Ήταν μια μέρα του περασμένου Μαίου στη Λάρνακα, όταν ο Τζο Μπάϊντεν έφτανε στην Κύπρο. Η υψηλότερη εκπροσώπηση της Ουάσιγκτον στη νήσο εδώ και 50 χρόνια, είχε μια ατζέντα αρκετά διαφορετική ως προς την ιεράρχηση της.
Οι ΗΠΑ έβλεπαν τη νέα ενεργειακή πηγή σαν εστία που γύρω της θα βρίσκονταν φίλιες δυνάμεις σε ένα καυτό και παλαιότερα αντιαμερικανικό πεδίο. Ένα πεδίο φονταμενταλισμού μετά τη λεγόμενη Αραβική Άνοιξη. Τα κοιτάσματα υδρογονανθράκων ήταν μεγάλα σε βαθμό που να επιτρέπουν και τις μπίζνες και τη γεωπολιτική. Από τότε μπήκαν πρώτα τα κοιτάσματα και μετά η λύση στις ατζέντες όλων.
Καταρχήν η αυτάρκεια της Ευρώπης σε ενέργεια ήταν πάντοτε το προφανές, αλλά δεν ήταν η αυτιστική γηραιά που κινούσε τις εξελίξεις για να στηρίξει την ανάπτυξη της. Άλλωστε είχε εμμονές με την ανταγωνιστικότητα και τα εμπορικά πλεονάσματα. Ο καταλύτης ήταν ο πρώτος παίκτης στη μεγάλη σκακιέρα που έπρεπε να διοχετεύει ασφαλώς σε ευρωπαϊκή χώρα το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο του Λεβιάθαν.
Το Ισραήλ ώθησε τα πράγματα και προκάλεσε με τη σειρά, την Κύπρο και την Ελλάδα να ασχοληθούν με τα δικά τους κοιτάσματα και τις αποκλειστικές οικονομικές ζώνες. Πρώτη η Κύπρος ανακήρυξε τη δική της ΑΟΖ και πιο συμπλεγματικά, αλλά πάντως μεθοδικά, η Ελλάδα ξεκίνησε το σχεδιασμό εκμετάλλευσης των υδρογονανθράκων της.
Προς επίρρωση, προ τριετίας το Τελ Αβίβ είχε δημοσιεύσει έναν χάρτη με τις ΑΟΖ Ελλάδος, Κύπρου και Ισραήλ ο οποίος έδειχνε ότι οι τρεις χώρες δημιουργούσαν μια τεράστια ζώνη εκμετάλλευσης σε μια περιοχή που η αποτύπωση του χάρτη προκαλούσε την Τουρκία. Όταν αντέδρασε η Άγκυρα, η φράση Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη εξαφανίστηκε από το δημόσιο λόγο της ελληνικής κυβέρνησης η οποία έψαχνε στο Ιόνιο και την Κρήτη για σοβαρότερα κοιτάσματα...
Ήταν σχεδόν, αποκλεισμένη η Τουρκία. Το μόνο στο οποίο θα μπορούσε να ελπίζει θα ήταν να καρπωθούν τα οφέλη από τα κοιτάσματα της Κύπρου και οι τουρκοκύπριοι. Η χώρα είναι ενεργειακά στρεσαρισμένη άλλωστε. Έχει πολύ φτωχά εδάφη σε υδρογονάνθρακες. Κάποιες παλαιότερες προσπάθειες δεν απέδωσαν παρά μόνον καλές σχέσεις με τις εταιρίες κολοσσούς του χώρου , και το μόνο γειτονικό κοίτασμα ήταν των «άλλων».
Η Τουρκία βεβαίως είναι στο δρόμο των αγωγών. Αλλά με όλα όσα συμβαίνουν και στην Ουκρανία νοιώθει να πνίγεται. Εσχάτως το κουρδικό και οι τζιχαντιστές άνοιξαν νέα ατζέντα.
Η λύση της είναι η «μερική συμμετοχή της» σε αυτό που γίνεται στη θάλασσα στα νότιά της. Να μπει με εταιρείες ή με διπλωματικό τρόπο σε μια στιγμή αδυναμίας και αγωνίας των δυτικών και δη των αμερικανών και των ευρωπαίων οι οποίοι επενδύουν πάρα πολλά στην απρόσκοπτη νέα πηγή ενεργειακού πλούτου.
Μια τέτοια στιγμή εκδήλωσε και την τελευταία πρόκλησή της η οποία προκάλεσε τη διακοπή των συνομιλιών για το κυπριακό με πρωτοβουλία της Λευκωσίας.
Ωστόσο, κανείς δεν μπορεί να τεκμηριώσει ότι την πλήττει αυτή η διακοπή. Αντιθέτως πολλοί είναι αυτοί που εκτιμούν ότι μιας και η τουρκική διπλωματία είναι καλή στο παρασκηνιακό παιχνίδι, χωρίς κανόνες, είχε προϋπολογίσει την αντίδραση Αναστασιάδη. Την επεδίωξε την εξέλιξη για να συμφωνήσει ανενόχλητη με τους Δυτικούς την αποχώρησή της ή την «μερική συμμετοχή» της σε ξένο οικόπεδο. Να συνομιλήσει με αυτούς που την παρακαλούν να καθαρίσει τα βόρεια σύνορα της Συρίας από τον ISIS. Αυτούς που έβαλαν ολόκληρο αντιπρόεδρο των ΗΠΑ να ζητήσει συγγνώμη από τους Τούρκους για αλήθειες που είπε μια μέρα στο Χάρβαρντ.
Εκείνο το Μάιο ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ είχε ατζέντα την απεξάρτηση της Ευρώπης από τη Ρωσία λόγω Ουκρανίας. Επίσης να βοηθήσει του ισραηλινούς να διοχετεύσουν τους υδρογονάνθρακές τους στην Ευρώπη. Παρεμπιπτόντως και επειδή δεν εμπόδιζε σε τίποτα μπήκε και λίγο κυπριακό στην κουβέντα. Έτσι ανασύρθηκε άλλος ένας φθαρμένος χαρτοφύλακας ηλικίας 40 ετών από τις αποσκευές του. Ήταν αυτός που έγραφε : επίλυση του μακροβιότερου σχετικού διεθνούς προβλήματος διαίρεσης.
Τα πετρέλαια πάντα έφερναν φραστικά μια πίεση στη διπλωματία να επιταχύνει. Το θέμα είναι ότι έλλειπε η πολιτική βούληση στο κυπριακό. Στην Ευρώπη δεν υπήρξε ποτέ η πολιτική βούληση παρά μόνον η φιλολογία αν και καίγονται να ξεπεράσουν με ανώδυνο και ασφαλή τρόπο την ασφυξία που προκαλεί ο Πούτιν, πριν γίνει πνιγμός.
Στην Τουρκία ο χρόνος της μη λύσης, δίνει τη λύση του τετελεσμένου. Στην Ελλάδα και την Κύπρο, ταπεινωμένες ηγεσίες από την κρίση αδυνατούσαν να παίξουν το παιχνίδι.
Εσχάτως όμως η ανακάλυψη των υδρογονανθράκων - για πρώτη φορά στα ύδατα ανοικτά του Ισραήλ και, πιο πρόσφατα, στην αποκλειστική οικονομική ζώνη της Κύπρου έχουν δώσει νέα ώθηση στη διαδικασία.
Το Ισραήλ έχει ανακαλύψει τεράστια κοιτάσματα και χρειάζεται απεγνωσμένα ασφαλείς διαδρομές για εξαγωγές μέσω αγωγών που περνούν από την Κύπρο.
Όλα είναι στον αέρα μέχρι να αποδώσει καρπούς η τουρκική διπλωματία πίσω από την κουρτίνα, ή οι αμερικανικές εταιρείες πετρελαίου ενισχύουν πλέον και αυτές την οπτική της συνεκμετάλλευσης? Εάν συμβαίνουν και τα δύο το αποτέλεσμα βρίσκεται στις φράσεις Ουάσιγκτον και Βρυξελλών: «προς όφελος όλων των κυπρίων»…
Στα αυτιά του κύπριου Υπεξ ακούστηκε ο υπαινιγμός και το σχολίασε δηκτικά για το τουρκικό θράσος έναντι του Τζο Μπάϊντεν. Στους ευρωπαίους θα κολλήσουν;
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr