Αυτή είναι προφανώς η καλύτερη απάντηση στους ενδοιασμούς των κυβερνήσεων διαχρονικά να επενδύσουν σε υποδομές και δίκτυα, επειδή δεν έχουν άμεσο αντίκτυπο στις ψήφους των πολιτών στις κάλπες. Δυστυχώς, το πρόσφατο παρελθόν μάς δίδαξε ότι πρέπει να υπάρξει αλλαγή νοοτροπίας και πρέπει να εκμεταλλευθούμε στον μέγιστο βαθμό τα χρηματοδοτικά εργαλεία από την Ευρώπη. Η ΕΤΕπ άλλωστε έχει διαθέσει συνολικά 50 δισ. ευρώ στην Ελλάδα, εκ των οποίων τα 2 το 2024. Εκτός της κλιματικής αλλαγής, ο κ. Τσακίρης ορίζει ως τις μεγάλες προκλήσεις για την Ελλάδα και την ΕΕ στο άμεσο μέλλον, την αμυντική θωράκιση, αλλά και τις μεταρρυθμίσεις που χρειάζονται για να περιοριστεί η γραφειοκρατία.
Αναλυτικά η συνέντευξη στον Σπύρο Πολυχρονόπουλο
{οια έργα ξεχωρίζετε από αυτά που χρηματοδότησε η ΕΤΕπ για την Ελλάδα τη χρονιά που πέρασε;
Ο Όμιλος της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, αποτελεί ένα ισχυρό εργαλείο για την υποστήριξη της οικονομικής ανθεκτικότητας και την αύξησης της παραγωγικότητας της Ελλάδας όχι μόνο την χρονιά που μας πέρασε αλλά για πολλες δεκαετιες. Η ΕΤΕπ όλα αυτά τα χρόνια έχει διαθέσει πανω απο 50 δισεκατομμύρια ευρώ για τη χρηματοδότηση ανω των 400 έργων σε ολόκληρη τη χώρα. Η Ελλάδα, όπως θα γνωρίζετε, κατατάσσεται σταθερά στις χώρες που επωφελούνται περισσότερο από τις προνομιακές χρηματοδοτήσεις του Ομίλου της ΕΤΕπ.
To 2024 υπογράψαμε για ακόμη μια χρόνια έργα που υπερβαίνουν τα 2 δισ. Όλα αυτά δεν είναι απλοί αριθμοί, είναι έργα που όλα τους εκτός από οικονομικό έχουν και κοινωνικό αποτύπωμα, δημιουργούν νέες θέσεις εργασίας και στηρίζουν τη περιφερειακή συνοχή. Σημαντικά έργα για την χρονιά που μας πέρασε είχαμε πολλά, ένα παράδειγμα είναι η χρηματοδότηση ύψους 390 εκατομμυρίων ευρώ με τη ΔΕΠΑ, για τη δημιουργία φωτοβολταϊκών πάρκων στη Θεσσαλία και την Κεντρική Ελλάδα. Ένα έργο σταθμός για τη χώρα μας που θα τη συνοδεύσει και τα επόμενα χρόνια, είναι το Ταμείο Απανθρακοποίησης των νησιών αφού μέσω του νέου αυτού Ταμείου, στοχεύουμε να κινητοποιήσουμε περισσότερα από 1,6 δισεκατομμύρια ευρώ για επενδύσεις που θα μειώσουν σημαντικά τις εκπομπές άνθρακα στα νησιά μας. Βέβαια δε θα πρέπει να ξεχνάμε τη στήριξη της ΕΤΕπ, στη ραχοκοκαλιά της ελληνικής οικονομίας, τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, μέσω του νέου προγράμματος εγγυήσεων, το οποίο παρέχει στις επιχειρήσεις πρόσβαση σε χρηματοδότηση με μειωμένο κόστος και μειωμένες εξασφαλίσεις, κάτι που έχουν μεγάλη ανάγκη οι ελληνικές επιχειρήσεις.
Πριν από λίγους μήνες ολοκληρώσαμε έναν πρώτο γύρο υπογραφών με τις 4 συστημικές τράπεζες ύψους 700 εκατ. ευρώ που αντιστοιχούν σε 1.4 δισ. νέες χρηματοδοτήσεις προς ελληνικές επιχειρήσεις, ενώ με βάση το ρυθμό υλοποίησης του προγράμματος αναμένουμε και νέες υπογραφές σύντομα.
Τα έργα που σας ανέφερα θα στηρίξουν την χώρα και τα επόμενα χρόνια και αυτό είναι το ανταγωνιστικό προνόμιο των επενδύσεων μας. Φυσικά στην ΕΤΕπ συχνά συνδυάζουμε τις χρηματοδοτήσεις και τις συμβουλευτικές μας υπηρεσίες με επιχορηγήσεις και πόρους του προϋπολογισμού της ΕΕ, δημιουργώντας συνέργειες και κατά συνέπεια συνεπενδύσεις, ενώ βοηθάμε στην προσέλκυση ιδιωτικών κεφαλαίων. Το 2024 υπογράψαμε δύο πολύ σημαντικά έργα για την παροχή τεχνικής βοήθειας πρώτον με την ΕΥΔΑΠ στο πλαίσιο του 10ετούς επενδυτικού της προγράμματος, και δεύτερον με το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, για την παροχή τεχνικής βοήθειας με στόχο τη συνένωση του σιδηροδρομικού δικτύου της Ελλάδα, στο πλαίσιο του προγράμματος μας InvestEU Advisory Hub. Φυσικά έχουμε ένα πλούσιο χαρτοφυλάκιο έργων για τα επόμενα χρόνια.
Η επανεκλογή του Ντόναλντ Τραμπ στις ΗΠΑ και οι γεωπολιτικές εντάσεις σε Ουκρανία και Μέση Ανατολή επιτείνουν την ανάγκη αμυντικής θωρακισης της ΕΕ. Θα έχει η ΕΤΕπ ενεργό ρόλο σε αυτή την προσπάθεια και με ποιους τρόπους;
Είναι προφανές ότι οι δυσμενείς γεωπολιτικές εξελίξεις καθιστούν αναγκαία τη στήριξη της Ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας και η ΕΤΕπ είναι αποφασισμένη να στηρίξει έμπρακτα επενδύσεις σε υποδομές και έργα διττής χρήσης που θα ενισχύσουν και τη συλλογική μας ασφάλεια και την ευρωπαϊκή αλλά και εγχώρια καινοτομία, όπως για παράδειγμα τα μη επανδρωμένα αεροχήματα (drones). Μάλιστα, ο τομέας της ασφάλειας και της άμυνας περιλαμβάνεται πλέον μέσα στις στρατηγικές προτεριαότητες της ΕΤΕπ Συνολικά, στόχευουμε να διοχετεύσουμε 6 δισεκατομμύρια ευρώ σε δάνεια τα επόμενα χρόνια στην Ε.Ε, σε έργα που άπτονται της άμυνας και ασφάλειας, επιπλέον των μετοχικών επενδύσεων του Ευρωπαϊκού Ταμείου Επενδύσεων (Ε.Τα.Ε) της θυγατρικής μας.
Επίσης δεδομένη θα πρέπει να θεωρείται και η στήριξη μας στους δημόσιους φορείς. Δηλαδή, λιμενικά έργα αναβάθμισης για να εξυπηρετηθούν οι ανάγκες του πολεμικού ναυτικού, έργα υποδομής που θα διευκολύνουν την κινητικότητα στρατιωτικών μονάδων, στρατιωτικά νοσοκομεία που θα είναι ανοικτά και σε πολίτες, έργα κυβερνοασφάλειας, φύλαξης και ασφάλειας κρίσιμων υποδομών, έργα και επενδύσεις στον τομέα του διαστήματος, είναι όχι μόνο επιλέξιμα πλέον για χρηματοδότηση από την ΕΤΕπ, αλλά αποτελούν προτεραιότητα για την Τράπεζα. Μάλιστα πριν από λίγο καιρό υπογράψαμε την επέκταση του λιμανιού Esbjerg της Δανίας, ενισχύοντας ταυτόχρονα και την ευρωπαϊκή άμυνα αλλά και την αγορά ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Βελτιώνοντας τις υποδομές του λιμανιού, επιτρέπουμε μεγαλύτερη συνδεσιμότητα, υποστηρίζοντας την ανάπτυξη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας μέσω της πρωτοβουλίας REPowerEU αλλά διασφαλίζουμε ταυτόχρονα και νέες στρατιωτικές χρήσεις.
Τέλος το Ε.Τα.Ε. σύνηψε το περασμένο καλοκαίρι μνημόνιο συνεργασίας με το Ταμείο Καινοτομίας του ΝΑΤΟ (ΝΑΤΟ Innovation Fund), του fund-offunds στο οποίο συμμετέχουν 24 κράτη-μέλη της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας, μεταξύ τους και η Ελλάδα. Το λεγόμενο Defence Equity Facility έχει σκοπό τις μετοχικές τοποθετήσεις, ειδικά σε νεοφυείς και μικρομεσαίες επιχειρήσεις που καινοτομούν στον τομέα αυτό.
Έχοντας θητεύσει ως υφυπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων στην Ελλάδα, θεωρείτε πως είναι ικανοποιητική η απορρόφηση των ευρωπαϊκών κονδυλίων ή πρέπει ακόμα να γίνουν μεταρρυθμίσεις στο κομμάτι της αντιμετώπισης της γραφειοκρατίας;
Η Ελλάδα έχει σημειώσει σημαντική πρόοδο ειδικά την τελευταία πενταετία στην απορρόφηση ευρωπαϊκών κονδυλίων (είδαμε την Ελλάδα να βρίσκεται ακόμη και στην πρώτη θέση απορρόφησης κοινοτικών πόρων, ανάμεσα στα κράτη μέλη), ειδικα την τετραετια 2019- 2023, γεγονός που αντικατοπτρίζεται και στη ροή των έργων που χρηματοδοτεί η ΕΤΕπ. Μάλιστα ο Όμιλος ΕΤΕπ, μέσω του InvestEU Advisory Hub, παρέχει την απαραίτητη τεχνική βοήθεια στο ελληνικό κράτος, όλα αυτά τα χρόνια για την καλύτερη και αποτελεσματικότερη αξιοποίηση των ευρωπαϊκών πόρων, συμβάλλοντας στη διαχείριση πολύπλοκων επενδυτικών σχεδίων αλλά και στην προσέλκυση ιδιωτικών κεφαλαίων. Ωστόσο, η γραφειοκρατία φυσικά και εξακολουθεί να αποτελεί τροχοπέδη και απαιτούνται μεταρρυθμίσεις για την απλούστευση διαδικασιών, την επιτάχυνση εγκρίσεων και την ενίσχυση της διαφάνειας. Έχουμε όμως ήδη καταθέσει συγκεκριμένες προτάσεις για την απλοποίηση των διαδικασιών στο νομικό πλαίσιο που διέπει την εκταμίευση και μόχλευση ευρωπαϊκών κονδυλίων και βρισκόμαστε σε σχετικές συζητήσεις με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Το τελευταίο διάστημα οι υποδομές και ιδιαίτερα τα αντιπλημμυρικά έργα βρίσκονται σε πρώτο πλάνο λόγω της κλιματικής αλλαγής, τον Ντάνιελ στη Θεσσαλία και την τραγωδία στη Βαλένθια. Ποια είναι η εικόνα της ΕΤΕπ για την κατάσταση στην Ελλάδα; Υπάρχουν συζητήσεις για χρηματοδότηση επιπλέον έργων στην Αττική;
Για εμάς στην ΕΤΕπ, την Τράπεζα για το Κλίμα, όπως και αποκαλούμαστε, η επένδυση στην ανθεκτικότητα και προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή δεν είναι μόνο το σωστό για τον πλανήτη μας, αλλά και για την οικονομία μας. Η βασικότερη λοιπόν πρόκληση που έχουμε να αντιμετωπίσουμε ως πλανήτης είναι η ενίσχυση της ανθεκτικότητας μας στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, όπως οι ξηρασίες, οι πυρκαγιές και οι κατακλυσμιαίες βροχοπτώσεις.
Ο Όμιλος της ΕΤΕπ στηρίζει την Ελλάδα σε αυτό τον τομέα, συγχρηματοδοτώντας, για παράδειγμα, την απόκτηση πυροσβεστικών αεροσκαφών και drones, και την αναβάθμιση των κέντρων ελέγχου διαχείρισης καταστροφών. Επίσης παρέχουμε Τεχνική Βοήθεια για καλύτερη διαχείριση των υδάτων στη Θεσσαλία, που επλήγη από πλημμύρες, ενώ είμαστε έτοιμοι να στηρίξουμε και τις απαραίτητες επενδύσεις στην περιοχή. Ένα άλλο παράδειγμα της στήριξής μας είναι η Κρήτη, όπου πρόσφατα συμφωνήσαμε να χρηματοδοτήσουμε ένα μεγάλο έργο άρδευσης για την προστασία της γεωργικής παραγωγής από τις ξηρασίες.
Υπολογίζεται ότι κάθε ευρώ που επενδύεται στην ανθεκτικότητα μπορεί να αποφέρει 5 έως 7 ευρώ σε μελλοντική εξοικονόμηση από ζημιές και κόστη που προκαλούνται από την κλιματική αλλαγή. Στην Αθήνα ήδη έχουμε υπογράψει ένα πολύ σημαντικό έργο που είναι η τεχνική βοήθεια στην ΕΥΔΑΠ στο πλαίσιο του 10ετούς επενδυτικού της προγράμματος, με στόχο τη διασφάλιση του υδάτινου εφοδιασμού και την πρόληψη μελλοντικών κρίσεων, στο πλαίσιο του InvestEU Advisory Hub.
Μέχρι στιγμής γνωρίζουμε ότι η ΕΤΕπ έχει μόνο συμβουλευτικό ρόλο στην αναβάθμιση του σιδηροδρομικού δικτύου. Ποια είναι η εικόνα που έχετε σχετικά με την ασφάλειά του; Έχει ζητηθεί κάποια οικονομική βοήθεια από την ελληνική πλευρά;
Η αναβάθμιση του σιδηροδρομικού δικτύου φυσικά και είναι κρίσιμη για την ασφάλεια, τη βιωσιμότητα και την ανταγωνιστικότητα της Ελλάδας. Οι συμβουλευτικές μας υπηρεσίες στο πλαίσιο του Συμβουλευτικού Κόμβου InvestEU, μέσω της νέας συμφωνίας που υπογράψαμε με την ελληνική κυβέρνηση και το Υπουργείο Μταφορών πριν από λίγο καιρό, αναμένεται να προχωρήσουν άμεσα στην εκπόνηση ενός επιχειρηματικού σχεδίου για τη νεοσύστατη εταιρεία διαχείρισης του ελληνικού σιδηροδρομικού δικτύου, καθώς και στη δημιουργία ενός στρατηγικού πλάνου χρηματοδότησης που θα διασφαλίσει την αποτελεσματική υλοποίηση, αυτού του φιλόδοξου έργου. Το εκσυγχρονισμένο σιδηροδρομικό δίκτυο που θα προκύψει από αυτή τη συνεργασία δεν θα παρέχει μόνο ασφαλέστερες και αποτελεσματικότερες μετακινήσεις για τους επιβάτες, αλλά θα ενισχύσει επίσης την ανταγωνιστικότητα της Ελλάδας στους τομείς της εφοδιαστικής αλυσίδας της χώρας και των εμπορευματικών μεταφορών. Η συγκεκριμένη πρωτοβουλία έρχεται ως συνέχεια της μεσοπρόθεσμης επενδυτικής στρατηγικής μας στην ΕΤΕπ που στοχεύει στην εξασφάλιση της ολοκλήρωσης έργων προτεραιότητας, όπως είναι και ο αυτοκινητόδρομος Πάτρα-Αθήνα-Θεσσαλονίκη-Προμαχώνας (ΠΑΘΕΠ) αλλά και οι βελτιωμένες διασυνδέσεις των βιομηχανικών περιοχών και των λιμανιών της χώρας.
Όμως θα ήθελα να σημειώσω πως όταν μιλάμε για μεταφορές δε θα πρέπει να ξεχνάμε το ΜΕΤΡΟ. Ένα πολύ φιλόδοξο έργο στην Αθήνα και στη Θεσσαλονίκη που εκπονήθηκε σε μεγάλο μέρος χάρη της προνομιακής χρηματοδότησης της ΕΤΕπ, και έχει συμβάλλει στην απλούστευση της καθημερινότητας εκατομμυρίων ανθρώπων. Ήδη βρισκόμαστε σε συζητήσεις για την επεκταση του ΜΕΤΡΟ, του οποίου η χρηματοδότηση μέχρι στιγμής ξεπερνάει τα 3 δισ. ευρώ, και σε Αθήνα και σε Θεσσαλονίκη, οι οποίες αναμένεται να ευδοκιμήσουν άμεσα.
Η συνέντευξη δημοσιεύθηκε στο Reporter Magazine Δεκεμβρίου 2024
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr