Το νομοσχέδιο ολοκληρώνει το πλαίσιο διαχείρισης των κόκκινων δανείων που αποτελεί το κομβικό σημείο για την διασφάλιση της βιωσιμότητας του τραπεζικού συστήματος.

Σκοπός του εξωδικαστικού μηχανισμού ρύθμισης οφειλών επιχειρήσεων είναι να δώσει τη δυνατότητα στους οφειλέτες-επιχειρηματίες να ρυθμίσουν τα χρέη τους συνολικά και ταυτόχρονα προς όλους τους πιστωτές τους, δηλαδή, τράπεζες, εφορίες, ασφαλιστικά ταμεία, Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης, προμηθευτές και λοιπούς ιδιώτες μέσω της ορθολογικής διευθέτησης που μπορεί να περιλαμβάνει γενναίες μειώσεις επιτοκίων, επιμηκύνσεις περιόδου αποπληρωμής έως και διαγραφές οφειλών.

Βασικές διατάξεις

Το νομοσχέδιο, προβλέπει την ένταξη στη διαδικασία του εξωδικαστικού μηχανισμού όλων των επιχειρήσεων ανεξαρτήτως μεγέθους, εταιρικού τύπου, ύψους κύκλου εργασιών που έχουν όφειλες προς τράπεζες, δημόσιο, ασφαλιστικά ταμεία ή τρίτους που πραγματοποιήθηκαν έως και τις 31 Δεκεμβρίου 2016. 

Ωστόσο εξαιρεί από την ένταξη στις ρυθμίσεις του διοικούντες επιχειρήσεων που έχουν καταδικαστεί αμετάκλητα για φοροδιαφυγή, απάτη κατά του Δημοσίου ή αλλά σοβαρά φορολογικά αδικήματα. Προβλέπει την άρση του τραπεζικού και φορολογικού απόρρητου για όσους θέλουν να κάνουν χρήση των διατάξεων του ενώ επιτρέπει ακόμα και την διαγραφή μέρους των οφειλών προς το Δημόσιο για επιχειρήσεις που η διαγραφή του χρέους μπορεί να αποβεί προς όφελος της βιωσιμότητας τους. Επιπλέον προστατεύει μικρούς πιστωτές και εργαζόμενους από το κούρεμα οφειλών.

Τι προβλέπει;

Ειδικότερα   στις διατάξεις του  νομοσχεδίου για τον εξωδικαστικό μηχανισμό ρύθμισης οφειλών επιχειρήσεων που  αποτελεί και μνημονική υποχρέωση και  προβλέπεται  μεταξύ άλλων ότι:

-Τίθενται υποχρεωτικοί κανόνες στο πλαίσιο διαμόρφωσης του περιεχομένου της σύμβασης αναδιάρθρωσης οφειλών που υπογράφεται μεταξύ οφειλέτη και πιστωτών. Για τον υπολογισμό των ποσών και των τυχόν άλλων ανταλλαγμάτων διανομής μεταξύ των πιστωτών, από τις απαιτήσεις αυτών αφαιρείται προηγουμένως, μεταξύ άλλων, ποσοστό ενενήντα πέντε τοις εκατό (95%) των απαιτήσεων του Δημοσίου από πρόστιμα που έχουν επιβληθεί από τη φορολογική διοίκηση και ποσοστό ογδόντα πέντε τοις εκατό (85%) των απαιτήσεων του Δημοσίου και των Φ.Κ.Α. από προσαυξήσεις ή τόκους εκπρόθεσμης καταβολής. Τα ανωτέρω ποσά συνυπολογίζονται στη διανομή μόνο στην περίπτωση και κατά την έκταση που το επιτρέπει η ικανότητα αποπληρωμής του οφειλέτη και αποπληρώνονται, εν όλω ή εν μέρει, μόνο εφόσον έχουν αποπληρωθεί πλήρως οι λοιπές απαιτήσεις των πιστωτών, ενώ σε αντίθετη περίπτωση διαγράφονται μετά την ολοσχερή εξόφληση όλων των οφειλών με βάση τη σύμβαση αναδιάρθρωσης.

-Οι εγγυήσεις του Ελληνικού Δημοσίου υπέρ πιστωτικών ιδρυμάτων, του Ε.ΤΕ.ΑΝ. Α.Ε., καθώς και οποιουδήποτε άλλου φορέα του δημόσιου τομέα που έχει χορηγήσει εγγύηση για δάνεια οποιουδήποτε είδους, ακολουθούν τις απαιτήσεις υπέρ των οποίων χορηγήθηκαν, όπως οι απαιτήσεις αυτές ρυθμίζονται με τη συμφωνία. Εφόσον η συμφωνία αναδιάρθρωσης δεν τηρηθεί από τον οφειλέτη, οι ανωτέρω φορείς ευθύνονται μόνο για την καταβολή του αντίστοιχου εγγυημένου ποσοστού του ανεξόφλητου κεφαλαίου, σύμφωνα με τους όρους χορήγησης της εγγύησης.

-Η εκπόνηση αξιολόγησης βιωσιμότητας του οφειλέτη μπορεί να ανατεθεί σε προαιρετικά σε εμπειρογνώμονα, εφόσον υποβάλλεται σχετικό αίτημα από συμμετέχοντες πιστωτές οι οποίοι είναι δικαιούχοι τουλάχιστον του 1/3 του συνόλου των απαιτήσεων που συμμετέχουν στη διαδικασία. Ωστόσο η εκπόνηση αξιολόγησης βιωσιμότητας και του σχεδίου αναδιάρθρωσης οφειλών του οφειλέτη μεγάλης επιχείρησης ανατίθεται υποχρεωτικά σε εμπειρογνώμονα

-Από την κατάθεση της αίτησης για την επικύρωση της σύμβασης αναδιάρθρωσης οφειλών και έως την έκδοση απόφασης από το αρμόδιο δικαστήριο για την επικύρωση ή μη της συμφωνίας αναδιάρθρωσης αναστέλλονται αυτοδικαίως τα μέτρα, εκκρεμή ή μη, ατομικής και συλλογικής αναγκαστικής εκτέλεσης κατά του οφειλέτη για την ικανοποίηση απαιτήσεων που ρυθμίζονται από τη σύμβαση.

- Αν ο οφειλέτης δεν καταβάλει προς οποιονδήποτε πιστωτή οποιοδήποτε οφειλόμενο ποσό σύμφωνα με τους όρους της σύμβασης αναδιάρθρωσης οφειλών για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των 90 ημερών, ο πιστωτής δικαιούται να ζητήσει την ακύρωση της συμφωνίας ως προς όλους, καταθέτοντας αίτηση στο δικαστήριο που επικύρωσε τη σύμβαση αναδιάρθρωσης οφειλών ή στο Πολυμελές Πρωτοδικείο, στην περιφέρεια του οποίου έχει έδρα ο οφειλέτης, αν η σύμβαση αναδιάρθρωσης οφειλών δεν έχει επικυρωθεί. Η αίτηση εκδικάζεται κατά τις διατάξεις της εκούσιας δικαιοδοσίας. Με την ακύρωση της σύμβασης αναδιάρθρωσης οφειλών αναβιώνουν οι απαιτήσεις των πιστωτών κατά του οφειλέτη και των συνοφειλετών. Ποσά που καταβλήθηκαν σε εκτέλεση της σύμβασης αναδιάρθρωσης αφαιρούνται από τις απαιτήσεις που αναβίωσαν.

-Τίθενται ειδικότεροι υποχρεωτικοί κανόνες για την ένταξη οφειλών προς το Δημόσιο και τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης. Το Δημόσιο και τα ασφαλιστικά ταμεία μπορούν να προβούν σε αναδιάρθρωση οφειλών προς αυτούς συμπεριλαμβανομένης και της διαγραφής μέρους αυτών ωστόσο είναι άκυρος ο όρος σύμβασης αναδιάρθρωσης, που προβλέπει την αποπληρωμή σε περισσότερες από 120  δόσεις ή ανά χρονικά διαστήματα που υπερβαίνουν το μήνα, την καταβολή μηνιαίας δόσης μικρότερης των 50 ευρώ, την παροχή περιόδου χάριτος, ή την ικανοποίηση απαιτήσεών με άλλα ανταλλάγματα αντί χρηματικού ποσού.

-Ειδικώς στις περιπτώσεις οφειλετών με συνολικό ποσό βασικής οφειλής προς το Δημόσιο έως 20.000 ευρώ, στις οποίες δεν προσμετρούνται τυχόν οφειλές από υφιστάμενες ρυθμίσεις, εφαρμόζονται οι εξής κανόνες: για βασικές οφειλές έως 3.000 ευρώ, η αποπληρωμή αυτών και των επ' αυτών προσαυξήσεων ή τόκων εκπρόθεσμης καταβολής γίνεται τμηματικά σε 36 μηνιαίες δόσεις κατ' ανώτατο όριο, με ελάχιστη μηνιαία δόση 50 ευρώ, χωρίς δυνατότητα διαγραφής κανενός ποσού,  για βασικές οφειλές άνω των 3.000 ευρώ, η αποπληρωμή αυτών και των επ' αυτών προσαυξήσεων ή τόκων εκπρόθεσμης καταβολής γίνεται τμηματικά 120 μηνιαίες δόσεις κατ' ανώτατο όριο, με ελάχιστη μηνιαία δόση 50 ευρώ, χωρίς δυνατότητα διαγραφής βασικής οφειλής. Επί των οφειλών προς το Δημόσιο που ρυθμίζονται δυνάμει της σύμβασης αναδιάρθρωσης δεν υπολογίζονται περαιτέρω τόκοι ή προσαυξήσεις εκπρόθεσμης καταβολής. Ως «διαγραφή» νοείται η διαγραφή βασικής οφειλής, καθώς και η απαλλαγή από τόκους, προσαυξήσεις ή πρόστιμα εκπρόθεσμης καταβολής, Τα προαναφερόμενα εφαρμόζονται αναλόγως τόσο για οφειλές υπέρ τρίτων που βεβαιώνονται και εισπράττονται από τη Φορολογική Διοίκηση, όσο και για τις οφειλές προς τους Φ.Κ.Α .Απαγορεύεται η διαγραφή βασικής οφειλής παρακρατούμενων εισφορών εργαζομένων.

Τέλος η  διαδικασία εξωδικαστικής ρύθμισης οφειλών διεξάγεται μέσω ψηφιακής πλατφόρμας ηλεκτρονικής υποβολής και διαχείρισης αιτήσεων, που αναπτύσσεται από την Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων και Διοικητικής Υποστήριξης (Γ.Γ.Π.Σ. & Δ.Υ.) του Υπουργείου Οικονομικών σε συνεργασία με την Ε.Γ.Δ.Ι.Χ., φιλοξενείται και λειτουργεί στις υποδομές της (Γ.Γ.Π.Σ. & Δ.Υ.) και παρέχεται πρόσβαση μέσω της ιστοσελίδας της Ε.Γ.Δ.Ι.Χ..