Λόγω της προεκλογικής "έντασης" διέλαθαν ίσως της προσοχής των πολιτών οι επισημάνσεις που έκαναν τα μεγάλα διμερή Επιμελητήρια (Ελληνοαμερικανικό, Ελληνοβρετανικό, Ελληνογαλλικό, Ελληνογερμανικό, Ελληνοϊταλικό, Ελληνοολλανδικό και Ελληνοσουηδικό) για την πορεία της χώρας.

Επισημάνσεις που ανεξάρτητα από την πορεία των πολιτικών πραγμάτων όλοι θα πρέπει να λάβουν υπόψη ώστε να προωθήσουν τις λύσεις που το ιδεολογικό στίγμα τους επιτάσσει.

Τι πρέπει να γίνει;

Πιο συγκεκριμένα τα μεγάλα επιμελητήρια, που αποτελούν το δίαυλο της οικονομικής επικοινωνίας της εθνικής μας οικονομίας με τις μεγάλες και ισχυρές χώρες επικέντρωσαν σε τέσσερα διαρθρωτικά χαρακτηριστικά της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας, τα οποία καθορίζουν κατά κύριο λόγο τις προοπτικές κάθε χώρας. Δηλαδή τη διαρθρωτική ανταγωνιστικότητά της, την εξωστρέφειά της, το ρόλο του κράτους στην οικονομία και το βαθμό πρόσβασης-συμμετοχής της κοινωνίας στις οικονομικές-τεχνολογικές εξελίξεις.

Σε αυτό το πλαίσιο, υποστήριξαν την πρωτοβουλία εκπόνησης μελέτης από το ΙΟΒΕ και τη BCG για την πρόοδο των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων στην Ελλάδα και τις προοπτικές της οικονομίας της, που αποτελεί οδηγό για σκέψη τώρα που ο "κουρνιαχτός κατακάθεται".

Αναλυτικά, όπως τονίζεται στη σχετική ανακοίνωση, "λαμβάνοντας υπόψη τη σταδιακή διεύρυνση του χάσματος ανταγωνιστικότητας διαχρονικά ανάμεσα στην ελληνική οικονομία και στο μέσο όρο των ανεπτυγμένων χωρών, χρειάζονται συντονισμένες δράσεις για την ενίσχυση της διαρθρωτικής ανταγωνιστικότητας της Ελλάδας.

Αυτή δεν εξαρτάται μόνο από τo σχετικό κόστος παραγωγής- στο οποίο έχουν πραγματοποιηθεί τα τελευταία χρόνια εκτεταμένες προσαρμογές- και τις τιμές των τελικών προϊόντων και υπηρεσιών. Συσχετίζεται σε μεγάλο βαθμό με την ποιότητά τους, το τεχνολογικό τους περιεχόμενο και το βαθμό διαφοροποίησής τους. Η σημαντική βελτίωση ως προς αυτά τα χαρακτηριστικά επέρχεται διεθνώς όλο και περισσότερο μέσω της δημιουργίας και ενσωμάτωσης καινοτομιών.

Η εξέλιξη της παγκόσμιας οικονομίας καθορίζεται πλέον σε μεγάλο βαθμό από την παραγωγή και την αξιοποίηση γνώσης. Συνεπώς, προκειμένου να καλυφθεί μέρος της υστέρησης της Ελλάδας έναντι των υπόλοιπων αναπτυγμένων χώρων στην παραγωγή καινοτομιών, απαιτείται υποστήριξη επενδύσεων σε ερευνητικές δραστηριότητες, στην εφαρμογή και τη διάχυση των αποτελεσμάτων τους. Οι μεταρρυθμίσεις με αυτό το περιεχόμενο πρέπει να διευκολύνουν σημαντικά την άντληση ωφελειών από δραστηριότητες σε Έρευνα & Τεχνολογική Ανάπτυξη, κάμπτοντας την αντίληψη ότι αυτές συνεπάγονται μόνο ή κυρίως υψηλό ρίσκο".

Οι μόνιμες παθογένειες

Μάλιστα η έκθεση προχωρά σε διατύπωση ανασταλτικών παραγόντων και κατευθύνσεων για την οικονομική και διοικητική ανασυγκρότηση της χώρας.
Πιο συγκεκριμένα κάνει λόγο για:

• Χαμηλή διαχρονικά ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας, αποσύνθεση του παραγωγικού ιστού, διογκούμενη ανεργία, ιδίως των νέων (60% η ανεργία των νέων κάτω των 25 ετών) και των μακροχρόνια ανέργων.
• Έμφαση στην εξωστρέφεια της ελληνικής οικονομίας και τη διαρθρωτική ανταγωνιστικότητα, η οποία δεν εξαρτάται μόνο από το σχετικό κόστος παραγωγής - στο οποίο έχουν πραγματοποιηθεί τα τελευταία χρόνια εκτεταμένες προσαρμογές προς τα κάτω χωρίς την επίτευξη των προσδοκώμενων αποτελεσμάτων - και τις τιμές των τελικών προϊόντων και υπηρεσιών, αλλά συσχετίζεται με την ποιότητά τους, το τεχνολογικό τους περιεχόμενο και το βαθμό διαφοροποίησής τους που εξαρτάται όλο και περισσότερο από τη δημιουργία και ενσωμάτωση καινοτομιών.
• Επένδυση στην καινοτομία: υποστήριξη επενδύσεων σε ερευνητικές δραστηριότητες, στην εφαρμογή και τη διάχυση των αποτελεσμάτων τους. Οι μεταρρυθμίσεις πρέπει να διευκολύνουν σημαντικά την άντληση ωφελειών από δραστηριότητες σε Έρευνα & Τεχνολογική Ανάπτυξη, αποδομώντας την αντίληψη ότι συνεπάγονται, κυρίως, υψηλό ρίσκο.
• Απουσία προβλεψιμότητας: η δυνατότητα εκλείπει εξαιτίας της ασυνέχειας και της αποσπασματικότητας των μεταρρυθμιστικών προσπαθειών.
• Αναποτελεσματική και αδιαφανής λειτουργία του κράτους, γραφειοκρατία, πολυνομία, η συχνή έλλειψη σαφούς ιεραρχίας ή/και κατανομής αρμοδιοτήτων στο δημόσιο τομέα, οι πολλές αλλαγές στη δομή του κράτους (πολυδαίδαλες δομές), επέφεραν κατακερματισμό εξουσιών και ανάπτυξη γραφειοκρατίας.
• Αυτά με τη σειρά τους, οδήγησαν στην εκδήλωση φαινομένων διαφθοράς στον κρατικό μηχανισμό και τη δημόσια διοίκηση, η οποία ευνοήθηκε και από την αναποτελεσματικότητα ή/και την ανυπαρξία ενός αξιόπιστου μηχανισμού επιβολής κυρώσεων.
• Αλλαγή στο ρόλο του κράτους στην οικονομία, στη δομή και στον τρόπο λειτουργίας σε όλα τα επίπεδά. Η συμμετοχή του κράτους στην παραγωγική δραστηριότητα πρέπει να περιοριστεί σε βασικά δημόσια αγαθά και υπηρεσίες (πχ. εθνική άμυνα, παιδεία κτλ).

Σύμφωνα με την Έκθεση, εκτός από την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής, έμφαση πρέπει να αποδοθεί στη διαμόρφωση ενός σύγχρονου, αποτελεσματικού-απλοποιημένου, σταθερού και άρα προβλέψιμου φορολογικού πλαισίου, καθώς αποτελεί μια από τις σημαντικότερες παραμέτρους για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας, της εξωστρέφειας της οικονομίας, της ενίσχυση της επιχειρηματικότητας και την προσέλκυση επενδύσεων.

Καταπολέμηση του κοινωνικού αποκλεισμού

Αξίζει να σημειωθεί ότι η Έκθεση κάνει λόγο για φαινόμενα κοινωνικού αποκλεισμού εξαιτίας αστοχιών πολιτικής, τα οποία έγιναν εμφανή στην αρχή της

κρίσης και διογκώθηκαν στη συνέχεια. Μάλιστα εξειδικεύει στην υγεία όπου η κατίσχυση γενικών χαρακτηριστικών λειτουργούν ως τροχοπέδη για την αποτελεσματική λειτουργία του συστήματος.

Τι φρενάρει το σύστημα υγείας;

Πιο συγκεκριμένα εστιάζει τα εξής:

• Μειωμένος προϋπολογισμός για τις δαπάνες υγείας: ακρογωνιαίος λίθος της ακολουθούμενης πολιτικής είναι η συνεχής μείωση των δαπανών, η οποία δεν είναι παρά μια κοντόφθαλμη πρακτική που μεσο-μακροπρόθεσμα θα εκτοξεύσει στα ύψη τη συνολική δαπάνη για φάρμακα και νοσηλεία, καθώς δεν λαμβάνεται υπ' όψιν η βέλτιστη σχέση κόστους - αποτελεσματικότητας.
• Δεν υπάρχει μακροπρόθεσμος γενικός σχεδιασμός βάση του οποίου θα έπρεπε να αποτελούν οι υγειονομικές προτεραιότητες της χώρας (καταγραφή, αξιολόγηση και ιεράρχησή τους).
• Ασυνέχεια και αποσπασματικότητα μεταρρυθμιστικών προσπαθειών, οι οποίες σκοντάφτουν στις συχνές αλλαγές των αρμόδιων υπουργών, την απουσία συντονισμού, τα ενυπάρχοντα συμφέροντα και την εγγενή αντίδραση του συστήματος που ανθίστανται στην εισαγωγή και εφαρμογή νέων ιδεών, συστημάτων και γενικότερα μεταρρυθμίσεων, ακόμα και αν έχουν δοκιμαστεί επιτυχώς σε άλλες χώρες.
• Απουσία προβλεψιμότητας: η δυνατότητα πρόβλεψης εκλείπει εξαιτίας της ασυνέχειας, της αποσπασματικότητας και της μη εισαγωγής-εφαρμογής τελικά μέρους των μεταρρυθμιστικών προσπαθειών.
• Ρευστότητα νομοθετικού και ρυθμιστικού πλαισίου και συνεπώς απουσία ευνοϊκού προς τις επενδύσεις κλίματος (π.χ. συχνές αλλαγές στα συστήματα υπολογισμού clawback & rebate).
• Εξαιρετικά αργή ενσωμάτωση της καινοτομίας - των ψηφιακών υπηρεσιών υγείας και των καινοτόμων φαρμάκων.
• Εξορθολογισμός-διαφάνεια στις ιατροφαρμακευτικές δαπάνες του ασφαλιστικού: Εφαρμογή ηλεκτρονικού συστήματος συνταγογράφησης φαρμάκων σε όλο το φάσμα της υγειονομικής περίθαλψης των ταμείων κοινωνικής ασφάλισης.
• Έλλειψη διαφάνειας των λειτουργιών του συστήματος, γενικό χαρακτηριστικό των έντονα γραφειοκρατικών διαδικασιών του ελληνικού δημόσιου τομέα.
• Αποκλεισμός από το σύστημα υγείας ευαίσθητων κοινωνικών ομάδων (π.χ. ανασφάλιστων και μακροχρόνια ανέργων).

Μάλιστα ειδικά για το κοινωνικοασφαλιστικό και το σύστημα υγείας προτείνει να υπάρξει μαθητεία στο Σουηδικό μοντέλο, καθώς το χαρακτηρίζει ως βέλτιστο.

Αναφέρει χαρακτηριστικά ότι το 1998 η Σουηδία αναδιάρθρωσε το σύστημα ασφάλισης και ανέπτυξε ένα υγιές, σταθερό και, σε πολύ μεγάλο βαθμό, ανταποδοτικό ασφαλιστικό σύστημα. Παραπέμπει, δε, στη μεικτή συνεισφορά των εργαζομένων-εργοδοτών, που θεσπίστηκε στο 18,5% των αποδοχών των εργαζομένων, από το οποίο το 16% είναι ανταποδοτικό (pay-as-you-go) και το 2,5% κατατίθεται σε προ-κεφαλαιοποιητικό συνταξιοδοτικό ταμείο (prefunded pension), αναβαθμίζοντας με αυτό τον τρόπο τη βιωσιμότητα του ασφαλιστικού συστήματος.

Επίσης, η Σουηδία εφάρμοσε μια καινοτόμο προσέγγιση στους ατομικούς λογαριασμούς. Η κυβέρνηση διαπραγματεύεται τις αμοιβές με ιδιωτικά αμοιβαία κεφάλαια στα οποία θα επενδυθούν οι συνεισφορές, αλλά οι εργαζόμενοι έχουν την ελευθερία να επιλέξουν ποιο αμοιβαίο κεφάλαιο προτιμούν να επενδύσουν τα χρήματα τους. Έτσι, όλες οι συνεισφορές θα επενδύονται από την κυβέρνηση, ώστε να έχει μεγαλύτερη διαπραγματευτική ισχύ και να εξασφαλίζει οικονομίες κλίμακας, μειώνοντας το διοικητικό κόστος και άλλα σχετικά στοιχεία κόστους. Ταυτόχρονα, οι ασφαλισμένοι μπορούν να αλλάξουν αμοιβαίο κεφάλαιο όποτε θελήσουν, με την προϋπόθεση ότι θα επωμιστούν οι ίδιοι το κόστος.
Τροφή για σκέψη τώρα που οι κάλπες μετρήθηκαν....

Γ.Α.

Ακολουθήστε το reporter.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr