Ο πρώτος γύρος των εκλογών στην Ελλάδα απέφερε ένα πολύ ισχυρό αποτέλεσμα για τη Νέα Δημοκρατία, τοποθετώντας το κόμμα σταθερά στην πρώτη θέση και καθιστώντας τον δεύτερο γύρο των εκλογών σχεδόν αναπόφευκτο σε περίπου ένα μήνα. Στο β’ γύρο, το πρώτο κόμμα αναμένεται να λάβει μπόνους έως και 50 εδρών, αυξάνοντας τις δυνατότητες της Νέας Δημοκρατίας να διατηρήσει την απόλυτη κοινοβουλευτική της πλειοψηφία.
Figure 1. Αποτελέσματα εκλογών πρώτου γύρου στην Ελλάδα, ποσοστό ψήφων ανά κόμμα
Source: Ministry of the Interior (Greece), Scope Ratings
Η Ελλάδα είναι προς το παρόν η μοναδική χώρα της ΕΕ που δεν αξιολογείται με επενδυτική βαθμίδα από την Scope. Αλλά για να ανακτήσει το investment grade, που έχει απωλέσει από το 2010, η δυναμική των μεταρρυθμίσεων, η συνετή δημοσιονομική στάση και η ενισχυμένη σχέση με την Ευρώπη, παράγοντες που στήριξαν τις πρόσφατες αναβαθμίσεις της πιστοληπτικής ικανότητας της Ελλάδας, θα πρέπει να διατηρηθούν μακροπρόθεσμα.
Όπως επισημαίνει ο Dennis Shen, η χώρα έχει επωφεληθεί από την υποστήριξη της ΕΚΤ στην κρίση της Covid-19 μέσω μιας απαλλαγής καταλληλότητας για εξασφάλιση. Ωστόσο, απαιτείται συνεχής συμμόρφωση με τους ευρωπαϊκούς δημοσιονομικούς κανόνες για τη διατήρηση του backstop της ΕΚΤ. Οποιαδήποτε απροσδόκητη επιστροφή σε ένα πιο ταραχώδες πολιτικό περιβάλλον, η μη τήρηση των ευρωπαϊκών δημοσιονομικών κανόνων και η οπισθοδρόμηση των μεταρρυθμίσεων μετά τις εκλογές θα μπορούσαν να θέσουν σε κίνδυνο την πρόσφατη πρόοδο.
Η Ελλάδα άντεξε μετά από μια δύσκολη δεκαετία
Τα τελευταία 15 χρόνια, η ελληνική οικονομία υπέστη πτώση της παραγωγής κατά 30% από την περίοδο 2008-2013, λόγω της κρατικής χρεοκοπίας, εικασιών της αγοράς για έξοδο από το ευρώ, σοβαρής λιτότητας, τραπεζικής κρίσης και, πιο πρόσφατα, ύφεσης που προκλήθηκε από την Covid-19, αλλά και λόγω της κρίσης στο κόστος διαβίωσης. Ωστόσο, η χώρα έχει επιμείνει, υιοθετώντας φιλόδοξες μεταρρυθμίσεις και αυξάνοντας σημαντικά την επενδυτική και οικονομική ανταγωνιστικότητά της. Η ολοκλήρωση της εποπτείας μετά τη διάσωση και η σχετική με την πολιτική ελάφρυνση του χρέους της ευρωζώνης το περασμένο καλοκαίρι αντιπροσώπευαν ένα ακόμη «βήμα» προς την εξομάλυνση της Ελλάδας.
Η πρόοδος της Ελλάδας αντικατοπτρίζεται στην τροχιά της πιστοληπτικής της ικανότητας. Η Scope έχει αναβαθμίσει την Ελλάδα κατά πέντε βαθμίδες αξιολόγησης από Β- σε ΒΒ+ από τότε που την αξιολόγησε για πρώτη φορά το 2017 και ήταν ο πρώτος οργανισμός αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας που «ανέβασε» την Ελλάδα κάτω από μόλις μία βαθμίδα από την επενδυτική, τον Σεπτέμβριο του 2021. Τον Δεκέμβριο του 2022, η Scope ήταν επίσης ο πρώτος οργανισμός αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας που έδωσε θετικές προοπτικές (outlook) στην αξιολόγηση BB+ της Ελλάδας.
Figure 2. Η πιστοληπτική ικανότητα της Ελλάδας, Scope Ratings
Positive/Negative Outlooks are treated with a +/-0.33 adjustment. Credit Watch positive/negative with a +/-0.67 adjustment. Foreign-currency long-term issuer ratings are displayed. As of 19 May 2023. Source: Scope Ratings.
Παραμένουν στον ορίζοντα σημαντικές οικονομικές προκλήσεις
Στα τέλη του 2022, η τριμηνιαία παραγωγή της Ελλάδας παρέμενε 22% κάτω από τα επίπεδα πριν από την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση, αποδεικνύοντας τις ιστορικές οικονομικές προκλήσεις των τελευταίων 15 ετών. Αυτό συμβαίνει παρόλο που η Scope αναβάθμισε την εκτίμησή της για την ανάπτυξη από 1,3% σε 2,2% για το 2023 και 1,4% για το 2024 (αναθεωρημένη από 2%), διατηρώντας την προσδοκία για ισχυρή ανάκαμψη από την κρίση της Covid-19.
Η ανεργία μειώθηκε περισσότερο από το μισό από το ανώτατο όριο του 28% και αναμένεται να διαμορφωθεί κατά μέσο όρο στο 10,9% το 2023 και το 2024. Οι μεταρρυθμίσεις ενισχύουν το εμπόριο και τις άμεσες ξένες επενδύσεις, ενώ τα έσοδα από τον τουρισμό έχουν ανακάμψει στο 95% των προ-πανδημικών επιπέδων σε ετήσια βάση έως τον Φεβρουάριο του 2023. Ωστόσο, η Ελλάδα εξακολουθεί να εμφανίζει ένα από τα υψηλότερα ποσοστά φτώχειας (relative poverty) στην ΕΕ. Παράλληλα, το κατά κεφαλήν ΑΕΠ σε όρους αγοραστικής δύναμης είναι το δεύτερο χαμηλότερο της ΕΕ (πριν από τη Βουλγαρία).
Τα capital controls άρθηκαν πριν από περίπου 3-4 χρόνια και το ύψος των μη εξυπηρετούμενων δανείων μειώθηκε από σχεδόν 50% τον Ιούνιο του 2017 σε 8,2%. Ωστόσο, αυτό παραμένει σημαντικά υψηλότερο από τον μέσο όρο της ΕΕ που διαμορφώνεται στο 1,8%.
Το δημόσιο χρέος εξακολουθεί να είναι αυξημένο, στο 171% του ΑΕΠ στο τέλος του 2022, αν και κάτω από το ανώτατο όριο του 206% το 2020. Η Scope προβλέπει ότι το χρέος της γενικής κυβέρνησης θα μειωθεί στο 143% του ΑΕΠ έως το 2028 υπό ένα αισιόδοξο σενάριο χωρίς σημαντικές οπισθοδρομήσεις στην ανάκαμψη. Ωστόσο, στις χρηματοπιστωτικές αγορές, το spread του ελληνικού ομολόγου προς το γερμανικό έχει πέσει κάτω από τις 140 μονάδες βάσης από 295 μονάδες βάσης τον περασμένο Οκτώβριο και σε ρεκόρ 48 μ.β. κάτω από αυτό της Ιταλίας, η οποία μάλιστα βρίσκεται καθεστώς επενδυτικής βαθμίδας (BBB+/Stable).
Η Ελλάδα παρουσίασε ισοσκελισμένο πρωτογενή δημοσιονομικό λογαριασμό πέρυσι, ξεπερνώντας τις προσδοκίες. Ωστόσο, επικρατεί αβεβαιότητα σχετικά με το αν θα διατηρηθούν ουσιαστικά πρωτογενή πλεονάσματα στον στόχο του 2% του ΑΕΠ ετησίως τα επόμενα χρόνια και πόσο ισχυρό θα αποδειχθεί το πλαίσιο δημοσιονομικής πολιτικής της Ελλάδας, υπό συνθήκες πιο ήπιας ευρωπαϊκής δημοσιονομικής εποπτείας και πιο ουσιαστικής πρόσβασης στην αγορά.
Σημειώνεται, τέλος, πως η επόμενη προγραμματισμένη ημερομηνία επαναξιολόγησης της Scope για την Ελλάδα είναι η 4η Αυγούστου.
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr