Στο τελικό σχέδιο, εν μέσω έντονης ανόδου των τιμών, ενεργειακής κρίσης αλλά και αβεβαιοτήτων που δημιουργεί η πανδημία προβλέπεται μια εντυπωσιακή άνοδος του ρυθμού ανάπτυξης, κύρια λόγω της πορείας των εξαγωγών, του τουρισμού αλλά και των κονδυλίων από το Ταμείο Ανάκαμψης. Πιο συγκεκριμένα, η πρόβλεψη για τo AEΠ,  το 2021αναθεωρείται επί τα βελτίω στο 7,4% και στο 5,4% για το 2022, από 6,1% και 4,5% αντίστοιχα, που προέβλεπε το προσχέδιο του προϋπολογισμού. Παράλληλα, όμως, αναμένεται να κατατεθεί κι ένα εναλλακτικό σενάριο, που συνυπολογίζει μια σειρά από ρίσκα και παραπέμπει σε ανάπτυξη  6,9% για εφέτος και 4,4% του χρόνο.

Το έλλειμμα

Σε σχέση με το δημοσιονομικό έλλειμμα  εκτιμάται ότι θα αγγίζει τα 14 δισ. ευρώ ή το 8% του ΑΕΠ από 7,4% του ΑΕΠ που προέβλεπε το προσχέδιο. Ο στόχος για το 2022 μπαίνει περίπου στο 1% του ΑΕΠ, κι άρα θα πρέπει να γίνει μια δημοσιονομική «διόρθωση» της τάξης των επτά περίπου μονάδων. Την ίδια ώρα το  χρέος της Γενικής Κυβέρνησης εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί στο 198% του ΑΕΠ στο τέλος του 2021 για να υποχωρήσει το 2022 στα επίπεδα του 190%.

Έσοδα - Δαπάνες

Σε σχέση με τα έσοδα προβλέπεται σημαντική αύξηση, λόγω αυξημένης απόδοσης των φόρων, έμμεσων κι άμεσων. Όπως αναφέρεται η τόνωση της ανάπτυξης οδηγεί σε αύξηση κατά 4,1 δισ. ευρώ των εσόδων από φόρους και 1 δισ. ευρώ των αντίστοιχων εσόδων από τις ασφαλιστικές εισφορές,  Σε σχέση με τον ΕΝΦΙΑ όπου η νέα του δομή αναμένεται να αποκαλυφθεί το 2022, όταν θα έχει ολοκληρωθεί η σχετική άσκηση της ΑΑΔΕ προβλέπονται έσοδα στα 2,5 δις. ευρώ, όπως και φέτος, καθώς μέσα από την αναμόρφωση των συντελεστών θα γίνει προσπάθεια να μείνουν ανέπαφες από τις αυξήσεις στις τιμές οι μεσαίες και χαμηλότερες εισοδηματικές τάξεις.

Μέτρα στήριξης εισοδημάτων

Στο μέτωπο των δαπανών προβλέπεται σημαντική συρρίκνωση λόγω της μαζικής απόσυρσης μέτρων στήριξης. Βέβαια στο τελικό κείμενο θα εγγράφονται και δράσεις ύψους 2 δισεκ.  που θα επεκταθούν το 2022, αλλά και η  παροχή διπλάσιου ΚΕΑ σε δύο δόσεις μέσα στον Δεκέμβριο (στα μέσα και στα τέλη του μηνός). Έτσι πέρα από την παράταση στην ισχύ της αναστολής της

Αναλυτικά προβλέπεται η επέκταση έως και το τέλος του 2022 της απαλλαγής από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης και της μείωσης κατά τρεις μονάδες των ασφαλιστικών εισφορών στον ιδιωτικό τομέα με κόστος 1,58 δισ. ευρώ για το 2021 και 1,65 δισ. για το 2022. Επίσης το «κούρεμα» του ποσοστού επιστροφής όλων των επιστρεπτέων προκαταβολών ανάλογα με την πτώση των ακαθάριστων εσόδων της επιχείρησης. Το συνολικό κόστος του μέτρου ανέρχεται σε 1,230 δισ. ευρώ. Επιπλέον η παράταση των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ στις μεταφορές, στον καφέ και τα μη αλκοολούχα ποτά, στους κινηματογράφους, τις θεατρικές παραστάσεις, τις συναυλίες και στο τουριστικό πακέτο έως τον Ιούνιο του 2022. Το δημοσιονομικό κόστος ανέρχεται σε 248 εκατ. ευρώ για το 2021 και 211 εκατ. ευρώ για το 2022. Επίσης επεκτείνεται η ισχύς του μειωμένου ΦΠΑ το πρώτο εξάμηνο του 2022 στα γυμναστήρια και τις σχολές χορού από 24% σε 13%. . Το δημοσιονομικό κόστος ανέρχεται σε 1 εκατ. ευρώ για το 2021 και 4,5 εκατ. ευρώ για το 2022. Τέλος μεταξύ άλλων προβλέπεται επέκταση του προγράμματος 100.000 νέων θέσεων εργασίας για άλλες 50.000 νέες θέσεις μέχρι εξαντλήσεώς τους. Το δημοσιονομικό κόστος του προγράμματος εκτιμάται σε 296 εκατ. ευρώ για το 2021 και 186 εκατ. ευρώ για το 2022

Πάντως ο προϋπολογισμός δεν προσδιορίζει το αν και πού θα δοθεί ένα έξτρα κοινωνικό μέρισμα φέτος, όπως και το τι θα γίνει για περαιτέρω στήριξη των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων για την αντιμετώπιση των ανατιμήσεων. Είναι χαρακτηριστικό ότι με βάση δημόσιες αναφορές κορυφαίων στελεχών  του υπουργείου Οικονομικών μετά τις αποζημιώσεις για τις πυρκαγιές, τις επιδοτήσεις στους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος και το αυξημένο επίδομα θέρμανσης τα δημοσιονομικά περιθώρια έχουν εξαντληθεί. Ωστόσο αφήνουν ανοιχτό το παράθυρο για την καταβολή μιας μικρής ενίσχυσης σε συγκεκριμένες κοινωνικές ομάδες παραπέμποντας στον επόμενο μήνα για τις αποφάσεις.

Να σημειωθεί ότι στον Προϋπολογισμό προβλέπεται μειωμένη δαπάνη για τα επιδόματα ανεργίας το 2022 κατά 200 εκατ. ευρώ, λόγω της επικείμενης αύξησης της απασχόλησης. Αντιθέτως προβλέπει αύξηση 10% και άνω στις δαπάνες για επικουρικές συντάξεις, λόγω της επιτάχυνσης που επιδιώκεται να υπάρξει στην έκδοσή τους .

Γιώργος Αλεξάκης