Σύμφωνα με τα βασικά σημεία του φορολογικού νομοσχεδίου που κατέθεσε η Κυβέρνηση στην αρμόδια διαρκή Επιτροπή της Βουλής προς διαβούλευση η ακίνητη περιουσία της Εκκλησίας θα φορολογείται πλέον όπως και των άλλων ΝΠΔΔ κοινωφελούς σκοπού.

Συγκεκριμένα θα φορολογούνται με συντελεστή 20% τα έσοδα από την εκμετάλλευση της ακίνητης περιουσίας της Εκκλησίας και των Ιερών Μονών ενώ θα φορολογούνται με συντελεστή 5% οι δωρεές ακινήτων και με 10% οι δωρεές μετρητών.

Πληροφορίες αναφέρουν ότι πολλοί μητροπολίτες προσανατολίζονται να ζητήσουν την έκτακτη σύγκληση της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος προκειμένου να αποφασίσουν ποια στάση θα υιοθετήσει η Εκκλησία της Ελλάδος έναντι της οικονομικής πολιτικής της Κυβέρνησης. «Αρκετά συναινετικοί εμφανιστήκαμε. Τι κερδίσαμε λέγοντας σε όλα ΝΑΙ; Να χάσουμε σε όλα τα ανοικτά μέτωπα με την Κυβέρνηση. Σε λίγο θα μας πάρουν μέχρι και τα παγκάρια των Ναών» είπε φανερά ενοχλημένος, μητροπολίτης της Πελοποννήσου.

Ανεκτίμητη η περιουσία

H αξία της εκκλησιαστικής περιουσίας της Εκκλησίας είναι ανεκτίμητη. H πολιτεία δεν την έχει καταγράψει και η ηγεσία της Εκκλησίας της Ελλάδος δηλώνει επισήμως ότι δεν γνωρίζει τα περιουσιακά στοιχεία των μονών, των μητροπόλεων και των ναών διότι κάθε μητρόπολη, μονή και ναός έχει τη δική του οικονομική διαχείριση. H εκκλησιαστική περιουσία καλύπτεται από ένα αδιαφανές πλέγμα που «υφαίνουν» περισσότερα από 10.000 Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου (μητροπόλεις, ναοί, μονές, προσκυνήματα, ιδρύματα, κληροδοτήματα και άλλα). Ο ιστός αυτών των ΝΠΔΔ, κρύβει αποτελεσματικά την εκκλησιαστική περιουσία από τα αδιάκριτα μάτια των «αντικληρικών». Είναι δε τόσο καλά προστατευμένο το μυστικό, που ούτε η κεντρική διοίκηση της Εκκλησίας της Ελλάδος μπορεί να έχει εικόνα για την περιουσία των μονών και των μητροπόλεων.

Κάθε ένα από αυτά τα ΝΠΔΔ έχει δική του ανεξάρτητη οικονομική διαχείριση, γεγονός που καθιστά το εγχείρημα για την καταμέτρηση της εκκλησιαστικής περιουσίας λίγο-πολύ ανέφικτο. Εξάλλου και για τη γνωστή ιδιοκτησία της Εκκλησίας δεν μπορεί να βγει ασφαλές συμπέρασμα, διότι ουδείς μπορεί να αποτιμήσει, λόγου χάρη, την αξία των δασών, των χορτολιβαδικών εκτάσεων αλλά και των δεσμευμένων από δήμους και κράτος οικοπέδων.

Πολύ πρόχειροι υπολογισμοί, φέρουν την περιουσία του ΝΠΔΔ της Εκκλησίας της Ελλάδος να ανέρχεται σε τουλάχιστον δεκαπέντε δισεκατομμύρια (15.000.000.000) ευρώ. Στο ποσό αυτό προστίθεται και η ανυπολόγιστη-αμύθητη περιουσία των περίπου δυόμισι χιλιάδων (2.500) μοναστηριών. Εκατοντάδες χιλιάδες στρέμματα γης, εκατοντάδες οικοδομικά τετράγωνα, μετοχές, αμοιβαία κεφάλαια και καταθέσεις αξίας εκατομμυρίων ευρώ αποτελούν την την εκκλησιαστική περιουσία. Ωστόσο, το «ιερό» θησαυροφυλάκιο είναι τόσο βαθύ που αρκεί μία και μόνο αναφορά. Πέντε μονές που προσέφυγαν στα ευρωπαϊκά δικαστήρια εναντίον του νόμου Τρίτση αποτιμούσαν τα περιουσιακά τους στοιχεία στο αστρονομικό ποσό των 8 τρισ. δρχ. Και μάλιστα το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο τους επιδίκασε το ποσό των 3 τρισ. δρχ. Μπορεί να φανταστεί κανείς ότι εάν η περιουσία των 5 μονών άγγιζε πριν μια 20ετία τα 3 ή 8 τρισ. δρχ., τότε πώς μπορεί κανείς να υπολογίσει την περιουσία των 2.500 μοναστηριών και ναών σε όλη τη χώρα;

Σύμφωνα με εκτιμήσεις αλλά και στοιχεία του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, η συνολική έκταση της εκκλησιαστικής περιουσίας φτάνει τα 1.300.000 στρέμματα. Απ΄ αυτά 732.000 είναι βοσκότοποι, 367.000 δασικές εκτάσεις και 189.000 γεωργικές. Και περίπου 400.000 στρέμματα χαρακτηρίζονται ως «διακατεχόμενα» αφού γι΄ αυτές τις εκτάσεις δεν υπάρχουν τίτλοι ιδιοκτησίας. Έχει, επίσης, σημειωθεί ότι η Εκκλησία της Ελλάδος διαθέτει παράλληλα και ολόκληρα νησιά και βραχονησίδες σε νησιωτικά συμπλέγματα, όπως π.χ στις Σποράδες και στις Κυκλάδες. Η Εκκλησία της Ελλάδος φέρεται μεταξύ άλλων να διαθέτει περίπου οκτακόσια (800) κτήρια με γραφεία, καταστήματα, εμπορικά κέντρα, ξενοδοχεία, ακόμα και μισθωμένα βενζινάδικα. Όσον αφορά δε την ρευστότητα της Εκκλησίας της Ελλάδος, υπολογίζεται σε μερικές δεκάδες (ίσως και εκατοντάδες) εκατομμύρια ευρώ. Ταυτόχρονα η Εκκλησία της Ελλάδος έχει συστήσει δύο Ανώνυμες Εταιρίες (Α.Ε.), μία για την διαχείριση κοινοτικών κονδυλίων, με την επωνυμία «Υποστήριξη Επιχειρησιακών και Χρηματοδοτικών Προγραμμάτων Μελετών και Έργων, Ανώνυμη Εταιρία» και μία για την διαχείριση της περιουσίας της.

H Εκκλησία ως νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου δεν πληρώνει φόρους, παρά μόνο με ειδικό τρόπο, για κάποιες πράξεις αγοραπωλησιών. Ως πριν από λίγα χρόνια η Εκκλησία πλήρωνε το 10% των εσόδων της από ακίνητα ως φόρο. Οι ιεροί ναοί πλήρωναν το 35% των συνολικών εσόδων τους (από κεριά, μυστήρια κτλ.). Ο φόρος επί των εισοδημάτων (10%) καταργήθηκε σταδιακά ως το 2008. Ένα από τα επιχειρήματα που χρησιμοποίησε η Εκκλησία για να πείσει τις εκάστοτε κυβερνήσεις, για την κατάργηση των φόρων, ήταν ότι οι καθολικοί, τα Πατριαρχεία Κωνσταντινουπόλεως, Αλεξανδρείας και όλες οι άλλες Εκκλησίες δεν πλήρωναν φόρους. Μόνο η Ελλαδική Εκκλησία πλήρωνε και τελικώς εξαιρέθηκε και αυτή. Απαλλάσσεται, επίσης, από τον φόρο δωρεάς. Απαλλάσσεται από την υποχρέωση να εισφέρει σε γη και χρήμα κατά τη διαμόρφωση ρυμοτομικών σχεδίων. Η μισθοδοσία των κληρικών γίνεται από το τον κρατικό προϋπολογισμό. Το ετήσιο κονδύλι φτάνει στο ύψος των 200 εκατομμυρίων δραχμών ετησίως.

Το πόθεν έσχες της Εκκλησίας

Ένα ακόμη ερώτημα που δεν μπορεί να απαντηθεί με σαφήνεια είναι πόθεν αποδεικνύεται ότι όλα αυτά ανήκουν πράγματι στην Εκκλησία, όταν οι ημερομηνίες κτήσης τους προηγούνται της ιδρύσεως του σύγχρονου ελληνικού κράτους. Επειδή η Εκκλησία υπήρχε όταν το κράτος δεν υπήρχε ακόμη, η χώρα θεωρητικά ανήκε στην Εκκλησία. Ως εκ τούτου οι «Άγιοι Πατέρες» θεωρούν ότι από το 1830 ως σήμερα η Εκκλησία απώλεσε με εκβιασμούς, καταπατήσεις, παραχωρήσεις κτλ. το 96% της περιουσίας της!

Ένα μεγάλο μέρος όμως αυτής της περιουσίας, ίσως το μέγιστο, προέρχεται από δωρεές που έγιναν προς την Εκκλησία κατά την Τουρκοκρατία, για να μην πάρουν τα κτήματα οι κατακτητές. Οι Τούρκοι δε σέβονταν την περιουσία των Ελλήνων αλλά σέβονταν την περιουσία της Εκκλησίας. Έτσι η Εκκλησία εμφανίζεται ως θεματοφύλακας περιουσιών που της δόθηκαν από κατατρεγμένους Έλληνες για να τις φυλάξει και να τις διασώσει. Έτσι πολλοί κατάφεραν να προστατέψουν τις περιουσίες τους, αν και αιώνες αργότερα εκ των πραγμάτων οι μονές τις καρπώθηκαν. Ένα σκοτεινό σημείο παραμένει η αξιοπιστία των χρυσόβουλων που επικαλούνται πολλές μονές στα δικαστήρια. Αυτό που πολλοί ιστορικοί και αρχειονόμοι αναφέρουν είναι ότι, λόγω της τακτικότατης ενασχόλησης των καλογέρων με την αντιγραφή βιβλίων, πολλοί φρόντισαν να παραχαράξουν αντίγραφα αυτοκρατορικών αποφάσεων. Ένας άλλος παράγοντας που διογκώνει τη μοναστηριακή περιουσία είναι ο κανόνας που θέλει τους μοναχούς να είναι ακτήμονες, κάτι που σημαίνει ότι χαρίζουν την περιουσία τους στη μονή όπου ζουν, ενώ δεν πρέπει να λησμονούμε τις εκατοντάδες δωρεές ανά την επικράτεια.

«Ευλογημένα» έσοδα, μέχρι και 10 εκατ. ευρώ (3,4 δισ. δρχ.) ετησίως, εισπράττουν, κάθε χρόνο, φορείς της Εκκλησίας της Ελλάδος (μητροπόλεις, ναοί, ιδρύματα κ.ά.) από τα τυχερά παιχνίδια του ΟΠΑΠ (στοίχημα, λόττο, τζόκερ, ΠΡΟ-ΠΟ κ.λπ.) και από το Κρατικό Λαχείο. Τα μεγαλύτερα ποσά προς «ιερούς πατέρες και ιδρύματα» προέρχονται από τον «τυχερό» εξαψήφιο αριθμό 234372, ο οποίος αντιστοιχεί σε λογαριασμό του υπουργείου Πολιτισμού με τίτλο «Κατάθεση μερίσματος από τη συμμετοχή του ελληνικού Δημοσίου στο μετοχικό κεφάλαιο του ΟΠΑΠ». Μοναστήρια, γνωστές και άγνωστες αδελφότητες και ναοί εισπράττουν όμως και απευθείας χρηματοδοτήσεις από τον ΟΠΑΠ, υπό την μορφή δωρεών και χορηγιών. Σε φορείς της εκκλησίας καταλήγει όμως και το 25% των καθαρών κερδών του Κρατικού Λαχείου, ποσό που αναλογεί σε 1,75 εκατ. ευρώ ετησίως.

Ιερώνυμος: Να φορολογηθούμε με λογιστικό προσδιορισμό

Ο κ. Ιερώνυμος δηλώνει ότι έχει προτείνει στον υπουργό Οικονομικών, τη φορολόγηση των καθαρών εσόδων και προσθέτει ότι κάθε ναός και κάθε μοναστήρι πρέπει να φορολογηθεί ξεχωριστά με βάση τον λογιστικό προσδιορισμό και όχι να μπει φόρος 20% στα συνολικά έσοδα της εκκλησίας.

Ο Αρχιεπίσκοπος χαρακτηρίζει "παραμύθια" τα όσα λέγονται για τη μεγάλη εκκλησιαστική περιουσία. "Μιλούν για 840.000 οικόπεδα και ψάχνω να βρω ένα οικόπεδο για γηροκομείο και δεν βρίσκω" λέει χαρακτηριστικά σε συνέντευξή του στη "Real News".

Ο κ. Ιερώνυμος τονίζει ότι θα επιδιώξει συνάντηση με τον πρωθυπουργό για να συζητήσουν το θέμα και ασκεί κριτική στον τρόπο που λειτουργούν ορισμένοι υπουργοί, καθώς, όπως λέει, η εκκλησία έχει έτοιμες της επιτροπές της για τον διάλογο με το κράτος, αλλά δεν ισχύει το ίδιο για την άλλη πλευρά.

Ερωτηθείς για τις κατηγορίες προς το πρόσωπό του, αλλά και τις διαφοροποιήσεις μητροπολιτών που δηλώνουν πρόθυμοι να δωρίσουν τον μισθό τους στο κράτος, ο κ. Ιερώνυμος τονίζει ότι καθένας έχει την άποψή του, ωστόσο υπάρχει διαφορά μεταξύ άποψης και λαϊκισμού.

Ακολουθήστε το reporter.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr