H άμεση ανάγκη «χάραξης» στεγαστικής πολιτικής στη χώρα μας υπογραμμίζεται από τα στοιχεία της Eurostat που κατατάσσουν την Ελλάδα πρωταθλήτρια στο κόστος στέγασης στην Ευρώπη.

Η Ελλάδα άργησε να εφαρμόσει πολιτικές αναχαίτησης του κόστους στέγασης και οι πολίτες το πληρώνουν, ενώ δεν είναι λίγες οι χώρες της Ε.Ε που από τα τέλη του 2019 έχουν εντάξει και υιοθετούν μέτρα προσιτής στέγασης.

Η χώρα μας, όπως επισημαίνει στο Reporter ο Θεμιστοκλής Μπάκας: Πρόεδρος Πανελλαδικού Δικτύου Ε-Real Estates, χρειάζεται ένα ολοκληρωμένο σχέδιο στεγαστικής πολιτικής με διεύρυνση των δικαιούχων.

Η πολιτεία θα πρέπει άμεσα να μεριμνήσει στο μέγιστο δυνατόν. Η κατοικία είναι δικαίωμα και κοινωνικό αγαθό του πολίτη. Η παροχή της στέγης αποτελεί υποχρέωση της πολιτείας και υπάγεται στον τομέα της κρατικής κοινωνικής πολιτικής.

To 36,9% των Ελλήνων ζουν σε νοικοκυριά με καθυστερήσεις σε στεγαστικά δάνεια, ενοίκια ή λογαριασμούς κοινής ωφέλειας

Οι καθυστερήσεις σε λογαριασμούς στεγαστικών δανείων, ενοικίων ή υπηρεσιών κοινής ωφέλειας είναι μια άλλη ένδειξη ότι το κόστος στέγασης μπορεί να είναι πολύ υψηλό. Παρά το γεγονός ότι οι τιμές και τα ενοίκια των κατοικιών αυξήθηκαν κατά την περίοδο 2010-2020, το ποσοστό των ατόμων που ζουν σε νοικοκυριά με καθυστερήσεις σε στεγαστικά δάνεια, ενοίκια ή λογαριασμούς κοινής ωφελείας είναι μεγάλο.

Στην Ελλάδα (σύμφωνα με στοιχεία του 2020) αγγίζει το 36,9 % και ακολουθούν Βουλγαρία (23,6 %), Ιρλανδία (15,1 %), Ρουμανία (14,8 %) και Κύπρος (14,7 %). Πιο καλά είναι τα πράγματα σε Τσεχία (3,0 %), Ολλανδία (3,2 %), Λουξεμβούργο και Σουηδία (και οι δύο 4,9 %).

Και δυστυχώς τα στοιχεία στη χώρα μας είναι ακόμα χειρότερα πλέον.

Σύμφωνα με δημοσιεύματα, οι ληξιπρόθεσμοι λογαριασμοί ηλεκτρικού ρεύματος άνω των 45 ημερών έχουν αυξηθεί σε ποσοστό 45% από 20% την προ κρίσης περίοδο, που σημαίνει ότι σχεδόν ένας στους δύο καταναλωτές δυσκολεύεται ή αδυνατεί να πληρώσει τον λογαριασμό ρεύματος ακόμη και μετά την επιδότηση. Μέσα σε ένα χρόνο οι διακανονισμοί έχουν υπερδιπλασιαστεί και σε απόλυτα ποσά έχουν σχεδόν πενταπλασιαστεί, λόγω των υψηλών τιμών, ενώ οι ληξιπρόθεσμες οφειλές καταναλωτών προς τους παρόχους με βάση τους υπολογισμούς της ΡΑΕ ξεπερνούν το 1 δισ. ευρώ και αναδεικνύονται δυνητικά σε παράγοντα αποσταθεροποίησης της αγοράς.

Πηγή/Επεξεργασία : Eurostat/Πανελλαδικό Δίκτυο E-Real Estates

Ποσοστό υπερφόρτωσης του κόστους στέγασης

Με τις τιμές των κατοικιών και τα ενοίκια να αυξάνονται, το κόστος της στέγασης μπορεί να είναι επιβάρυνση. Αυτό μπορεί να μετρηθεί με το  ποσοστό υπερφόρτωσης του κόστους στέγασης , το οποίο δείχνει το μερίδιο του πληθυσμού που ζει σε ένα νοικοκυριό όπου το συνολικό κόστος στέγασης αντιπροσωπεύει περισσότερο από το 40% του διαθέσιμου εισοδήματος. Στην ΕΕ το 2020, το 9,9 % του πληθυσμού στις πόλεις ζούσε σε ένα τέτοιο νοικοκυριό, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για τις αγροτικές περιοχές ήταν 5,9%. Η επιβάρυνση του κόστους στέγασης ήταν υψηλότερη στις πόλεις από ό,τι στις αγροτικές περιοχές σε όλα τα κράτη μέλη, εκτός από τη Βουλγαρία, τη Ρουμανία, την Κροατία και τη Λιθουανία.

Τα υψηλότερα ποσοστά υπερφόρτωσης κόστους στέγασης στις πόλεις παρατηρήθηκαν στην Ελλάδα (37 %), τη Βουλγαρία (13%), τη  Δανία (20,3%) και τη Γερμανία (11,4 %), ενώ στις αγροτικές περιοχές ήταν στην Ελλάδα (25 %), τη Βουλγαρία ( 16,4 %) και τη Δανία(9,7 %)  .

Δηλαδή, το 37% των Ελλήνων που ζουν σε πόλεις, δαπανούν περισσότερο από το 40% του εισοδήματος τους για το κόστος στέγασης, και όλα αυτά τα δεδομένα αφορούν το έτος 2020. Χωρίς να συνυπολογίσουμε τη ραγδαία αύξηση του κόστους διαβίωσης και στέγασης τους τελευταίους 12-14μήνες.

Πηγή/Επεξεργασία : Eurostat/Πανελλαδικό Δίκτυο E-Real Estates

Κόστος στέγασης στο διαθέσιμο εισόδημα

Ένας άλλος τρόπος για να δούμε αν η στέγαση είναι προσιτή είναι με το μερίδιο του κόστους στέγασης στο συνολικό διαθέσιμο εισόδημα . Κατά μέσο όρο στην ΕΕ το 2020, το 18,5% του διαθέσιμου εισοδήματος αφιερώθηκε στο κόστος στέγασης. Αυτό διέφερε μεταξύ των κρατών μελών, με τα υψηλότερα ποσοστά στην Ελλάδα (36,9 %), τη Γερμανία (21,5 %) και τη Δανία (26,4 %). 

Αξίζει να αναφέρουμε ότι τα άνωθεν ποσοστά αφορούν το έτος 2020, αν συμπεριλάβουμε και τις αυξήσεις των ζητούμενων ενοικίων που καταγράφηκαν το έτος 2021 και 2022, τον πληθωρισμό που συρρικνώνει τα εισοδήματα, την αύξηση στα βασικά αγαθά και την ραγδαία αύξηση στο κόστος ενέργειας, κατανοούμε ότι το πρόβλημα είναι πολύ μεγαλύτερο στη χώρα μας αγγίζοντας πλέον το 60%-70% του διαθέσιμου εισοδήματος.

Πηγή/Επεξεργασία : Eurostat/Πανελλαδικό Δίκτυο E-Real Estates

Οι Έλληνες πληρώνουν ακριβότερα το κόστος στέγασης, αλλά μένουν σε μικρότερα σπίτια

Μπορεί οι Έλληνες να πληρώνουν ακριβότερο το κόστος στέγασης σε σύγκριση με άλλες χώρες της Ευρώπης, αλλά η αναλογία μέσου αριθμού δωματίων ανά άτομο είναι στο 1,3 και κατατάσσει τη χώρα μας στην 21^η θέση της κατάταξης 27 χωρών της Ευρώπης, ενώ, ο  μέσος αριθμός δωματίων ανά άτομο στην Ευρώπη είναι 1,6. 

Αξίζει να αναφέρουμε ότι ο μέσος αριθμός δωματίων ανά άτομο στην Γερμανία είναι 1,8, στην Ισπανία 1,9, στη Κύπρο 2, στη Γαλλία 1,8, και στη Πορτογαλία 1,7.

Τα άνωθεν δεδομένα είναι απολύτως αντίθετα με το κόστος στέγασης που επιβαρύνει τον οικογενειακό προϋπολογισμό στη χώρα μας, ενώ παράλληλα καταγράφει την ελληνική πραγματικότητα, όπου στις περισσότερες ελληνικές οικογένειες τα παιδία μεγαλώνουν – διαμένουν με τα αδέρφια τους στο ίδιο δωμάτιο. Ενώ, σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες το 67% των νέων ηλικιακής ομάδας 24-35ετών διαμένουν στο παιδικό δωμάτιο.

Πηγή/Επεξεργασία : Eurostat/Πανελλαδικό Δίκτυο E-Real Estates

Στην 1^η θέση με τα ακριβότερα στεγαστικά επιτόκια της Ευρώπης η Ελλάδα σύμφωνα με την ΕΚΤ.

Μπορεί τη δεδομένη χρονική στιγμή η αγορά ακινήτου με στεγαστικό δάνειο για όσους διαθέτουν τόσο τα ιδία κεφάλαια όσο και τα Τραπεζικά κριτήρια χορήγησης, να αποτελεί διέξοδο από τα υψηλά ζητούμενα ενοίκια και τη συνεχόμενη αύξηση των τιμών πώλησης των κατοικιών και σε πολλές περιπτώσεις η δόση του δανείου (διάρκεια δανεισμού 25 έτη)  να είναι μικρότερη ακόμη και 25%-30% από το ζητούμενο ενοίκιο, αλλά η χώρα μας σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΚΤ για τον Αύγουστο του 2021 διέθετε στο κοινό τα υψηλότερα επιτόκιο δανεισμού όταν το μέσο όρο στην Ευρωζώνη ήταν 1,30% .

Αξίζει να αναφέρουμε ότι το επιτόκιο διαμορφώνεται από πολλούς παράγοντες, όπως ο κίνδυνος της χώρας και το κόστος κεφαλαίων, το κόστος κινδύνου που έχει να κάνει με το μεγάλο στοκ κόκκινων δανείων , το κόστος κάλυψης μη εξυπηρετούμενων δανείων σύμφωνα με τις προβλέψεις των τραπεζικών ιδρυμάτων και το κόστος σε περίπτωση κάποια δάνεια από εξυπηρετούμενα – ρυθμισμένα, μετατραπούν σε μη εξυπηρετούμενα.

Τη δεδομένη χρονική στιγμή σύμφωνα με δημοσιεύματα, υψηλότερες δόσεις θα κληθούν να καταβάλλουν 8 στους 10 δανειολήπτες στην Ελλάδα από τον  ερχόμενο μήνα μετά την αύξηση του βασικού επιτοκίου του ευρώ κατά 50 μονάδες βάσης. Το θέμα αφορά κυρίως όλους όσοι έχουν λάβει δάνειο συνδεδεμένο με euribor : Την απόλυτη πλειοψηφία δηλαδή.

Τα σταθερά επιτόκια αναμένεται να ενισχυθούν ραγδαία το προσεχές χρονικό διάστημα και μέχρι το 2023 εκτιμάται πως θα ξεπεράσουν το 6%. 

-Σύγκριση επιτοκίων στεγαστικών δανείων (Ποσοστά %)

Αύγουστος 2021, για νέες χορηγήσεις

Πηγή: EKT

-Σύγκριση επιτοκίων στεγαστικών δανείων (Ποσοστά %)

Αύγουστος 2022, για νέες χορηγήσεις

Πηγή: EKT

Σε «απόγνωση» οι ενοικιαστές

Να σημειωθεί τέλος πως είθισται μεγάλο μέρος μισθωτηρίων συμβολαίων που αφορούν κατοικίες να έχουν «γενέθλια» τον Αύγουστο. Ο Αύγουστος και ο Φεβρουάριος, αποτελούν τους μήνες που πραγματοποιούνται οι περισσότερες μετακομίσεις, ανανεώσεις μισθωτηρίων συμβολαίων αλλά και έναρξη νέων.

Το φετινό καλοκαίρι και κυρίως τον Αύγουστο, μεγάλο μέρος των μισθωτηρίων συμβολαίων που υπογράφηκαν προς τριετίας, το 2019, έπρεπε να ανανεωθούν. Διαφορετικά, οι ενοικιαστές έπρεπε να αναζητήσουν νέα στέγη.

Όλοι μας κατανοούμε ότι η αλλαγή κατοικίας και κυρίως για μια οικογένεια δεν είναι εύκολο πράγμα και μάλιστα αν υπάρχουν και παιδιά.

Και με τις τιμές στα ύψη, η κατάσταση είναι ακόμα δυσκολότερη.

Πηγή/Επεξεργασία: Ιστοσελίδες Αγγελιών Ακινήτων/ Πανελλαδικό Δίκτυο E-Real Estates, κατοικίες άνω του 1^ου ορόφου με 2ΥΔ

Από όποια σκοπιά κι αν εξετάσει κανείς λοιπόν το πρόβλημα διαπιστώνει μεγάλες επιβαρύνσεις για τους ενοικιαστές και η ανάγκη για στεγαστική πολιτική "φωνάζει".

Ακολουθήστε το reporter.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr