοδότησης της οικονομίας. Συγκεκριμένα:

-Αύξηση κατά +6% σε σχέση με το α’ 6μηνο του 2009 καταγράφουν τα στεγαστικά δάνεια τα οποία ανέρχονται σε €20.9 δισ.

-Οι εκταμιεύσεις νέων στεγαστικών δανείων στους πρώτους 6 μήνες του 2010 ανήλθαν σε €971 εκατ. αντιπροσωπεύοντας το 28% των συνολικών εκταμιεύσεων της αγοράς γεγονός που οδήγησε σε περαιτέρω αύξηση του μεριδίου της Τράπεζας σε 25.3%.

-Τα καταναλωτικά δάνεια και τα υπόλοιπα πιστωτικών καρτών αυξήθηκαν με ρυθμό +4% σε σχέση με τον Ιούνιο 2009 παρά τη γενικότερη συρρίκνωση της αγοράς καταναλωτικής πίστης.

-Οι χορηγήσεις προς μικρομεσαίες επιχειρήσεις ανήλθαν στο τέλος του α’ 6μήνου 2010 σε €4.4 δισ. παραμένοντας στα ίδια επίπεδα με την αντίστοιχη περίοδο του 2009 παρά τις έντονες πιέσεις που δέχεται ο κλάδος στην Ελλάδα.

-Τέλος, το δανειακό χαρτοφυλάκιο της Τράπεζας προς μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις ενισχύθηκε κατά 7% σε σχέση με το α’ 6μηνο 2009 και αναπτύσσεται με ρυθμό της τάξης του 8% σε ετησιοποιημένη βάση, προσεγγίζοντας ήδη τα €18.8 δισ. Η συνεχιζόμενη αρνητική μακροοικονομική συγκυρία στη χώρα και η διαρκώς μειούμενη ρευστότητα νοικοκυριών και επιχειρήσεων συνετέλεσαν στη μείωση των καταθέσεων της Τράπεζας στην Ελλάδα κατά 6% από την αρχή του έτους. Σημειώνεται πως οι επιπτώσεις της γενικότερης τάσης μείωσης των καταθέσεων στην Ελλάδα ήταν σαφώς πιο ήπιες για την Τράπεζα έναντι της υπόλοιπης αγοράς, επιτρέποντάς της να ενισχύσει περαιτέρω το μερίδιό της έναντι του Δεκεμβρίου 2009, που στις καταθέσεις ταμιευτηρίου ανήλθε στο 33.4% έναντι 31.9%, δηλαδή σημείωσε αύξηση κατά 1.5 ποσοστιαία μονάδα, γεγονός που πιστοποιεί τη σχέση εμπιστοσύνης της Τράπεζας με τους πελάτες της.

Η Τράπεζα εξακολουθεί να διαθέτει σημαντικό ύψος στοιχείων ενεργητικού επιλέξιμων ως ενέχυρο ή καλύμματα για μελλοντικές εκδόσεις καλυμμένων ομολογιών, διατηρώντας την ευελιξία για άντληση ρευστότητας μέσω των πράξεων κύριας αναχρηματοδότησης της ΕΚΤ. Ο συνδυασμός διαθέσιμων καλυμμάτων και χαμηλής μόχλευσης (σχέση δανείων προς καταθέσεις στην Ελλάδα μόλις 90%) αποτελούν σημαντικό πλεονέκτημα της Τράπεζας στην τρέχουσα συγκυρία, όπου το ελληνικό τραπεζικό σύστημα δεν έχει πρόσβαση στις διεθνείς αγορές χρήματος.

Finansbank: Σε δυναμικά αναπτυξιακή πορεία

Σε €251 εκατ. (TRY507 εκατ.) ανήλθαν τα καθαρά κέρδη της Finansbank το α’ 6μηνο του 2010, αυξημένα κατά 8% έναντι του α’ 6μήνου 2009.

Η ανάκαμψη της Τουρκικής οικονομίας δημιουργεί προσδοκίες για περαιτέρω ενίσχυση της αναπτυξιακής πορείας της Finansbank. Συγκεκριμένα:

-Αύξηση κατά 7% έναντι της αντίστοιχης περιόδου του 2009 καταγράφεται στο καθαρό επιτοκιακό αποτέλεσμα το οποίο ανήλθε σε €520 εκατ. (TRY 1 050 εκατ.).

-Τα μέτρα εξορθολογισμού του κόστους της Finansbank είχαν ως αποτέλεσμα ο ρυθμός αύξησης των λειτουργικών δαπανών να περιοριστεί στα επίπεδα του πληθωρισμού (9%) έναντι του α’ 6μήνου 2009. Ο δείκτης αποτελεσματικότητας (δαπάνες προς έσοδα) διαμορφώθηκε σε 43%, επίπεδο που την τοποθετεί μεταξύ των πλέον αποδοτικών τραπεζών διεθνώς.

Τον Ιούνιο του 2010, οι συνολικές χορηγήσεις της Finansbank ανέρχονταν σε TRY28.5 δισ. (€14.7 δισ.) σημειώνοντας αύξηση κατά 25% έναντι του α’ εξαμήνου 2009, ξεπερνώντας τις προβλέψεις μας. Η επίδοση αυτή υπογραμμίζει τη θετική πορεία της Τουρκικής οικονομίας και πιστοποιεί την αναπτυξιακή δυναμική της θυγατρικής μας στη γειτονική χώρα.

Οι χορηγήσεις λιανικής τραπεζικής εξακολουθούν να αποτελούν την αιχμή της αναπτυξιακής δυναμικής της Finansbank και συνεχίζουν να αυξάνονται εντυπωσιακά (30% από το α’ 6μηνο 2009). Το συνολικό ύψος των χορηγήσεων λιανικής τον Ιούνιο 2010 ανήλθε σε TRY14.3 δισ. (€7.4 δισ.). Ιδιαίτερα θετικές επιδόσεις καταγράφονται στις χορηγήσεις στεγαστικής και καταναλωτικής πίστης. Συγκεκριμένα:

-Τα υπόλοιπα στεγαστικής πίστης ανήλθαν σε TRY5.6 δισ. (€2.9 δισ.) έναντι TRY4.5 δισ. τον Ιούνιο 2009, αυξημένα κατά 24%. Το μερίδιο αγοράς της Finansbank στη στεγαστική πίστη διαμορφώθηκε σε 10.4% έναντι 10.6% τον Ιούνιο του 2009.

-Τα υπόλοιπα καταναλωτικών δανείων ανήλθαν σε TRY3.3 δισ. (€1.7 δισ.) έναντι TRY2.3 δισ. τον Ιούνιο 2009, σημειώνοντας αύξηση 45%. Στα καταναλωτικά δάνεια το μερίδιο της Finansbank διαμορφώθηκε σε 4.8% από 3.5% τον Ιούνιο του 2009.

-Τα υπόλοιπα πιστωτικών καρτών ανήλθαν σε TRY5.4 δισ. (€2.8 δισ.) έναντι TRY4.3 δισ. τον Ιούνιο 2009, καταγράφοντας αύξηση 28%. Στις πιστωτικές κάρτες η Finansbank ελέγχει ήδη το 12% της αγοράς έναντι 11.1% τον Ιούνιο του 2009.

Οι χορηγήσεις επιχειρηματικής πίστης ανήλθαν το α’ 6μηνο του 2010 σε TRY14.2 δισ. (€7.3 δισ.), σημειώνοντας ρυθμό αύξησης πάνω από 20% σε ετήσια βάση, αντανακλώντας τη γενικότερη βελτίωση του επιχειρηματικού κλίματος.

Τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια στο τέλος του α’ 6μήνου διαμορφώθηκαν σε 5.6% επί του συνολικού χαρτοφυλακίου, σημειώνοντας βελτίωση σε σχέση με τα επίπεδα του τέλους 2009 εξέλιξη που συμβαδίζει με την ανάκαμψη της Τουρκικής οικονομίας και σηματοδοτεί τη δραστική αποκλιμάκωση του ρυθμού παραγωγής νέων επισφαλειών. Παράλληλα αυξάνονται οι ανακτήσεις από επισφαλείς χορηγήσεις, οι οποίες σε συνδυασμό με τη σημαντική αποκλιμάκωση των νέων καθυστερήσεων είχαν σαν αποτέλεσμα την πτώση του ύψους των προβλέψεων κατά 21% σε σχέση με το προηγούμενο 3μηνο.

Θετικές επιδόσεις επιτεύχθηκαν στις καταθέσεις της Finansbank οι οποίες εξακολουθούν να αυξάνονται σαν αποτέλεσμα της στρατηγικής της τράπεζας να διευρύνει την καταθετική της βάση, καταγράφοντας αύξηση 29% τους τελευταίους 12 μήνες. Ιδιαίτερα σημαντική ήταν η αύξηση των καταθέσεων σε τοπικό νόμισμα που ανήλθε σε 49% έναντι του Ιουνίου 2009.

Τον Ιούνιο του 2010 η σχέση χορηγήσεων προς καταθέσεις της τράπεζας διαμορφώθηκε σε 128% με τις καταθέσεις να αποτελούν την κύρια πηγή χρηματοδότησης των εργασιών της.

ΝΑ Ευρώπη: Ικανοποιητική οργανική κερδοφορία

Σε €50 εκατ. ανήλθαν τα καθαρά κέρδη από τη Νοτιοανατολική Ευρώπη το α’ 6μηνο του 2010 έναντι €56 εκατ. την αντίστοιχη περίοδο του 2009, επιβαρυμένα από υψηλές προβλέψεις που ανήλθαν σε €96 εκατ.

Tα οργανικά κέρδη προ προβλέψεων ανήλθαν σε €150 εκατ. έναντι €134 εκατ. το α’ 6μηνο του 2009. Παρά το σχηματισμό υψηλών προβλέψεων όλες οι θυγατρικές του Ομίλου στην περιοχή παρέμειναν κερδοφόρες, αφού η διατήρηση της οργανικής κερδοφορίας στα επίπεδα του προηγουμένου έτους απορρόφησε τις αυξημένες προβλέψεις για επισφαλή δάνεια.

Τα λειτουργικά έξοδα στην περιοχή εξακολουθούν να βρίσκονται υπό έλεγχο με την αύξηση να περιορίζεται στο 1% έναντι της αντίστοιχης περιόδου του προηγουμένου έτους. Η σχέση δαπανών προς έσοδα διαμορφώθηκε σε 46% έναντι 49% το α’ 6μηνο του 2009.

Το συνολικό ύψος χορηγήσεων στη ΝΑ Ευρώπη ανέρχεται σε €7.8 δισ., καταγράφοντας μικρή κάμψη της τάξης του 4% έναντι του α’ 6μήνου 2009 (€8.2 δισ.).

Το συνολικό ύψος των καταθέσεων διαμορφώθηκε σε €4.5 δισ., παρουσιάζοντας αύξηση κατά 4% έναντι του α’ 6μήνου 2009, εξέλιξη ενθαρρυντική καθώς ο Όμιλος διευρύνει έτσι τις πηγές χρηματοδότησής του με αποτέλεσμα να βελτιώνεται περαιτέρω ο δείκτης δανείων προς καταθέσεις στη ΝΑ Ευρώπη κατά 17 ποσοστιαίες μονάδες μέσα σε ένα έτος. Η επίδοση αυτή επαληθεύει την εκτίμηση μας ότι μεσοπρόθεσμα οι θυγατρικές μας στην περιοχή θα καταστούν πρακτικά αυτοχρηματοδοτούμενες.

Η ποιότητα του χαρτοφυλακίου στη Νοτιοανατολική Ευρώπη αντανακλά το γενικότερο περιβάλλον της αγοράς και ιδιαίτερα της οικονομίας της Βουλγαρίας με τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια να ανέρχονται στο 10.6% του συνολικού χαρτοφυλακίου από 6.8% την αντίστοιχη περίοδο του 2009.

Ισχυρή κεφαλαιακή βάση

Ο Δείκτης Βασικών Ιδίων Κεφαλαίων (Tier I) του Ομίλου διαμορφώνεται σε 10.5% ή 10.7% αν συνυπολογιστεί και η πρόσφατη έκδοση τίτλων μειωμένης εξασφάλισης ύψους €450 εκατ., με βάση τον οποίο η Εθνική κατατάσσεται στις ισχυρότερες κεφαλαιακά τράπεζες της Ευρώπης. Εξαιρουμένων των υβριδικών κεφαλαίων, των προνομιούχων μετοχών του Δημοσίου και των δικαιωμάτων μειοψηφίας ο Δείκτης Κύριων Βασικών Ιδίων Κεφαλαίων (Core Tier I) υπολογίζεται σε 9.6% επίπεδο κορυφαίο τόσο από πλευράς απόλυτου μεγέθους όσο και ποιοτικής διάρθρωσης των ιδίων κεφαλαίων του Ομίλου.

Σημειώνεται ότι τον Ιούλιο του 2010 η Τράπεζα συμμετείχε με επιτυχία στην άσκηση προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων (stress testing) την οποία συντόνισε η Επιτροπή Ευρωπαϊκών Αρχών Εποπτείας των Τραπεζών (CEBS) σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ).

Παρά τις εξαιρετικά δυσμενείς υποθέσεις των stress tests για την εξέλιξη της ποιότητας του δανειακού χαρτοφυλακίου που είχαν σαν αποτέλεσμα οι σωρευτικές προβλέψεις του Ομίλου για τη διετία 2010 – 2011 να εκτιμηθούν σε €5.1 δισ. (ήτοι 700 μονάδες βάσης κόστος προβλέψεων έναντι 182 στο τρέχον 6μηνο), η προ φόρων και προβλέψεων κερδοφορία της Τράπεζας απορρόφησε την επίδραση των ακραίων υποθέσεων.

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της άσκησης και με βάση τις υποθέσεις του δυσμενούς σεναρίου, ο εκτιμώμενος δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας Tier 1 υπό συνθήκες ακραίων καταστάσεων θα διαμορφώνονταν σε 9.6% το 2011 έναντι 11.3% στο τέλος του 2009.

Λαμβάνοντας υπόψη πρόσθετα αφαιρετικά στοιχεία ύψους €2 δισ. που προκύπτουν από το δημοσιονομικό κίνδυνο της χώρας ο δείκτης διαμορφώνεται σε 7.4% στο τέλος του 2011 επίπεδο που υπερβαίνει το όριο του 6% που είχε τεθεί από την ΕΚΤ αποκλειστικά για τους σκοπούς αυτής της άσκησης. Μάλιστα, υπό ένα πιο ρεαλιστικό σύνολο υποθέσεων σχετικά με τη Τουρκία, τα εγχώρια επιχειρηματικά δάνεια και λαμβάνοντας υπόψη την έκδοση €450 εκατ. του Tier II, ο παραπάνω δείκτης θα μπορούσε να αναμορφωθεί κατά 200 μονάδες βάσης σε 9.4% περίπου.

Οι παραπάνω επιδόσεις της Τράπεζας στο πανευρωπαϊκό stress test της CEBS επιβεβαιώνουν την ισχυρή κεφαλαιακή επάρκεια της Τράπεζας που της επιτρέπει να απορροφά ακόμη και τα πλέον ακραία σενάρια, τόσο σχετικά με τις εξελίξεις στα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, όσο και τη δημοσιονομική συγκυρία της Ελλάδας. Παρά τις επιδόσεις αυτές, προτεραιότητα του Ομίλου παραμένει η διατήρηση υψηλών αποθεμάτων ρευστότητας και η διαρκής ενίσχυση της κεφαλαιακής του επάρκειας. Η πρόσφατη, εξαιρετικά επιτυχημένη, έκδοση του 10ετούς ομολόγου μειωμένης εξασφάλισης ύψους €450 εκατ. – η πρώτη από την εκδήλωση της κρίσης – ήταν ένα βήμα προς την κατεύθυνση αυτή.