Την πρώτη θέση ανάμεσα στις διάφορες κατηγορίες βιβλίων κατέλαβε η κατηγορία «θεωρητικές επιστήμες» και ακολούθησε η «Λογοτεχνία».

Aναλυτικότερα, ο κλάδος των εκδόσεων βιβλίων στην Ελλάδα χαρακτηρίζεται από μεγάλο σχετικά αριθμό επιχειρήσεων που ασχολούνται με την έκδοση ή / και την εισαγωγή βιβλίων. Αρκετές από τις εταιρείες αυτές ασχολούνται και με άλλες δραστηριότητες όπως έκδοση περιοδικών και εφημερίδων, εκτυπώσεις εντύπων, γραφικές τέχνες κλπ.

Οι περισσότεροι εκδοτικοί οίκοι (η πλειοψηφία των οποίων είναι μικρού μεγέθους) διατηρούν ακόμη τον οικογενειακό τους χαρακτήρα. Ως προς τη διάρθρωση της εγχώριας αγοράς βιβλίων, αυτή είναι κατακερματισμένη και οι επιχειρήσεις του κλάδου έχουν περιορισμένα μερίδια αγοράς. Οι τελευταίες εξελίξεις του κλάδου επισημαίνονται στην τελευταία έκδοση της σχετικής κλαδικής μελέτης που εκπόνησε πρόσφατα η Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών της ICAP Group Α.Ε.

Αναφορικά με την παραγωγική διαδικασία των βιβλίων, λίγες επιχειρήσεις συμμετέχουν σε όλα τα στάδια της παραγωγής (προεκτυπωτικό, εκτυπωτικό, μετεκτυπωτικό). Οι καθετοποιημένες επιχειρήσεις, πέρα από τα έντυπα που παράγουν για δικό τους λογαριασμό, σε πολλές περιπτώσεις παρέχουν υπηρεσίες και σε τρίτους. Σε ορισμένες μάλιστα εξ' αυτών, το ποσοστό των εργασιών που πραγματοποιούν για τρίτους (π.χ. εκτυπώσεις, γραφικές τέχνες) ξεπερνά το ποσοστό των εργασιών που πραγματοποιούν για ίδιο λογαριασμό.

Σχετικά με τα χαρακτηριστικά της αγοράς και τους παράγοντες που επηρεάζουν τη ζήτηση των βιβλίων, η Διευθύντρια Οικονομικών - Κλαδικών Μελετών της ICAP Group, κ. Σταματίνα Παντελαίου, τόνισε τα εξής: «Αξιόλογη συμμετοχή στον εξεταζόμενο κλάδο έχουν εκτός των επιχειρήσεων και νομικά πρόσωπα του ευρύτερου δημοσίου τομέα καθώς και κοινωφελείς – μη κερδοσκοπικοί οργανισμοί. Ένα επιπρόσθετο χαρακτηριστικό της εξεταζόμενης αγοράς είναι η μεγάλη γεωγραφική συγκέντρωση των εκδοτικών επιχειρήσεων στο νομό Αττικής, με το σχετικό ποσοστό να υπερβαίνει το 80%. Το αντίστοιχο ποσοστό για το νομό Θεσσαλονίκης κυμαίνεται περί το 10%. Οι κυριότεροι παράγοντες οι οποίοι επηρεάζουν τη ζήτηση είναι η τιμή των βιβλίων, το μορφωτικού επίπεδο, οι ταχύτατες τεχνολογικές εξελίξεις και η διάδοση ανταγωνιστικών μέσων (ως προς το βιβλίο) σε θέματα ψυχαγωγίας και ελεύθερου χρόνου, ο περιορισμός του ελεύθερου χρόνου, οι δημόσιες δαπάνες που αφορούν το βιβλίο και ορισμένοι πληθυσμιακοί και γλωσσικοί παράγοντες».

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της κλαδικής μελέτης, η συνολική εγχώρια αγορά βιβλίων (σε αξία), παρουσίασε διακυμάνσεις κατά την περίοδο 1999-2010 με μέσο ετήσιο ρυθμό μεταβολής -1,38%. Τo 2010 η αξία της αγοράς βιβλίων μειώθηκε περαιτέρω κατά 6,7% σε σχέση με το 2009. Είναι προφανές ότι η συμπεριφορά των καταναλωτών επηρεάσθηκε από την οικονομική ύφεση στη χώρα μας.

Όπως προκύπτει από τα στοιχεία σχετικής έρευνας της ΒΙΒΛΙΟΝΕΤ Α.Ε., η έκδοση νέων τίτλων βιβλίων κατά την περίοδο 2004-2008 παρουσίασε ανοδική πορεία με μέσο ετήσιο ρυθμό αύξησης 6,13%. Ωστόσο, το 2009 ο αριθμός των νέων τίτλων βιβλίων που εκδόθηκαν παρουσίασε σημαντική μείωση, δεδομένο το οποίο αποτυπώνει τις άμεσες συνέπειες της οικονομικής ύφεσης στον κλάδο ήδη από το έτος 2009, πριν διαφανεί το Βάθος της κρίσης.

Η κατηγορία βιβλίων «Θεωρητικές επιστήμες» καλύπτει το 24,7% της συνολικής παραγωγής νέων τίτλων βιβλίων και ακολουθούν οι κατηγορίες «λογοτεχνία» και «παιδικά βιβλία», με ποσοστά 23,8% και 20,1 αντίστοιχα.

Στα πλαίσια της μελέτης πραγματοποιήθηκε χρηματοοικονομική ανάλυση βάσει πλήθους αριθμοδεικτών, ενώ σχηματίστηκε και ομαδοποιημένος ισολογισμός με τη χρήση αντιπροσωπευτικού δείγματος 30 επιχειρήσεων για τις οποίες υπήρχαν διαθέσιμα δημοσιευμένα οικονομικά στοιχεία για το χρονικό διάστημα 2009-2010.

Όπως προκύπτει από τα σχετικά δεδομένα, το σύνολο ενεργητικού των εταιρειών του δείγματος εμφάνισε μικρή μείωση (1,8%). Αντίστοιχα, τα ίδια κεφάλαια υποχώρησαν κατά 3,2% το 2010 έναντι του 2009. Οι συνολικές πωλήσεις των επιχειρήσεων του δείγματος παρουσίασαν μείωση 8,9% το 2010 σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Το μικτό κέρδος σημείωσε πτώση 9,8%, ενώ τα λειτουργικά αποτελέσματα υποχώρησαν κατά 76,3%. Τελικά, τα κέρδη προ φόρου μειώθηκαν κατά 75,95% την εξεταζόμενη διετία. Τα κέρδη EBITDA των επιχειρήσεων του δείγματος μειώθηκαν επίσης κατά 44,74% το 2010.