Η εικόνα που θα παρουσιαστεί θα είναι μια πρώτη γεύση καθώς τα οριστικά στοιχεία θα σφραγίσει η Eurostat στα τέλη Μάρτη. Από την γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Στατιστικής Αρχής θα εξαρτηθεί και το κατά πόσο η πορεία της συμφωνίας με τους Θεσμούς παραμένει σε τροχιά από τη δημοσιονομική άποψη. Έτσι θα αποφασιστεί εάν θα ενεργοποιηθεί ή όχι ο περίφημος κόφτης για το 2017.

 

Πάντως, σύμφωνα με τις τελευταίες ανακοινώσεις του Υπ. Οικονομικών, για την περίοδο Ιανουαρίου - Νοεμβρίου 2016, το πρωτογενές αποτέλεσμα διαμορφώθηκε σε πλεόνασμα ύψους 7.416 εκατ. ευρώ, έναντι πρωτογενούς πλεονάσματος 4.339 εκατ. ευρώ για την ίδια περίοδο το 2015 και στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 3.553 εκατ. ευρώ.

 

Το ύψος των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε σε 47.942 εκατ. ευρώ παρουσιάζοντας αύξηση κατά 1.501 εκατ. ευρώ ή 3,2%  έναντι του στόχου για το 2016 που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού του 2017. Τα καθαρά έσοδα του τακτικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 44.652 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 1.447 εκατ. ευρώ ή 3,3% έναντι του  στόχου.

 

Ποιοι σηκώνουν το βάρος;

Η υπεραπόδοση αυτή εσόδων, την ώρα που πολλοί άλλοι συμπολίτες σωρεύουν ληξιπρόθεσμες οφειλές προς το Δημόσιο, (το περασμένο έτος μέχρι τα σημερινά δεδομένα έφτασαν τα 12 δισεκ. ευρώ), οφείλεται κύρια στις καταβολές φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων και εταιριών. Επίσης η αύξηση των έμμεσων φόρων έχει φέρει στιγμιαία τόνωση των φορολογικών εισροών σε συνδυασμό με την διεύρυνση της χρήσης πλαστικού χρήματος.

 

Είναι ενδεικτικό ότι συναλλαγές αξίας 16 – 17 δισ. ευρώ έγιναν μέσω POS το 2016, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις στελεχών της τραπεζικής αγοράς. Εκτιμάται δε ότι η χρήση POS θα καταγράψουν αύξηση τζίρου κατά 20% από το 2015 λόγω και των νομοθετικών αλλαγών που έχουν προωθηθεί.

 

Σημειώνεται ότι δεκαοκτώ μήνες μετά την επιβολή των capital controls, η χρήση των καρτών από 6% των συνολικών πληρωμών της Οικονομίας, έχει ξεπεράσει το 10%, αν και εξακολουθεί να υπολείπεται σημαντικά της υπόλοιπης Ευρώπης. Ωστόσο  η Ελλάδα συνεχίζει να έχει το υψηλότερο ποσοστό χρήσης μετρητών μεταξύ των 28 χωρών της Ευρώπης γεγονός που καταδεικνύει τα περιθώρια βελτίωσης. Αυτό σε συνδυασμό με μια ενδεχόμενη διασύνδεση των Ταμειακών Μηχανών με το ΚΕΠΥΟ, κάτι που είναι σχεδόν έτοιμο αλλά καθυστερεί στην εφαρμογή μπορεί να δώσει τόνωση στα έσοδα.

 

Στο πλαίσιο αυτό η υφυπουργός Οικονομικών κα Κατερίνα Παπανάτσιου είχε επαφές στη Γερμανία με την υφυπουργό Οικονομικών του Βρανδεμβούργου κα Daniela Trochowski για το θέμα της διασύνδεσης των ταμειακών μηχανών με το υπουργείο Οικονομικών, καθώς και θέματα ηλεκτρονικής τιμολόγησης.

 

Πάντως συνολικά, την περίοδο Ιανουαρίου-Νοεμβρίου 2016, αύξηση έναντι του στόχου παρατηρήθηκε στις εξής κύριες κατηγορίες εσόδων:

α) Φόρος Εισοδήματος Φυσικών Προσώπων κατά 144 εκατ. ευρώ ή 1,9%,

β) Φόρος Εισοδήματος Νομικών Προσώπων κατά 423 εκατ. ευρώ ή 13,7%,

γ) Φόρος Εισοδήματος Ειδικών Κατηγοριών κατά 11 εκατ. ευρώ ή 1,0%,

δ) Άμεσοι Φόροι ΠΟΕ κατά 40 εκατ. ευρώ ή 2,6%,

ε) Λοιποί άμεσοι φόροι κατά 71 εκατ. ευρώ ή 2,6%,

στ) ΦΠΑ πετρελαιοειδών κατά 15 εκατ. ευρώ ή 1,0%,

ζ) ΦΠΑ καπνού κατά 46 εκατ. ευρώ ή 7,7%,

η) ΦΠΑ λοιπών κατά 176 εκατ. ευρώ ή 1,5%,

θ) Λοιποί φόροι συναλλαγών κατά 17 εκατ. ευρώ ή 3,9%,

ι) Φόρος ασφαλίστρων κατά 19 εκατ. ευρώ ή 6,0%,

ια) Λοιποί ΕΦΚ (καπνού κλπ) κατά 133 εκατ. ευρώ ή 5,2%,

ιβ) Λοιποί φόροι κατανάλωσης κατά 12 εκατ. ευρώ ή 4,5%,

ιγ) Έμμεσοι φόροι ΠΟΕ κατά 36 εκατ. ευρώ ή 5,2%,

ιδ) Λοιποί έμμεσοι φόροι κατά 12 εκατ. ευρώ ή 3,9%

ιε) Απολήψεις από την Ε.Ε. κατά 25 εκατ. ευρώ ή 6,9%,

ιστ) Λοιπά μη φορολογικά έσοδα κατά 176 εκατ. ευρώ ή 4,7%,

 

Μειωμένα έναντι του στόχου την ίδια περίοδο ήταν τα έσοδα στις κάτωθι βασικές κατηγορίες:

α) Φόροι στην περιουσία κατά 29 εκατ. ευρώ ή 0,9%.

β) ΕΦΚ ενεργειακών προϊόντων κατά 34 εκατ. ευρώ ή 0,9%,

γ) Τέλη κυκλοφορίας οχημάτων κατά 28 εκατ. ευρώ ή 20,4%,

δ) Τα έσοδα αποκρατικοποιήσεων κατά 29 εκατ. ευρώ, ή 26,1%.

Τα καθαρά έσοδα του τακτικού προϋπολογισμού ανήλθαν στα 4.577 εκατ. ευρώ, αυξημένα έναντι του μηναίου στόχου κατά 527 εκατ. ευρώ.

Η αύξηση των εσόδων Νοεμβρίου 2016 οφείλεται κυρίως στις κατηγορίες:

α) του φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων κατά 67 εκατ. ευρώ,

β) του φόρου εισοδήματος νομικών προσώπων κατά 107 εκατ. ευρώ,

γ) των άμεσων φόρων Π.Ο.Ε. κατά 40 εκατ. ευρώ,

δ) των λοιπών άμεσων φόρων κατά 41 εκατ. ευρώ,

ε) του ΦΠΑ πετρελαιοειδών κατά 18 εκατ. ευρώ,

στ) του ΦΠΑ καπνού κατά 28 εκατ. ευρώ,

ζ) του ΦΠΑ λοιπών κατά 40 εκατ. ευρώ,

η) των λοιπών φόρων συναλλαγών κατά 10 εκατ. ευρώ,

θ) του φόρου ασφαλίστρων κατά 17 εκατ. ευρώ,

ι) των λοιπών ΕΦΚ (καπνού κλπ) κατά 76 εκατ. ευρώ,

ια) των έμμεσων φόρων Π.Ο.Ε. κατά 21 εκατ. ευρώ,

ιβ) των λοιπών έμμεσων φόρων κατά 10 εκατ. ευρώ,

ιγ) των απολήψεων από Ε.Ε. κατά 26 εκατ. ευρώ.

 

Αντίθετα, μειωμένα έναντι του στόχου ήταν κυρίως τα έσοδα:

α) στα τέλη κυκλοφορίας οχημάτων κατά 29 εκατ. ευρώ,

β) στα λοιπά μη φορολογικά έσοδα κατά 29 εκατ. ευρώ,

γ) στα έσοδα αποκρατικοποιήσεων κατά 34 εκατ. ευρώ.

 

Όπως αναφέρουν παράγοντες της αγοράς και πιο συγκεκριμένα το Ινστιτούτο του ΣΕΤΕ «υπάρχουν τώρα ουσιαστικές δυνατότητες, με την περαιτέρω βελτίωση του μηχανισμό είσπραξης των εσόδων της ΓΚ, να προωθηθούν σημαντικές παρεμβάσεις προς την κατεύθυνση της εκλογίκευσης του φορολογικού συστήματος της χώρας με σταδιακή εξάλειψη των περιπτώσεων υπερφορολόγησης που επιβαρύνουν, ιδιαίτερα με τα αντιαναπτυξιακά μέτρα του Ιουνίου 2016, τόσο τα νοικοκυριά όσο και τις επιχειρήσεις, ιδιαίτερα τις τουριστικές. Με την προβλεπόμενη ανάπτυξη της οικονομίας και με δημοσιονομικά και διαρθρωτικά μέτρα που επιβλήθηκαν από τους Θεσμούς τον Αύγουστο του 2015 και τον Ιούνιο του 2016 και εφαρμόζονται με συνέπεια από την Κυβέρνηση, η επίτευξη των στόχων του 3ου Μνημονίου για τα πρωτογενή πλεονάσματα ύψους 1,75% του ΑΕΠ το 2017 και 3,5% του ΑΕΠ το 2018 είναι απολύτως ασφαλής. Θα ήταν δε περισσότερο ασφαλής, αν από σήμερα η Κυβέρνηση σε συνεργασία με τους Θεσμούς έδινε στη δημοσιότητα ένα πρόγραμμα σταδιακού εξορθολογισμού του φορολογικού συστήματος της χώρας.»

 

Γιώργος Αλεξάκης