Τα συμφέροντα Κίνας και Ελλάδας
Η Κίνα είναι μια τεράστια οικονομική δύναμη, με τεράστιους ρυθμούς ανάπτυξης ακόμα και στην περίοδο της οικονομικής κρίσης. Ακόμα είναι ζητούμενο το κατά πόσον θα καταφέρει να δημιουργήσει μια εσωτερική ισχυρή αγορά, που να απορροφά μεγάλο μέρος των προϊόντων που παράγει. Μέχρι στιγμής πάντως η κύρια δύναμή της παραμένουν οι εξαγωγές. Πρόκειται για έναν εξαγωγικό κολοσσό.
Είναι μια χώρα που έχει και την ανάγκη να κάνει επενδύσεις και ανοίγματα στο εξωτερικό, ώστε να μπορεί να διακινεί τα προϊόντα της. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, φαίνεται ότι οι Κινέζοι βλέπουν με καλό μάτι τα λιμάνια, τα αεροδρόμια και γενικά τις εγκαταστάσεις της Ελλάδας.
Η Ελλάδα ως πύλη διόδου προς την τεράστια αγορά της Ευρώπης φαίνεται ότι ενδιαφέρει την Κίνα και όχι ως αγορά αυτή καθαυτή, καθώς ο μικρός πληθυσμός της χώρας μας και η συνεχής πτώση του ελληνικού ΑΕΠ έχουν ως αποτέλεσμα η Ελλάδα να μην είναι κάποια μείζονα αγορά για τα κινεζικά προϊόντα και συμφέροντα. Σημαντικές είναι και οι σχέσεις της Κίνας με τους Έλληνες εφοπλιστές, ενώ πολλά ελληνικά πλοία χτίζονται στα ναυπηγεία της Κίνας.
Παράλληλα, η Κϊνα επιθυμεί την σταθερότητα στην Ελλάδα για δύο λόγους: 1) Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ο μεγαλύτερος κυβερνητικός εταίρος της Κίνας. 2) Ένα σημαντικό μέρος των αποθεματικών της η Κίνα το έχει σε ευρώ. Ενδεχόμενη αποσταθεροποίηση της Ελλάδας θα έχει συνέπειες και στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στο ευρώ, με αποτέλεσμα ενδεχόμενη υποτίμηση αυτών των αποθεματικών.
Με δεδομένη την θέση της Ελλάδας, τουλάχιστον όπως εκφράζεται από την παρούσα κυβέρνηση, ότι συμφέρον της χώρας είναι η παραμονή της στο κοινό νόμισμα, η ταύτιση συμφερόντων με την Κίνα είναι εμφανής. Παράλληλα, η ελληνική οικονομία, για να ξεκολλήσει από την ύφεση χρειάζεται σημαντική ροή ξένων κεφαλαίων. Αν κινεζικά κεφάλαια εισέρεαν στην ελληνική οικονομία, αυτό θα ήταν μια τονωτική ένεση απολύτως απαραίτητη, για να βγει η οικονομία μας από το τέλμα.
Πόσο μάλλον, όταν ένα από τα μεγαλύτερα στοιχήματα των κυβερνήσεων της εποχής μνημονίου είναι οι αποκρατικοποιήσεις, που διαρκώς εξαγγέλλονται, αλλά δεν προχωρούν, λόγω μικρού ενδιαφέροντος από την πλευρά των επενδυτών και έλλειψης πολιτικής βούλησης. Δεν υπάρχει αμφιβολία πως η ελληνική κυβέρνηση θα επιθυμούσε μια δυναμική είσοδο της Κίνας στο κομμάτι των ελληνικών αποκρατικοποιήσεων.
Το ταξίδι Σαμαρά στην Κίνα
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο ο Αντώνης Σαμαράς πραγματοποίησε ένα ταξίδι οικονομικής διπλωματίας τον Μάιο στην Κίνα, με σκοπό να ενισχύσει το πρωθυπουργικό του προφίλ, ως ένας άνθρωπος που αναζητά επενδύσεις για την Ελλάδα, αλλά και να αναζητήσει περιθώρια περαιτέρω οικονομικής συνεργασίας με τον ασιατικό κολοσσό. Ήδη υπάρχει το προηγούμενο με την επένδυση της Κόσκο στο λιμάνι του Πειραιά, από την περίοδο Κώστα Καραμανλή, η οποία αποδεικνύεται εξαιρετικά επικερδής για την Κίνα. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο Ελληνας πρωθυπουργός είναι ο δεύτερος Ευρωπαίος ηγέτης μετά τον Γάλλο πρόεδρο, Φρανσουά Ολάντ που είδε την νέα κινεζική ηγεσία.
Η στόχευση της κυβέρνησης με το συγκεκριμένο ταξίδι ήταν να μπει η Ελλάδα στα επενδυτικά πλάνα της Κίνας, με την συμμετοχή τους στις ελληνικές ιδιωτικοποιήσεις και την ανάπτυξη τουριστικών ρευμάτων προς την χώρα μας. Ειδικά στο κομμάτι του τουρισμού, οι δυνατότητες της Κίνας, λόγω του τεράστιου πληθυσμού, αλλά και της επέκτασης πληθυσμιακά της μεσαίας τάξης της, είναι τεράστιες. Σύμφωνα με πληροφορίες, στη συνάντηση με τον κ. Σαμαρά ο πρόεδρος της Κίνας του είπε ότι 400 εκατομμύρια Κινέζοι θα ταξιδεύσουν εκτός Κίνας σε επτά χρόνια. Αυτό είναι άλλωστε το στοίχημα της κινεζικής κυβέρνησης. Να δημιουργείται μια ολοένα και μεγαλύτερη κινεζική μεσαία τάξη, που θα έχει χρήματα για να μπορεί να ταξιδεύει και στο εξωτερικό.
Ο πρωθυπουργός απάντησε με χιούμορ ότι εφέτος θα έρθουν 17 εκατομμύρια τουρίστες στην Ελλάδα, «αυτό που θέλω είναι άλλοι τόσοι Κινέζοι, ένα μικρό κομμάτι από τους δικούς σας να έλθουν στην χώρα μας».
Τα αποτελέσματα της συνάντησης μεταξύ του Αντώνη Σαμαρά είχαν το κομμάτι της οικονομικής διπλωματίας και της εκδήλωσης καλών προθέσεων ανάμεσα στις δύο πλευρές. Αλλά υπήρξαν και κάποιες ειδήσεις σχετικά με κινεζικές επενδύσεις στην Ελλάδα, αλλά και υπογραφή συμφωνιών.
Σύμφωνα με πηγές από την κυβέρνηση, οι κινέζικοι σιδηρόδρομοι και η COSCO θα συμμετάσχουν στην αποκρατικοποίηση της ΤΡΑΙΝΟΣΕ. Επίσης υπάρχει επιβεβαίωση του ενδιαφέροντος κινεζικών επιχειρήσεων για το αεροδρόμιο της Αθήνας. Επίσης, κινέζικος όμιλος, εκδηλώνει ενδιαφέρον για τα περιφερειακά αεροδρόμια. Υπάρχουν δύο συστάδες 13 περιφερειακών αεροδρομίων. Η Κίνα ενδιαφέρεται για συγκοινωνιακούς κόμβους πρωτίστως, καθώς αυτό που κυρίως την ενδιαφέρει είναι η γεωγραφική θέση της Ελλάδας. Πάντως, έγιναν συζητήσεις και για επενδύσεις στην χώρα μας στον τομέα της υψηλής τεχνολογίας, με το όνομα της εταιρείας Huawey,η οποία έχει σημαντική θέση στην διεθνή αγορά με ετήσιο τζίρο 35 δισεκατομμύρια δολάρια.
Τέλος, υπάρχει μεγάλο περιθώριο και στον τομέα της ναυτιλίας. Είναι ενδεικτικό των ευκαιριών που ανοίγονται ότι 60% του πετρελαίου και 50% των εισαγωγών της Κίνας διακινείται με ελληνόκτητα πλοία. Παράλληλα 146 ελληνικά πλοία κατασκευάζονται αυτή την εποχή σε κινεζικά ναυπηγεία. Ακόμα θεωρείται δεδομένο ότι η COSCO θα αυξήσει την δραστηριότητά της στο λιμάνι του Πειραιά σε κάθε περίπτωση. Το ενδιαφέρον τους μάλιστα δεν περιορίζεται πια μόνο στα εμπορευματοκιβώτια αλλά εκτείνεται στο σύνολο της δραστηριότητας του λιμανιού.
Στο διά ταύτα της επίσκεψης
Η κυβέρνηση εμφανίζεται από το ταξίδι του πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά στην Κίνα. Σύμφωνα με τον πρωθυπουργό, από το ταξίδι αυτό βγήκαν μόνο θετικά στοιχεία.
Ο πρωθυπουργός σίγουρα κέρδισε πολιτικούς πόντους με την επίσκεψή του στην Κίνα.
Ίσως στην προσπάθεια του να διαφημίσει την Ελλάδα στους Κινέζους ως άριστο προορισμό για επενδύσεις, αλλά και να προβάλλει μια εικόνα επιτυχημένης ηγεσίας στο εσωτερικό της χώρας μας, να υπήρξαν κάποιες υπερβολές. Κυρίως η φράση που χρησιμοποίησε «ελληνικό success story» μιλώντας στην Κινέζικη Ακαδημία Επιστημών για την περίπτωση της Ελλάδας, μοιάζει με διαφημιστικό σλόγκαν, αλλά με ρεαλιστικούς όρους είναι οπωσδήποτε υπερβολική. Σε μια χώρα με ανεργία πάνω από 27% και η οποία βρίσκεται σε ύφεση 5 χρόνια και βασίζεται στα δανεικά της Τρόικα για να μην καταρρεύσει, αναρωτιέσαι που το βλέπει το success. Αλλά για να μην τα βλέπουμε όλα μαύρα, πολλοί αναλυτές εκτιμούν ότι η επίσκεψη είναι όντως επιτυχής και ότι η Κίνα ενδιαφέρεται πραγματικά να επενδύσει στην Ελλάδα. Και αυτό φυσικά θα είναι θετικό.
Συχνά έρχεται το θέμα της «τεράστιας γεωπολιτικής σημασίας» της Ελλάδας- που η Κίνα θέλει να την καταστήσει «πύλη εισόδου» των προϊόντων της στην Ευρώπη. Το ακούμε τόσο συχνά, που έχει καταντήσει κλισέ και ένα από τα βασικά επιχειρήματα του εθνικού μας ναρκισσισμού (η Ελλάδα το κέντρο του κόσμου). Όμως, η γεωπολιτική σημασία είναι έννοια σχετική. Δεν εξαρτάται μόνο που είσαι εσύ, αλλά σε σχέση με ποιόν.
Στην περίπτωση της Κίνας, ευτυχώς, η γεωγραφία είναι με το μέρος μας. Για την Κίνα η Ελλάδα είναι η πρώτη ευρωπαϊκή χώρα που συναντά στην διαδρομή των αμέτρητων προϊόντων της. Κι είναι μια χώρα με λιμάνια και με ισχυρή ναυτιλία. Επίσης, η Ελλάδα είναι μια χώρα που δεν κοντράρει την κινεζική οικονομία, καθώς έχει ελάχιστη βιομηχανία. Και είναι και σε κρίση, δηλαδή σε ανάγκη, πράγμα που την καθιστά πιο ελκυστική για επενδύσεις.
Ένα μόνο απασχολεί τους Κινέζους, η ελληνική γραφειοκρατία, που είναι αρκετά χρονοβόρα και περίπλοκη. Εκεί θα πρέπει να γίνουν βήματα, όπως και στην οικονομική διπλωματία, έναν τομέα στον οποίο είμαστε πίσω. Ακόμη, θα πρέπει να λάβουμε υπ’ όψη μας πόσο μεγάλη είναι η ψαλίδα στο ισοζύγιο εισαγωγών – εξαγωγών με τον ασιατικό κολοσσό (εισάγουμε από Κίνα πάνω από 2 δισ. δολάρια και εξάγουμε γύρω στα 300 εκατ. δολάρια).
Δεν παύει πάντως, η επίσκεψη Σαμαρά στην Κίνα και η διάθεση των Κινέζων για επενδύσεις στην Ελλάδα έχουν μεγάλη σημασία. Κι αν εκτός από περισσότερες επενδύσεις έρθουν και περισσότεροι Κινέζοι τουρίστες, ήδη από αυτήν την τουριστική περίοδο, αυτό θα είναι μια τονωτική ένεση για την δοκιμαζόμενη οικονομία μας.
Γιώργος Σμυρνής
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr