Το στίγμα της φετινής έκθεσης του ΟΟΣΑ το έδωσε χθες ο γ.γ. του οργανισμού Άνχελ Γκουρία στο Μέγαρο Καρατζά: «There is life after debt» (σ.σ υπάρχει ζωή μετά το χρέος, κατά το «life after death» για την μετά θάνατον ζωή).

Σύμφωνα με την φετινή έκθεση για την ελληνική οικονομία, το κλειδί για την επιτυχία της δημοσιονομικής προσπάθειας που καταβάλλεται είναι η εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων, η οποία θα πρέπει να είναι «άμεμπτη», όπως αναφέρει χαρακτηριστικά η έκθεση του ΟΟΣΑ.

Αν ξεπεραστούν οι «σκόπελοι» της έλλειψης εμπιστοσύνης από τις αγορές, των κοινωνικών και πολιτικών πιέσεων που θα «τρενάρουν» τις μεταρρυθμίσεις και του ασταθούς σε παγκόσμιο επίπεδο οικονομικού πλαισίου, ο οργανισμός βλέπει -σύμφωνα με το πλέον αισιόδοξο σενάριο- πτώση του ελληνικού χρέους κάτω από το 100% το 2020 και κάτω από το 60% πριν το 2030.

Η έκθεση ζητά τη βελτίωση των φοροεισπρακτικών μηχανισμών και την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής , ενώ προτείνει μέτρα όπως η διαπόμπευση των φοροφυγάδων με την δημοσιοποίηση σχετικής λίστας με τα ονόματα τους ακόμη και για παρανομίες κάτω από το όριο των 150.000 ευρώ, καθώς και την κατάργηση φοροαπαλλαγών και του χαμηλού συντελεστή ΦΠΑ.

Η έκθεση του ΟΟΣΑ δίνει ιδιαίτερο βάρος στην κατά γράμμα τήρηση του χρονοδιαγράμματος των ιδιωτικοποιήσεων.

H εφαρμογή των προγραμμάτων και η επιστροφή στην ανάπτυξη να χαρακτηρίζεται "πρόκληση" αλλά επισημαίνεται πως αντίστοιχα προγράμματα έχουν στεφθεί από επιτυχία - υπό ευνοϊκότερες συνθήκες - στο Βέλγιο, την Δανία και τη Φινλανδία.

Η έκθεση ζητά επίσης την επιτάχυνση της εφαρμογής των μεταρρυθμίσεων στην αγορά εργασίας και το άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων. Ειδική αναφορά γίνεται μάλιστα στα επαγγέλματα των δικηγόρων και των φαρμακοποιών.

Παράλληλα, η έκθεση επισημαίνει την ανάγκη η κυβέρνηση να είναι άτεγκτη απέναντι στις αντιδράσεις των συνδικαλιστών που προστατεύουν τα κλαδικά τους συμφέροντα.

Λόγος γίνεται και για τη βελτίωση της παραγωγικότητας και την καταπολέμηση της διαφθοράς στο δημόσιο, ακόμα και αν αυτό σημαίνει μειωμένη "εργασιακή ασφάλεια".

Αναφορικά με το συνταξιοδοτικό, προτείνεται ο αυστηρός περιορισμός της λίστας βαρέων και ανθυγιεινών επαγγελμάτων.

Παράλληλα, ζητά τη βελτίωση των στατιστικών μηχανισμών εποπτείας των αποτελεσμάτων προκειμένου να διαφανεί τόσο στις αγορές όσο και στους πολίτες ότι οι προσπάθειες που καταβάλλονται έχουν νόημα.

Για το φλέγον ζήτημα της ανεργίας που αγγίζει το 16%, η έκθεση επισημαίνει πως πρέπει να δοθεί βάρος σε συμβάσεις περιορισμένου χρόνου καθώς και η ενίσχυση των πόρων για προγράμματα εκπαίδευσης και απασχόλησης των ανέργων.

Ο ΟΟΣΑ υπογραμμίζει επίσης ότι δεν θα πρέπει να μειωθούν οι προσπάθειες για την σταθερότητα των τραπεζών, αλλά και για την ανάκαμψη της αγοράς, μέσω της χαλάρωσης των περιορισμών για τα δάνεια.ε σχέση με τις αγορές, είτε πρόκειται για υπηρεσίες, λιανικό εμπόριο, ή βιομηχανίες, η έκθεση υπογραμμίζει την έως τώρα έλλειψη καινοτομίας, τη μη δημιουργία θέσεων εργασίας και τη μειωμένη ανταγωνιστικότητα.

Ζητά, τέλος, την "χωρίς καθυστέρηση" εφαρμογή του σχεδίου δράσης για "μια Ελλάδα πρόσφορη στην επιχειρηματικότητα", ώστε να μειωθούν τα εμπόδια που φρενάρουν ακόμα και σήμερα τη δραστηριότητα των επιχειρήσεων.

 

"Πάτος" η εκπαίδευση - Αποκέντρωση και σύνδεση σπουδών με την αγορά εργασίας τα "κλειδιά" 

Τις παθογένειες του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος διαπιστώνει έκθεση του διεθνούς οργανισμού που παραδόθηκε την Τρίτη στην υπουργό Παιδείας Άννα Διαμαντοπούλου από το γ.γ. του ΟΟΣΑ Άνχελ Γκουρία.
Στην έκθεση διαπιστώνεται, κατ' αρχάς, ότι η Ελλάδα εμφανίζεται να υστερεί στο διεθνές πρόγραμμα μαθητικής αξιολόγησης PISA σε σχέση με χώρες που έχουν την ίδια ή και χαμηλότερη οικονομική ανάπτυξη, ενώ την τελευταία δεκαετία χώρες που ξοδεύουν το ίδιο ή και χαμηλότερο ποσό ανά μαθητή, σε σχέση με την Ελλάδα, εμφανίζουν μεγαλύτερη πρόοδο στις μαθητικές επιδόσεις. Αντίθετα, η πρόοδος των Ελλήνων μαθητών κινείται με πιο αργούς ρυθμούς.

Επισημαίνεται ακόμη ότι ο λόγος εκπαιδευτικός/μαθητές, καθώς και ο αριθμός των μαθητών ανά τάξη, είναι από τους χαμηλότερους στην Ευρώπη, ενώ οι εκπαιδευτικοί διδάσκουν τις λιγότερες ώρες την εβδομάδα σε σχέση με όλους τους ευρωπαίους συναδέλφους τους. Από την έρευνα των ειδικών του ΟΟΣΑ, πάντως, προκύπτει ότι οι μισθοί των εκπαιδευτικών στην Ελλάδα είναι χαμηλότεροι από τον μέσο όρο των χωρών του ΟΟΣΑ. Παράλληλα, όμως, ο μέσος μισθός σε σχέση με τον αριθμό των μαθητών ξεπερνάει τον μέσο όρο των χωρών - μελών του Οργανισμού.

 Η Ελλάδα είναι μία από τις ελάχιστες χώρες της Ευρώπης, όπου απουσιάζει ένα σύστημα αξιολόγησης των εκπαιδευτικών και του έργου τους, όπως και αξιόπιστοι δείκτες μέτρησης της αποτελεσματικότητας και της ποιότητας του συστήματος.

 Αν και αναγνωρίζεται η θεαματική αύξηση του αριθμού των μαθητών που ολοκληρώνουν τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση και συνεχίζουν τις σπουδές τους στην τριτοβάθμια, επισημαίνεται ότι η Ελλάδα κατέχει το μικρότερο ποσοστό των φοιτητών ανάμεσα στις χώρες της Ευρώπης που ολοκληρώνουν τις σπουδές τους στον προβλεπόμενο χρόνο φοίτησης. Με άλλα λόγια, τα ελληνικά πανεπιστήμια διαθέτουν τον μεγαλύτερο αριθμό "αιώνιων" φοιτητών σε ολόκληρη την Ευρώπη.

Αναφέρεται, επίσης, ότι το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα είναι ένα από τα πλέον συγκεντρωτικά στην Ευρώπη, την ίδια ώρα που σε άλλες χώρες υπήρξε θεαματική αποκέντρωση με τα σχολεία και τα πανεπιστήμια να αντεπεξέρχονται με επιτυχία στις ανάγκες των μαθητών και των φοιτητών, αλλά και να βελτιώνουν τις συνθήκες εργασίας του εκπαιδευτικού προσωπικού και των ερευνητών. Οι συντάκτες της έκθεσης σημειώνουν, τέλος, ακόμη ότι η μορφολογία του εδάφους, με τις πολλές μικρές ορεινές κοινότητες και τα μικρά νησιά, αποτελεί μια επιπλέον πρόκληση για το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα, προσθέτοντας ότι η εμπειρία από πολλές χώρες του ΟΟΣΑ αποδεικνύει ότι η αυτή η πρόκληση μπορεί να αντιμετωπιστεί με επιτυχία.

Στην έκθεση αναφέρεται ότι η σημερινή κυβέρνηση έχει προωθήσει σημαντικές μεταρρυθμίσεις στις τρεις βαθμίδες της εκπαίδευσης αλλά και τη διοικητική δομή του εκπαιδευτικού συστήματος. Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στον θεσμό του νέου σχολείου και το νόμο - πλαίσιο για την τριτοβάθμια εκπαίδευση. Όπως επισημαίνεται, οι μεταρρυθμίσεις αυτές κινούνται στο πνεύμα των "καλύτερων πρακτικών που έχουν υιοθετηθεί στις χώρες του ΟΟΣΑ".

Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, το μεγάλο στοίχημα για το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα βρίσκεται στην αποκέντρωση, γεγονός που επισήμανε και στις δηλώσεις του ο γενικός γραμματέας του Οργανισμού. «Χρειάζεται αποκέντρωση γιατί το σύστημα είναι κεντρικό και αυτό αποτελεί μεγάλη πρόκληση» τόνισε ο κ. Γκουρία προσθέτοντας ότι «στην ανώτατη εκπαίδευση υπάρχουν ζητήματα που έχουν να κάνουν με τις εγγραφές και τις αποφοιτήσεις, τη σύνδεση των σπουδών με την αγορά εργασίας». Από την πλευρά της, η υπουργός Παιδείας έκανε λόγο για «ένα σύνολο εξαιρετικά σημαντικών συστάσεων και προτάσεων, τις οποίες πήραμε και παίρνουμε υπ' όψιν σε όλη την προσπάθεια των αλλαγών στην Παιδεία» και πρόσθεσε ότι «η συνεργασία θα συνεχιστεί, γιατί χρειαζόμαστε τους καλύτερους από όλο τον κόσμο, όπως και τα καλύτερα παραδείγματα από όλο τον κόσμο».

Δημήτρης Κώτσος