Η επιδείνωση των οικονομικών συνθηκών και η αβεβαιότητα για τη έκβαση της δημοσιονομικής κρίσης επηρέασαν αποφασιστικά την επιχειρηματική δράση, όπως καταγράφεται στην ετήσια έκθεση του ΙΟΒΕ για την Επιχειρηματικότητα στην Ελλάδα (2010-2011).

Όπως δήλωσε κατά την παρουσίαση της έκθεσης ο γενικός διευθυντής του ΙΟΒΕ Γ. Στουρνάρας, είναι θετική η στροφή προς τον αγροτικό τομέα, μέσω της οποίας η Ελλάδα αναζητά σήμερα ένα νέο αναπτυξιακό μοντέλο.

«Τα στοιχεία δείχνουν ότι κινούμαστε σε κλάδους που παράγουν εμπορεύσιμα και εξαγώγιμα προϊόντα. Είναι ένα θετικό βήμα όπως επίσης και η στροφή στην επιχειρηματικότητα B2B από B2C που ήταν προ κρίσης», σημείωσε.

Σύμφωνα με τα στοιχεία μελέτης που παρουσιάσθηκαν από τον καθηγητή Σταύρο Ιωαννίδη, διαφαίνονται ψήγματα αισιοδοξίας.

Συγκεκριμένα, ο κ. Ιωαννίδης εστίασε στο επίπεδο εκπαίδευσης των νέων επιχειρηματιών το οποίο βελτιώνεται καθώς είναι ανώτερης-ανώτατης εκπαίδευσης, στην αλλαγή της ηλικιακής ομάδας που αναζητά ευκαιρίες εν μέσω κρίσης, η οποία είναι πλέον η ομάδα των 45-54 ετών από 25-34 ετών που ήταν πριν από λίγα χρόνια.

Επίσης αναφέρθηκε στην κλαδική διαφοροποίηση των προσπαθειών αυτών καθώς και στο γεγονός ότι η χρηματοδότηση αυτών των νέων προσπαθειών εξακολουθεί να γίνεται από τον οικογενειακό-φιλικό προϋπολογισμό και όχι από το τραπεζικό σύστημα.

Αναλυτικά, τα αποτελέσματα για την εγχώρια επιχειρηματικότητα υποχωρούν αισθητά και υπογραμμίζουν το κλίμα αβεβαιότητας που επικρατεί στην πραγματική οικονομία. Η επιχειρηματικότητα αρχικών σταδίων φτάνει στο χαμηλότερο ποσοστό της πενταετίας (5,3% από 8,8% το 2009), με τους επίδοξους επιχειρηματίες να αποτελούν την κυριότερη αιτία της πτώσης (2,0% έναντι 4,5% το 2009).

Από τα ευρήματα της έκθεσης προκύπτει ότι οι δυσμενείς οικονομικές συνθήκες και η αβεβαιότητα για το μέλλον απέτρεψαν σημαντικό ποσοστό ατόμων με επιθυμία έναρξης επιχειρηματικής δραστηριότητας να υλοποιήσουν το σχέδιό τους.

Σύμφωνα με την έκθεση του ΙΟΒΕ, το γεγονός ότι η καθιερωμένη επιχειρηματικότητα συρρικνώνεται αντικατοπτρίζει την τάση εξόδου κάποιων επιχειρήσεων από την αγορά, που τον Ιούνιο του 2010 -οπότε και πραγματοποιήθηκε η έρευνα- άρχιζε να γίνεται αισθητή.

Το ποσοστό των ατόμων του πληθυσμού ηλικίας 18-64 ετών που δηλώνει πως σκέφτεται να ξεκινήσει επιχειρηματική δράση τους επόμενους 36 μήνες μειώνεται (14,4% έναντι 17,2% πέρυσι), φτάνοντας στη δεύτερη χαμηλότερη επίδοση από το 2006.

Η εξέλιξη αυτή είναι πολύ ενδιαφέρουσα, μιας και συνήθως σε περιόδους οικονομικής κρίσης, η επιχειρηματικότητα αποτελεί «καταφύγιο» επαγγελματικής στέγης.

Περίπου 1,2 εκατ. άτομα, που αντιστοιχεί στο 19% του πληθυσμού ηλικίας 18-64 ετών αναπτύσσουν κάποιου τύπου επιχειρηματική δραστηριότητα και παρά τη συρρίκνωση συγκριτικά με το 2009, το ποσοστό αυτό συνεχίζει να είναι το υψηλότερο ανάμεσα στις χώρες καινοτομίας, αλλά και το μέσο όρο των χωρών του GEM.

Παράλληλα, το 2010, το 3,3% του πληθυσμού δήλωσε πως διέκοψε την επιχειρηματική δραστηριότητα που ασκούσε.

Η συντριπτική πλειοψηφία (7 στους 10) των επιχειρηματιών που αποχώρησαν από τον επιχειρηματικό στίβο δηλώνουν πως κύρια αιτία αποτέλεσε η έλλειψη κερδοφορίας και όχι η έλλειψη χρηματοδότησης (μόλις 5,2%), όπως θα ήταν αναμενόμενο σε μια περίοδο χρηματοπιστωτικής στενότητας.