Του Αριστοτέλη Παππά

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στο Reporter Magazine Δεκεμβρίου 2020

Αναλυτικότερα, το AMANDA είναι ένα φιλόδοξο έργο Έρευνας και Καινοτομίας, χρηματοδοτούμενο από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο πλαίσιο του προγράμματος Horizon 2020. Στο πλαίσιο του έργου, το οποίο ξεκίνησε τον Ιανουάριο του 2019 και η ανάπτυξή του θα διαρκέσει συνολικά τρεισήμισι χρόνια (δηλαδή μέχρι τον Δεκέμβριο του 2021), αναπτύσσεται ένας υπολογιστής τσέπης με διαστάσεις και πάχος πιστωτικής κάρτας και πολύ υψηλή αυτονομία. Ο υπολογιστής συμπεριλαμβάνει μία σειρά από αισθητήρες και κάμερες, μέσω των οποίων μπορεί να αντιλαμβάνεται τις συνθήκες του περιβάλλοντος γύρω του καθώς και έξυπνο λογισμικό τεχνητής νοημοσύνης.

Το σύστημα υλοποιείται από 8 εταίρους - ερευνητικά κέντρα, πανεπιστήμια και μικρομεσαίες επιχειρήσεις από 6 διαφορετικές ευρωπαϊκές χώρες και συντονίζεται από το Ινστιτούτο Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΙΠΤΗΛ) του Εθνικού Κέντρου Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης (ΕΚΕΤΑ), το οποίο εδρεύει στη Θεσσαλονίκη. Ήδη οι πρώτες λειτουργικές εκδόσεις του AMANDA έχουν υλοποιηθεί και δοκιμάζονται καθημερινά σε διαφορετικά σενάρια χρήσης, ενώ οι εκδόσεις αυτές βελτιώνονται συνεχώς με την ενσωμάτωση επιπλέον καινοτόμων τεχνολογιών και την υλοποίηση περαιτέρω σεναρίων χρήσης.

O Δρ. Χάρης Κουζινόπουλος, Μεταδιδακτορικός Ερευνητής του ΙΠΤΗΛ/ΕΚΕΤΑ και υπεύθυνος διαχείρισης του έργου AMANDA και ο Δρ. Δημήτριος Τζοβάρας, πρόεδρος του ΕΚΕΤΑ και συντονιστής του έργου AMANDA, μίλησαν στο Reporter Magazine για το φιλόδοξο αυτό έργο και απάντησαν σε ορισμένες ερωτήσεις, αναφορικά με την χρήση του και το ρόλο του στην πανδημική κρίση που βιώνουμε. Οι δύο ερευνητές τόνισαν ότι το συγκεκριμένο έργο έχει ως σκοπό τη δημιουργία αυτού του μικρού σε μέγεθος υπολογιστή για να βελτιωθεί συνολικά η ποιότητα ζωής των ανθρώπων.

Ακολουθεί η συνέντευξη των δύο ερευνητών:

Πώς θα μπορούσε το συγκεκριμένο εργαλείο να φανεί χρήσιμο και να δώσει λύσεις στον εκάστοτε διαχειριστή του κατά τη διάρκεια της πανδημικής κρίσης, αλλά και μετέπειτα, καθώς πρόκειται για μία κρίση που θα αφήσει τα κατάλοιπά της και αφού βρεθεί το εμβόλιο;

Η υλοποίηση του AMANDA επικεντρώνεται σε μια σειρά από σενάρια χρήσης, τα οποία σχετίζονται με την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της τρέχουσας πανδημίας, αλλά και για την καλύτερη προετοιμασία ενόψει μελλοντικών πανδημιών.

Ψηλά στην ειδησεογραφία στις μέρες μας είναι οι μέθοδοι μεταφοράς των εμβολίων κατά του COVID-19, που αναπτύσσουν διαφορετικές εταιρείες παγκοσμίως και η ευαισθησία αυτών στις συνθήκες θερμοκρασίας, που επικρατούν σε όλα τα στάδια διανομής τους. Άλλωστε είναι σημαντικός παράγοντας ότι τα εμβόλια μπορούν να αλλοιωθούν σε μεγάλο βαθμό, όταν εκτίθενται σε ακατάλληλα επίπεδα θερμοκρασίας κατά τη μεταφορά τους.

Το σύστημα AMANDA ενσωματώνει ένα μεγάλο πλήθος από αισθητήρες περιβάλλοντος, όπως θερμοκρασίας, υγρασίας και άλλων και σε συνδυασμό με την υψηλή αυτονομία του άνω της μιας βδομάδας συνεχούς λειτουργίας, μπορεί να «συνοδέψει» τα εμβόλια και άλλο απαραίτητο ιατρικό υλικό, να καταλάβει ότι οι συνθήκες μεταφορές έχουν ξεπεράσει τα επιτρεπτά όρια και να ενημερώσει αντίστοιχα την εταιρεία διανομής.

Η μέθοδος της ιχνηλάτησης επαφών χρησιμοποιείται ευρέως για τον περιορισμό της εξάπλωσης του COVID-19 και άλλων ιών με πολύ υψηλή μεταδοτικότητα. Πολλές χώρες έχουν ήδη κυκλοφορήσει εφαρμογές για κινητά, οι οποίες, σε περίπτωση που άτομα βρέθηκαν σε κοντινή απόσταση με φορείς του ιού, μπορούν να υποβοηθήσουν στην αναγνώρισή τους, καθώς είναι πιθανό να έχουν εκτεθεί και οι ίδιοι. Το AMANDA μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη συμμετοχή σε αντίστοιχα προγράμματα ιχνηλάτησης, ακόμα και αν ο κάτοχός του δεν μπορεί να έχει πρόσβαση σε κινητό τηλέφωνο -ιδιαίτερα σημαντικό αν συνδυαστεί με το διαμοιρασμό συσκευών AMANDA σε ευπαθείς πληθυσμούς, όπως οι μετανάστες.

Τέλος, η μέθοδος της κοινωνικής αποστασιοποίησης (social distancing) είναι ένα από τα σημαντικότερα όπλα σήμερα στη μάχη για τον περιορισμό της εξάπλωσης του COVID-19. Παρόλα αυτά, οι άνθρωποι δεν είναι συνηθισμένοι στο να κρατούν τις προτεινόμενες αποστάσεις μεταξύ τους, ενώ σε κλειστούς χώρους, όπως είναι τα σούπερ μάρκετ και πολυκαταστήματα, συχνά απαιτείται η απασχόληση επιπρόσθετου προσωπικού για τη συνεχή καταμέτρηση του πλήθους των παρευρισκόμενων σε αυτούς. Το AMANDA μπορεί να εγκατασταθεί σε αντίστοιχους εσωτερικούς χώρους. Έπειτα, με τη χρήση μίας σειράς έξυπνων αλγορίθμων αυτόματης καταμέτρησης πλήθους μπορεί να ενημερώνει τον υπεύθυνο του καταστήματος εάν τα μέτρα του social distancing δεν εφαρμόζονται σωστά ή δεν τηρούνται οι απαραίτητες αποστάσεις.

Δρ. Χάρης Κουζινόπουλος

Αποτελεί το AMANDA ένα εργαλείο, που θα δώσει λύσεις στην καθημερινότητα των ανθρώπων; Πώς θα μπορούσε, δηλαδή, να βοηθήσει τον καταναλωτή στα ψώνια του στο σούπερ μάρκετ, στις τραπεζικές του συναλλαγές ή και σε άλλες καθημερινές του δραστηριότητες, όπως π.χ. στο εργασιακό του περιβάλλον;

Πέρα από τα σενάρια χρήσης, τα οποία αφορούν την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της πανδημίας, το AMANDA σχεδιάζεται για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής του ανθρώπου και στην καθημερινότητά του.

Ένα παράδειγμα είναι αυτό ενός εργαζομένου, ο οποίος έχει συνεχώς το AMANDA μαζί του. Το σύστημα τότε μπορεί να μετράει συνεχώς τις συνθήκες θερμοκρασίας, υγρασίας και ποιότητας του αέρα στον εργασιακό χώρο και να ενημερώνει τον χρήστη σε περίπτωση που κάποια από αυτές τις συνθήκες ξεπεράσει τα αντίστοιχα επιτρεπτά όρια.

Επιπρόσθετα, μπορεί να χρησιμοποιηθεί από ευπαθείς ομάδες όπως οι ηλικιωμένοι. Tο AMANDA στην τσέπη ενός χρήστη μπορεί να ανιχνεύσει μια πιθανή πτώση του μέσω έξυπνων αλγορίθμων μηχανικής μάθησης, ενώ μπορεί να χρησιμοποιηθεί ακόμα και για τη χειροκίνητη ειδοποίηση της αντίστοιχης αρχής σε περίπτωση ανάγκης.

Ποιες είναι οι πρόσθετες δυνατότητες που μπορεί να προσφέρει, συγκριτικά με τα σύγχρονα κινητά τηλέφωνα (που έχουν αντικαταστήσει σε μεγάλο βαθμό τους υπολογιστές) και ποια είναι τα «κενά» των κινητών τηλεφώνων, που θα μπορέσει να καλύψει;

Σε αντίθεση με ένα κοινό κινητό τηλέφωνο, το οποίο απαιτεί φόρτιση ανά τακτά χρονικά διαστήματα, το AMANDA είναι εξοπλισμένο με κυψελίδες φωτοβολταϊκών μέσα από τις οποίες φορτίζεται είτε από τον ήλιο ή τα φώτα του σπιτιού και του γραφείου, στο οποίο βρίσκεται τοποθετημένο.

Επιπλέον, είναι σχεδιασμένο και κατασκευασμένο από την αρχή με έμφαση στη πολύ χαμηλή κατανάλωση ενέργειας. Με αυτόν τον τρόπο, και ανάλογα με το πόσο «απαιτητικό» είναι το σενάριο χρήσης στο οποίο χρησιμοποιείται, θα είναι δυνατή η λειτουργία του συστήματος έως και για μια βδομάδα συνεχόμενα ακόμα και σε συνθήκες πλήρους απουσίας φωτός.

Ένα επιπλέον βασικό χαρακτηριστικό του AMANDA είναι οι πολύ μικρές διαστάσεις του, ίδιες με μια πιστωτική κάρτα, με αποτέλεσμα και σε συνδυασμό με το πάχος των 3 χιλιοστών του να μπορεί να χωράει ακόμα και στο πορτοφόλι του χρήστη.

Δρ. Δημήτριος Τζοβάρας

Με βάση τις ενεργειακές του δυνατότητες, πώς θα μπορούσε το AMANDA να συμβάλει στην εξοικονόμηση περιττής ενέργειας στο εκάστοτε νοικοκυριό βάσει των μετρητών που διαθέτει;

Τα συστήματα θέρμανσης, εξαερισμού και κλιματισμού (HVAC) είναι υπεύθυνα σήμερα για σχεδόν τη μισή από τη συνολική κατανάλωση ενέργειας σε κτίρια. Το AMANDA με την χρήση μιας σειράς από αλγορίθμους τεχνητής νοημοσύνης που υλοποιεί, μπορεί να ελέγχει τέτοια συστήματα θέρμανσης/κλιματισμού και να παίρνει αποφάσεις για τη βέλτιστη διαχείρισή τους ώστε να συμβάλει τόσο στη μείωση της ενεργειακής τους κατανάλωσης τους όσο και στην αύξηση της θερμικής άνεσης των κατοίκων, δηλαδή την αντίληψη από τους χρήστες για το πόσο άνετες είναι οι συνθήκες του περιβάλλοντος γύρω τους.

Με το συνδυασμό μάλιστα δύο συστημάτων AMANDA, τα οποία επικοινωνούν μεταξύ τους ασύρματα, ένα εγκατεστημένο σε εξωτερικό χώρο και ένα σε εσωτερικό χώρο ή αν το κουβαλάει ο χρήστης πάνω του, είναι δυνατή η εκτίμηση των περιβαλλοντικών συνθηκών σε κάθε χρονική στιγμή, η λήψη αποφάσεων θερμικής άνεσης, η ενημέρωση και ο έλεγχος του συστήματος θέρμανσης/κλιματισμού.

Ακολουθήστε το reporter.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr