Με πρόσφατη απόφαση των αρμόδιων Υπουργών Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ.κ. Σκρέκα – Αμυρά τροποποιήθηκε ο καθορισμός του τρόπου κατανομής εσόδων από πλειστηριασμούς δικαιωμάτων εκπομπών αερίων θερμοκηπίου για το 2022 και μείωσαν το ποσοστό από αυτά τα έσοδα που αφορούν στις λιγνιτικές περιοχές. Με την υπ’ αριθμ. ΥΠΕΝ/ΔΚΑΠΑ/35393/818 /8.4.2022 απόφαση τροποποιήθηκε η απόφαση της 27^ης Ιανουαρίου 2022 (Β΄ 481) και το 4.5% προς τις λιγνιτικές περιοχές πλέον είναι 3,5%. Η απόφαση είναι απαράδεκτη και είναι ενδεικτική της σημασίας που δίνει η κυβέρνηση της ΝΔ στις λιγνιτικές περιοχές.

Είχαμε ζητήσει για όλη την 4η φάση του Συστήματος Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών (ΣΕΔΕ)  2021-2030, την αύξηση του ποσοστού των εσόδων από πλειστηριασμούς δικαιωμάτων εκπομπών αερίων ρύπων προς τις λιγνιτικές περιοχές. Με δεδομένο ότι διπλασιάστηκαν τα έσοδα από τον πλειστηριασμό δικαιωμάτων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, και ότι οι λιγνιτικές περιοχές βιώνουν ήδη τις συνέπειες της βίαιης απολιγνιτοποίησης, είχαμε ζητήσει από την Κυβέρνηση να διερευνήσει τον διπλασιασμό του ποσοστού προς τις λιγνιτικές περιοχές, από αυτό που είχε θεσμοθετήσει ο ΣΥΡΙΖΑ, το οποίο σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να είναι μικρότερο του 6%. Έτσι θα  σταλούν τα απαραίτητα σήματα πολιτικής στήριξης της μετάβασης. Προειδοποιούσαμε ότι οι λιγνιτικές περιοχές δεν μπορεί να είναι ο εύκολος στόχος, από όπου θα αντλούνται ποσά για να καλύψουν αστοχίες της Κυβέρνησης σε άλλους τομείς.

Υπενθυμίζουμε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ το 2018 θέσπισε το Εθνικό Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης, το πρώτο στην Ευρώπη. Για πρώτη φορά καθορίσαμε ότι ποσοστό των εσόδων της δημοπράτησης δικαιωμάτων εκπομπών θα διατίθεται για τη χρηματοδότηση βιώσιμων οικονομικών δραστηριοτήτων χαμηλού ανθρακικού και περιβαλλοντικού αποτυπώματος, με στόχο την ενίσχυση και τη σταδιακή διαφοροποίηση των τοπικών οικονομιών, καθώς και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας στις Περιφερειακές Ενότητες Κοζάνης, Φλώρινας και στο Δήμο Μεγαλόπολης της Περιφερειακής Ενότητας Αρκαδίας.  Το ποσοστό αυτό το είχαμε θεσπίσει στο 6% και προβλέπαμε ομαλή και δίκαιη απολιγνιτοποίηση, με ορίζοντα 15ετίας και κάθε λιγνιτική μονάδα που θα έκλεινε, θα αντικαθίστατο με ΑΠΕ.

Παρά τις εξαγγελίες και τις υποσχέσεις της ΝΔ διαπιστώνουμε ότι η πολιτική της Κυβέρνησης προς τις λιγνιτικές περιοχές είναι τουλάχιστον υποκριτική. Για το έτος 2020 η  Υπουργική απόφαση των κ.κ. Χατζηδάκη και Ταγαρά μείωσε το ποσοστό διάθεσης εσόδων από τον πλειστηριασμό δικαιωμάτων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από 6% σε 1% . Ο κ. Σκρέκας με την απόφασή του στις αρχές του Ιανουαρίου του 2022 πήγε το ποσοστό αυτό 4,5% και έρχεται τώρα να το μειώσει στο 3,5%.  Πιο κάτω από το 6% που είχε ορίσει η Κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ για το 2018, χωρίς να έχει εξαγγελθεί βίαιη και εμπροσθοβαρής απολιγνιτοποίηση. Αντί λοιπόν να αυξηθεί η χρηματοδότηση των λιγνιτικών περιοχών ενόψει απολιγνιτοποίησης, μειώθηκε. Πρόκειται επομένως για ακόμα μια αρνητική εξέλιξη για τις λιγνιτικές περιοχές. 

Πραγματικά αναρωτιέμαι, τι θα λένε τώρα οι βουλευτές, περιφερειακοί και τοπικοί παράγοντες των λιγνιτικών περιοχών, όπου όταν τους είχα προτείνει τον Μάϊο του 2021, με γνώμονα το συμφέρον των λιγνιτικών περιοχών, διακομματική κοινή επιστολή προς την πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ σχετικά με την αύξηση του ποσοστού των εσόδων από πλειστηριασμούς δικαιωμάτων εκπομπών αερίων ρύπων προς τις λιγνιτικές περιοχές για όλη την 4η φάση του ΣΕΔΕ  (2021-2030), η μεγάλη πλειοψηφία αυτών είχε αρνηθεί, διότι είχαν εξασφαλίσει τάχα δέσμευση του Υπουργού για μεγαλύτερη αύξηση των ποσοστών. Φαίνεται ότι για τους άριστους της ΝΔ το 3,5% ενόψει βίαιης και εμπροσθοβαρούς απολιγνιτοποίησης είναι υψηλότερο από το 6% στο πλαίσιο ομαλής και δίκαιης απολιγνιτοποίησης.

Οι πολίτες των λιγνιτικών περιοχών ας κάνουν τις συγκρίσεις και ας βγάλουν τα συμπεράσματα τους.