To κραχ του 1929 κράτησε μόνο τρεις τέσσερις μέρες. Ωστόσο η βαθειά ύφεση που έπληξε την Αμερική κράτησε κοντά δέκα χρόνια και θα κρατούσε περισσότερο αν δεν έμπαινε στο πόλεμο δηλαδή αν δεν κινητοποιούσε αναγκαστικά όλο το παραγωγικό δυναμικό της. Δεν είναι απόλυτα σωστό να πιστεύουμε πως το New Deal του Ρούσβελτ ( 1933), έσωσε την κατάσταση. Πολιτικά μπορεί να έχει μεγάλη αξία, γιατί αφύπνισε δυνάμεις και συνειδήσεις, αλλά στην πράξη δεν απέδωσε τα αναμενόμενα. Απεναντίας τα ιστορικά στοιχεία δείχνουν πως μετά την πρώτη αναπτυξιακή αντίδραση, το 1934-1935 η αμερικανική οικονομία καθηλώθηκε και πάλι μέχρι το 1939. Η ανεργία από το 25% το 1933, διαμορφώθηκε στο 15% το 1940. Κάτι ακόμη που παραβλέπουμε είναι πως ενώ όλοι έχουμε τα βλέμματα στραμμένα το 1929, αλλά πανικοί ίσως λιγότερο συντριπτικοί συνέβησαν το 1931 και το 1937.  

Μπορεί λοιπόν να μιλάμε σήμερα και για το New Deal που εξήγγειλε ο  Μπάρακ Ομπάμα ( 2008), αλλά στην πραγματικότητα εικασίες κάνουμε όλοι μας, αφού κανείς δεν ξέρει ποιά θα είναι η επόμενη αιμορραγία. Θα είναι τα εταιρικά δάνεια;  Θα είναι τα εταιρικά ομόλογα, Θα είναι τα καταναλωτικά δάνεια και οι πιστωτικές κάρτες; Σε ποιο βαθμό θα πληγεί η ήδη καταρρακωμένη καταναλωτική εμπιστοσύνη; To μόνο σίγουρο είναι πως όλα τα ανωτέρω, δεν είναι στην καλύτερη κατάσταση τους και όπου να είναιθα φανερωθεί η ακριβής έκταση του προβλήματος

Αλλά μήπως γνωρίζουμε πόσο θα κρατήσει η επερχόμενη ύφεση; Προβλέπουμε συρρίκνωση ως και το 2009, μερικοί μιλούν και ως το 2010, αλλά πόσο γρήγορη θα είναι η ανάκαμψη, και το κυριότερο πόσο θα κρατήσει;H Αμερική για παράδειγμα είχε μετά την βαθειά ύφεση του 1933 είχε και άλλη μία το 1937-1938. Επίσης την δεκαετία του πενήντα είχε άλλες δύο μεταξύ 1953-1954 και 1957-1958. Την δεκαετία του ογδόντα είχε δύο αλλεπάλληλες υφέσειςτο 1980 και το 1981-1982, δηλαδή σχεδόν μισή δεκαετία η αμερικανική οικονομία ταλανίζονταν. Επίσης είχαμε άλλη μία ύφεση το 1990-1991 και έπειτα το 2002-2003. Επιμένουμε στην αναφορά των ΗΠΑ γιατί  η οικονομία της αναλογεί στο 21% της παγκόσμιας οικονομίας, οπότε ότι συμβαίνει εκεί, προκαλεί αναταράξεις παντού.

Οι αλυσιδωτές αυτές παρενέργειες, το μόνο που θα κάνουν είναι να πλήξουν την πραγματική οικονομία για μία άλλη φορά. Οι τράπεζες ούτως ή άλλως έχουν σφίξει τα λουριά, το κόστος του χρήματος έχει γίνει ακριβό και πολλές επιχειρήσεις έχουν παγώσει κάθε επιχειρηματικό αναπτυξιακό σχέδιο. Αντίθετα τα μόνο σχέδια που προχωρούν είναι αυτά των εξαγορών ή συγχωνεύσεων που πρακτικά σημαίνει, περικοπές θέσεων εργασίας. Μείωση αγοραστικής δύναμης, πτώση παραγωγικότητας, κάμψη εξαγωγών, εισαγωγών και πάει λέγοντας. Ωστόσο, το μεγάλο πρόβλημα για τις οικονομίες,κατά την άποψη μου θα ξεκινήσει και από τα σχέδια διάσωσης. Σε περιόδους μεγάλης κρίσης, η μόνη λύση η οποία πραγματικά συνέβαλε στην σταθεροποίηση της κατάστασης και κατόπιν οδηγούσε τις οικονομίες σε αναπτυξιακή τροχιά, ήταν η αύξηση των Δημοσίων Δαπανών, για την δημιουργία έργων υποδομής και ανάπτυξης και όχι γιανα κλείσουν μαύρες τρύπες.

Παραδείγματα υπάρχουν πολλά, με κλασσικότερο αυτό της Ιαπωνίας, την οποία ο τότε υπουργός οικονομικών Οζάχι Χαμαγκούτσι την δεκαετία του 30,  μετέτρεψε σε παγκόσμια δύναμη. Είναι γνωστό πλέον ότι τα μεγάλα δημόσια χρέη, εξασθενίζουν την φαρέτρα των κυβερνήσεων, γιατί περιορίζουν την ευελιξία τους. Όταν για τόκους και τοκοχρεολύσια είναι αναγκασμένες να ξοδεύουν δισεκατομμύρια, την ώρα που δανείζονται συνεχώς και πολύ πιο ακριβά, είναι βέβαιο πως αυτό κάπου θα σκάσει και πολύ άσχημα. Μην ξεχνάμε και το πληθυσμιακό και τις υποχρεώσεις που έχουν τα κράτη για τις συντάξεις έναντι των πολιτών τους. Ειδικά στην Ευρώπη που όλες σχεδόν οι χώρες αντιμετωπίζουν ραγδαία επιδείνωση των ασφαλιστικών συστημάτων τους.

Το δημόσιο χρέος της Αμερικής ξεπέρασε τα 10 τρισ. και αγγίζει το 70% του ΑΕΠ. Μπορεί να φαίνεται υπό έλεγχο αλλά κάλλιστα μπορεί να ξεφύγει προς τα πάνω με την ύφεση και  το ΑΕΠ συρρικνωμένο. Φυσικά κάτι ανάλογο θα συμβεί και στην Ευρώπη, όπου οι μεγάλες ευρωπαϊκές οικονομίες αποφάσισαν

Ακολουθήστε το reporter.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr