Χθες (12/1) τέθηκε σε ισχύ ο κανονισμός για τις ξένες επιδοτήσεις. Χάρη σε αυτή τη νέα δέσμη κανόνων για την αντιμετώπιση των στρεβλώσεων που προκαλούνται από ξένες επιδοτήσεις, η Ε.Ε θα παραμείνει ανοικτή σε εμπορικές συναλλαγές και επενδύσεις και, παράλληλα, θα εξασφαλιστούν ισότιμοι όροι ανταγωνισμού για όλες τις εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην ενιαία αγορά.
Ο κανονισμός προτάθηκε από την Επιτροπή τον Μάιο του 2021 και συμφωνήθηκε σε χρόνο ρεκόρ από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο τον Ιούνιο του 2022.
Οι νέοι κανόνες για τις στρεβλωτικές ξένες επιδοτήσεις
Ο κανονισμός για τις ξένες επιδοτήσεις εφαρμόζεται σε όλες τις οικονομικές δραστηριότητες στην ΕΕ: καλύπτει τις συγκεντρώσεις (συγχωνεύσεις και εξαγορές), τις διαδικασίες σύναψης δημόσιων συμβάσεων και όλες τις άλλες καταστάσεις της αγοράς.
Οι νέοι κανόνες δίνουν στην Επιτροπή την εξουσία να διερευνά τις χρηματοδοτικές συνεισφορές που χορηγούνται από τρίτες χώρες προς εταιρείες που ασκούν οικονομική δραστηριότητα στην ΕΕ και να επανορθώνει, αν χρειάζεται, τις στρεβλωτικές επιπτώσεις τους.
Ο κανονισμός για τις ξένες επιδοτήσεις αποτελείται από τρία εργαλεία προς χρήση από την Επιτροπή:
- Υποχρέωση των εταιρειών να κοινοποιούν στην Επιτροπή συγκεντρώσεις στις οποίες υπάρχει χρηματοδοτική συνεισφορά από κυβέρνηση τρίτης χώρας, όταν i) είτε η εξαγοραζόμενη εταιρεία, είτε μία από τις συγχωνευόμενες επιχειρήσεις, είτε η κοινή επιχείρηση παράγει κύκλο εργασιών στην ΕΕ τουλάχιστον 500 εκατ. ευρώ και ii) η ξένη χρηματοδοτική συνεισφορά ισούται με τουλάχιστον 50 εκατ. ευρώ·
- Υποχρέωση των εταιρειών να κοινοποιούν στην Επιτροπή συμμετοχή σε διαδικασίες σύναψης δημόσιων συμβάσεων, όταν i) η εκτιμώμενη αξία της σύμβασης ισούται με τουλάχιστον 250 εκατ. ευρώ και ii) η εκάστοτε ξένη χρηματοδοτική συνεισφορά ισούται με τουλάχιστον 4 εκατ. ευρώ ανά τρίτη χώρα· σε αυτές τις διαδικασίες η Επιτροπή δύναται να απαγορεύσει την ανάθεση συμβάσεων σε εταιρείες που ωφελούνται από στρεβλωτικές επιδοτήσεις.
- Για όλες τις άλλες καταστάσεις της αγοράς, η Επιτροπή μπορεί να κινεί έρευνες με δική της πρωτοβουλία (αυτεπάγγελτα), αν υποψιάζεται την ύπαρξη στρεβλωτικής ξένης επιδότησης. Μπορεί επίσης να ζητείad-hoc κοινοποιήσεις για διαδικασίες σύναψης δημόσιων συμβάσεων και μικρότερες συγκεντρώσεις.
Εξουσίες και διαδικασίες έρευνας
Μια κοινοποιηθείσα συγκέντρωση δεν μπορεί να ολοκληρωθεί, ούτε μπορεί να ανατεθεί μια δημόσια σύμβαση σε υπό έρευνα προσφέροντα, όσο εκκρεμεί η έρευνα από την Επιτροπή. Σε περίπτωση παράβασης αυτής της υποχρέωσης, η Επιτροπή μπορεί να επιβάλει πρόστιμα, τα οποία μπορεί να φθάσουν έως και το 10 % του ετήσιου συνολικού κύκλου εργασιών της εταιρείας.
Η Επιτροπή μπορεί επίσης να απαγορεύσει την ολοκλήρωση επιδοτούμενης συγκέντρωσης ή την ανάθεση δημόσιας σύμβασης σε επιδοτούμενο προσφέροντα.
Ο κανονισμός για τις ξένες επιδοτήσεις παρέχει στην Επιτροπή ευρείες εξουσίες έρευνας ώστε να συλλέγει τις απαραίτητες πληροφορίες, για παράδειγμα, με τους εξής τρόπους:
i) την αποστολή αιτήσεων παροχής πληροφοριών σε εταιρείες, ii) τη διεξαγωγή διερευνητικών αποστολών εντός και εκτός της Ένωσης, και iii) τη διενέργεια ερευνών αγοράς σε συγκεκριμένους τομείς ή τύπους επιδοτήσεων.
Η Επιτροπή μπορεί επίσης να βασίζεται σε πληροφορίες της αγοράς που υποβάλλουν εταιρείες, κράτη μέλη ή οποιοδήποτε φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή ένωση.
«Πρόκειται για ένα πραγματικά αξιοσημείωτο ορόσημο για τη φιλόδοξη εμπορική και οικονομική ατζέντα της ΕΕ. Λειτουργούμε σε μια παγκόσμια οικονομία η οποία είναι ολοένα και πιο ασταθής και στην οποία ολοένα και περισσότεροι παράγοντες υιοθετούν αθέμιτες πρακτικές ή στρεβλώνουν τους ισότιμους όρους ανταγωνισμού. Είναι ανάγκη να βελτιώσουμε τις άμυνές μας απέναντι σε αυτές τις πρακτικές. Ο κανονισμός για τις ξένες επιδοτήσεις θα μας βοηθήσει να προστατεύσουμε την ακεραιότητα της ενιαίας αγοράς, του πιο πολύτιμου οικονομικού πλεονεκτήματος που διαθέτουμε.
Θα αλλάξει τα δεδομένα για τις εταιρείες της ΕΕ, καθώς θα θεσπίσει πιο δίκαιους κανόνες, ώστε αυτές να μπορούν να ανταγωνιστούν επί ίσοις όροις ξένους ανταγωνιστές», ανέφερε ο κ. Βάλντις Ντομπρόβσκις, εκτελεστικός αντιπρόεδρος για μια Οικονομία στην Υπηρεσία των Ανθρώπων.
Να σημειωθεί ότι εάν η Επιτροπή διαπιστώσει ότι υπάρχει ξένη επιδότηση και ότι αυτή στρεβλώνει την ενιαία αγορά, μπορεί να εξισορροπεί τις αρνητικές επιπτώσεις όσον αφορά τη στρέβλωση με τις θετικές επιπτώσεις της επιδότησης στην ανάπτυξη της σχετικής επιδοτούμενης οικονομικής δραστηριότητας.
Εάν οι αρνητικές επιπτώσεις υπερτερούν των θετικών επιπτώσεων, η Επιτροπή μπορεί να επιβάλει στις εταιρείες διαρθρωτικά ή μη διαρθρωτικά επανορθωτικά μέτρα ή να τα αποδεχθεί ως δεσμεύσεις για την αποκατάσταση της στρέβλωσης (π.χ. εκποίηση ορισμένων περιουσιακών στοιχείων ή απαγόρευση συγκεκριμένης συμπεριφοράς στην αγορά).
Επιδοτήσεις που δεν υπερβαίνουν τα 4 εκατ. ευρώ για περίοδο τριών ετών, κατά γενικό κανόνα, θεωρείται απίθανο ότι θα προκαλέσουν στρεβλώσεις, ενώ επιδοτήσεις που δεν υπερβαίνουν τα ενωσιακά όρια κρατικών ενισχύσεων ήσσονος σημασίας θεωρούνται μη στρεβλωτικές.
Για κοινοποιήσεις και διαδικασίες σύναψης δημόσιων συμβάσεων που χρήζουν κοινοποίησης, η Επιτροπή μπορεί να εξετάζει ξένες επιδοτήσεις που χορηγήθηκαν κατά την τριετία πριν από τη συναλλαγή. Ωστόσο, ο κανονισμός δεν εφαρμόζεται σε συγκεντρώσεις που συνήφθησαν και σε δημόσιες συμβάσεις που ξεκίνησαν πριν από τις 12 Ιουλίου 2023.
Σε όλες τις άλλες περιπτώσεις, η Επιτροπή μπορεί να εξετάζει επιδοτήσεις που χορηγήθηκαν πριν από 10 έτη. Ωστόσο, ο κανονισμός εφαρμόζεται σε επιδοτήσεις που χορηγήθηκαν εντός των πέντε ετών πριν από τις 12 Ιουλίου 2023, όταν αυτές οι επιδοτήσεις προκαλούν στρεβλώσεις στην εσωτερική αγορά μετά την έναρξη εφαρμογής.
«Η οικονομία μας είναι ανοικτή και για αυτόν ακριβώς τον λόγο πρέπει να μεριμνήσουμε ώστε όλοι οι παράγοντες της αγοράς να υπόκεινται σε δίκαιους όρους. Από σήμερα έχουμε ένα νέο εργαλείο για να εξασφαλίσουμε ότι όλες οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην ΕΕ αντιμετωπίζονται ισότιμα.
Με τον νέο αυτό κανονισμό θα μπορέσουμε να καταπολεμήσουμε τη στρεβλωτική στήριξη τρίτων χωρών, προς όφελος του ανταγωνισμού και των ισότιμων όρων στην ενιαία αγορά» σημείωσε η κ. Μαργκρέιτε Βέστεϊγιερ, εκτελεστική αντιπρόεδρος αρμόδια για την πολιτική ανταγωνισμού - 12/01/2023
Από την πλευρά του ο κ. Τιερί Μπρετόν, επίτροπος Εσωτερικής Αγοράς επισήμανε ότι «εξασφάλιση ουσιαστικών ισότιμων όρων ανταγωνισμού τόσο εντός της ενιαίας αγοράς της ΕΕ όσο και σε σχέση με τρίτες χώρες είναι σημαντικότερη από ποτέ. Η αγορά δημόσιων συμβάσεων της ΕΕ αντιστοιχεί περίπου στο 14 % του
ΑΕΠ μας και αποτελεί ένα ισχυρό οικονομικό εργαλείο, καθώς και έναν ισχυρό γεωπολιτικό μοχλό.
Είναι απαράδεκτο να στρεβλώνεται από ξένες επιδοτήσεις εις βάρος ανταγωνιστικών επιχειρήσεων που τηρούν τους κανόνες. Με τον κανονισμό για τις ξένες επιδοτήσεις θα μπορούμε, αφενός, να ερευνούμε χρηματοδοτικές συνεισφορές που χορηγούνται από κυβερνήσεις τρίτων χωρών σε εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην ΕΕ και, αφετέρου, να απαγορεύουμε την ανάθεση δημόσιων συμβάσεων σε εταιρείες αδικαιολόγητα ωφελούμενες από ξένες επιδοτήσεις».
Ακολουθήστε το reporter.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr