Ακολουθεί η έκθεση αναλυτικά:
«Η Ελλάδα εισήλθε στη ζώνη του ευρώ το 2001, λίγα χρόνια μετά τη δημιουργία της. Η καθυστέρηση μερικών ετών ήρθε καθώς το έλλειμμα της χώρας το 1999 ήταν πολύ μεγάλο για τα κριτήρια του Μάαστριχτ. Τώρα φαίνεται πως η Ελλάδα ικανοποίησε τα κριτήρια αυτά μόνο εξαιτίας ορισμένων λογιστικών αλχημειών, που θυμίζουν ανάλογα λογιστικά τερτίπια της Enron και της Citibank.
Το θεμελιώδες πρόβλημα της Ελλάδας είναι ότι οι δαπάνες της είναι πολύ υψηλές, γεγονός που οδήγησε σε ένα εξαιρετικά υψηλό έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών που συνέβαλε με τη σειρά του στην υψηλή ανεργία, και ύστερα σε ένα χαμηλό επίπεδο δημοσιονομικών εσόδων. Αρνητικός παράγοντας είναι και η υψηλή φοροδιαφυγή.
Ας πάρουμε ως υπόθεση εργασίας ένα σενάριο αντίθετο με την πραγματικότητα. Ότι η Ελλάδα δεν άφησε τη δραχμή για να υιοθετήσει το ευρώ. Η ισοτιμία είναι 1 δραχμή= 1 ευρώ. Όλα τα άλλα είναι τα ίδια με αυτά που συμβαίνουν τώρα: Το χρέος της κυβέρνησης αγγίζει το 110% του ΑΕΠ, η ανεργία το 9,8%, η βιομηχανική παραγωγή έπεσε το 2009 7,6% σε σχέση με το 2008, το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών φτάνει το 12,4% του ΑΕΠ (από 0,7% για το μέσο όρο της Ευρωζώνης) και το έλλειμμα του προϋπολογισμού είναι στο 13% του ΑΕΠ, πάνω από το διπλάσιο του μέσου όρου της Ευρωζώνης.
Ας υποθέσουμε ότι η Ελλάδα προχωρούσε σε υποτίμηση της δραχμής. Πόσο μεγάλη υποτίμηση θα χρειαζόταν ώστε να επιτευχθεί μια δημοσιονομική ισορροπία; Περίπου 20-25%. Εάν μια υποτίμηση 20% είναι απαραίτητη για την επίτευξη ισορροπίας στο εσωτερικό και στο εξωτερικό ισοζύγιο πληρωμών, θα χρειαζόταν μια μείωση μισθών κατά 20% για να βελτιώσει η Ελλάδα την ανταγωνιστικότητά της οικονομίας της στο διεθνές περιβάλλον.
Εάν η Ελλάδα δεν μπορεί να μειώσει μισθούς και αποδοχές, τότε θα πρέπει να αφήσει την Ευρωζώνη για ένα ή δύο χρόνια. Πολλοί αναλυτές θεωρούν ότι αυτό δεν μπορεί να συμβεί, καθώς δεν υπάρχει ανάλογη πρόβλεψη στη Συνθήκη του Μάαστριχτ που να καθορίζει ένα διαζύγιο ή ένα χωρισμό.
Αυτά είναι χαζομάρες. Οι συνθήκες νομισματικής ένωσης μένουν ως έχουν για 15-20 χρόνια και όταν οι συνθήκες της αγοράς αλλάζουν, οι χώρες κάνουν αυτό που νομίζουν ότι είναι πιο σωστό. Οι Τσέχοι και οι Σλοβάκοι πήραν ειρηνικό διαζύγιο. Η Σλοβενία αποσχίστηκε ειρηνικά από την πρώην Γιουγκοσλαβία, αλλά μετά τα πράγματα έγιναν άσχημα. Το Κεμπέκ έφτασε στα πρόθυρα ενός ειρηνικού διαζυγίου με τον Καναδά.
Το πρόβλημα της ελληνικής ανταγωνιστικότητας δεν μπορεί να λυθεί δεν μπορεί να επιλυθεί μέσω δανείων ή εγγυήσεων δανείων από το Βερολίνο, τη Φρανκφούρτη ή τις Βρυξέλλες. Και δεν θα λυθεί από το αντίστοιχο Chancellor of the Exchequer (κάτι σαν υπουργός οικονομικών) Ουίστον Τσώρτσιλ- με έδρα αυτή τη φορά την Αθήνα- που το 1926 θεωρήσε ότι ένας μικρός αποπληθωρισμός θα εξαφάνιζε την μεγάλη ανατίμηση της στερλίνας.
Στο προσκήνιο βρίσκονται τώρα οι δυνάμεις της αγοράς, και το έλλειμμα της ελληνικής κυβέρνησης καλπάζει. Κανείς- εκτός από τα ιδρύματα που ελέγχονται από την κυβέρνηση- δεν θα αγοράσει ελληνικό χρέος. Ωστόσο η κυβέρνηση της Ελλάδας θα πρέπει να χρηματοδοτήσει ένα έλλειμμα της τάξης του 15%. Στην αντίθετη περίπτωση οι δημόσιοι υπάλληλοι στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη δεν θα λάβουν τους μισθούς τους. Για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα η ελληνική κυβέρνηση μπορεί να δανειστεί από τις ελληνικές τράπεζες.
Όμως οι εύποροι Έλληνες είναι αρκετά έξυπνοι ώστε να μην διατηρούν το μεγαλύτερο μέρος των καταθέσεών τους σε ελληνικές τράπεζες. Το επόμενο βήμα που θα γίνει θα είναι η «επιδρομή» των καταθετών στις ελληνικές τράπεζες, αλλά και στα υποκαταστήματα των ξένων τραπεζών. Οι κάτοχοι των λογαριασμών αυτών θα μεταφέρουν τα χρήματά τους στις γερμανικές, γαλλικές και ιταλικές τράπεζες στη Φρανκφούρτη, το Παρίσι και τη Ρώμη.
Τα τεχνικά ζητήματα που σχετίζονται με την υποτίμηση του νομίσματος είναι καθοριστικά. Η κυβέρνηση θα κλείσει τις τράπεζες για μερικές ημέρες και θα τις δώσε οδηγίες να μεταφέρουν όλες τις καταθέσεις και τα δάνεια καθώς και όλες τις λοιπές συμβάσεις σε ευρω-δραχμές (το νέο μεταβατικό νόμισμα). Οι τράπεζες θα ανοίξουν εκ νέου και στη νέα αγορά οι επενδυτές θα πωλούν το ευρώ με βάση την ευρω-δραχμή. Πολλά αγαθά και υπηρεσίες θα έχουν διπλή τιμή, μια σε ευρώ και μία σε ευρω-δραχμές. Στην αρχή θα επικρατήσει αναστάστωση στην αγορά συναλλάγματος, όμως μετά από μερικές εβδομάδες οι τιμές θα σταθεροποιηθούν και σε 8-10 μήνες η ευρω-δραχμή θα συνδεθεί με την ισοτιμία του ευρώ και στη συνέχεια η ευρω-δραχμή θα μετατραπεί σε ευρώ.
Είναι προφανές ότι οι πολιτικοί στις Βρυξέλλες, τη Φρανκφούρτη, το Βερολίνο και το Παρίσι τρέμουν το ενδεχόμενο μόλυνσης και άλλων χωρών από την ελληνική δημοσιονομική ασθένεια. Το κόστος και για άλλες χώρες της Μεσογείου μπορεί να είναι πολύ μεγάλο και ενδέχεται να χρειαστεί να προβούν κι αυτές σε ανάλογες οδυνηρές επιλογές. Το χρηματοοικονομικό κόστος για τη χρηματοδότηση των ελλειμμάτων με την ελπίδα ότι αυτά θα μειωθούν, είναι πολύ υψηλό.
Σκεφτείτε το «μενού» που είναι διαθέσιμο στους ιθύνοντες στην Αθήνα, τις Βρυξέλλες και τη Φρανκφούρτη:
- μηνιαίους ελέγχους από το Βερολίνο, το Παρίσι που θα επιτρέχουν στην ελληνική κυβέρνηση να χρηματοδοτήσει τα ελλείμματά της
- μια μείωση των τιμών και του κόστους των αγαθών και των υπηρεσιών στην Ελλάδα που θα οδηγήσει στη μείωση του ελλείμματος τρεχουσών συναλλαγών και σε αύξηση των δημοσιονομικών εσόδων.
- Μια υποτίμηση της ευρω-δραχμής
Στο τέλος και τα τρία θα γίνουν πραγματικότητα».
Μάνος Ρούσσος
[email protected]
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr