«Ελευθερία στις επιλογές για το μέλλον». Αυτή είναι η έκφραση-κλειδί στην οποία μπορεί κανείς να καταλήξει, αναζητώντας λύσεις μέσω της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στην Ελλάδα της κρίσης.

Εν μέσω Καλοκαιριού, οι απόφοιτοι των λυκείων έχουν παραλάβει τα αποτελέσματα των πανελλαδικών εξετάσεων, αναζητώντας διεξόδους από τις επιλογές που τους προσδιορίζει το μηχανογραφικό, άλλοι επειδή μπήκαν σε σχολές που δεν τους ενδιέφεραν, άλλοι επειδή πέρασαν σε πόλεις πολύ μακριά από τον τόπο κατοικίας τους κι άλλοι επειδή δεν κατάφεραν να περάσουν πουθενά, είτε λόγω της πολυπλοκότητας του μηχανογραφικού είτε επειδή το άγχος δεν τους επέτρεψε να γράψουν καλά. Υπάρχουν όμως κι εκείνοι που στα δημόσια Α.Ε.Ι. δεν κατάφεραν να βρουν το αντικείμενο που να τους ενδιαφέρει, υπάρχουν οι απόφοιτοι σχολών Α.Ε.Ι. που θέλουν να συνεχίσουν τις σπουδές τους, αλλά το σύστημα των κατατακτηρίων τους εμποδίζει να ακολουθήσουν το όνειρό τους, ενώ τέλος είναι και οι απογοητευμένοι φοιτητές, που θέλουν, επιτέλους, να μπουν σε μία οργανωμένη και λειτουργική σχολή, χωρίς απεργίες και με σύγχρονες βιβλιοθήκες με όλα τα σύγχρονα στάνταρντς.
Η επιλογή φαίνεται σχεδόν μονόδρομος για όσους από τους παραπάνω δεν θέλουν να ξενιτευτούν για να σπουδάσουν. Είναι η ιδιωτική τριτοβάθμια εκπαίδευση στην Ελλάδα. Πολλές φορές παρεξηγημένη, κυρίως λόγω των εμποδίων που έθετε το ελληνικό κράτος στους αποφοίτους τους, όταν δεν τους αναγνώριζε τα πτυχία τους.
Εν έτει, όμως, 2013, τα πράγματα είναι αρκετά διαφορετικά. Τα πτυχία τους είναι αναγνωρισμένα ενώ καθώς η οικονομική κρίση πλήττει πλέον και τα πανεπιστήμια, είτε με απεργίες είτε με περικοπές κονδυλίων, αλλά και με τη μείωση των εισακτέων, τα ιδιωτικά τριτοβάθμια εκπαιδευτικά ιδρύματα προσφέρουν σύγχρονο και σταθερό περιβάλλον για σπουδές.

Έρευνα αγοράς

Φυσικά, όπως και στα δημόσια Α.Ε.Ι. και Τ.Ε.Ι. υπάρχουν τα καλά, τα μέτρια και τα κακά πανεπιστήμια, το ίδιο ισχύει και για την ιδιωτική εκπαίδευση. Ο υποψήφιος φοιτητής θα πρέπει να κάνει πρώτα έρευνα Αγοράς, προκειμένου να διαπιστώσει ποιες είναι οι σοβαρές προτάσεις και ποια ιδρύματα τού προσφέρουν ουσιαστικές επιλογές για το μέλλον του.
Δεν είναι λίγα τα ιδιωτικά εκπαιδευτικά ιδρύματα που συνεργάζονται με μεγάλα πανεπιστήμια του εξωτερικού, ειδικά βρετανικά πανεπιστήμια, προσφέροντας το ίδιο πρόγραμμα και επίπεδο σπουδών. Μάλιστα, στο τέλος οι φοιτητές αποκτούν πτυχίο από τα συγκεκριμένα ξένα πανεπιστημιακά ιδρύματα, έχοντας έτσι πανεπιστημιακό τίτλο σπουδών αναγνωρισμένο στο εξωτερικό και με κύρος, ενώ πλέον έχουν αναγνώριση και στην Ελλάδα.
Οι παροχές για τον φοιτητή δεν σταματούν εκεί. Τα ιδιωτικά εκπαιδευτικά ιδρύματα προσφέρουν στους αποφοίτους τους πολλές επιλογές για την μεταπανεπιστημιακή τους πορεία. Αυτό σημαίνει διασύνδεση με την Αγορά και δυνατότητα εξεύρεσης εργασίας. Υπάρχουν σχολές που συνεργάζονται άμεσα με επιχειρήσεις, με τους φοιτητές να έρχονται απ' ευθείας σε επαφή με τον ιδιωτικό τομέα και τους εν δυνάμει μελλοντικούς εργοδότες στον χώρο. Ωστόσο, το σημαντικό στοιχείο είναι τα γραφεία διασύνδεσης. Ουσιαστικά πρόκειται για μικρούς ιδιωτικούς Ο.Α.Ε.Δ. που αναζητούν εργασία για τους φοιτητές τους. Έχοντας επαφή με ιδιωτικούς φορείς και επιχειρήσεις στο εσωτερικό και το εξωτερικό, λειτουργούν ως μεσάζοντες με κοινό τόπο για φοιτητές, αποφοίτους και εργοδότες.

Σπουδές υψηλού επιπέδου και πρόσβαση στην αγορά

Σε μια περίοδο όπου η ανεργία –σε όλα τα ηλικιακά φάσματα– καλπάζει στην Ελλάδα, όταν υπάρχουν ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα που μπορούν να προσφέρουν υψηλού επιπέδου σπουδές, με πτυχία αναγνωρισμένα διεθνώς και σπουδές που προσαρμόζονται άμεσα στις ανάγκες της Αγοράς, ενώ κυρίως μετά την απόκτηση πτυχίου υπάρχει η μέριμνα για την εξασφάλιση εργασίας, όλα τούτα είναι πλεονεκτήματα που δεν μπορούν να περάσουν απαρατήρητα.
Ενδεχομένως το κόστος των διδάκτρων να θεωρείται από μερίδα του κόσμου απαγορευτικό, αλλά όπως διευκρινίζουν από τα ιδιωτικά εκπαιδευτικά ιδρύματα, είναι χαμηλότερο από το να σπουδάζει κανείς στο εξωτερικό ή σε άλλη πόλη στην Ελλάδα. Παράλληλα, προσφέρονται πολλοί τρόποι πληρωμών, πολλές φορές και με διευκολύνσεις, ενώ υπάρχει και η δυνατότητα υποτροφιών, όταν ο φοιτητής πληροί ορισμένα κοινωνικά ή οικονομικά κριτήρια.
Τα ιδιωτικά εκπαιδευτικά ιδρύματα προσφέρουν τη σοβαρή εναλλακτική πρόταση για όσους επιθυμούν σύγχρονες σπουδές και εύκολη απορρόφηση από την Αγορά εργασίας, ενώ παράλληλα προσφέρουν τη δυνατότητα της διά βίου εκπαίδευσης με ποιότητα και λογικές τιμές.

Κολέγια: Προπομποί των ιδιωτικών πανεπιστημίων

Για τις ευκαιρίες και τα πλεονεκτήματα της ιδιωτικής εκπαίδευσης μίλησε στο "R" ο Κωνσταντίνος Καρκανιάς, Πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Κολεγίων)

Κύριε Καρκανιά, ποιο είναι το μέλλον της Τριτοβάθμιας Ιδιωτικής Εκπαίδευσης στην Ελλάδα; Ποια τα πλεονεκτήματά της και η διασύνδεσή της με τα ξένα πανεπιστήμια της Ευρώπης;

Από το 1989, όταν υπογράφηκε η Ευρωπαϊκή Οδηγία 48, η οποία ρύθμιζε την αναγνώριση των πτυχίων των πανεπιστημίων της Ε.Ε. σε όλες τις χώρες της Ένωσης, ιδρύθηκαν τα πρώτα Κολέγια, τα οποία προσφέρουν στην Ελλάδα πανεπιστημιακά προγράμματα σπουδών σε συνεργασία με ευρωπαϊκά πανεπιστήμια. Από το 2008, με τον Νόμο 3696, η ίδρυση και λειτουργία αυτών των Κολεγίων θεσμοθετήθηκε ενώ με το Π.Δ. 38/2010 ενσωματώθηκαν στο ελληνικό Δίκαιο οι Ευρωπαϊκές Οδηγίες 48 του 1989 και 36 του 2005, για την αναγνώριση των πτυχίων τα οποία λαμβάνουν όσοι σπουδάζουν σε ελληνικά Κολέγια, αρκεί να προέρχονται από πανεπιστήμια χωρών της Ε.Ε.
Έχουμε, πλέον, ιδιωτικά ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, τα οποία λειτουργούν σήμερα με άδεια του ελληνικού υπουργείου Παιδείας, αλλά είναι στην πραγματικότητα παραρτήματα ευρωπαϊκών πανεπιστημίων. Υπάρχουν, βεβαίως, πολλά κενά και πολλές ελλείψεις στην ισχύουσα νομοθεσία, αλλά ο σπόρος των ιδιωτικών πανεπιστημίων έχει ήδη ριζώσει. Εξ άλλου ήδη έχει ξεκινήσει η συζήτηση για την αλλαγή του άρθρου 16 του Συντάγματος και αναμένεται ότι θα επιτραπεί και θεσμικά η δυνατότητα ιδρύσεως ιδιωτικών πανεπιστημίων. Αρκετά Κολέγια προετοιμάζονται ήδη γι' αυτήν την προοπτική, είτε μόνα τους είτε μέσω συμπράξεων.

Υπάρχει σύνδεση με την Αγορά εργασίας; Βγαίνουν leaders ή έχουμε μία ακόμη πηγή ανέργων;

Κατ' αρχάς πρέπει να πούμε ότι οι ειδικότητες οι οποίες λειτουργούν στα Κολέγια είναι αυτές που αναζητεί η Αγορά και τις οποίες κατ' επέκταση ζητούν οι υποψήφιοι σπουδαστές μας. Επομένως οι απόφοιτοί μας αποκτούν γνώσεις και πτυχία που αντιστοιχούν στις ανάγκες των επιχειρήσεων. Εξ άλλου οι απόφοιτοί μας σίγουρα βρίσκουν ευκολότερα εργασία κατά μέσο όρο από εκείνους που έχουν τελειώσει ένα κρατικό πανεπιστήμιο. Αναφέρω μερικούς απλούς λόγους οι οποίοι συντελούν σ' αυτό το αποτέλεσμα:
Η φοίτηση στα Κολέγια είναι υποχρεωτική, όπως και η συμμετοχή στα εργαστήρια, η χρησιμοποίηση της βιβλιοθήκης, η παράδοση εργασιών. Όλα αυτά σημαίνουν ότι οι απόφοιτοι αποκτούν πραγματικά τις γνώσεις και τις δεξιότητες που προβλέπονται στο πρόγραμμά τους. Επίσης αυτός ο τρόπος σπουδών καλλιεργεί την εργατικότητα, την άμιλλα και την υπευθυνότητα, προσόντα τα οποία ασφαλώς είναι απαραίτητα για μια καλή επαγγελματική εξέλιξη. Τέλος, οι απόφοιτοι των Κολεγίων γνωρίζουν καλά την αγγλική γλώσσα και αυτό είναι σίγουρα σημαντικό προσόν, το οποίο διευκολύνει την πρόσληψή τους και την επαγγελματική τους εξέλιξη.

Τα Κολέγια έχουν επαφή με τις επιχειρήσεις. Υπάρχει σχεδιασμός στα εκπαιδευτικά αντικείμενα και προγράμματα που να είναι συμμετρικά με τις καινούργιες ανάγκες της Αγοράς;

Τα Κολέγια έρχονται σε επαφή με τις επιχειρήσεις με πολλούς τρόπους, όπως:

• Έχουν φοιτητές με υποτροφίες που χορηγούν επιχειρήσεις στο προσωπικό τους
• Έχουν καθηγητές που εργάζονται σε επιχειρήσεις
• Έχουν αποφοίτους που εργάζονται σε επιχειρήσεις και συγχρόνως διδάσκουν σε Κολλέγια
• Οργανώνουν και εκτελούν εκπαιδευτικά προγράμματα που καλύπτουν συγκεκριμένες ανάγκες επιχειρήσεων.

Εξ άλλου ο Σύνδεσμος Κολεγίων μετέχει ενεργά στις δραστηριότητες του Σ.Ε.Β., του οποίου είναι και μέλος, καθώς και σε εκείνες του Ε.Β.Ε.Α. και του Ε.Β.Ε.Θ., στα οποία τα Κολέγιά μας είναι ενεργά μέλη.

Τι έχει γίνει με το θέμα των επαγγελματικών δικαιωμάτων;

Σήμερα υπάρχουν δύο τρόποι αναγνώρισης:

• Αναγνώριση επαγγελματικών προσόντων με βάση την Οδηγία 36/2005, που αφορά στα νομοθετικά ρυθμιζόμενα επαγγέλματα, δηλαδή σ' εκείνα που χρειάζονται άδεια ασκήσεως, όπως του πολιτικού μηχανικού, του δικηγόρου ή του ψυχολόγου.
• Αναγνώριση Επαγγελματικής Ισοδυναμίας Τίτλων Ανώτατης Εκπαίδευσης για τους κατόχους πτυχίων από ευρωπαϊκά πανεπιστήμια που δεν πληρούν τις προϋποθέσεις της Οδηγίας 36/2005, δηλαδή πτυχία σε γνωστικά αντικείμενα που οδηγούν σε μη νομοθετικά ρυθμιζόμενα επαγγέλματα, όπως για παράδειγμα η Διοίκηση Επιχειρήσεων, το Μάρκετινγκ, η Πληροφορική, η Ναυτιλία κ.λπ.

Αρμόδιο όργανο για τη χορήγηση της επαγγελματικής ισοδυναμίας των πτυχίων των αποφοίτων των Κολλεγίων μ' εκείνα των αποφοίτων των ελληνικών Α.Ε.Ι. είναι το Συμβούλιο Αναγνώρισης Επαγγελματικών Προσόντων (Σ.Α.Ε.Π.), το οποίο αφού εξετάσει τη διάρκεια και το πρόγραμμα σπουδών που έχει ακολουθήσει κάθε απόφοιτος Κολεγίου, αποφαίνεται για τη χορήγηση της ισοδυναμίας.
Με τον τρόπο αυτόν κατοχυρώνονται, πλέον, τα επαγγελματικά προσόντα των αποφοίτων μας και αίρονται τα εμπόδια για την άσκηση του επαγγέλματός τους. Αυτό σημαίνει ότι οι απόφοιτοι ελληνικών Κολλεγίων, τα οποία έχουν συνάψει συνεργασίες με πανεπιστήμια χωρών της Ε.Ε., θα μπορούν να έχουν τα ίδια ακριβώς δικαιώματα ασκήσεως επαγγέλματος σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα μ' εκείνα που διαθέτουν οι απόφοιτοι ελληνικών πανεπιστημίων.

Τα Κολλέγια είναι εκπαιδευτικά ιδρύματα, είναι όμως και επιχειρήσεις. Έχετε υποστήριξη από την πολιτεία; Υπάρχουν «αγκάθια» και εκκρεμή ζητήματα που έχετε να θέσετε από την πλευρά σας;

Τα Κολλέγια, δυστυχώς, αντιμετωπίζουν πολλά προβλήματα, τα οποία δημιουργούνται από την πλήρη απροθυμία του υπουργείου Παιδείας να συνεργαστεί με τους εκπροσώπους τους και να επιλύσει τα προβλήματά τους. Η έλλειψη συνεργασίας οδηγεί σε λανθασμένες ή ατελείς νομοθετικές πρωτοβουλίες, με τις οποίες αντί να λύνονται, περιπλέκονται τα θέματα λειτουργίας των Κολλεγίων.
Είναι εκπληκτικό, ότι παρά την ρητή πρόβλεψη του άρθρου 21 του Νόμου 3696/2008, το υπουργείο Παιδείας δεν βοηθά στην προσέλκυση ξένων φοιτητών από τα Κολλέγια• αντιθέτως, εμποδίζει με διαφόρους τρόπους αυτή την προοπτική. Σημειώνουμε ότι σύμφωνα με τους δικούς μας υπολογισμούς, εάν η νομοθεσία ήταν ευνοϊκή, τα Κολλέγια θα μπορούσαν να συμβάλλουν στη βελτίωση του εμπορικού ισοζυγίου της χώρας κατά πολλές εκατοντάδες εκατομμυρίων ευρώ.

Στην Ελλάδα της κρίσης, παρά το υψηλό επίπεδο των υπηρεσιών που παρέχουν τα Κολλέγια, τα δίδακτρα θεωρούνται απαγορευτικά για τη μέση ελληνική οικογένεια. Πώς αντιμετωπίζετε αυτήν την παράμετρο;

Όλα τα Κολλέγια δίδουν υποτροφίες σε διάφορες κατηγορίες υποψηφίων ενώ αρκετά από αυτά, ήδη από την έναρξη της οικονομικής κρίσης, έχουν μειώσει τα δίδακτρά τους. Σημειώνω όμως ότι τα δίδακτρα των Κολλεγίων, τα οποία για τα προπτυχιακά προγράμματα κυμαίνονται από 6.000 έως 8.000 ευρώ, δεν είναι υψηλά, εάν λάβει κανείς υπ' όψη:

• Την ποιότητα των παρεχομένων υπηρεσιών
• Τον μικρό αριθμό σπουδαστών ανά τμήμα
• Τα δίδακτρα στα μητρικά πανεπιστήμια στο Ηνωμένο Βασίλειο που είναι σχεδόν διπλάσια
• Το κόστος ζωής ενός έλληνα φοιτητή εκτός τόπου κατοικίας του, το οποίο συνήθως είναι ανώτερο των 10.000 ευρώ.

Θα ήταν, βεβαίως, δυνατό οι φοιτητές των Κολλεγίων να βοηθούνται στην πληρωμή των διδάκτρων τους από την πολιτεία με το σύστημα των κουπονιών εκπαίδευσης, το οποίο ισχύει ήδη για τους σπουδαστές των ιδιωτικών Ι.Ε.Κ., αλλά και για όσους παρακολουθούν εκπαιδευτικά προγράμματα των Κ.Ε.Κ.

Νίκος Ιτσινές

Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην έντυπη έκδοση του Reporter

Ακολουθήστε το reporter.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr