Ήδη η Eurostat έχει στείλει το «μήνυμα»  για τον εναρμονισμένο δείκτη τιμών καταναλωτή, όπου  καταγράφηκε συνολική αύξηση του εναρμονισμένου πληθωρισμού κατά 5,5% τον Ιανουάριο έναντι 4,4% τον Δεκέμβριο. Και βέβαια όπως φαίνεται από τα μετρήσεις της Eurostat η εκτίναξη των τιμών στα καύσιμα έχει ενσωματωθεί για τα καλά τα κοστολόγια σε τρόφιμα και άλλα βασικά είδη κι έτσι πέρα από την ενέργεια όπου καταγράφεται σε ετήσια βάση πολύ μεγάλη άνοδος τιμών, (40,6%, έναντι ανόδου 34,8% τον Δεκέμβριο και 28,6% κατά μέσο όρο στην Ευρωζώνη), υπάρχουν μεγάλες πιέσεις και στο καλάθι της «νοικοκυράς». Έτσι, στα είδη διατροφής υπάρχει άνοδος κατά 4,3% από 3,6% τον Δεκέμβριο και 3,1% κατά μέσο όρο στην Ευρωζώνη.Στα βιομηχανικά αγαθά εκτός ενέργειας η άνοδος είναι στο 3,1% από 1,9% τον Δεκέμβριο και 2,3% κατά μέσο όρο στην Ευρωζώνη.

Επιβάρυνση ανά μήνα

Τούτων δοθέντων και πάντα με βάση τα δεδομένα της Eurostat και το ότι μέση καταναλωτική δαπάνη ανά νοικοκυριό, όπως έχει καταγραφεί από την ΕΛΣΤΑΤ για το 2020 και φτάνει  τα 1.478,22 ευρώ τον μήνα η επιβάρυνση ξεπερνά τα  81,3 ευρώ τον μήνα. Και βέβαια με την κατάσταση στο μέτωπο της ενέργειας να είναι θολή εύλογα αναρωτιέται κανείς το τι μέλλει γενέσθαι. Ειδικά όταν είναι δύσκολο ο κύκλος ανατιμήσεων που έχει ήδη περάσει σε βασικά προϊόντα να οδηγήσει στη συνέχεια σε ένα «ενάρετο κύκλο» μειώσεων τιμών.

Είναι ενδεικτικό ότι χτες μιλώντας Στο Κόκκινο και στον Νίκο Ξυδάκη ο οικονομολόγος και πρώην υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ, Δημήτρης Λιάκος τόνισε ότι το μεγάλο πρόβλημα είναι οι πολιτικές επιλογές της κυβέρνησης σε σχέση με το ποιους επιλέγει να στηρίξει και ποιους όχι,  αλλά και το ότι δεν γίνεται τίποτε στην κατεύθυνση των «αναχωμάτων» για την μείωση των επιπέδων τιμών που πλέον «κατακτούν» τα προϊόντα.  Δηλαδή ότι πλέον τα νοικοκυριά καλούνται στο μέλλον να αντεπεξέλθουν με τιμές που ήδη έχουν ανέβει π.χ. κατά 20% και που βέβαια δεν πρόκειται να πέσουν, ακόμη και να κοπάσει το «τσουνάμι». Γιαυτό όπως είπε ο κ. Λιάκος θα πρέπει να τεθεί θέμα των έμμεσων φόρων (ΦΠΑ – ΕΦΚ) που δίνει άμεσα αποτελέσματα και θέτει αναχώματα.  «Η συγκεκριμένη κυβέρνηση επιλέγει να μειώσει τους φόρους στις μεγάλες περιουσίες και στις επιχειρήσεις γιατί λέει πρέπει να δώσουμε επενδυτικό κίνητρο ξεχνώντας ότι υπάρχει το Ταμείο Ανάκαμψης που έχει δώσει μία συγκεκριμένη προτεραιοποίηση κυρίως στις μεγάλες επιχειρήσεις  Έρχεται δηλαδή και λέει ότι για να μην κινδυνέψει ο προϋπολογισμός του κράτους και υπάρξει δημοσιονομικός εκτροχιασμός, δεν μπορεί να μειώσει τους ειδικούς φόρους κατανάλωσης και το ΦΠΑ σε βασικά είδη διατροφής αλλά επιλέγει να μειώσει το φόρο στα μερίσματα και να μηδενίσει το φόρο στις γονικές παροχές.

Επομένως  έχουμε να κάνουμε με πολιτική επιλογή της κυβέρνησης. Δηλαδή ο προϋπολογισμός δεν κινδυνεύει με εκτροχιασμό όταν πρόκειται για αλλαγές στον ΕΝΦΙΑ οι οποίες κοστίζουν 350 εκατομμύρια ευρώ, αλλά κινδυνεύει από τις προτάσεις της αντιπολίτευσης, οι οποίες όντως θα βελτίωναν τη ζωή των συνανθρώπων μας. Πρόκειται για επίμονη επιλογή και πιστή εφαρμογή της ιδεολογίας της κυβέρνησης που πιστεύει στα περιβόητα trickle down economics. Κόβουν  τους φόρους από τους πιο πλούσιους, ευελπιστώντας ότι αυτό θα διαχυθεί προς τα κάτω , κάτι που έχει αποδειχθεί με βάση τα στατιστικά στοιχεία ότι δεν ισχύει. Οι πρακτικές της κυβέρνησης δημιουργούν συνθήκες κοινωνικής περιθωριοποίησης.

Αντί με το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας να αλλάξουμε το παραγωγικό μοντέλο έτσι ώστε να διορθώσουμε τις αδυναμίες και να βάλουμε και τα συγκριτικά πλεονεκτήματα που έχουμε ως χώρα, συνεχίζουμε και ακολουθούμε συνταγές του παρελθόντος.

Είναι σαφές ότι έχουμε μπει σε μία παρατεταμένη προεκλογική περίοδο και ότι η κυβέρνηση θέλει να εκπληρώσει τις προεκλογικές δεσμεύσεις του 2019, χωρίς να λαμβάνει τα νέα δεδομένα, της πανδημικής κρίσης και των πληθωριστικών  πιέσεων, που δεν είχαμε το 2019.  Οι πληθωριστικές πιέσεις δεν είναι παροδικό φαινόμενο και η κυβέρνηση δεν κάνει τίποτα να τις αντιμετωπίσει. Αντίθετα συνεχίζει τις business as usual χωρίς να την ενδιαφέρει η κοινωνία» σημείωσε ο κ.Λιακος.

Πολιτική κόντρα και εξελίξεις

Στο φόντο αυτό είναι προφανές ότι ο πληθωρισμός και η ακρίβεια θα αποτελέσουν τα κομβικά ζητήματα της επόμενης περιόδου καθορίζοντας τις πολιτικές εξελίξεις.

Πάντως χτες με αφορμή την συζήτηση επερώτησης στη Βουλή,  που είχε καταθέσει το ΚΙΝΑΛ για την ακρίβεια και την αισχροκέρδεια, ο υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας άφησε ανοικτό ενδεχόμενο για μείωση του ΦΠΑ στα τρόφιμα. Ωστόσο δεν παρέλειψε να επισημάνει πως κάθε κίνηση αξιολογείται υπό το πρίσμα των δημοσιονομικών δυνατοτήτων της χώρας. «Θα πάρουμε και άλλα μέτρα, αλλά λεφτόδεντρα δεν υπάρχουν στην Ελλάδα», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Σταϊκούρας.

«Εμείς έχουμε μια ευθύνη για να έχουμε δημοσιονομική σταθερότητα. Και ναι, εξετάζουμε και τις μειώσεις του ΦΠΑ στα τρόφιμα. Όλα τα έχουμε εξετάσει. Έχω πει εδώ και έναν μήνα, πόση είναι η μείωση του ΦΠΑ στο ψωμί για παράδειγμα - όχι ο μηδενισμός, αλλά η μείωση. Έχω πει ταυτόχρονα όμως, ότι εκτός από το δημοσιονομικό κόστος, θα πρέπει να είμαστε απολύτως ασφαλείς. Άρα όλα αξιολογούνται, στον βαθμό όμως που υπάρχουν οι δημοσιονομικές δυνατότητες», σημείωσε, μεταξύ άλλων, ο υπουργός Οικονομικών.

Ο κ. Σταϊκούρας έδωσε έμφαση στο θέμα των καταθέσεων, τονίζοντας ότι «σε σχέση με τον Νοέμβριο, σε περίοδο με 5% πληθωρισμό, είναι αυξημένες από τα 175 δισεκατομμύρια στα 180 δισεκατομμύρια. Είναι κάθε μήνα αυξημένες. Το 52% είναι από τα νοικοκυριά».

«Η εκτίμησή μας είναι ότι θα έχουμε ισχυρά πρωτογενή πλεονάσματα, που θα προέρχονται από τον παρανομαστή, από υψηλή και διατηρήσιμη ανάπτυξη. Ανάλογα με τους στόχους που θα καταλήξουμε, και εργαζόμαστε ώστε οι στόχοι να είναι πολύ χαμηλότεροι, θα αξιοποιήσουμε τον δημοσιονομικό χώρο για ακόμα μεγαλύτερες μειώσεις φόρων και άσκηση κοινωνικής πολιτικής προς τα ευάλωτα νοικοκυριά, την υγεία και άλλους κλάδους. Θα συνεχίσουμε να ασκούμε πολιτικές με οικονομική αποτελεσματικότητα και κοινωνική ανταποδοτικότητα, πάντα κοντά στην κοινωνία, λαμβάνοντας υπόψη και προσμετρώντας ότι έχουμε μία ευθύνη για το σήμερα και το αύριο, για το σήμερα και τις επόμενες γενεές», κατέληξε ο κ. Σταϊκούρας.

Το ΚΙΝΑΛ

«Κύριοι υπουργοί, αν συνεχίσετε έτσι, ενδεχομένως σε λίγο καιρό να μην μπορείτε να επισκεφτείτε, έστω και για επικοινωνιακούς λόγους, ούτε ένα σούπερ μάρκετ ή ένα βενζινάδικο», ανέφερε ο επικεφαλής της ΚΟ του Κινήματος Αλλαγής, Μιχάλης Κατρίνης, κατά τη συζήτηση επίκαιρης επερώτησης για την ακρίβεια και την αισχροκέρδεια.

«Κύριοι της κυβέρνησης, αν δεν το έχετε συνειδητοποιήσει, οι διαρκείς ανατιμήσεις σε βασικά αγαθά και είδη διαβίωσης, οι φουσκωμένοι και κυρίως απλήρωτοι λογαριασμοί ρεύματος, και το αδιέξοδο στο οποίο οδηγούνται χιλιάδες πολίτες, χιλιάδες οικογένειες, συνιστά την πρώτη ύλη για κοινωνική αναταραχή και αποσταθεροποίηση», προειδοποίησε.

Ο κ. Κατρίνης σημείωσε ότι «η ακρίβεια εξελίσσεται στο πιο μεγάλο πρόβλημα που καλείται να αντιμετωπίσει η ελληνική οικογένεια» και πρόσθεσε: «Θλίβομαι για το γεγονός ότι η κυβέρνηση, όπως έκανε με την πανδημία, επιχειρεί να μας πείσει ότι -πέρα από αυτό που βλέπουμε και την πραγματικότητα που βιώνουν οι πολίτες- υπάρχει μία άλλη εικόνα.»

Γιώργος Αλεξάκης