Με την κυβέρνηση να έχει παγιδευτεί στις αξιώσεις της για μία συμφωνία στο θέμα του χρέους, η αξιολόγηση για την πρόοδο του προγράμματος στήριξης της ελληνικής οικονομίας παραμένει σε εκκρεμότητα και το περιβάλλον που καλλιεργείται από όλες τις πλευρές δείχνει πως οδηγεί τις συζητήσεις στα άκρα.
Ταυτόχρονα όμως, οι εξελίξεις στα εθνικά θέματα φαίνεται πως προχωρούν με καταιγιστικούς ρυθμούς και με τις αποφάσεις να έχουν δρομολογηθεί για τις πρώτες εβδομάδες του νέου έτους. Οι πιέσεις για επίλυση του Κυπριακού εντείνονται, το προσφυγικό τείνει να μετατρέψει την Ελλάδα και τα νησιά της σε αχανή «κέντρα φιλοξενίας», ενώ η ένταση στο Αιγαίο παραμένει υψηλή.
Εν όψει αυτών, από πηγές που γνωρίζουν τις οριακές αντοχές της κυβέρνησης, επισημαίνεται το εξής:
Με τις δηλώσεις και αναφορές των τελευταίων ημερών, ο κ. Τσίπρας και η ομάδα του εμφανίζονται μεν να βάζουν για μία ακόμη φορά «κόκκινες γραμμές» στην διαπραγμάτευση, καλλιεργούν δε συνθήκες αναθέρμανσης των παθών στο στρατόπεδο του «ΟΧΙ» του δημοψηφίσματος του 2015.
Κατά τις ίδιες πηγές - και με δεδομένη την αναταραχή στην Ευρώπη εν όψει εκλογικών αναμετρήσεων σε Ολλανδία, Γαλλία και Γερμανία - η στρατηγική της κυβέρνησης ενδέχεται να περιλαμβάνει ένα ριψοκίνδυνο σχεδιασμό: είτε την προκήρυξη εκλογών στις αρχές του έτους, λόγω άρνησης/αδυναμίας της να προχωρήσει στην υιοθέτηση των μέτρων που θα έχουν καθοριστικό πολιτικό κόστος, αλλά με πρόφαση τις εξελίξεις στα εθνικά θέματα, είτε την προσφυγή σε ένα νέο δημοψήφισμα, με τις ίδιες αφορμές. Στην δεύτερη δε περίπτωση, όπως επισημαίνεται από τις ίδιες πηγές, το ακροατήριο της κυβέρνησης είναι δυνάμει ευρύτερο, καθώς θα έχει να αντλήσει από την δεξαμενή του 62% του «ΟΧΙ» του 2015, ενώ οι τρέχουσες δημοσκοπήσεις περιορίζουν την δημοτικότητα της στο όριο του 20%.
Η εκδοχή αυτή συνδυάζεται και με εκτιμήσεις κάποιων που επικαλούνται κυβερνητικές πηγές, ότι η πιθανή ημερομηνία μίας προσφυγής στις κάλπες θα είναι η 19η Φεβρουαρίου, επειδή τότε θα έχουν διαφανεί οι (αρνητικές) εξελίξεις στα εθνικά θέματα και την οικονομία.
Σημειώνεται ότι σύμφωνα με κάποιες πληροφορίες, μία ενδχόμενη ημερομηνία για την διεξαγωγή δημοψηφίσματος στην Κύπρο για το σχέδιο ενδεχόμενης συμφωνίας τοποθετείται στο πρώτο τρίμηνο του 2017.
Στο πεδίο της Οικονομίας οι συνθήκες διαμορφώνονται μεταξύ άλλων από τα εξής στοιχεία:
Ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε έχει επαναφέρει στην συζήτηση το Grexit.
Ο Πόουλ Τόμσεν του ΔΝΤ έχει επισημάνει ότι δεν είναι το ΔΝΤ που ζητεί λιτότητα, αλλά η ελληνική κυβέρνηση που αρνείται να κάνει τις αναγκαίες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις.
Ο Αλ. Τσίπρας χαρακτηρίζει τον Τόμσεν - χωρίς να τον κατονομάζει - «ανόητο τεχνοκράτη».
Κορυφαίοι υπουργοί της κυβέρνησης (Ευκλ. Τσακαλώτος, Γ. Σταθάκης, Δ. Παπαδημητρίου, Εφη Αχτσιόγλου) υιοθετούν ρητορική εχθρική έναντι του Ταμείου και υπό αυτές τις συνθήκες επανέρχεται η επιδίωξη του «έντιμου συμβιβασμού», όπως και το ’15, ενώ o Αλ. Τσίπρας μεταβαίνει την Τετάρτη στις Βρυξέλλες και την Παρασκευή στο Βερολίνο, με στόχο έναν «έντιμο συμβιβασμό» (όπως και το ’15) και o κυβερνητικός εκπρόσωπος Δ. Τζανακόπουλος μεταφέρει την επίσημη γραμμή με την εξής φράση: «θέλουμε το ΔΝΤ στο πρόγραμμα, χωρίς όμως τα μέτρα που προτείνει».
Σε αυτό το περιβάλλον, άλλες εξελίξεις διαμορφώνουν ένα αξιοσημείωτο σκηνικό. Η κυβέρνηση είναι πλέον προσδεδεμένη στο άρμα των ΑΝΕΛ, ενώ ο πρώην υπουργός Δικαιοσύνης Ν. Παρασκευόπουλος μιλά για την πολιτική επιδίωξη της εκδημοκρατικοποίησης της Χρυσής Αυγής, προσπαθεί να κατευνάσει τους αντιεξουσιαστές που καίνε ελληνικές σημαίες και υιοθετεί το δόγμα της ανοχής που το 2008 άφησε την Αθήνα να καίγεται επί ημέρες.
Ταυτόχρονα, το γερμανικό ειδησεογραφικό πρακτορείο ΜΝΙ στην ουσία επιβεβαιώνει την ύπαρξη του σεναρίου των εκλογών, μεταδίδοντας ότι «ο Τσίπρας έχει λάβει φιλική προειδοποίηση να μην προκαλέσει προβλήματα στην ευρωζώνη με απειλές για πρόωρες εκλογές το 2017», επικαλούμενο Ευρωπαίο αξιωματούχο, ενώ προσθέτει ότι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις και ειδικά η γερμανική βλέπουν με έντονη καχυποψία τον Ελληνα πρωθυπουργό και εκτιμούν ότι μπορεί να χρησιμοποιήσει εκβιαστικά το ενδεχόμενο ελληνικών εκλογών προκειμένου να απαιτήσει μία καλύτερη συμφωνία στη διαπραγμάτευση με τους θεσμούς.
Φυσικά η ελληνική κυβέρνηση απορρίπτει και διαψεύδει τα σενάρια εκλογών, διακηρύττοντας μέσω των γνωστών non papers ότι «δεν θα παραδώσουμε την χώρα στους προθύμους».
Παρά ταύτα και με τους βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ εν γένει σε μία εμφανή αμηχανία σε κάθε συζήτηση που επιχειρεί κανείς να ανοίξει, παρουσιάζονται αφενός ενοχλημένοι από την πρόσδεση με τους ΑΝΕΛ, αφετέρου σε απόγνωση λόγω δηλώσεων σαν και εκείνες του κ. Παρασκευόπουλου.
Ουδείς αυτήν την στιγμή είναι σε θέση ή διάθεση να επιβεβαιώσει το ένα ή το άλλο σενάριο.
Ομως η συγκυρία διαμορφώνεται από έναν εκρηκτικό συνδυασμό:
α) το αδιέξοδο στο οικονομικό πεδίο και τα οριακά περιθώρια της κυβέρνησης να υποχωρήσει στην διαπραγμάτευση με τους θεσμούς και
β) τις εξελίξεις στα εθνικά θέματα, όπου η κυβέρνηση δείχνει να έχει περιέλθει σε αδιέξοδο.
Το πρώτο στοιχείο φαίνεται πως θα θέσει σε δοκιμασία τις αντοχές της ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ τις επόμενες ημέρες, δεδομένου ότι αυτήν την στιγμή έχει εκλείψει μία σημαντική παράμετρος: αν ο κ. Τσίπρας είναι διατεθειμένος να κάνει άλλη μία άτακτη υποχώρηση, του λείπει μία δικαιολογία σωτηρίας της χώρας.
Από τι και από ποιον;
Το δεύτερο, φαίνεται πως γεννά σκέψεις και ιδέες στο κυβερνητικό επιτελείο, ειδικά όσο ακούει κανείς βουλευτές και στελέχη της Αριστεράς να υιοθετούν εθνικιστική ρητορική και να εμφανίζονται με πατριωτική διάθεση να υπερασπιστούν τα δίκαια του ελληνικού γένους.
Το βέβαιον είναι, όπως προκύπτει από τα χρονοδιαγράμματα, ότι οι εξελίξεις στα δύο πεδία θα «τρέξουν» παράλληλα και ταυτόχρονα.
Άγγελος Κωβαίος
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr