Κατ’ αρχάς, να διευκρινιστεί ότι από την αρχή του χρόνου οι δανειολήπτες που θέλουν να προστατέψουν την πρώτη κατοικία τους θα μπορούν να ακολουθήσουν δύο δρόμους:

1. Να συνεργαστούν με τα πιστωτικά ιδρύματα και, μέσω της διαδικασίας που προβλέπεται από τον Κώδικα Δεοντολογίας των τραπεζών, να ρυθμίσουν το χρέος τους.  Ο Κώδικας, περιλαμβάνει κατάλογο «εναλλακτικών λύσεων» και προβλέπει εκπλειστηριασμό του ακινήτου  μόνο στην περίπτωση που ο δανειολήπτης χαρακτηρισθεί «μη συνεργάσιμος», δηλαδή δεν παρέχει πλήρη και επικαιροποιημένα στοιχεία της οικονομικής του κατάστασης.

2. Να καταθέσουν αίτηση υπαγωγής στον νόμο Κατσέλη. Σύμφωνα με αυτόν, από την κατάθεση της αίτησης μέχρι τον ορισμό δικασίμου αναστέλλονται τα καταδιωκτικά μέτρα. Εάν η αίτηση γίνει δεκτή βγαίνει επίσης προσωρινή διαταγή αναστολής του πλειστηριασμού μέχρι την εκδίκασή της. Λόγω του όγκου των περιπτώσεων που έχουν να αντιμετωπίσουν τα Ειρηνοδικεία, δικάσιμος μπορεί να οριστεί ακόμα και για το 2030, κάτι που μεταφράζεται σε προστασία της κατοικίας για πολλά χρόνια.

Η απάντηση των φορέων

«Οι διαβεβαιώσεις του κ. Σκρέκα ότι η πρώτη κατοικία προστατεύεται από τον Κώδικα Δεοντολογίας των τραπεζών είναι αβάσιμες και ενδεχομένως δείχνουν και ελλιπή ενημέρωση του υπουργού. Διότι ο Κώδικας αφορά στις δανειακές συμβάσεις που δεν έχουν καταγγελθεί, δηλαδή όχι στις ληξιπρόθεσμες. Όλα τα κόκκινα δάνεια δεν τα αφορά», τονίζει η γενική διευθύντρια της Ε.Κ.ΠΟΙ.ΖΩ., Παναγιώτα Καλαποθαράκου, μιλώντας στο reporter.gr.

«Άρα ο Κώδικας αυτός θα διαχειριστεί μια ενδεχόμενη κατάσταση του οφειλέτη να μην μπορεί να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις του. Εκατοντάδες χιλιάδες συμπολίτες μας που έχουν ήδη βρεθεί σε αυτήν την κατάσταση τι θα απογίνουν;», επισημαίνει η ίδια.

Στο ίδιο μήκος κύματος, ο νομικός σύμβουλος της Ένωσης Καταναλωτών και Δανειοληπτών, Μιχαήλ Κούβαρης, μιλώντας στο reporter.gr, εξηγεί ότι ο Κώδικας Δεοντολογίας των τραπεζών «απλώς αναφέρει γενικά κι αόριστα ότι, όταν ο δανειολήπτης αντιμετωπίζει οικονομικές δυσκολίες οι εμπλεκόμενοι πιστωτές θα πρέπει να είναι διατεθειμένοι να συνεργαστούν, και πώς θα πρέπει να γίνει αυτό. Θεσπίζει δηλαδή κάποιες νέες μορφές εξωδικαστικής ρύθμισης εντός των τραπεζών, δηλαδή εναλλακτικές προτάσεις για συνεργασία με τους δανειολήπτες,».

«Ο Κώδικας αναφέρεται γενικά στα πράγματα, χωρίς να ορίζεται ούτε το χρονικό περιθώριο για τη συγκέντρωση πληροφοριών ούτε το τι σημαίνει οικονομικές δυσκολίες», προσθέτει ο κ. Κούβαρης.

Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Κώδικας Δεοντολογίας από μόνος του δεν παρέχει κάποια διασφάλιση της προστασίας της πρώτης κατοικίας από πλειστηριασμό, παρά μόνο σε περίπτωση που η τράπεζα και ο δανειολήπτης καταλήξουν σε μια ρύθμιση και προφανώς μόνο αν ο δανειολήπτης τηρεί τη ρύθμιση αυτή.

Όσον αφορά στον νόμο Κατσέλη, η κα Καλαποθαράκου σχολιάζει ότι «πρόκειται για ένα αξιόλογο νομοθέτημα, στο οποίο όμως δεν μπορούν να υπαχθούν όλοι. Αφορά φυσικά πρόσωπα και ελευθέρους επαγγελματίες. Δεν αφορά τους εμπόρους ούτε εκείνους που δεν βρίσκονται σε μόνιμη αδυναμία να αποπληρώσουν τις οφειλές τους».

«Ήδη τα Ειρηνοδικεία είναι υπερφορτωμένα με προσφυγές νοικοκυριών και ο νόμος αυτός πλέον δεν αποτελεί λύση. Μπορεί να αντιμετωπίσει το πρόβλημα, αλλά στα πλαίσια μιας κανονικότητας και όχι στις σημερινές συνθήκες», προσθέτει.

 «Πάντως, πλέον είναι γεγονός ότι η πρώτη κατοικία δεν διασφαλίζεται, γιατί δεν υπάρχουν καθορισμένες προϋποθέσεις και προβλέψεις», επισημαίνει, από την πλευρά του, ο κ. Κούβαρης.

Η αντίδραση των τραπεζών

Αίσθηση προκάλεσαν τις προηγούμενες ημέρες οι διαβεβαιώσεις των τραπεζών, οι οποίες ξεκίνησαν με τις δηλώσεις του προέδρου της Τράπεζας Πειραιώς, Μιχάλη Σάλλα, ότι δεν πρόκειται να προχωρήσουν σε μαζικούς πλειστηριασμούς ακινήτων.

«Πιστεύω ότι είναι απόλυτα βάσιμες οι διαβεβαιώσεις των τραπεζών ότι δεν ενδιαφέρονται για πλειστηριασμούς, καθώς αυτοί γίνονται με βάση τις αντικειμενικές αξίες, οι οποίες δεν είναι χαμηλές ώστε να προσελκύσουν αγοραστικό ενδιαφέρον», υποστηρίζει ο κ. Κούβαρης. «Είναι προφανές ότι οι πλειστηριασμοί ακόμα κι αν γίνουν θα είναι άκαρποι».

Διαφορετική είναι η άποψη της ΕΚΠΟΙΖΩ, η οποία αμφισβητεί τις διαβεβαιώσεις των τραπεζών. «Σύμφωνα με τα όσα καταγράφουμε στην Ένωση, η στάση των τραπεζών είναι επιθετική», αναφέρει η κα Καλαποθαράκου και τονίζει: «Αυτό φαίνεται και σε περιπτώσεις δανειοληπτών που έχουν προσφύγει στο Ειρηνοδικείο, αλλά οι τράπεζες συνεχίζουν να του στέλνουν διαταγές πληρωμής, κάτι που απαγορεύεται σύμφωνα με τον νόμο».

Μαρία Μιχάλη

Ακολουθήστε το reporter.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr