Σημειώνεται ότι ο τομέας έχει υποστεί πλήγματα τα τελευταία χρόνια και έχει επιδεινωθεί σημαντικά λόγω της κοινωνικοοικονομικής κρίσης. Απότοκος της ισχύουσας φαρμακευτικής πολιτικής που προβλέπει φαρμακοβιομηχανία και ασθενείς να συμμετέχουν 2 δισ. ευρώ στη φαρμακευτική δαπάνη, έναντι 2,6 δισ. ευρώ το κράτος στις οριζόντιες περικοπές (clawback, rebate), μεταξύ άλλων, είναι και οι μεγάλες καθυστερήσεις στις εγκρίσεις νέων φαρμάκων από την Επιτροπή Αξιολόγησης Τεχνολογιών Υγείας (ΗΤΑ), η σχεδόν ελλιπής μέριμνα για κλινική έρευνα στην Ελλάδα και η έλλειψη πρωτοβουλιών και στήριξης στη βιομηχανία για έρευνα και ανάπτυξη. 

Νέα φάρμακα κι εμβόλια

Η ανθρωποκεντρική προσέγγιση και ο εξορθολογισμός του Συστήματος Υγείας θα πρέπει, όπως αναφέρει ο κλάδος, να είναι βασική προτεραιότητα για τη νέα κυβέρνηση, καθώς επείγουν οι δομικές μεταρρυθμίσεις για την παροχή ποιοτικής, λιγότερο δαπανηρής και γρηγορότερης εξυπηρέτησης των ασθενών.

Η προβλεπόμενη, συνιστώμενη ετήσια δημόσια δαπάνη για τα φάρμακα, είναι αναγκαίο να προσδιοριστεί με ακρίβεια ώστε να γίνεται διασταύρωση με ξεκάθαρα στοιχεία σχετικά με την υπέρβαση ή μη υπέρβαση του προϋπολογισμού, γεγονός  που θα ασκούσε πίεση στο σύστημα για την εφαρμογή των αναγκαίων μεταρρυθμίσεων, θα αύξανε τη διαφάνεια και την προβλεψιμότητα και θα ωφελούσε εξίσου ασθενείς και επιχειρήσεις. Σε αυτό το πλαίσιο έγκειται και το ερώτημα επανεξέτασης της κατάργηση της διάταξης για οικειοθελή μείωση τιμής από την πλευρά της βιομηχανίας, η αναστολή του οποίου ως σήμερα έχει επηρεάσει αρνητικά τόσο την παραγωγή και διανομή, όσο και το πορτοφόλι των ασθενών, αλλά και η εξαίρεση των εμβολίων από το ύψος της συνολικής δαπάνης μια και όπως τονίζεται αφορούν την πρόληψη.

Αξιολόγηση και φτηνά φάρμακα

Σύμφωνα με εκτιμήσεις της αγοράς, επίσης, η εφαρμογή του HTA για την αξιολόγηση καινοτομίας και νέων φαρμάκων προέχει επίσης, και η άρτια λειτουργία του πρέπει να αποτελεί τρόπο επιβράβευσης και όχι επιβράδυνσης της φαρμακευτικής καινοτομίας, η οποία αποτελεί βασικό μέσο για την προάσπιση της υγείας. Χρειάζεται ολικός ανασχεδιασμός και αναδιάταξη του συστήματος, του προϋπολογισμού της φαρμακευτικής δαπάνης και ένα επιβεβλημένο όριο για το clawback για να υπάρξει καρποφορία, μέσα από τη σωστή διαχείριση των υπαρχόντων πόρων, στο συστήμα υγείας. 

Παράλληλα, ολοένα και αυξάνεται η ανάγκη για πιο οικονομικά φάρμακα, τα οποία είναι βασικός παράγοντας ισορροπίας της αγοράς, διότι όσο περισσότερο χρησιμοποιούνται, συμβάλλουν σε σημαντική εξοικονόμηση δαπάνης αφού χρησιμοποιούνται αντί ακριβότερων θεραπειών. Επείγει λοιπόν η διάθεσή τους στην αγορά, προς διευκόλυνση των ασθενών, ακολουθώντας τα πρότυπα Ευρωπαϊκών  χωρών.

Τι λέει ο ΣΥΡΙΖΑ

Στο φόντο αυτό τα δυο μεγάλα κόμματα διαμόρφωσαν τα προγράμματά τους ανάλογα.  Έτσι ο ΣΥΡΙΖΑ  αναφέρει ότι διασφάλισε την ελεύθερη πρόσβαση όλων των ανασφάλιστων στην δημόσια υγεία, ενίσχυσε το ΕΣΥ με προσωπικό, υποδομές και εξοπλισμό, ιδρύοντας νέα νοσοκομεία, εισήγαγε μια νέα πολιτική τιμολόγησης - αποζημίωσης φαρμάκων μειώνοντας την οικονομική επιβάρυνση των ασθενών. Επίσης σημειώνει ότι για πρώτη φορά διασφαλίστηκε δωρεάν οδοντιατρική φροντίδα για 800.000 παιδιά Δημοτικού.

Παράλληλα τονίζεται από τον ΣΥΡΙΖΑ  ότι διασφαλίστηκε την επιβίωση της δημόσιας περίθαλψης -  οι δημόσιες δαπάνες υγείας από το 4,6% του ΑΕΠ, ανέβηκαν στο 5,2%, στα διαγνωστικά καταγράφηκε αύξηση δαπάνης - από 328 εκ το 2014 ο προϋπολογισμός, το 2018 στα 357 και το 2019 στα 366. Και πάνω σ’ αυτά τα 366, προστέθηκαν άλλα 30 εκατομμύρια -, ενώ έγινε και στήριξη δημόσιων εργαστηρίων. Επίσης ολοκληρώθηκε  επί των ημερών της κυβέρνησης, η δωρεά του Νιάρχος, έγινε ανάπτυξη στις βάσεις του ΕΚΑΒ για κάλυψη, ενώ προωθήθηκαν μια σειρά από δομικές αλλγές όπως τα εξής

·         νέο μοντέλο  Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας,

·         απευθείας διαπραγμάτευση τιμών σε νέα φάρμακα,

·         νέο σύστημα προμηθειών με κεντρικές παραγγελίες

·         σύσταση της Επιτροπής Αξιολόγησης Φαρμακευτικής Καινοτομίας (ΗΤΑ),

·         Επιτροπή Διαπραγμάτευσης για τα ακριβά φάρμακα,

·         θεραπευτικά πρωτόκολλα,

·         δημοσιοποίηση δεδομένων από τη συνεργασία γιατρών- φαρμακευτικών εταιρειών κλπ.

Η ΝΔ

Στον αντίποδα η ΝΔ ασκεί δριμύτατη κριτική για τις πολιτικές που ακολουθήθηκαν ενώ έδωσε και τις βασικές γραμμές που θα ακολουθήσει. Πιο συγκεκριμένα ο Κυριάκος Μητσοτάκης παρουσιάζοντας πριν λίγο καιρό τους άξονες  του προγράμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης για την Υγεία έκανε λόγ για πρόληψη μέσα από ολοκληρωμένο πρόγραμμα δράσεων και βελτίωση των συνθηκών παροχής υπηρεσιών υγείας.

Στην πρόληψη μέσα από ολοκληρωμένο πρόγραμμα δράσεων, την εξασφάλιση αξιοπρεπών συνθηκών για όλους και ιδιαίτερη φροντίδα για τις πλέον ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού στηρίζεται το πρόγραμμα της Νέας Δημοκρατίας για την Υγεία, όπως είπε ο πρόεδρος του κόμματος Κυριάκος Μητσοτάκης.

Έχοντας ως βάση αυτούς τους τρεις άξονες, το σχέδιο της ΝΔ για την υγεία δίνει επίσης έμφαση σε επιμέρους πολιτικές που αφορούν τον καρκίνο, τον ψηφιακό μετασχηματισμό των υπηρεσιών υγείας καθώς και η συνεργασία με τον ιδιωτικό τομέα χωρίς επιβάρυνση του πολίτη.

Άμεσος στόχος του προγράμματος, όπως επισημαίνει η αξιωματική αντιπολίτευση, είναι η αναβάθμιση της λειτουργίας των νοσοκομείων με αξιοκρατικά επιλεγμένες διοικήσεις, στοχευμένες προσλήψεις προσωπικού και κάλυψη των τραγικών ελλείψεων υλικοτεχνικής υποδομής. Έχει ήδη χαθεί πολύτιμος χρόνος και γι αυτό το πρόγραμμα θα εφαρμοσθεί με εμπροσθοβαρή τρόπο προκειμένου να αντιμετωπισθεί η σημερινή τραγική κατάσταση που προκάλεσαν οι επιλογές των κ. Ξανθού και Πολάκη.

Η κατάσταση στην υγεία επί των ημερών του ΣΥΡΙΖΑ, όπως σημειώνει η ΝΔ:

- Νοσοκομεία με κακοσυντηρημένες υποδομές και σοβαρές ελλείψεις σε βασικά είδη, όπως γάζες, σύριγγες κ.ά., που θέτουν σε κίνδυνο την ασφάλεια των ασθενών.

- Μόλις 1 στους 10 πολίτες έχουν πρόσβαση σε οικογενειακό γιατρό.

- 7 περιφερειακές ενότητες της χώρας δεν έχουν κανέναν συμβεβλημένο παιδίατρο, με αποτέλεσμα οι πολίτες να οδηγούνται υποχρεωτικά σε ιδιώτες γιατρούς πληρώνοντας από την τσέπη τους.

Έμφαση στην πρόληψη από τη ΝΔ

Η πρόληψη

Ιδιαίτερη σημασία η Νδ δίνει στην πρόληψη και στους εμβολιαμσούς. Μάλιστα όπως αναφέρει στο Reporter.gr ο Θανάσης Πλεύρης υποψήφιος βουλευτής της Α΄ Αθήνας της Ν.Δ. και ειδικός σε θέματα πολιτικής υγείας, τα εμβόλια θα πρέπει να τεθούν εκτός φαρμακευτικής δαπάνης μια και αφορούν κύρια την πρόληψη.

Όπως αναφέρεται και από άλλα στελέχη της ΝΔ η ένταξή τους στη συνολική φαρμακευτική δαπάνη και άρα στο clawback ήταν κάκιστη επιλογή. «Τα εμβόλια αποτελούν αναγκαία προϋπόθεση Δημόσιας Υγείας για πρόληψη και δεν πρέπει να νοοούνται ως φάρμακο» αναφέρεται σχετικά

Όπως αναφέρει η Ν.Δ. συνολικά η Ελλάδα διαθέτει τις χαμηλότερες δαπάνες για την πρόληψη μεταξύ των ανεπτυγμένων χωρών. Μόλις το 1,3% των δαπανών υγείας κατευθύνονται στην πρόληψη. Αντίθετα, το ποσοστό δαπανών για νοσηλείες στην Ελλάδα είναι το υψηλότερο ποσοστό στην ΕΕ (41% έναντι 30% μ.ο. στην Ε.Ε.). 27,3% είναι το ποσοστό των καθημερινών καπνιστών στην Ελλάδα, το υψηλότερο ποσοστό στην Ευρώπη ενώ αυξήθηκαν τα ποσοστά παιδικής-εφηβικής παχυσαρκίας μέσα σε μια δεκαετία κατά 50%.

Στο πλαίσιο ενίσχυσης της πρόληψης το πρόγραμμα της ΝΔ αναφέρει ότι θα αναλάβει τις εξής πρωτοβουλίες:

● Συστηματική ενημέρωση και ενθάρρυνση των πολιτών να ασκούνται περισσότερο, να διακόψουν το κάπνισμα, να ακολουθούν μια ισορροπημένη διατροφή με μειωμένα λιπαρά και ζάχαρη, να μειώσουν την κατανάλωση αλκοόλ και να ελέγχουν το βάρος τους.

● Εθνική πλατφόρμα ενημέρωσης των πολιτών και των επαγγελματιών υγείας για τις συνέπειες των υγιεινών και ανθυγιεινών επιλογών μας και τη διασύνδεσή τους με σοβαρά νοσήματα ικανά να αλλάξουν δραματικά την καθημερινότητά μας, όπως ο διαβήτης, οι καρδιοπάθειες, το εγκεφαλικό, ο καρκίνος, η άνοια.

● Ειδικά προγράμματα στα σχολεία, για παιδιά και γονείς, που θα αφορούν την διατροφή, την στοματική υγιεινή, την σεξουαλική αγωγή, τον εθισμό, την οδική συμπεριφορά και τις πρώτες βοήθειες.

● Προώθηση καλής διατροφής και άθλησης από την παιδική ηλικία

Γιώργος Αλεξάκης