Η κρίση ξέσπασε λόγω της ταυτόχρονης συνύπαρξης τριών παραγόντων: (1) φούσκα στις τιμές των ακινήτων σε πολλές περιοχές των ΗΠΑ την περίοδο 2003-2006, η οποία έχει σπάσει, (2) ραγδαία εξάπλωση στεγαστικών δανείων υψηλού κινδύνου (subprime), (3) μεταφορά του ρίσκου από τους ισολογισμούς των τραπεζών στο κοινό και τους επενδυτές μέσω τιτλοποιήσεων.
 
Μετά την πτώση της των τιμών των κατοικιών και τη δυσκολία των νοικοκυριών να πληρώσουν τις μηνιαίες δόσεις τους, η κρίση επεκτάθηκε σε όλη την παγκόσμια χρηματοοικονομική αγορά.

Η αδιαφάνεια σχετικά με το ποια τράπεζα κατείχε τέτοιους τίτλους δημιούργησε κλίμα έλλειψης εμπιστοσύνης, αποφυγής δανεισμού στη διατραπεζική αγορά, αποφυγής δανεισμού στις αναπτυσσόμενες οικονομίες με μακροοικονομικά προβλήματα, αυξήσεις επιτοκίων δανεισμού, κλήσεις καταβολής επιπλέον ενέχυρου σε ανοικτό δανεισμό (margin calls), εσπευσμένες πωλήσεις και πτώσεις των τιμών των περιουσιακών στοιχείων, μειώσεις στις βαθμολογίες πιστοληπτικής ικανότητας από τους αξιολογικούς οίκους, χρεοκοπίες, και σημαντικές απομειώσεις περιουσιακών στοιχείων στα χαρτοφυλάκια και τους ισολογισμούς των χρηματοοικονομικών ιδρυμάτων.

Η κρίση έφερε και την άμεση αντίδραση των κεντρικών τραπεζών, η οποία υπήρξε διαφορετική ανά χώρα ή περιοχή. Η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ (Fed) μείωσε τα επιτόκια από το 5,25% τον Ιούλιο του 2007 στο 2,0% τον Μάϊο του 2008, προσπαθώντας να δώσει ώθηση στην οικονομία και να αποφύγει την κατάρρευση του χρηματοοικονομικού συστήματος, ενώ αντίθετα, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), συνεχίζει να δίνει έμφαση στη συγκράτηση του πληθωρισμού - σύμφωνα και με το καταστατικό της - και διατηρεί το βασικό επιτόκιο παρέμβασης σταθερό στο 4%. Οι περισσότερες κεντρικές τράπεζες επενέβησαν, επίσης, και με άλλους καινοτόμους τρόπους, παρέχοντας ρευστότητα και διευκολύνσεις.

Στη διατραπεζική αγορά, έως και το τέλος Μαϊου 2008, τα σημάδια της κρίσης παραμένουν, αφού τα περιθώρια διατραπεζικού δανεισμού παραμένουν υψηλά σε σχέση με τον αντίστοιχο κρατικό δανεισμό. Στις αγορές ομολόγων των αναδυόμενων οικονομιών, τα περιθώρια δανεισμού επίσης παραμένουν υψηλά.

Πτώση παρατηρείται όχι μόνο στα διεθνή χρηματιστήρια, αλλά και στις τιμές των ακινήτων σε χώρες όπως η Ιρλανδία, η Ισπανία και η Μεγάλη Βρετανία.

Τα κανάλια επίδρασης της κρίσης στην ελληνική οικονομία είναι πολλά:

Πρώτον, τα επιτόκια δανεισμού του κράτους, των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών θα αυξηθούν. Το κράτος αναμένεται να πληρώσει 800 εκατ. επιπλέον σε τόκους φέτος, ενώ επιχειρήσεις και νοικοκυριά θα πληρώνουν στα νέα δάνεια από μισή έως μία ποσοστιαία μονάδα τόκο επιπλέον, που μαζί με τις αναπροσαρμογές στα υφιστάμενα δάνεια κυμαινόμενου επιτοκίου, μεταφράζεται σε περίπου επιπλέον συνολικό ποσό τόκων 1,5 δις.
 
Συνολικά, η απώλεια 2,3 δις ισοδυναμεί με περίπου 1% του ΑΕΠ και συνεπάγεται μια αντίστοιχη μείωση στην κατανάλωση, τις επενδύσεις ή τις κοινωνικές δαπάνες.Δεύτερον, η πτώση της παγκόσμιας οικονομικής δραστηριότητας και ιδιαίτερα η επίπτωση στην Ευρωζώνη και τη Νοτιο-Ανατολική Ευρώπη μειώνουν τη ζήτηση για τα αγαθά που εξάγουμε και περιορίζουν το τουριστικό συνάλλαγμα. Επιπλέον, ο σημερινός βαθμός εξάρτησης της ελληνικής οικονομίας από την Ανατολική Ευρώπη είναι μεγάλος.

Τέλος, η πτώση των τιμών των κατοικιών σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες που φαίνεται να ακολουθεί την πτώση στις ΗΠΑ, αναμένεται να μειώσει τη ζήτηση εξοχικής κατοικίας στην Ελλάδα από τους ξένους, γεγονός που πιθανόν να επιδράσει αρνητικά και στο χώρο της οικοδομής στην επαρχία και γενικότερα, στη αίσθηση του πλούτου του ελληνικού νοικοκυριού, με αποτέλεσμα τη μείωση στην κατανάλωση.

Πληθωρισμός

Οι διεθνείς πληθωριστικές πιέσεις στο πρώτο εξάμηνο του 2008 είναι έντονες, ιδίως στις αναδυόμενες οικονομίες, με κύριες πηγές την άνοδο της τιμής του πετρελαίου, των πρώτων υλών και των τροφίμων. Οι αποπληθωρισμένες τιμές του πετρελαίου ξεπερνούν ακόμα και τα ιστορικά υψηλά της εποχής του πολέμου Ιράν – Ιράκ. Δυστυχώς, τα επίπεδα των τιμών αναμένεται να παραμεί

Ακολουθήστε το reporter.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr