Η Ιταλία είναι η Τρίτη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωζώνης και έχει τον δεύτερο χειρότερο δείκτη χρέους (114,6% του ΑΕΠ) και την Παρασκευή το απόγευμα η Moodys απείλησε οτι θα υποβαθμίσει την πιστωληπτική της ικανότητα.

Οι εξελίξεις αυτές αλλάζουν εντελώς το σκηνικό στην Ε.Ε. καθώς οι ηγέτες θα πιεστούν να αναλάβουν διευρυμένη δράση στήριξης  για περισσότερες χώρες, ενώ μέχρι σήμερα τους απασχολούσε μόνο το ελληνικό πρόβλημα. Και φυσικά η εξέλιξη αυτή θα είναι προς όφελος μας, διότι  θα επιταχυνθούν οι αποφάσεις για «ευρωπαική λύση» που σημαίνει πολύ απλά για ευρωομόλογο.

Οι αγορές έχουν αποφασίσει να φέρουν το χρέος της κάθε χώρας σε «διατηρήσιμα» επίπεδα. Αυτό σημαίνει οτι όπου θεωρούν οτι το χρέος είναι πολύ υψηλό και ενδέχεται να μην εξυπηρετηθεί, θα αυξάνουν τα spreads προκειμένου να αναγκάσουν τις χώρες να περιορίσουν τα ελλείμματα τους και να προσπαθήσουν να μειώσυν τα χρέη τους. Επειδή όμως μέσω αυτής της διαδικασίας, οι χώρες αντιμετωπίζουν σοβαρλα προβλήματα ρευστότητας, τελικά η Ε.Ε. πιέζεται να βρεί λύσεις χρηματοδότησης για να τις στηρίξει και να μην αθετήσουν τις υποχρεώσεις προς τους πιστωτές τους. Και όταν το μόνο πρόβλημα ήταν τα 340 δις της Ελλάδος, η λύση της χρηματοδότησης μέσω δανειακών πακέτων ήταν εφικτή. Όταν όμως στο πρόβλημα προστεθούν τα 1,3 τρις χρέος της Ισπανίας και τα 2 τρίς της Ιταλίας, η λύση πρέπει να είναι άλλη και πολύ πιο δυναμική.

Τα ζητήματα αυτά – και όχι μόνο το ελληνικό – θα συζητηθούν σήμερα στο μίνι Eurogroup στις Βρυξέλες.

Κρίσιμες ώρες για Ελλάδα - Τι θα συζητηθεί στη μίνι Σύνοδο Κορυφής

Υπό ισχυρό «pressing» για έγκριση του σχεδίου νέας βοήθειας προς την Ελλάδα θα πραγματοποιηθεί το σημερινό συμβούλιο του Eurogroup στις Βρυξέλλες, με τους υπουργούς Οικονομικών της ευρωπεριφέρειας να ρίχνουν στο «τραπέζι» όλες τις προτάσεις που αφορούν στον τρόπο διάσωσης της χώρας και συγκεκριμένα στη συμμετοχή των ιδιωτών στο νέο δάνειο. Αυτό, τρεις μέρες, αφότου το ΔΝΤ έδωσε εν τέλει το «πράσινο φως» στην εκταμίευση της πέμπτης δόσης του ελληνικού δανείου, με τη συμμετοχή του στα 3,3 δις. ευρώ.

Οι ευρωπαικές αγορές, καθώς και το Χρηματιστήριο Αθηνών αναμένεται να «χορέψουν» στο ρυθμό του Eurogroup, την ώρα που κοινοτικές πηγές υποστηρίζουν σε ξένα μέσα ενημέρωσης ότι οι Βρυξέλλες ασκούν πιέσεις για επιτάχυνση των διαδικασιών για την επίλυση της ελληνικής κρίσης, προκειμένου να ηρεμήσουν οι αγορές, οι οποίες την περασμένη εβδομάδα σημείωσαν σημαντικές απώλειες και συχνές ρευστοποιήσεις.

Σε αυτό το σημείο αξίζει να σημειωθεί ότι η θέση της Ευρωπαικής Κεντρικής Τράπεζας και του επικεφαλής της, κ. Ζαν Κλοντ Τρισέ είναι ότι σε περίπτωση που οποιαδήποτε λύση και αν εφαρμοσθεί για την αντιμετώπιση του ελληνικού προβλήματος οδηγήσει σε πιστωτικό γεγονός, τότε θα βάλει οριστικό «μπλόκο» στην άντληση ρευστότητας των ελληνικών τραπεζών. Υπενθυμίζεται ότι την προηγούμενη εβδομάδα εντάθηκε η διαμάχη ανάμεσα στους διεθνείς οίκους αξιολόγησης και στις ευρωπαικές κυβερνήσεις, καθώς Fitch και S&P προειδοποίησαν ότι η μετακύλιση του ελληνικού χρέους θα θεωρηθεί ως χρεοκοπία , ενώ παράλληλα η Moodys υποβάθμισε και την πιστοληπτική ικανότητα της Πορτογαλίας σε «Junk» μόλις λίγους μήνες, αφότου η χώρα ανακοίνωσε το πρόγραμμα λιτότητας, για το  οποίο και πήρε εύσημα από την τρόικα, γεγονός το οποίο ολοένα και ενισχύει τον αριθμό των «φωνών» που κάνουν λόγο για «ντόμινο».

Για το λόγο αυτό λίγες ώρες πριν την έναρξη του Eurogroup, οι Ευρωπαίοι αρχηγοί, Ζαν Κλοντ Τρισέ, Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο και Χέρμαν Βαν Ρομπάϊ θα συναντηθούν εκτάκτως, έπειτα από πρωτοβουλία του προέδρου της ΕΕ. Θέμα της επείγουσας συνεδρίασής τους θα είναι η κοινή θέση απέναντι στην προσπάθεια που γίνεται για τη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα στο δεύτερο πακέτο διάσωσης για την Ελλάδα, ενώ η συζήτηση θα επικεντρωθεί και γύρω από την εκτίναξη του ιταλικού spread και των γενικότερων πιέσεων που παρατηρούνται απέναντι στην Ιταλία, ενόψει και της ανακοίνωσης των αποτελεσμάτων των τεστ αντοχής στις ευρωπαϊκές τράπεζες στις 15 Ιουλίου.

Συνεπώς, η «ατζέντα» του σημερινού Eurogroup θα περιλαμβάνει εκτός των ευρωπαικών προτάσεων για την εμπλοκή των πιστωτών στο νέο σχέδιο χρηματοδότησης για την Ελλάδα, και τη «συστημική κρίση» στην Ευρωζώνη, καθώς η κερδοσκοπία φαίνεται να κερδίζει έδαφος.

Όλες οι προτάσεις

Στο μεταξύ, το Διεθνές Χρηματοπιστωτικό Ινστιτούτο (IIF), λόμπυ τραπεζιτών από όλο το κόσμο, ανακοίνωσε την περασμένη Πέμπτη ότι στην συνάντηση με εκπροσώπους των διεθνών τραπεζών στη Ρώμη για την μετακύλιση του ελληνικού χρέους συζητήθηκαν πολλές επιλογές.

Οι εκπρόσωποι των διεθνών τραπεζών και το Διεθνές Χρηματοπιστωτικό Ινστιτούτο (IIF), υπό την πίεση των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων να μετακυλίσουν τις επενδύσεις τους σε ελληνικό χρέος, προσπάθησαν εκ νέου την Πέμπτη να συμφωνήσουν σε ένα κοινό σχέδιο για την στήριξη της χώρας.

Σύμφωνα με τις πηγές, συζητήθηκε η πρόταση του κ. Ο κ. Νταλάρα για σύσταση  Ταμείου με κεφάλαια 50 δισ. ευρώ, το οποίο θα αγοράζει ομόλογα στη δευτερογενή αγορά, αξιοποιώντας τη μεγάλη πτώση των τιμών των ελληνικών τίτλων.

Καθώς οι τιμές των ελληνικών ομολόγων διαπραγματεύονται κατά μέσο όρο στο 50% της ονομαστικής τους αξίας, αυτό σημαίνει ότι η επαναγορά χρέους π.χ. 100 εκατ. ευρώ θα κοστίσει 50 εκατομμύρια, ενώ το υπόλοπο χρέος θα αποσυρθεί από την αγορά, μειώνοντας ισόποσα το βάρος του ελληνικού δημοσίου χρέους.

Βεβαίως, η επαναγορά κρύβει αρκετούς κινδύνους και αν δεν διασφαλισθούν συγκεκριμένοι όροι μπορεί να καταλήξει και σε αποτυχία.Η γαλλική πρόταση προβλέπει την επανεπένδυση του 70% των κεφαλαίων από τα ομόλογα που λήγουν ώς τα μέσα του 2014. Απ' αυτό, το 20% (σύμφωνα με την αρχική εκδοχή) θα κατευθυνόταν στην αγορά ομολόγου «ΑΑΑ» μηδενικού επιτοκίου, το οποίο θα ήταν το ασφαλιστικό κεφάλαιο που θα χρησιμοποιούσαν οι ιδιώτες πιστωτές σε ενδεχόμενη ελληνική αδυναμία πληρωμών στο μέλλον.

Η πρόταση του κ. Νταλάρα προβλέπει την αντικατάσταση του «ασφαλιστικού κεφαλαίου» με το fund των 50 δισ. ευρώ. Η χρηματοδότηση του fund θα γίνει εν μέρει από τα δάνεια της τρόικας.Η πρόταση αυτή στηρίζεται από τους τραπεζίτες, καθώς εκτιμούν ότι προσφέρονται σημαντικά κίνητρα για τη συμμετοχή των ιδιωτών, ενώ παράλληλα αντιμετωπίζονται οι ενστάσεις των οίκων αξιολόγησης για τον «αναγκαστικό» χαρακτήρα της συμμετοχής και την ενδεχόμενη μειωμένη αξία των νέων ομολόγων σε σχέση με τα υφιστάμενα.Το ύψος του νέου πακέτου στήριξης εκτιμάται ότι θα ανέλθει στα 115 δισ. ευρώ περίπου, εκ τωμν οποίων ο στόχος είναι τα 30 δισ. να προέλθουν από τη συμμετοχή των ιδιωτών, άλλα 30 από τα έσοδα του προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων, ενώ τα 60-65 δισ. ευρώ θα είναι το «καθαρό» δάνειο.

Ωστόσο, μία μέρα αργότερα, ο κ. Dallara μιλώντας σε διεθνή μέσα ενημέρωσης απεκάλυψε ότι επί «τάπητος» έχουν βρεθεί όλες οι πιθανές λύσεις, ακόμα και η μείωση του ελληνικού χρέους.

Nα σημειωθεί ότι η Γερμανία ταξιδεύει για Βρυξέλλες, αφού έχει επαναφέρει στην επιφάνεια την πρότασή της για αντικατάσταση των παλαιών ομολόγων με νέα μεγαλύτερης διάρκειας. Ωστόσο, οι Γερμανοί «δεν πετάνε» και τη σκούφια τους για να βρεθεί λύση σήμερα!

Πάντως, την προηγούμενη Παρασκευή δημοσίευμα της γερμανικής εφημερίδας Handelsblatt, καθώς και πηγές προσκείμενες στις διαπραγματεύσεις ανέφεραν ότι το νέο δάνειο για την Ελλάδα, θα ανέρχεται σε 110 δισ ευρώ και ότι η συμμετοχή των ιδιωτών ομολογιούχων στο νέο πακέτο στήριξης για τη χώρα θα ανέρχεται στη μισή από την αρχικά προβλεπόμενη, δηλαδή στα 15 δισ. ευρώ από 30 δισ. ευρώ, προηγουμένως.

Σύμφωνα με τις εν λόγω πηγές,  οι διαπραγματεύσεις τη δεδομένη στιγμή είναι κάπως "παγωμένες", συνεπώς η αρχική εκτίμηση για συμμετοχή των ιδιωτών με 30 δισ.  φαντάζει πλέον μάλλον... απίθανη.