Ωστόσο, σημαντικές προκλήσεις παραμένουν, όπως οι πληθωριστικές πιέσεις και τα υψηλότερα επιτόκια, καθώς και η ανάγκη αντιμετώπισης άλλων θεμάτων, όπως η περαιτέρω ανάπτυξη της τεχνολογίας αιχμής των ΗΠΑ, η εκπαίδευση ακόμα πιο εξειδικευμένου και υψηλής ποιότητας εργατικού δυναμικού ώστε να ενισχυθεί η παραγωγικότητα αλλά και η διασφάλιση ότι η ανάπτυξη και οι ευκαιρίες θα αφορούν περισσότερους Αμερικανούς και περιφέρειες της χώρας. Τα παραπάνω ζητήματα είναι σημαντικά για τους ψηφοφόρους ενόψει των εκλογών του Νοεμβρίου και βρίσκονται στο επίκεντρο του δημόσιου διαλόγου. Η ανθεκτικότητα της αμερικανικής οικονομίας αντικατοπτρίζεται σε βασικούς δείκτες: τον ρυθμό οικονομικής μεγέθυνσης, την απασχόληση και τον πληθωρισμό.
- Η δυναμική μίας οικονομίας μπορεί να αξιολογηθεί με διάφορα μακροοικονομικά μεγέθη, αλλά το πιο διαδεδομένο είναι ο ρυθμός μεταβολής του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕΠ). Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της στατιστικής υπηρεσίας των ΗΠΑ, το ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 2,8%, στο δεύτερο τρίμηνο του 2024, σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του 2023. Επιπλέον, το 2023, η οικονομία πέτυχε ρυθμό αύξησης 2,5% που ήταν αισθητά βελτιωμένος σε σύγκριση με το 1,9% το 2022. Συνεπώς, η οικονομία αναπτύσσεται συνεχώς από τότε. Είναι αξιοσημείωτο δε, ότι οι ΗΠΑ καταγράφουν καλύτερες επιδόσεις σε σχέση με τις άλλες χώρες του G7. Σε αυτή την εξέλιξη, μέχρις στιγμής, συνέβαλε και η νομισματική πολιτική της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ (Fed), η οποία φαίνεται να έχει επιτύχει την «ήπια προσγείωση», επιβραδύνοντας τον πληθωρισμό δίχως να προκαλέσει ύφεση. Ωστόσο, η Fed θα πρέπει να βρίσκεται σε επαγρύπνηση για τη διατήρηση αυτής της δύσκολης στρατηγικής εξισορρόπησης.
- Όσον αφορά στην απασχόληση, η οικονομία πρόσθεσε περίπου 3 εκατ. θέσεις εργασίας, το 2023, δηλαδή 250 χιλ. θέσεις εργασίας τον μήνα, κατά μέσο όρο, σε εποχικά προσαρμοσμένη βάση. Η αύξηση των θέσεων εργασίας συνεχίστηκε, κατά τους πρώτους 7 μήνες του 2024, αν και ο ρυθμός αύξησής τους έχει επιβραδυνθεί ελαφρώς. Παράλληλα, το ποσοστό ανεργίας διαμορφώνεται σε σχετικά χαμηλό επίπεδο, 4,3% τον Ιούλιο, παρά το γεγονός ότι έχει αυξηθεί από το ιστορικά χαμηλό 3,4% του Απριλίου του 2023.
- Τέλος, στο πεδίο του πληθωρισμού, η αύξηση του δείκτη τιμών καταναλωτή (ΔΤΚ) είναι επιβραδυνόμενη από το 2023. Μετά την κατακόρυφη άνοδο στο 9,0%, τον Ιούνιο του 2022, που ήταν το υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων 40 ετών, ο πληθωρισμός υποχώρησε στο 2,9%, τον Ιούλιο του 2024. Ωστόσο, ο πληθωρισμός εξακολουθεί να βρίσκεται πάνω από τον στόχο του 2% της Fed.
Αν και οι βασικοί μακροοικονομικοί δείκτες της αμερικανικής οικονομίας παρουσιάζουν θετική πορεία, η γενική αίσθηση είναι λιγότερο θετική. Παρά την πτωτική πορεία του πληθωρισμού το 2023, οι τιμές των αγαθών και υπηρεσιών βρίσκονται σε υψηλό επίπεδο σε σύγκριση με τρία χρόνια πριν, διαβρώνοντας την αγοραστική δύναμη.
Με βάση τα ανωτέρω, η διάκριση μεταξύ του επιπέδου και του ρυθμού μεταβολής των τιμών έχει κρίσιμη σημασία για την πολιτική συζήτηση ενόψει των εκλογών. Παρά τον πρόσφατο αποπληθωρισμό, ο ΔΤΚ, τον Ιούλιο, εξακολουθούσε να είναι 20% πάνω από το επίπεδο του Ιανουαρίου του 2021. Σε επίπεδο κλάδων, τα επίπεδα τιμών παραμένουν ιδιαίτερα υψηλά στην ενέργεια (40%), τις μεταφορές (40%), τη στέγαση (22%) και τα τρόφιμα (22%), τα οποία αντιπροσωπεύουν άνω του 60% του καλαθιού αγαθών και υπηρεσιών των καταναλωτών. Άρα, δεν αποτελεί έκπληξη ότι οι πολίτες είναι απαισιόδοξοι για την οικονομία. Η μεγάλη άνοδος του δείκτη τιμών, ιδίως των υπο-δεικτών που αφορούν είδη πρώτης ανάγκης, υπερβαίνει σημαντικά την επιβράδυνση του πληθωρισμού.
Άλλωστε, η κυβέρνηση Biden παρουσίασε συγκεκριμένη πρόταση για την επίλυση αυτού του ακανθώδους προβλήματος, τον Νόμο για τη μείωση του πληθωρισμού (Inflation Reduction Act). Ο πρώην Πρόεδρος Donald Trump είναι πιθανόν να ακολουθήσει διαφορετική προσέγγιση, στην περίπτωση που εκλεγεί, δεδομένης της πρότασής του για υψηλότερους δασμούς και ασθενέστερο δολάριο, τα οποία θα μπορούσαν να ενισχύσουν τις πληθωριστικές πιέσεις.
Αισιοδοξία επικρατεί στις αγορές των ΗΠΑ στον απόηχο των δηλώσεων του προέδρου της Fed, κ. Jerome Powell, που έδωσε το σήμα για μείωση των επιτοκίων
- Ο πρόεδρος της Fed δήλωσε ότι έφτασε η ώρα να προσαρμοστεί η νομισματική πολιτική
- Στο επίκεντρο των αγορών οι κλιμακούμενες εντάσεις στη Μέση Ανατολή
- Η επιστροφή του πληθωρισμού στον στόχο του 2% δεν είναι δεδομένη, δήλωσε ο επικεφαλής οικονομολόγος της ΕΚΤ, κ. Philip Lane
ΗΠΑ► Πληθαίνουν τα στελέχη της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ (Fed) που αναφέρουν ότι έφτασε η ώρα για την πρώτη μείωση των επιτοκίων. Άλλωστε, ο πρόεδρος της Fed, κ. Jerome Powell, στο οικονομικό συμπόσιο του Jackson Hall, ανέφερε χαρακτηριστικά ότι έχει έρθει η στιγμή για την προσαρμογή της νομισματικής πολιτικής, χωρίς, όμως, να παρέχει ακριβείς ενδείξεις για το χρονοδιάγραμμα, καθώς και το ύψος των μειώσεων. Επίσης, τόνισε ότι ο πληθωρισμός έχει αποκλιμακωθεί σημαντικά, πλησιάζοντας τον στόχο του 2%, ενώ τώρα η προσοχή στρέφεται στην αγορά εργασίας. Στόχος είναι να αποφευχθεί μία απότομη αύξηση της ανεργίας που σήμερα βρίσκεται σε χαμηλά επίπεδα (4,3%), αν και αυξανόμενη, όπως συνέβη σε προηγούμενα αποπληθωριστικά επεισόδια. Τέλος, αξίζει να αναφερθεί ότι οι αγορές προεξοφλούν (άνω του 70%) μία μείωση των βασικών επιτοκίων, κατά 25 μονάδες βάσης (μ.β.), στη συνεδρίαση του Σεπτεμβρίου, ενώ σημαντικές πιθανότητες συγκεντρώνει και η περικοπή κατά 50 μ.β.
ΖτΕ► Σε πρόσφατες δηλώσεις του, ο επικεφαλής οικονομολόγος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), κ. Philip Lane, ανέφερε ότι η επιστροφή του πληθωρισμού στον στόχο του 2% δεν πρέπει να θεωρείται δεδομένη, ενώ τα επιτόκια πρέπει να παραμείνουν σε περιοριστικό έδαφος, για όσο χρονικό διάστημα χρειασθεί. Σύμφωνα με την τελική μέτρηση της Eurostat, o πληθωρισμός, τον Ιούλιο, αυξήθηκε στο 2,6% στη ΖτΕ, από 2,5%, τον Ιούνιο, δείχνοντας ότι η μάχη με τον πληθωρισμό δεν έχει ακόμα κερδηθεί (Γράφημα 3α). Τέλος, ανέφερε ότι η υπερβολικά αυστηρή νομισματική πολιτική εγκυμονεί κινδύνους για μία οικονομία σαν τη ΖτΕ, με τις αγορές να εκτιμούν τουλάχιστον άλλες δύο περικοπές εντός του έτους.
Διεθνής Οικονομία► Η οικονομία του Ην. Βασιλείου αναπτύχθηκε με ρυθμό 0,6%, σε τριμηνιαία βάση, στο δεύτερο τρίμηνο του έτους, από 0,7%, στο πρώτο τρίμηνο του έτους, σύμφωνα με την Εθνική Στατιστική Υπηρεσία (ONS). Ο πληθωρισμός στο Ην. Βασίλειο διαμορφώθηκε στο 2,2%, τον Ιούλιο, από 2,0%, τον Ιούνιο, όμως παρέμεινε πλησίον του στόχου του 2%, ενισχύοντας έτσι τις εκτιμήσεις για περαιτέρω μείωση των επιτοκίων από την κεντρική τράπεζα του Ην. Βασιλείου (BoE), το επόμενο διάστημα. Βέβαια, αξίζει να αναφερθεί ότι η BoE αναμένει άνοδο του πληθωρισμού περίπου στο 3%, εντός του έτους, πριν επιβραδυνθεί, το 2025. Στην Κίνα, η κεντρική τράπεζα διατήρησε αμετάβλητα τα βασικά της επιτόκια, επιβεβαιώνοντας έτσι τις προσδοκίες της αγοράς. Τέλος, η κυβέρνηση του Καναδά ανακοίνωσε ότι σχεδιάζει να επιβάλει νέους δασμούς στις εισαγωγές ηλεκτρικών οχημάτων (100%), αλουμινίου και χάλυβα (25%) κινεζικής προέλευσης. Με αυτήν την κίνηση συντάσσεται με τους δυτικούς συμμάχους και κυρίως τις ΗΠΑ, που αποτελεί άλλωστε τον σημαντικότερο εμπορικό εταίρο. Από την άλλη πλευρά, η Κίνα εκφράζει την αντίθεσή της στην απόφαση αυτή και διαμηνύει ότι θα λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα για την προστασία των κινεζικών αυτοκινητοβιομηχανιών.
Οι συναλλαγματικές ισοτιμίες και οι αγορές ομολόγων
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Χρηματιστηρίου του Σικάγου, οι συνολικές καθαρές τοποθετήσεις (αγορές μείον πωλήσεις), στην ισοτιμία του ευρώ με το δολάριο, διαμορφώθηκαν θετικές, την εβδομάδα που έληξε στις 20 Αυγούστου. Οι θετικές θέσεις (υπέρ του ευρώ, ‟long”) αυξήθηκαν κατά 29.034 συμβόλαια, με αποτέλεσμα οι συνολικές καθαρές θέσεις να διαμορφωθούν στα 56.017 συμβόλαια, από 26.983 συμβόλαια, την προηγούμενη εβδομάδα.
Ανοδικές τάσεις παρατηρούνται στη συναλλαγματική ισοτιμία του ευρώ έναντι του δολαρίου, με την ισοτιμία, στις 27 Αυγούστου, να βρίσκεται στο 1,117 €/$, ως αποτέλεσμα της προοπτικής για περιορισμό του επιτοκιακού πλεονεκτήματος του δολαρίου έναντι του ευρώ. Οι δηλώσεις ανώτατων αξιωματούχων της Fed για μείωση των επιτοκίων, στη συνεδρίαση του Σεπτεμβρίου, έχουν οδηγήσει τον δείκτη δολαρίου DXY (100,86), που μετρά το αμερικανικό νόμισμα έναντι άλλων νομισμάτων, σε χαμηλά 13 μηνών.
Ελαφρώς ανοδικές τάσεις καταγράφονται στην ομολογιακή αγορά των ΗΠΑ, με την απόδοση του 10ετούς ομολόγου να ανέρχεται στο 3,83%, στις 27 Αυγούστου, ενώ το 2ετές ομόλογο κινείται υψηλότερα, στο 3,94%, εν αναμονή των στοιχείων για τον πληθωρισμό. Στη ΖτΕ, παρατηρούνται οριακές ανοδικές τάσεις στις αποδόσεις των ομολόγων. Ενδεικτικά, η απόδοση του 10ετούς γερμανικού ομολόγου ανήλθε στο 2,27%, στις 27 Αυγούστου. Τέλος, η διαφορά απόδοσης μεταξύ του 10ετούς ομολόγου της Ελλάδας και του 10ετούς ομολόγου της Γερμανίας (spread) βρίσκεται στις 103 μ.β., ενώ του 10ετούς ιταλικού ομολόγου στις 138 μ.β.
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr