Το δεύτερο θέμα είναι ότι με το νομοσχέδιο, ο ευρωπαίος και ο εθνικός νομοθέτης έρχονται να αντιμετωπίσουν τη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας, η οποία είδαμε ότι τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο δεν διστάζει να χρησιμοποιήσει τις τράπεζες και άλλα χρηματοπιστωτικά όργανα και οργανισμούς για τους επικίνδυνους σκοπούς της.

Το τρίτο θέμα είναι ότι η τεχνολογία και ειδικά η ψηφιακή τεχνολογία λαμβάνει πολύ σημαντικές και τεράστιες διαστάσεις εφαρμογής, ιδιαίτερα στο τραπεζικό σύστημα, αλλά και στις ευρύτερες χρηματοοικονομικές συναλλαγές. Αυτό έχει την ενδιαφέρουσα πλευρά ότι αποτελεί ένα σημαντικό παράγοντα αύξησης της ανταγωνιστικότητας αυτών που τη χρησιμοποιούν. Από την άλλη πλευρά, όμως,, φαίνεται να μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε αρκετά μεγάλο βαθμό από διάφορους, οι οποίοι έχουν σχέση με το οικονομικό έγκλημα.

Το θέμα της ψηφιακής τεχνολογίας και το πώς αυτή αντανακλάται στα λεγόμενα κρυπτοστοιχεία ή κρυπτονομίσματα, παρουσιάζει στο νομοθέτη καινοφανή διλήμματα. Πώς θα αντιμετωπίσεις, πώς θα ρυθμίσεις κάτι, το οποίο δεν είναι νόμισμα αλλά προσιδιάζει σε ένα νόμισμα, ιδιαίτερα όταν αναφέρεται σε ένα υπαρκτό νόμισμα, ενώ είναι απλώς ένα περιουσιακό στοιχείο, το λεγόμενο crypto asset;

Δεν σας κρύβω ότι ένας από τους λόγους της καθυστέρησης, στην οποία αναφέρθηκε νομίζω και ο Εισηγητής της Μειοψηφίας και σωστά, ήταν ότι έπρεπε να σκεφτούμε, να βρούμε, να συζητήσουμε τις βέλτιστες πρακτικές και να προτείνουμε λύσεις σε έναν τομέα όπου η Ε.Ε. δεν έχει ακόμα νομοθετήσει. Δεν έχει, δηλαδή ρυθμίσει ακόμα ούτε τους παρόχους των λεγομένων κρυπτοστοιχείων ή κρυπτονομισμάτων. Αυτή η διαδικασία είναι αυτή τη στιγμή εν εξελίξει και μόνο τέσσερις μέρες πριν η Επιτροπή πρότεινε ενδιαφέρουσες ρυθμίσεις για τα κρυπτονομίσματα. Εμείς, όμως, έπρεπε να πάρουμε θέση και να αποφασίσουμε τι θα κάνουμε από την οπτική γωνία της αντιμετώπισης του ξεπλύματος χρήματος και της καταπολέμησης της τρομοκρατίας. Γι’ αυτό και προσπαθούσαμε, και βρήκαμε τη λύση την οποία προτείνουμε, ότι στο βαθμό που τα κρυπτοστοιχεία θεωρούνται περιουσιακά στοιχεία, θα εποπτεύονται από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς.

Έρχομαι τώρα, στο τέταρτο στοιχείο, που αφορά τη συνεργασία μεταξύ των διαφόρων Αρχών. Ξέρουμε καλά ότι οποιοσδήποτε νόμος όσο άρτιος και αν είναι, ειδικά για το ξέπλυμα χρήματος, δεν έχει μεγάλη αξία αν δεν μπορεί να εφαρμοστεί αποτελεσματικά από τις Αρχές. Ως αρχές εννοώ, πρώτον, τις Εθνικές Αρχές, όπως είναι η Αρχή για το ξέπλυμα χρήματος στην Ελλάδα. Δεύτερον, οι Αρχές χρειάζονται μια συνεργασία σε εθνικό επίπεδο, αλλά επίσης χρειάζεται και συνεργασία σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Διότι, όπως είπαμε, το οικονομικό έγκλημα δεν έχει σύνορα, ενώ διαπερνά τα κλασικά εθνικά σύνορα, με ταχύτητες ιλιγγιώδεις τις οποίες ο καλύτερος επόπτης ή ο καλύτερος ελεγκτής δεν μπορεί να φτάσει. Γι’ αυτό, με το νομοθέτημα το οποίο φέρνουμε προς συζήτηση, σφυρηλατείται μια μεγάλης έκτασης συνεργασία μεταξύ των εθνικών αρχών. Θα έλεγα ότι εδώ υπάρχει και ένα νέο στάδιο, στο οποίο καθοδηγούμαστε αρκετά γρήγορα.

Το στάδιο αυτό είναι η δημιουργία μιας Ευρωπαϊκής Αρχής, μιας Ενιαίας Ευρωπαϊκής Αρχής, η οποία θα αντιμετωπίσει σε συστημικό επίπεδο, σε ευρωπαϊκό επίπεδο τα θέματα του ξεπλύματος χρήματος. Θα ήθελα να σας πω ότι η κυβέρνηση συμμετέχει, συνδιαμορφώνει και πλήρως υποστηρίζει τις ευρωπαϊκές εξελίξεις, ιδιαίτερα αυτές που αφορούν στη δημιουργία αυτής της Ευρωπαϊκής Αρχής. Αλλά, θα λέγαμε, ότι ακόμα και σε επίπεδο Ευρώπης αυτό δεν είναι αρκετό και γι’ αυτό υπάρχει και η συνεργασία μεταξύ των εθνικών αρχών αλλά και η προστασία μέσω του νομοσχεδίου αυτού σε σχέση με χρηματορροές οι οποίες έρχονται από τρίτες χώρες όπου το χρήμα έχει ύποπτη προέλευση. Δεν πρέπει να δημιουργείται σύγχυση με τα θέματα αυτής καθαυτής της καταπολέμησης της τρομοκρατίας, για τα οποία διαθέτουμε άλλα εθνικά και ευρωπαϊκά όργανα, όπως είναι τα θέματα της Ιντερπόλ, τα θέματα της Europol και τα θέματα της FATF σε διεθνές επίπεδο. Αυτό που μας ενδιαφέρει είναι κυρίως να αντιμετωπίσουμε την τρομοκρατία από την οπτική γωνία του ξεπλύματος χρήματος.

Το πέμπτο στοιχείο, είναι ότι όποιο νόμο και να έχουμε κάνει δεν θα είναι αρκετός, γιατί οι εξελίξεις της τεχνολογίας, η εφευρετικότητα του οικονομικού εγκλήματος δεν θα σταματήσουν. Βρισκόμαστε σε μία συνεχή αέναη διαδικασία, στην οποία πρέπει να προσαρμόζουμε συνεχώς το νομοθετικό μας πλαίσιο, το ρυθμιστικό, το εποπτικό, το ελεγκτικό. Γι’ αυτό και ναι μεν υιοθετούμε σήμερα την πέμπτη οδηγία, αλλά θα δείτε ότι σε λίγους μήνες σε ευρωπαϊκό επίπεδο θα υιοθετηθεί η 6η Οδηγία και στο άμεσο μέλλον θα κληθείτε πάλι να νομοθετήσετε σχετικά.

Ήθελα να πω, ότι η εφαρμογή του νόμου δεν κάνει διάκριση, γι’ αυτό και ο νόμος εφαρμόζεται σε όλα τα Κόμματα κατ’ αρχήν, παρότι υπήρξαν ορισμένες ενστάσεις εδώ από το ΚΚΕ και εφαρμόζεται προφανώς και σε όλες τις εκκλησιαστικές οργανώσεις. Θα ήθελα να απαντήσω, πολύ σύντομα, σε ορισμένα από τα ερωτήματα που έθεσαν οι προλαλήσαντες βουλευτές.

Το πρώτο είναι, ότι έχουμε ένα κεντρικό μητρώο πραγματικών δικαιούχων και γι’ αυτό έχουν δοθεί εύσημα και από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η Κυβέρνηση αναγνωρίζει τη δουλειά που έγινε προηγουμένως και εδώ θα πρέπει να πούμε, ότι θα πρέπει να διασφαλιστεί- και υπάρχει- μία συνέχεια του κράτους σε αυτό το πολύ σημαντικό τμήμα. Εμείς επικαιροποιούμε το προηγούμενο καθεστώς. Έχει γίνει μια δουλειά, με εξαιρετική συνεργασία μεταξύ του Υπουργείου Οικονομικών, της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων και ιδιαίτερα του Υπουργείου Ψηφιακής Πολιτικής. Αυτό που μας ενδιαφέρει, κυρίως, είναι να δώσουμε δημόσια πρόσβαση στα στοιχεία του μητρώου αυτού από μέλη του ευρύτερου κοινού.

Ρώτησε ο κ. Κατρίνης, αν θα εφαρμοστεί το μητρώο από 1η Οκτωβρίου. Βεβαίως, κύριε Κατρίνη, εφαρμόζεται και ήδη θέλω να σας πω ότι μπορούν να γίνουν και προσωρινές υποβολές από τώρα.

Γιατί υπήρξε αναστολή- και όχι δυσλειτουργία- του μητρώου; Υπήρξε αναστολή γιατί στην περίοδο που βρισκόμασταν σε διαπραγματεύσεις που αφορούσαν την επεξεργασία και τη θεμελίωση των νέων διατάξεων, θεωρήθηκε σκόπιμο να ανασταλεί η λειτουργία του μητρώου, εκκρεμούσης της ενσωμάτωσης της Οδηγίας και μέχρι να οριστικοποιηθεί το πλαίσιο. Τώρα όμως θα λειτουργεί πλήρως. Στηρίζουμε πλήρως την διαφάνεια και το νομοσχέδιο αφορά στην αντιμετώπιση κυρίως της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας, έχοντας προληπτικό αλλά και κατασταλτικό χαρακτήρα.

Θα ήθελα να πω, κλείνοντας κύριε Πρόεδρε, ότι όπως και στα προηγούμενα νομοσχέδια που είχαμε την ευκαιρία να συζητήσουμε εδώ, είμαστε ανοιχτοί σε προτάσεις. Είμαστε ανοιχτοί, θα ακούσουμε, θα συζητήσουμε και στο τέλος θα νομοθετήσουμε. Νομίζω ότι και αυτή η Επιτροπή έχει δείξει, ότι μπορεί να υπερβαίνει, θα έλεγα, κλασικές «γραμμές», ειδικά σε θέματα που είναι τόσο κρίσιμης σημασίας, για την ενίσχυση του χρηματοπιστωτικού συστήματος, για τη διαφάνεια των τραπεζικών συναλλαγών, για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, που είναι θέματα που αφορούν, αμέσως και εμμέσως, την κοινωνία μας.

Είμαστε εδώ για να ακούσουμε και ιδιαίτερα, αν έχετε προτάσεις που αφορούν νέες και ανοιχτές ακόμα ρυθμίσεις, όπως αυτές που σχετίζονται με τα κρυπτονομίσματα».