Οι γίγαντες της τεχνολογίας, συμπεριλαμβανομένων της Microsoft και της Google, πρόσφατα, ανέφεραν σημαντική αύξηση της κατανάλωσης νερού και ερευνητές λένε ότι ένας από τους κύριους υπαίτιους είναι η «κούρσα» για το επόμενο κύμα εφαρμογών  τεχνητής νοημοσύνης.

Ο Shaolei Ren, ερευνητής στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Ρίβερσαϊντ, τον Απρίλιο, είχε δημοσιεύσει μία μελέτη, η οποία διερευνούσε τους πόρους που απαιτούνται για τη λειτουργία «ζωηρών» μοντέλων generative AI, όπως το ChatGPT της OpenAI.

Ο Ren και οι συνεργάτες του διαπίστωσαν ότι το ChatGPT «καταβροχθίζει» 500 ml νερό για κάθε 10 έως 50 προτροπές, ανάλογα με το πότε και πού αναπτύσσεται το μοντέλο.

Λαμβάνοντας υπόψη τους εκατοντάδες εκατομμύρια μηνιαίους χρήστες, που όλοι υποβάλλουν ερωτήσεις στο δημοφιλές chatbot, καταλαβαίνει κανείς γρήγορα πόσο «διψασμένα» μπορεί να είναι τα μοντέλα AI.

Οι συγγραφείς της μελέτης προειδοποίησαν ότι εάν το αυξανόμενο υδάτινο αποτύπωμα των μοντέλων τεχνητής νοημοσύνης δεν αντιμετωπιστεί επαρκώς, το ζήτημα θα μπορούσε να αποτελέσει σημαντικό εμπόδιο για την κοινωνικά υπεύθυνη και βιώσιμη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης στο μέλλον.

Η δημιουργός του ChatGPT OpenAI, η οποία ανήκει εν μέρει στη Microsoft, δεν έχει σχολιάσει τα ευρήματα της μελέτης.

«Σε γενικές γραμμές, το κοινό αποκτά όλο και περισσότερες γνώσεις και ευαισθητοποίηση σχετικά με το θέμα του νερού και αν μάθει ότι οι μεγάλες τεχνολογικές εταιρείες εκμεταλλεύονται τους υδάτινους πόρους και δεν αφήνουν αρκετό νερό, αυτό δεν θα αρέσει σε κανέναν», δήλωσε ο Ren στο CNBC. «Νομίζω ότι θα δούμε περισσότερες συγκρούσεις για τη χρήση του νερού και τα επόμενα χρόνια, οπότε αυτού του είδους ο κίνδυνος θα πρέπει να ληφθεί υπόψη από τις εταιρείες», πρόσθεσε.

Ένα κρυφό κόστος

Τα κέντρα δεδομένων αποτελούν σημαντικό μέρος των Big Tech - και απαιτείται πολύ νερό για να διατηρούνται δροσεροί οι ενεργοβόροι servers, ώστε να λειτουργούν ομαλά.

Για τη Meta, αυτά τα κέντρα δεδομένων απαιτούν όχι μόνο το μεγαλύτερο ποσοστό του νερού, αλλά και τη μερίδα του λέοντος στη χρήση ενέργειας και των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.

Τον Ιούλιο, διαδηλωτές βγήκαν στους δρόμους της πρωτεύουσας της Ουρουγουάης για να αντιδράσουν στο σχέδιο της Google να κατασκευάσει κέντρο δεδομένων στη χώρα. Η πρόταση επεδίωκε τη χρήση τεράστιων ποσοτήτων νερού σε μια εποχή που η χώρα υπέφερε από τη χειρότερη ξηρασία των τελευταίων 74 ετών.

Η Google, τότε, φέρεται να δήλωσε ότι το έργο βρισκόταν ακόμη σε διερευνητικό στάδιο και τόνισε ότι η βιωσιμότητα παραμένει στο επίκεντρο της αποστολής της.

Στην τελευταία έκθεση περιβαλλοντικής βιωσιμότητας της Microsoft, η αμερικανική εταιρεία τεχνολογίας αποκάλυψε ότι η παγκόσμια κατανάλωση νερού της εταιρείας αυξήθηκε κατά περισσότερο από ένα τρίτο από το 2021 έως το 2022, ανεβαίνοντας σε σχεδόν 1,7 δισεκατομμύρια γαλόνια. Αυτό σημαίνει ότι η ετήσια χρήση νερού της Microsoft θα ήταν αρκετή για να γεμίσουν περισσότερες από 2.500 πισίνες ολυμπιακών διαστάσεων.

Για την Google, η συνολική κατανάλωση νερού, στα κέντρα δεδομένων και τα γραφεία της εταιρείας, ανήλθε σε 21 δισεκατομμύρια γαλόνια το 2022, με αύξηση 21% σε σχέση με το προηγούμενο έτος.

Και οι δύο εταιρείες εργάζονται για να μειώσουν το υδάτινο αποτύπωμά τους και να γίνουν «θετικές ως προς το νερό» μέχρι το τέλος της δεκαετίας, πράγμα που σημαίνει ότι στοχεύουν να αναπληρώνουν περισσότερο νερό από ό,τι χρησιμοποιούν.

Είναι αξιοσημείωτο, ωστόσο, ότι τα τελευταία στοιχεία κατανάλωσης νερού των δύο εταιρειών αποκαλύφθηκαν πριν από την κυκλοφορία των δικών τους εφαρμογών που θα ανταγωνιστούν το ChatGPT. Η υπολογιστική ισχύς που απαιτείται για την εκτέλεση του Bing Chat της Microsoft και του Google Bard θα μπορούσε να σημαίνει σημαντικά υψηλότερα επίπεδα χρήσης νερού κατά τους επόμενους μήνες.

«Με την Τεχνητή Νοημοσύνη, βλέπουμε το κλασικό πρόβλημα του κλάδου της τεχνολογίας, ότι έχουμε (ενεργειακή) αποδοτικότητα και στη συνέχεια βλέπουμε να χρησιμοποιούνται περισσότερη ενέργεια και πόροι» δήλωσε η Somya Joshi, επικεφαλής του τμήματος: παγκόσμιες ατζέντες, κλίμα και συστήματα στο Ινστιτούτο Περιβάλλοντος της Στοκχόλμης.

«Και όσον αφορά το νερό, βλέπουμε μια εκθετική αύξηση της χρήσης του μόνο για την παροχή ψύξης σε ορισμένα μηχανήματα όπως οι servers βαρέων υπολογισμών και τα μεγάλα γλωσσικά μοντέλα που χρησιμοποιούν όλο και μεγαλύτερες ποσότητες δεδομένων», δήλωσε η Joshi στο CNBC κατά τη διάρκεια της COP28.

«Έτσι, από τη μία πλευρά, οι εταιρείες υπόσχονται στους πελάτες τους πιο αποδοτικά μοντέλα ... αλλά αυτό έχει ένα κρυφό κόστος όσον αφορά την ενέργεια, τον άνθρακα και το νερό», πρόσθεσε.

Πώς οι εταιρείες τεχνολογίας μειώνουν το υδάτινο αποτύπωμά τους;

Εκπρόσωπος της Microsoft δήλωσε στο CNBC ότι η εταιρεία επενδύει στην έρευνα για τη μέτρηση της χρήσης ενέργειας και νερού και το αποτύπωμα άνθρακα της τεχνητής νοημοσύνης, ενώ παράλληλα εργάζεται πάνω σε τρόπους για να κάνει τα μεγάλα συστήματα πιο αποδοτικά.

«Η τεχνητή νοημοσύνη θα αποτελέσει ένα ισχυρό εργαλείο για την προώθηση λύσεων βιωσιμότητας, αλλά χρειαζόμαστε άφθονη παροχή καθαρής ενέργειας, σε παγκόσμιο επίπεδο, για να τροφοδοτήσουμε αυτή τη νέα τεχνολογία, η οποία έχει αυξημένες απαιτήσεις», είπε ο εκπρόσωπος της Microsoft.

«Θα συνεχίσουμε να παρακολουθούμε τις εκπομπές μας, θα επιταχύνουμε την πρόοδο, ενώ θα αυξήσουμε τη χρήση καθαρής ενέργειας για την τροφοδοσία των κέντρων δεδομένων, θα προχωρήσουμε στην αγορά ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και άλλες προσπάθειες για να επιτύχουμε τους στόχους μας για βιωσιμότητα, δηλαδή να είμαστε αρνητικοί ως προς τον άνθρακα, θετικοί ως προς το νερό και να έχουμε μηδενικά απόβλητα έως το 2030», πρόσθεσε.

Εκπρόσωπος της Google δήλωσε στο CNBC ότι έρευνα δείχνει πως ενώ η ζήτηση για υπολογιστές τεχνητής νοημοσύνης έχει αυξηθεί δραματικά, η ενέργεια που απαιτείται για την τροφοδοσία αυτής της τεχνολογίας αυξάνεται «με πολύ πιο αργό ρυθμό από ό,τι περίμεναν οι προβλέψεις».

«Χρησιμοποιούμε δοκιμασμένες πρακτικές για να μειώσουμε το αποτύπωμα άνθρακα- μαζί αυτές οι πρακτικές μπορούν να μειώσουν την ενέργεια που απαιτεί η εκπαίδευση ενός μοντέλου έως και 100 φορές και τις εκπομπές έως και 1000 φορές», συμπλήρωσε.

«Τα κέντρα δεδομένων της Google σχεδιάζονται, κατασκευάζονται και λειτουργούν με στόχο τη μεγιστοποίηση της αποδοτικότητας - σε σύγκριση με πέντε χρόνια πριν, η Google, πλέον, παρέχει περίπου 5 φορές περισσότερη υπολογιστική ισχύ με την ίδια ποσότητα ηλεκτρικής ενέργειας», συνέχισε.

«Ο τελευταίος μας TPU v4 [υπερυπολογιστής] είναι αποδεδειγμένα ένας από τους ταχύτερους, αποδοτικότερους και πιο βιώσιμους κόμβους ML [machine leanring] στον κόσμο».

Ακολουθήστε το reporter.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr