Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διαπιστώνει ότι, παράλληλα με την πανδημία του κορωνοϊού, ξέσπασε ένα τεράστιο κύμα ψευδούς ή παραπλανητικής πληροφόρησης, συμπεριλαμβανομένων προσπαθειών από ξένους παράγοντες να επηρεάσουν τους πολίτες και τις συζητήσεις στην Ε.Ε. “Η παραπληροφόρηση τον καιρό της πανδημίας μπορεί να σκοτώσει. Έχουμε καθήκον να προστατεύουμε τους πολίτες μας ενημερώνοντας τους σχετικά με τις ψευδείς πληροφορίες και αποκαλύπτοντας εκείνους που τις διαδίδουν”, τόνισε ο Ύπατος Εκπρόσωπος/Αντιπρόεδρος, κ. Ζοζέπ Μπορέλ. Η Αντιπρόεδρος για θέματα αξιών και διαφάνειας, κυρία Βιέρα Γιούροβα, σχολίασε: “Κύματα παραπληροφόρησης έχουν πλήξει την Ευρώπη, κατά τη διάρκεια της πανδημίας του κορωνοϊού. Προέρχονται τόσο από το εσωτερικό, όσο και από το εξωτερικό της Ε.Ε. Οι διαδικτυακές πλατφόρμες έλαβαν μεν θετικά μέτρα κατά τη διάρκεια της πανδημίας, όμως, χρειάζεται να καταβάλουν ακόμη πιο έντονες προσπάθειες”. 

Συστάσεις
Η Επιτροπή επισημαίνει ότι είναι σημαντικό να γίνεται διάκριση μεταξύ του παράνομου περιεχομένου και του περιεχομένου που είναι μεν επιβλαβές, αλλά όχι παράνομο. Όπως σημειώνει, δεν είναι σαφή τα όρια μεταξύ των διαφόρων μορφών ψευδούς ή παραπλανητικού περιεχομένου: ποικίλλουν από την παραπληροφόρηση, η οποία ορίζεται ως σκόπιμη, έως την εσφαλμένη πληροφόρηση, η οποία μπορεί να είναι ακούσια. “Τα κίνητρα μπορεί επίσης να ποικίλλουν, από στοχευμένες προσπάθειες επηρεασμού από ξένους παράγοντες έως καθαρά οικονομικά κίνητρα. Σε κάθε μία από τις προκλήσεις αυτές πρέπει να αντιστοιχεί η κατάλληλη απόκριση. Επιπλέον, είναι αναγκαίο να παρέχονται περισσότερα δεδομένα για δημόσιο έλεγχο και να βελτιωθούν οι αναλυτικές ικανότητες”, τονίζει η Επιτροπή.

Για να καταστεί σαφές πόσο σημαντικό είναι το θέμα της παραπληροφόρησης, στη διάρκεια της κρίσης, η Επιτροπή αντέκρουσε μυθεύματα σχετικά με τον κορωνοϊό και οι αντικρούσεις αυτές προβλήθηκαν περισσότερες από 7 εκατομμύρια φορές. Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, ιδίως η Ρωσία και η Κίνα έχουν πραγματοποιήσει στοχευμένες προσπάθειες επηρεασμού και εκστρατείες παραπληροφόρησης στην Ε.Ε. και σε παγκόσμιο επίπεδο. Για παράδειγμα, η ειδική ομάδα East StratCom της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης εντόπισε και αποκάλυψε στον ιστότοπο EUvsDisinfo περισσότερα από 550 αφηγήματα παραπληροφόρησης από κέντρα που πρόσκεινται στο Κρεμλίνο. 

Διαφήμιση
Μία άλλη διάσταση των fake news είναι ότι, σε πολλές περιπτώσεις, οι καταναλωτές πείστηκαν με παραπλανητικό τρόπο να αγοράσουν υπερτιμημένα, αναποτελεσματικά ή δυνητικά επικίνδυνα προϊόντα, ενώ οι πλατφόρμες αφαίρεσαν εκατομμύρια παραπλανητικές διαφημίσεις. “Η Επιτροπή θα συνεχίσει να συνεργάζεται με διαδικτυακές πλατφόρμες και να στηρίζει το δίκτυο συνεργασίας των εθνικών αρχών για την προστασία των καταναλωτών με σκοπό την πάταξη αυτών των πρακτικών, που είναι αντίθετες με τη νομοθεσία για την προστασία των καταναλωτών”, αναφέρει σχετικά η Επιτροπή.