Τόνισε ότι δεν πάνε καλά τα πράγματα στην παγκόσμια οικονομία. Υπάρχει διαφωνία ανάμεσα στους οικονομολόγους αν πάμε για νέα ύφεση ή μόνο σε στασιμότητα. Αντίστοιχα υπάρχει και το ερώτημα του πληθωρισμού: αν είναι μόνιμος ή προσωρινός;

Σε αυτό εξέφρασε την άποψή του ότι ο πληθωρισμός αυτή τη φορά έχει μεγάλη σχέση με τα κέρδη και αυτό πρέπει να το δούμε και στην Ευρώπη και στην Ελλάδα. Δεν είναι πληθωρισμός που προέρχεται από την πλευρά της εργασίας.

Ταυτόχρονα επεσήμανε ότι ένα κομμάτι του πληθωρισμού είναι δομικό. Προκύπτει από το γεγονός ότι υπάρχει ανάγκη αλλαγή δομής της οικονομίας - να πάμε δηλαδή προς την πράσινη ανάπτυξη, να αντιμετωπίσουμε την ενεργειακή κρίσης αλλά και την αύξηση των αμυντικών δαπανών (λιγότερο επιθυμητό αυτό). Όλα αυτά δημιουργούν πίεση στον πληθωρισμό έτσι και αλλιώς.

Συνεπώς, τόνισε, το Υπ. Οικονομικών πρέπει να έχει άποψη για αυτά. Αλλά και για την πολιτική της ΕΚΤ που συνεχίζει να αυξάνει τα επιτόκια. Και όπως είναι γνωστό, άλλο να μειωθεί ο πληθωρισμός από το 8% στο 6% και άλλο από το 3% στο 2%. Το δεύτερο έχει πολύ μεγάλο κόστος με πολύ μικρό όφελος. Και η πολιτική της ΕΚΤ δημιουργεί τον κίνδυνο να δημιουργηθεί μεγαλύτερη ύφεση από ότι χρειάζεται.

Στη συνέχεια τόνισε ότι θέλει να ξέρει και την άποψη του κ. Χατζηδάκη για το νέο Σύμφωνο Σταθερότητας και τι προτείνει αυτός. Υπάρχουν πολλοί οικονομολόγοι που συμφωνούν ότι η πολιτική των Βορείων Χωρών για επιστροφή αυστηρών κανόνων δεν μας βοηθάει για αυτές τις μεγάλες δομικές αλλαγές που χρειάζονται. Είναι σαν να τουφεκίζουμε τα πόδια μας όταν συνυπολογίζουμε στα ελλείμματα τις επενδυτικές δαπάνες. Γιατί οι επενδυτικές δαπάνες θα μπορέσουν να μας κάνουν πιο πλούσιους και θα επιτρέψουν να αντιμετωπίσουμε το χρέος σε βάθος χρόνου. Είναι μια πολιτική που έχει δοκιμαστεί, έχει μεγάλο πρόβλημα για την Ευρώπη αλλά ακόμα μεγαλύτερο για τις χώρες του Νότου.

Αναφέρθηκε ότι πρέπει να μιλήσουμε και για τους θεσμούς. Ο κ. Χατζηδάκης ήταν και θύμα των υποκλοπών, και συνεπώς πρέπει να συμφωνήσει ότι όχι άπλετο φως δεν έπεσε, αλλά ούτε λίγο φως δεν έπεσε. Και το ερώτημα των θεσμών είναι σχετικό στη συζήτηση γιατί στους οίκους αξιολόγησης υπάρχουν και θεσμικά κριτήρια πέρα από τα οικονομικά κριτήρια. Σε αυτά η ποιότητα της δημοκρατίας και των ανεξάρτητων θεσμών είναι πολύ σημαντικά. Και το να κερδίσει η Ελλάδα την επενδυτική βαθμίδα χωρίς να υπάρχει στο εξωτερικό πεποίθηση στους θεσμούς θα είναι πολύ δύσκολο. Άρα αυτά είναι σοβαρά ζητήματα που πρέπει να τεθούν και να μπορέσει να γίνει στη Βουλή μια σοβαρή συζήτηση.

Σχολιάζοντας το νομοσχέδιο ανέφερε ότι περιέχει και επιδόματα. Και πριν μπει κανείς στα επιδόματα θα πρέπει να γίνει μία αναφορά και σε κάτι θεωρητικό: την ελευθερία. Το τι πιστεύει κάποιος όταν μιλάει για ελευθερία διαφέρει. Κάποιοι πιστεύουν στις ίσες ευκαιρίες (όπως επί Κ. Σημίτη), κάποιοι στην ισότητα των αποτελεσμάτων. Υπάρχει και μια άλλη άποψη: πρέπει να υπάρχει ισότητα στη δυνατότητα των πολιτών να συμμετέχουν σε όλες τις πτυχές της ζωής. Η M. Nussbaum και ο A. Sen μιλάνε για την ισότητα των δυνατοτήτων και των λειτουργιών.

Σαν παράδειγμα για τα παραπάνω μπορεί κανείς να πάρει τους ανάπηρους. Βεβαίως θέλουν και επιδόματα και συντάξεις. Και βεβαίως δεν έχουν αυξηθεί αυτά τα επιδόματα όσο πρέπει. Θέλουν μόνο αυτό; Δεν θέλουν να έχουν πρόσβαση στην παιδεία, στο σχολείο; Έχουν αυτή την πρόσβαση; Μπορούν να παρακολουθήσουν τα μαθήματα; Και όταν πάνε στο πανεπιστήμιο μπορούν να παρακολουθήσουν τα μαθήματα; Στο χώρο εργασίας; Έχουν τις ίδιες δυνατότητες; Αντιμετωπίζονται με τον ίδιο τρόπο; Όλα τα παραπάνω δείχνουν μια διαφορετική αντίληψη τι είναι το κοινωνικό κράτος. Η Αριστερά έχει διαφορετική αντίληψη για το τι είναι κοινωνικό κράτος. Στο παράδειγμα των αναπήρων αυτό περιλαμβάνει πολιτικές και θεσμικές παρεμβάσεις που τους στηρίζει από τη γέννησή τους. Και αυτό δεν λύνεται μόνο από τα επιδόματα.

Συνεχίζοντας επεσήμανε ότι πριν από 30 χρόνια ο Fukuyama μιλούσε για το τέλος της ιστορίας. Ότι πλέον δεν θα υπάρχουν ιδεολογικές μάχες. Ότι έχει κερδίσει η παγκοσμιοποίηση, έχει κερδίσει ο φιλελευθερισμός. 30 χρόνια μετά, μετά από τη χρηματοπιστωτική κρίση, μετά την πανδημία, μετά την ενεργειακή κρίση, ξέρουμε ότι η ιδεολογία έχει επιστρέψει γιατί υπάρχουν πολύ σημαντικές διαφορές ανάμεσα στην Αριστερά και τη Δεξιά πως θα αντιμετωπίσουμε αυτά.

Πώς θα αντιμετωπίσουμε την πράσινη μετάβαση, και ποιος είναι ο ρόλος του κράτους; Αλλά και ποιος είναι ρόλος της αντιμετώπισης των ανισοτήτων για να αντιμετωπίσεις την κλιματική κρίση; Ποιος είναι ο ρόλος του κοινωνικού κράτους; Ποιος είναι ο ρόλος της εργασίας στην ανάπτυξη και αν μπορούμε να συνεχίσουμε με την ευέλικτη εργασία που δεν δίνει μόνιμες δουλείες; Όλα αυτά είναι διαχωριστικές γραμμές.

Στη συνέχεια απευθύνθηκε στους βουλευτές της ΝΔ και επεσήμανε ότι το 2014 η ΝΔ συμμετείχε σε μία από τις πιο κυνικές προσπάθειες στην ιστορία της Ελλάδας από το 1974. Θεώρησε η ΝΔ ότι πρέπει να εργαστεί για μία αριστερή παρένθεση. Δεν βγήκε τότε. Βγήκε μια κυβέρνηση που παρά τις δυσκολίες, παρά τα λάθη κατάφερε πολλά. Τώρα η ΝΔ εργάζεται πάλι με την παραδοχή ότι η αριστερά δεν μπορεί να είναι μια μόνιμη παρουσία στην ελληνική πολιτική σκηνή. Ότι τελειώσαμε με αριστερά γιατί ήταν μόνο ειδικού σκοπού όπως ήταν τα μνημόνια.

Καταλήγοντας ανέφερε ότι όπως ο ΣΥΡΙΖΑ τους διέψευσε το 2015 – 2019 έτσι θα τους διαψεύσει και τώρα. Γιατί οι αναλύσεις της αριστεράς για την κρίση είναι επίκαιρες. Οι αξίες της αριστεράς είναι επιθυμητές για τη συλλογικότητα, για την ισότητα, για την συνεργασία. Οι προτάσεις τις αριστεράς θα είναι εδώ. Θα αναπτυχθούν στα επέμενα 4 χρόνια. Για να επιστρέψει η Αριστερά και να δώσει λύσεις στα προβλήματα του κόσμου.

Θεσμοί και αναβάθμιση

Αναφέρθηκε ότι πρέπει να μιλήσουμε και για τους θεσμούς. Ο κ. Χατζηδάκης ήταν και θύμα των υποκλοπών, και συνεπώς πρέπει να συμφωνήσει ότι όχι άπλετο φως δεν έπεσε, αλλά ούτε λίγο φως δεν έπεσε. Και το ερώτημα των θεσμών είναι σχετικό στη συζήτηση γιατί στους οίκους αξιολόγησης υπάρχουν και θεσμικά κριτήρια πέρα από τα οικονομικά κριτήρια. Σε αυτά η ποιότητα της δημοκρατίας και των ανεξάρτητων θεσμών είναι πολύ σημαντικά. Και το να κερδίσει η Ελλάδα την επενδυτική βαθμίδα χωρίς να υπάρχει στο εξωτερικό πεποίθηση στους θεσμούς θα είναι πολύ δύσκολο. Άρα αυτά είναι σοβαρά ζητήματα που πρέπει να τεθούν και να μπορέσει να γίνει στη Βουλή μια σοβαρή συζήτηση.

Σχολιάζοντας το νομοσχέδιο ανέφερε ότι περιέχει και επιδόματα. Και πριν μπει κανείς στα επιδόματα θα πρέπει να γίνει μία αναφορά και σε κάτι θεωρητικό: την ελευθερία. Το τι πιστεύει κάποιος όταν μιλάει για ελευθερία διαφέρει. Κάποιοι πιστεύουν στις ίσες ευκαιρίες (όπως επί Κ. Σημίτη), κάποιοι στην ισότητα των αποτελεσμάτων. Υπάρχει και μια άλλη άποψη: πρέπει να υπάρχει ισότητα στη δυνατότητα των πολιτών να συμμετέχουν σε όλες τις πτυχές της ζωής. Η M. Nussbaum και ο A. Sen μιλάνε για την ισότητα των δυνατοτήτων και των λειτουργιών.

Σαν παράδειγμα για τα παραπάνω μπορεί κανείς να πάρει τους ανάπηρους. Βεβαίως θέλουν και επιδόματα και συντάξεις. Και βεβαίως δεν έχουν αυξηθεί αυτά τα επιδόματα όσο πρέπει. Θέλουν μόνο αυτό; Δεν θέλουν να έχουν πρόσβαση στην παιδεία, στο σχολείο; Έχουν αυτή την πρόσβαση; Μπορούν να παρακολουθήσουν τα μαθήματα; Και όταν πάνε στο πανεπιστήμιο μπορούν να παρακολουθήσουν τα μαθήματα; Στο χώρο εργασίας; Έχουν τις ίδιες δυνατότητες; Αντιμετωπίζονται με τον ίδιο τρόπο; Όλα τα παραπάνω δείχνουν μια διαφορετική αντίληψη τι είναι το κοινωνικό κράτος. Η Αριστερά έχει διαφορετική αντίληψη για το τι είναι κοινωνικό κράτος. Στο παράδειγμα των αναπήρων αυτό περιλαμβάνει πολιτικές και θεσμικές παρεμβάσεις που τους στηρίζει από τη γέννησή τους. Και αυτό δεν λύνεται μόνο από τα επιδόματα.

Δεξιά και Αριστερά

Συνεχίζοντας επεσήμανε ότι πριν από 30 χρόνια ο Fukuyama μιλούσε για το τέλος της ιστορίας. Ότι πλέον δεν θα υπάρχουν ιδεολογικές μάχες. Ότι έχει κερδίσει η παγκοσμιοποίηση, έχει κερδίσει ο φιλελευθερισμός. 30 χρόνια μετά, μετά από τη χρηματοπιστωτική κρίση, μετά την πανδημία, μετά την ενεργειακή κρίση, ξέρουμε ότι η ιδεολογία έχει επιστρέψει γιατί υπάρχουν πολύ σημαντικές διαφορές ανάμεσα στην Αριστερά και τη Δεξιά πως θα αντιμετωπίσουμε αυτά.

Πώς θα αντιμετωπίσουμε την πράσινη μετάβαση, και ποιος είναι ο ρόλος του κράτους; Αλλά και ποιος είναι ρόλος της αντιμετώπισης των ανισοτήτων για να αντιμετωπίσεις την κλιματική κρίση; Ποιος είναι ο ρόλος του κοινωνικού κράτους; Ποιος είναι ο ρόλος της εργασίας στην ανάπτυξη και αν μπορούμε να συνεχίσουμε με την ευέλικτη εργασία που δεν δίνει μόνιμες δουλείες; Όλα αυτά είναι διαχωριστικές γραμμές.

Στη συνέχεια απευθύνθηκε στους βουλευτές της ΝΔ και επεσήμανε ότι το 2014 η ΝΔ συμμετείχε σε μία από τις πιο κυνικές προσπάθειες στην ιστορία της Ελλάδας από το 1974. Θεώρησε η ΝΔ ότι πρέπει να εργαστεί για μία αριστερή παρένθεση. Δεν βγήκε τότε. Βγήκε μια κυβέρνηση που παρά τις δυσκολίες, παρά τα λάθη κατάφερε πολλά. Τώρα η ΝΔ εργάζεται πάλι με την παραδοχή ότι η αριστερά δεν μπορεί να είναι μια μόνιμη παρουσία στην ελληνική πολιτική σκηνή. Ότι τελειώσαμε με αριστερά γιατί ήταν μόνο ειδικού σκοπού όπως ήταν τα μνημόνια.

Καταλήγοντας ανέφερε ότι όπως ο ΣΥΡΙΖΑ τους διέψευσε το 2015 – 2019 έτσι θα τους διαψεύσει και τώρα. Γιατί οι αναλύσεις της αριστεράς για την κρίση είναι επίκαιρες. Οι αξίες της αριστεράς είναι επιθυμητές για τη συλλογικότητα, για την ισότητα, για την συνεργασία. Οι προτάσεις τις αριστεράς θα είναι εδώ. Θα αναπτυχθούν στα επέμενα 4 χρόνια. Για να επιστρέψει η Αριστερά και να δώσει λύσεις στα προβλήματα του κόσμου.

Ακολουθήστε το reporter.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr