Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr
Σε μια εκλογική χρονιά, όμως, πέρα από την κρίσιμη πολιτικά ομάδα των συνταξιούχων υπάρχει και ένας «κουμπαράς» που δημιουργεί η υπεραπόδοση των εσόδων λόγω ανάπτυξης. Ήδη, έχει καταγράφει ένα ποσό 1 δισεκ ευρώ στο αποθεματικό του Προϋπολογισμού για το 2023 από το οποίο λίγο πάνω από τα μισά, κοντα 600 εκατ., μπορεί να διατεθούν για ενισχύσεις ρεύματος.
Λοιπές δημοσιονομικές παρεμβάσεις
Έιπλέον οι σχεδιαζόμενες παρεμβάσεις φορολογικού και ασφαλιστικού χαρακτήρα για το 2023 αφορούν:
• στη μόνιμη κατάργηση της καταβολής της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης στους υπαλλήλους του δημοσίου, στους συνταξιούχους και στον ιδιωτικό τομέα από το 2023 με σκοπό την αύξηση του πραγματικού εισοδήματός τους (ετήσιο δημοσιονομικό κόστος 1,24 δισ. ευρώ),
• στη διατήρηση σε μόνιμη βάση της μείωσης κατά τρείς ποσοστιαίες μονάδες των ασφαλιστικών εισφορών των μισθωτών του ιδιωτικού τομέα (ετήσιο δημοσιονομικό κόστος 871 εκατ. ευρώ),
• στη συνέχιση και εντός του 2023 της μείωσης του συντελεστή ΦΠΑ σε υπηρεσίες μεταφοράς προσώπων, σε υπηρεσίες διάθεσης μη αλκοολούχων ποτών και ροφημάτων, στα εισιτήρια κινηματογράφων, θεατρικών παραστάσεων και συναυλιών, στα γυμναστήρια και τις σχολές χορού και στο τουριστικό πακέτο (δημοσιονομικό κόστος 246 εκατ. ευρώ) και
• στην αναστολή του ΦΠΑ για νέες οικοδομές έως το τέλος του 2024 (ετήσιο δημοσιονομικό κόστος 18 εκατ. ευρώ).
Επιπλέον:
• για την εξοικονόμηση ενέργειας επιδοτείται η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών πάνελ σε νοικοκυριά, επιχειρήσεις και αγροτικές εκμεταλλεύσεις (δημοσιονομικό κόστος 700 εκατ. ευρώ για το 2023) και επεκτείνεται η εφαρμογή του προγράμματος «Ανακυκλώνω/αλλάζω» (δημοσιονομικό κόστος 140 εκατ. ευρώ για το 2022),
• για την αντιμετώπιση του αυξημένου κόστους στέγασης για τους νέους εισάγεται το πρόγραμμα «Ανακαινίζω/Εξοικονομώ» και «Ανακαινίζω/Ενοικιάζω» (με δημοσιονομικό κόστος 350 εκατ. ευρώ για το 2023), με τα οποία παρέχονται επιδοτήσεις για ανακαίνιση και εξοικονόμηση ενέργειας κατοικιών, καθώς και πρόγραμμα χαμηλότοκου δανεισμού για αγορά πρώτης κατοικίας από νέους και νέα ζευγάρια έως 39 ετών,
• για την αντιμετώπιση της υπογεννητικότητας επεκτείνεται από το 2023 το επίδομα μητρότητας στον ιδιωτικό τομέα από τους 6 στους 9 μήνες με δημοσιονομικό κόστος 64 εκατ. ευρώ και
• για τη στήριξη των φοιτητών που σπουδάζουν μακριά από τον τόπο κατοικίας τους, δεδομένης της αύξησης του κόστους των μισθωμάτων κατοικίας, χορηγείται αυξημένο επίδομα στέγασης (δημοσιονομικό κόστος 26 εκατ. ευρώ για καθένα από τα έτη 2022 και 2023).
Επίσης, πρόσθετα δημοσιονομικά μέτρα αποτελούν:
• η αναμόρφωση του ειδικού μισθολογίου των ιατρών του ΕΣΥ και οι μισθολογικές παρεμβάσεις για τη στήριξη των στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων (δημοσιονομικό κόστος 103 εκατ. ευρώ για το 2023) και
• η παροχή κινήτρων για την επέκταση της τουριστικής περιόδου και κατά τη χειμερινή περίοδο, κυρίως μέσω της επέκτασης του προγράμματος «Τουρισμός για Όλους» με δημοσιονομικό κόστος 31 εκατ. ευρώ για το 2022 και 20 εκατ. ευρώ για το 2023.
Ουσιαστικά οι μόνιμες και προσωρινές φορο-ελαφρύνσεις είναι σε ύψος 2,426 δις. ευρώ γι το 2023 σε μισθωτούς, συνταξιούχους, επαγγελματίες, ιδιοκτήτες ακινήτων.
Δημοσιονομικές παρεμβάσεις αντιμετώπισης των οικονομικών συνεπειών της ενεργειακής κρίσης
Επιπρόσθετα, το 2022 θεσπίστηκαν στοχευμένες παρεμβάσεις για την τόνωση της οικονομικής δραστηριότητας και τη στήριξη των οικογενειακών προϋπολογισμών που πλήττονται από τις έντονες πληθωριστικές πιέσεις. Το συνολικό κόστος αυτών εκτιμάται σε 301 εκατ. ευρώ για το 2022 και σε 4,2 δισ. ευρώ για το 2023. Από το σύνολο των παρεμβάσεων έτους 2022, τα 262 εκατ. ευρώ χρηματοδοτούνται από το ΠΔΕ, ενώ τα 39 εκατ. ευρώ καλύπτονται από τον τακτικό προϋπολογισμό. Αντίστοιχα, το 2023 τα 1,1 δισ. ευρώ θα χρηματοδοτηθούν από το ΠΔΕ, τα 696 εκατ. ευρώ αποτελούν δαπάνη του τακτικού προϋπολογισμού και τα 2,4 δισ. ευρώ αποτελούν απώλεια εσόδων του τακτικού προϋπολογισμού.
Οι πολεμικές επιχειρήσεις στην Ουκρανία οδήγησαν σε πρωτόγνωρη ενεργειακή κρίση και ραγδαία αύξηση των τιμών της ενέργειας στην ΕΕ και κατά συνέπεια και στη χώρα μας. Οι παρεμβάσεις που θεσμοθετήθηκαν για τη στήριξη νοικοκυριών και επιχειρήσεων είχαν ως κύριο στόχο να απορροφήσουν μεγάλο μέρος των ανατιμήσεων της ενέργειας.
Το δημοσιονομικό κόστος των ανωτέρω παρεμβάσεων για το 2022 εκτιμάται στα 4,8 δισ. ευρώ.
Οι κυριότερες παρεμβάσεις για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης αφορούν:
· σε επιδοτήσεις στην κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου νοικοκυριών και επιχειρήσεων (συνολικό δημοσιονομικό κόστος 8,1 δισ. ευρώ),
· στην επιστροφή του 60% της αύξησης του κόστους της ηλεκτρικής ενέργειας για οικιακά τιμολόγια που εκδόθηκαν από 01/12/2021 έως και 30/06/2022 (δημοσιονομικό κόστος 296 εκατ. ευρώ),
· στην αύξηση του επιδόματος θέρμανσης για τη χειμερινή περίοδο 2022-2023 στα 300 εκατ. ευρώ, από τα οποία 150 εκατ. ευρώ αφορούν το οικονομικό έτος 2022 και τα υπόλοιπα 150 εκατ. ευρώ αφορούν το οικονομικό έτος 2023 και στην επιδότηση πετρελαίου θέρμανσης και κίνησης (δημοσιονομικό κόστος 311 εκατ. ευρώ),
· στην εφαρμογή του μέτρου της προπληρωμένης κάρτας για αγορά καυσίμων κίνησης (fuel pass) για συνολικά 6 μήνες, από τον Απρίλιο 2022 έως τον Σεπτέμβριο 2022 (δημοσιονομικό κόστος 300 εκατ. ευρώ),
· σε επιδοτήσεις γεωργών και κτηνοτρόφων λόγω του αυξημένου κόστους λιπασμάτων και ζωοτροφών αντίστοιχα, στη μείωση του ΦΠΑ στις ζωοτροφές και τα λιπάσματα και στην επιστροφή του ΕΦΚ πετρελαίου κίνησης στους αγρότες (συνολικό δημοσιονομικό κόστος 212 εκατ. ευρώ) και
· στην οικονομική ενίσχυση ευάλωτων νοικοκυριών (χαμηλοσυνταξιούχων, ανασφάλιστων υπερηλίκων του ΟΠΕΚΑ, ΑΜΕΑ, κλπ) τον Απρίλιο 2022 και τον Δεκέμβριο 2022 με το συνολικό δημοσιονομικό κόστος να ανέρχεται στα 816 εκατ. ευρώ.
Το οικονομικό έτος 2023 προκειμένου να καλυφθούν οι δαπάνες από την εφαρμογή μέτρων για την αντιμετώπιση του αυξημένου πληθωρισμού και της ενεργειακής κρίσης, πέραν των πιστώσεων που έχουν προβλεφθεί για το επίδομα θέρμανσης (250 εκατ. ευρώ), προβλέπονται επιπλέον πιστώσεις ύψους 1 δισ. ευρώ υπό κατανομή, πρωτίστως για την επιδότηση λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος, αναλόγως της εξέλιξης των τιμών της ενέργειας και την αντιμετώπιση των αυξημένων ενεργειακών δαπανών των φορέων γενικής κυβέρνησης.
Δημοσιονομικές παρεμβάσεις αντιμετώπισης των οικονομικών συνεπειών της πανδημίας
Εκτός από τις προαναφερθείσες παρεμβάσεις με σκοπό την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης, συνεχίστηκε η εφαρμογή παρεμβάσεων για την αντιμετώπιση των συνεπειών της πανδημίας Covid-19. Το κόστος αυτών των παρεμβάσεων για το έτος 2022 είναι σαφώς μειωμένο σε σχέση με τα δύο προηγούμενα έτη, κυρίως λόγω της μείωσης των συνεπειών της πανδημίας, ωστόσο είναι σημαντικό.
Το συνολικό δημοσιονομικό κόστος των παρεμβάσεων για το 2022 ανέρχεται σε 4,4 δισ. ευρώ. Από το σύνολο των παρεμβάσεων αυτών τα 1,7 δισ. ευρώ καλύπτονται από τον τακτικό προϋπολογισμό και ποσό ύψους 518 εκατ. ευρώ χρηματοδοτείται από το ΠΔΕ.
Οι κυριότερες παρεμβάσεις αφορούν:
· τη μείωση κατά τρείς ποσοστιαίες μονάδες των ασφαλιστικών εισφορών των μισθωτών του ιδιωτικού τομέα (849 εκατ. ευρώ),
· την αναστολή της καταβολής ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης στον ιδιωτικό τομέα (732 εκατ. ευρώ),
· τη μείωση του συντελεστή ΦΠΑ σε διάφορες κατηγορίες προϊόντων και υπηρεσιών (450 εκατ. ευρώ),
· την αποζημίωση ειδικού σκοπού σε εργαζόμενους των οποίων οι συμβάσεις τέθηκαν σε προσωρινή αναστολή και το πρόγραμμα ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ κατά τους πρώτους μήνες του έτους (142 εκατ. ευρώ),
· την κάλυψη των ασφαλιστικών εισφορών και την επιδότηση σε περίπτωση πρόσληψης μακροχρόνια ανέργων μέσω του προγράμματος των 150.000 νέων θέσεων εργασίας (119 εκατ. ευρώ),
· τη μη επιστρεπτέα επιχορήγηση σε μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις μέσω των ΟΤΑ (160 εκατ. ευρώ),
· την ενίσχυση σε κλάδους που πλήττονταν από τα περιοριστικά μέτρα τους πρώτους μήνες του έτους μέσω του ΠΔΕ, όπως εταιρείες διοργάνωσης συνεδρίων, εκθέσεων, εκδηλώσεων, τροφοδοσίας, κέντρων νυχτερινής διασκέδασης, σχολών χορού, επιχειρήσεις του τουριστικού κλάδου, γυμναστήρια κ.α. (106 εκατ. ευρώ) και
· το Πρόγραμμα «ΓΕΦΥΡΑ 2» για δανειολήπτες νομικά πρόσωπα που επλήγησαν από την πανδημία (93 εκατ. ευρώ).
Τα έσοδα
Οο πηγες για τις ενισχύσεις έρχονται από επιπλέον φορολογικά έσοδα 1,83 δις. ευρώ που εκτιμάται ότι θα εισπραχθούν φέτος. Συγκεκριμένα οι εισπράξεις από φόρους προβλέπεται να ανέλθουν σε 56,748 δισ. ευρώ και είναι αυξημένα κατά 1,833 δισ. ευρώ έναντι του 2022 με 4 στα 10 ευρώ των-εσόδων του 2023 να προέρχεται από το ΦΠΑ, τα έσοδα του οποίου αναμένεται να φθάσουν στα 22,198 δισ. ευρώ και είναι αυξημένα κατά 789 εκατ. ευρώ σε σχέση με φέτος. Ουσιαστικά οι αυξημένες τιμές, ο τουρισμος που φέτος έδωσε ύπατος πράξεις ΦΠΑ άνω του 1,5 δισεκ. ευρώ, αλλά και τα αυξημένα εισοδήματα λόγω ανάπτυξης θα δώσουν ώθηση στα έσοδα.
Σημειωνεται ότι τα καθαρά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού, σε δημοσιονομική βάση, μετά την αφαίρεση των επιστροφών φόρων, προβλέπεται να διαμορφωθούν στα 62,139 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 1.781 εκατ. ευρώ ή 3,0%, έναντι του 2022. Ειδικότερα: Φόροι
Τα έσοδα από φόρους αναμένεται να ανέλθουν στο ύψος των 56,748 δισ. ευρώ αυξημένα κατά 1,833 δισ. ευρώ ή 3,3% έναντι του 2022, κυρίως λόγω της προβλεπόμενης μεγέθυνσης της οικονομίας, όπως αντικατοπτρίζεται στις μακροοικονομικές προβλέψεις.
Πιο συγκεκριμένα:
Φόροι επί αγαθών και υπηρεσιών
Τα έσοδα από φόρους επί αγαθών και υπηρεσιών, προβλέπεται να ανέλθουν στο ποσό των 32,504 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 972 εκατ. ευρώ ή 3,1%, έναντι του 2022.
Ειδικότερα: τα έσοδα από ΦΠΑ αναμένεται να ανέλθουν στα 22,198 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 789 εκατ. ευρώ έναντι του 2022 και οι φόροι κατανάλωσης προβλέπονται στα 7,117 δισ. ευρώ και είναι αυξημένοι κατά 41 εκατ. ευρώ έναντι του 2022.
Από φόρους και δασμούς επί εισαγωγών προβλέπονται έσοδα 424 εκατ. ευρώ, μη παρουσιάζοντας απόκλιση έναντι του 2022.
Φόροι στην ακίνητη περιουσία
Τα έσοδα από τους τακτικούς φόρους ακίνητης περιουσίας, αναμένεται να ανέλθουν στο ποσό των 2,380 δισ. ευρώ, χωρίς απόκλιση έναντι του 2022. Λοιποί φόροι Από τους λοιπούς φόρους παραγωγής προβλέπονται έσοδα ύψους 1,067 δισ. ευρώ, μειωμένα κατά 132 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου του 2022, κυρίως λόγω του μειωμένου μερίσματος από την ΤτΕ κατά 141 εκατ. ευρώ. Φόρος εισοδήματος
Τα έσοδα από τον φόρο εισοδήματος αναμένεται να ανέλθουν στο ποσό των 17,772 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 916 εκατ. ευρώ ή 5,4% έναντι του 2022.
Ειδικότερα: ο φόρος εισοδήματος φυσικών προσώπων προβλέπεται να διαμορφωθεί στα 11,319 δισ. ευρώ, αυξημένος κατά 167 εκατ. ευρώ έναντι του 2022 παρά τη μόνιμη κατάργηση της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης στους συνταξιούχους και τους δημοσίους υπαλλήλους και ο φόρος εισοδήματος νομικών προσώπων προβλέπεται να παρουσιάσει αύξηση κατά 695 εκατ. ευρώ έναντι του 2022 και να διαμορφωθεί στα 5,094 δισ. ευρώ.
Φόροι κεφαλαίου
Οι φόροι κεφαλαίου προβλέπεται να ανέλθουν σε 226 εκατ. ευρώ, στο ίδιο ύψος με αυτό του 2022. Τα έσοδα από τους λοιπούς τρέχοντες φόρους προβλέπεται να ανέλθουν στο ποσό των 2,375 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 77 εκατ. ευρώ έναντι του 2022.
Γιωργος Αλεξάκης
Ακολουθήστε το reporter.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr
