Μιλώντας σε εκδήλωση σε κεντρικό ξενοδοχείο της Αθήνας το πρωί της Τρίτης, ο κ. Λαμπριανίδη σημείωσε ότι «επιδίωξη μας είναι η δημιουργία καινοτομικών, εξωστρεφών, δυναμικών-βιώσιμων επιχειρήσεων, η αύξηση της απασχόλησης, με έμφαση στο εκπαιδευμένο ανθρώπινο δυναμικό, στοχεύοντας στη συγκράτηση της φυγής των νέων επιστημόνων. Είναι επιπλέον η αύξηση της εγχώριας προστιθέμενης αξίας, των συνεργασιών (Clusters / συνεταιρισμοί / κοινωνική οικονομία), του μέσου μεγέθους των επιχειρήσεων, η επανεκβιομηχάνιση της χώρας (με τη στήριξη της καταρρέουσας, αλλά όχι απαξιωμένης, ελληνικής βιομηχανίας)».
Όπως ανέφερε, «ο νέος νόμος θα έχει έντονη χωρική διάσταση (μοριοδότηση όσων εγκαθίστανται τόσο σε ΒΙΠΕ, Ζώνες καινοτομίας, κλπ όσο και σε ορεινές, μικρές νησιωτικές παραμεθόριες, ή με μεγάλη πληθυσμιακή μείωση περιοχές). Χρησιμοποιεί, παράλληλα με τις επιχορηγήσεις, έντονα τα φορολογικά κίνητρα και εξετάζει την χρήση των λεγομένων νέων επιστρεπτέων χρηματοδοτικών εργαλείων μόχλευσης (επενδυτικά Ταμεία – παροχή δανείων, εγγυήσεις δανείων, κεφαλαιακές συμμετοχές).
Απλοποιεί και οριστικοποιεί τις διαδικασίες αξιολόγησης και ελέγχου. Λειτουργεί συντονισμένα με άλλα προγράμματα ενίσχυσης των επιχειρήσεων (ΕΣΠΑ, Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης κλπ)».
Καινοτομίες Νόμου
Σύμφωνα με τον ΓΓ του Υπ. Οικονομίας:
1. Τίθεται πλαφόν στο ύψος της ενίσχυσης που μπορεί να λάβει ένα επενδυτικό σχέδιο για να επιτευχθεί διασπορά των ωφελούμενων από τις κρατικές ενισχύσεις.
2. Ειδικές Κατηγορίες Ενίσχυσης: εξωστρέφεια, συγχωνεύσεις, αύξηση απασχόλησης, κλάδοι (ΤΠΕ – αγροτοδιατροφικό σύμπλεγμα ), Ειδικές Περιοχές (Μείωση πληθυσμού, νησιωτικές, ορεινές, παραμεθόριες περιοχές), ΒΕΠΕ Βιομηχανικές Περιοχές/ Ζώνες Καινοτομίας..., υψηλή προστιθέμενη αξία Δίνουμε κεφαλαιακές ενισχύσεις, που άλλως δεν παρέχονται και άλλοτε μεγαλύτερες κεφαλαιακές, για τις περιπτώσεις που παρέχονται.
3. Νέα χρηματοδοτικά εργαλεία (Funds), εγγυήσεις δανείων, κεφαλαιακές συμμετοχές
4. Ενίσχυση πρωτίστως με φοροαπαλλαγές, καθώς μέσω αυτών ενισχύουμε πλέον και κυρίως την απόδοση και όχι όπως κυρίως ίσχυε μέχρι σήμερα, την ύπαρξη δαπανών ανεξαρτήτως τελικού αποτελέσματος.
5. Προκειμένου οι ενισχύσεις που παρέχονται με το κίνητρο της φοροαπαλλαγής να είναι ισοδύναμες με τις ενισχύσεις της επιχορήγησης. τα ποσά των επιχορηγήσεων ορίζονται στο 70% του ανώτερου επιτρεπόμενου ποσοστού του ΧΠΕ.
6. Απλοποίηση των διαδικασιών Με στόχο την μείωση της γραφειοκρατίας και την ταχύτερη εξυπηρέτηση των επενδυτών και ταυτόχρονη εξασφάλιση του δημόσιου συμφέροντος.
7. Τέλος, θέλω να επισημάνω μια «αφανή» καινοτομία που ελπίζω να αποτυπωθεί στα θετικά αποτελέσματα του Νόμου. Υπήρξε ουσιωδώς διαφορετική διαδικασία σχεδιασμού και σύνταξης του αναπτυξιακού νόμου: ήτοι, ουσιαστική διαβούλευση για μήνες μέσω συναντήσεων με περισσότερους από 70 φορείς και επεξεργασία περισσότερων των 160 γραπτών υπομνημάτων, τα οποία λάβαμε. Πρέπει να επισημανθεί επίσης η ουσιαστική συμμετοχή της υπηρεσίας στη διαδικασία αυτή και η αξιοποίηση της συσσωρευμένης τεχνογνωσίας της.
Υποστηρικτικό πλαίσιο για προσέλκυση επενδύσεων
Ο Γενικός Γραμματέας Στρατηγικών και Ιδιωτικών επενδύσεων σημείωσε ότι «παράλληλα με τον αναπτυξιακό νόμο θα καταθέσουμε τροπολογίες για το υφιστάμενο νομοθετικό πλαίσιο σχετικά με την προσέλκυση επενδύσεων από το εξωτερικό, ήτοι:
- Στρατηγικές επενδύσεις (Ν. 3894 /2010 Ν. 4072/2012, Ν. 4146/2013) Επανεξετάζουμε τί συνιστά στρατηγική επένδυση, τί είδους ωφελήματα της παρέχουμε κτλ.
- Business centers - αλλοδαπές εταιρείες που εγκαθιστούν στην Ελλάδα γραφεία για την παροχή υποστηρικτικών ενδοομιλικών υπηρεσιών (Ν. 3427/2005 – κεφ. Στ). Στόχος μας η προσέλκυση μεγαλύτερου αριθμού τέτοιων επιχειρήσεων και η επέκταση των δραστηριοτήτων τους στη χώρα.
- Κώδικας Μετανάστευσης (Ν.4251/2014 –άρ. 16), ο οποίος επιτρέπει την είσοδο και διαμονή στην Ελλάδα πολιτών τρίτης χώρας (επενδυτές ή/και στελέχη), εάν πραγματοποιήσουν επένδυση που θα έχει «θετικές επιπτώσεις στην εθνική ανάπτυξη και οικονομία». Στόχος μας είναι να αξιοποιηθεί περισσότερο και ποιοτικά ανώτερο αλλοδαπό επιχειρηματικό δυναμικό, με συμβολή τόσο κεφαλαιακή όσο και εργασιακή προς όφελος της εθνικής οικονομίας».
Περιέγραψε μάλιστα τα καθεστώτα ενίσχυσης:
1. Ενισχύσεις μηχανολογικού εξοπλισμού:
2. Γενική Επιχειρηματικότητα:
3. Νέες ανεξάρτητες ΜΜΕ
4. Επενδύσεις Καινοτομικού Χαρακτήρα
5. Συνέργειες και Δικτυώσεις (Clusters)
6. Ενδιάμεσοι Χρηματοπιστωτικοί Οργανισμοί - Ταμεία Συμμετοχών Μόχλευση Επιστρέφονται: Κεφαλαιουχική συμμετοχή, δάνεια, εγγυήσεις δανείων
7. Ολοκληρωμένα Χωρικά και Κλαδικά Σχέδια – Αλυσίδες Αξίας Περιφερειακά ή διαπεριφερειακά Τοπικά – Χωρικά: «από τα κάτω»
8. Επενδύσεις μείζονος σημασίας 20 εκ.
Χωρίς αποτέλεσμα οι προηγούμενοι νόμοι
Ο κ. Λαμπριανίδης αφού άσκησε έντονη κριτική στο πώς μέχρι σήμερα δίνονταν οι ενισχύσεις σε επενδύσεις, σημείωσε ότι «ο νέος αναπτυξιακός απομακρύνεται από τη λογική «ενισχύουμε τις υπάρχουσες τάσεις», καθώς έχει δομηθεί στοχεύοντας στην αναδιάρθρωση της ελληνικής οικονομίας, για έξοδο από την κρίση και στη σκιαγράφηση ενός βιώσιμου, ανταγωνιστικού και κοινωνικά δίκαιου μοντέλου ανάπτυξης. Συντείνει στη διαμόρφωση μίας νέας ταυτότητας και εικόνας της χώρας, με αύξηση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας, συμβάλλοντας παράλληλα στην συνοχή της ελληνικής κοινωνίας. Προσπαθεί να αξιοποιήσει το επιστημονικό δυναμικό της χώρας, συμβάλλοντας μέσω της τεχνολογικής αναβάθμισης στη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας σε τομείς υψηλής προστιθέμενης αξίας και έντασης γνώσης. Σηματοδοτεί μια στροφή, η οποία ελπίζω ότι θα γίνει κατανοητή από το σύνολο της ελληνικής κοινωνίας, ώστε να υπάρξει συνολική ανακατεύθυνση τόσο από οργανωμένους θεσμούς (πανεπιστήμια, ερευνητικά κέντρα, συνδέσμους εργοδοτών και εργαζομένων κλπ), αλλά σε τελευταία ανάλυση και από κάθε μεμονωμένο πολίτη και επιχείρηση».
Όπως τόνισε «τα τελευταία 18 χρόνια το ελληνικό δημόσιο δαπάνησε πακτωλούς χρημάτων μέσω των αναπτυξιακών νόμων για την ενίσχυση των επιχειρήσεων. Συγκεκριμένα εντάχθηκαν επενδύσεις ύψους 32 δις ευρώ με αντίστοιχη επιχορήγηση από το δημόσιο 12,3 δις. Υπήρξε ωστόσο αναποτελεσματικότητα στην δημιουργία απασχόλησης, καθώς ενδεικτικά η μέση επιχορήγηση ανά θέση εργασίας στον Ν.3908/11 έφτασε τα 323.000 ευρώ και ελάχιστα επενδυτικά σχέδια πήραν το μεγάλο μέρος των επιχορηγήσεων (4% των επενδυτικών σχεδίων πήραν το 44% επιχορηγήσεων στο Ν.3299/04).
Όμως, παρόλο που δαπανήθηκαν πολλά χρήματα, τελικά απέτυχε η αναδιάρθρωση της ελληνικής οικονομίας. Το 95% των επενδυτικών σχεδίων ήταν χαμηλής και σχετικά χαμηλής τεχνολογίας, ενώ δυο μόνο κλάδοι, αυτοί της ενέργειας και του τουρισμού (κλάδοι με διασφαλισμένη αγορά, ο πρώτος με διοικητικούς όρους και ο δεύτερος στηριζόμενος σε ασφαλή και στατικά, όχι δυναμικά συγκριτικά πλεονεκτήματα –ήλιος, θάλασσα- της χώρας), συγκέντρωσαν το 72% των επιχορηγήσεων.
Συνοψίζοντας, είναι ασφαλές να ισχυριστώ ότι οι προηγούμενοι νόμοι επηρέασαν ελάχιστα τη διάρθρωση της οικονομίας, καθώς δεν είχαν καθαρή στόχευση και όραμα για το μέλλον της. Ο ρόλος τους αλλοιώθηκε και μετατράπηκε σε μηχανισμό παροχής ρευστότητας στην οικονομία, χωρίς να χαράσσουν πολιτική: να θέσουν δηλαδή σαφείς κλαδικούς ή οριζόντιους στόχους. Ως δικαιολόγηση αυτής της αδράνειας συχνά προβαλλόταν το επιχείρημα: «η αγορά γνωρίζει καλύτερα», παραγνωρίζοντας πως ακόμα και στην πατρίδα του νεοφιλελευθερισμού τις ΗΠΑ, το κράτος συνδιαμορφώνει δραστήρια την βιομηχανική πολιτική.
Επιπλέον ας συνυπολογισθεί το γεγονός πως οι προηγούμενες κυβερνήσεις ενέκριναν επενδυτικά σχέδια χωρίς προϋπολογιστική κάλυψη, με αποτέλεσμα σήμερα να υπάρχουν πάνω από 6.300 επενδυτικά σχέδια που δεν έχουν ολοκληρωθεί, με συμβασιοποιημένες οφειλές ύψους 6,4 δισ. ευρώ! Αυτό δημιούργησε μεγάλο πρόβλημα στους επενδυτές και βέβαια άφησε ένα τεράστιο οικονομικό βάρος στη σημερινή κυβέρνηση, ακόμη και εάν ένα μεγάλο μέρος αυτών των επενδυτικών σχεδίων δεν μπορέσει τελικά να υλοποιηθεί.
Τέλος, οι διαδικασίες που ακολουθούνταν, τόσο για την αξιολόγηση προς ένταξη των επενδυτικών σχεδίων, όσο και για τον έλεγχο της υλοποίησής του, δεν διασφάλιζαν ικανοποιητικά το δημόσιο συμφέρον. Ήταν ανεπαρκείς, εν μέρει προσχηματικές και επιπλέον προκαλούσαν μεγάλες καθυστερήσεις (έφτασαν τους 29 μήνες), τινάζοντας στον αέρα τον προγραμματισμό των επενδυτών».
Γιώργος Αλεξάκης
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr