Πρόκειται για προσδοκίες ήπιας ανάκαμψης του επενδυτικού μίγματος, οι οποίες εκπορεύονται κυρίως από την προσπάθεια αντιστάθμισης της πτώσης των δύο προηγούμενων ετών, στηριζόμενες εν μέρει στις προοπτικές του νέου επενδυτικού νόμου και της εφαρμογής των επενδυτικών προγραμμάτων του ΕΣΠΑ, αλλά και σε επενδυτικά σχέδια που αναβλήθηκαν τα προηγούμενα έτη, λόγω της οικονομικής ύφεσης, με στενά πλέον τα περιθώρια αναβολής και καθυστερήσεων. Ουσιαστικά σε ποσοτικούς όρους, κινούνται σε επίπεδα σχεδόν του 2005, αναφέρεται στην έρευνα του ΙΟΒΕ.

Σε κλαδικό επίπεδο, αναμένεται ενίσχυση των επενδύσεων το 2011 στα Μη Μεταλλικά Ορυκτά (67,3%), στην Ένδυση -Υπόδηση (22,4%) και στην Κλωστοϋφαντουργία (127,4%). Από την άλλη πλευρά, στα Χημικά και στα Τρόφιμα- Ποτά - Καπνός, οι σχετικές προβλέψεις για τη μεταβολή της επενδυτικής δαπάνης είναι αρνητικές (-17,0% και -1,0% αντίστοιχα). Κλίμα απαισιοδοξίας επικρατεί τέλος και στους Λοιπούς Κλάδους, όπου αναμένεται επίσης πτώση της επενδυτικής δραστηριότητας φέτος (-9,6%), σύμφωνα με την τελευταία εκτίμηση των επιχειρήσεων.

Οι επενδυτικές δαπάνες στο σύνολο της μεταποίησης το 2010 μειώθηκαν κατά 12,2% σε σχέση με τις δαπάνες του προηγούμενου έτους, σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας του ΙΟΒΕ, όταν οι εκτιμήσεις για την πορεία των επενδύσεων στην προηγούμενη έρευνα προς το τέλος του 2010 προέβλεπαν λιγότερο έντονη πτώση, της τάξης του 9,2%.

Επομένως, οι αρχικές απαισιόδοξες προβλέψεις για το επίπεδο των επενδυτικών δαπανών που είχαν διατυπωθεί για το 2010, εντείνονται στις τελευταίες εκτιμήσεις των επιχειρήσεων. Το γεγονός αυτό υποδηλώνει ότι στο τέλος του περασμένου έτους επιδεινώθηκε περαιτέρω το επενδυτικό περιβάλλον σε σχέση με την αρχή του δεύτερου εξαμήνου του 2010, επισημαίνεται στην έκθεση του ΙΟΒΕ, με τη δυσμενή οικονομική κατάσταση στη χώρα και τη διαδικασία δημοσιονομικής προσαρμογής να ασκούν εντονότερες πιέσεις στις επενδύσεις των επιχειρήσεων. Από την άλλη πλευρά, η τελική εκτίμηση για τη μεταβολή της επενδυτικής δαπάνης το περασμένο έτος είναι σημαντικά ηπιότερη σε σχέση με την τελευταία αντίστοιχη αξιολόγηση για το 2009 (-44,4%).

Η πτώση στην επενδυτική δραστηριότητα το 2010 χαρακτηρίζει τους περισσότερους από τους εξεταζόμενους κλάδους. Συγκεκριμένα, εντονότερη είναι η μείωση στον κλάδο της Ενδυσης - Υπόδησης (-59,8%) και τα Χημικά προϊόντα (-36,3%), ενώ ηπιότερη είναι η υποχώρηση στην Κλωστοϋφαντουργία (-13,6%). Από τους κλάδους αυτούς, στην Ένδυση - Υπόδηση και τα Χημικά προϊόντα, οι τελικές εκτιμήσεις για την πτώση των επενδύσεων είναι δυσμενέστερες το 2010 σε σχέση με το 2009, δηλαδή οι κλάδοι αυτοί περιόρισαν περισσότερο το 2010 τις σχετικές δαπάνες τους από ότι το προηγούμενο έτος.

Στους κλάδους των Μη Μεταλλικών Ορυκτών, αλλά και στα Τρόφιμα - Ποτά - Καπνός καταγράφεται άνοδος στην επενδυτική δραστηριότητα, σύμφωνα με τις τελικές εκτιμήσεις για το 2010 (7% και 0,3% αντίστοιχα), όταν οι αντίστοιχες τελικές εκτιμήσεις για το 2009 ήταν πολύ δυσμενέστερες (-62,1% και -40,9%). Τέλος, νέα πτώση το 2010, μικρότερη όμως σε σχέση με το 2009, σημειώνεται και στις επενδυτικές δαπάνες στους Λοιπούς κλάδους (-19,1%), με τα Διυλιστήρια να καταγράφουν μείωση της τάξης του 19,3%.

Στην τρέχουσα έρευνα, οι επιχειρήσεις προβαίνουν σε νέα πρόβλεψη για τις επενδυτικές δαπάνες του 2011. Αν και οι προβλέψεις γίνονται σχετικά νωρίς και τείνουν να παρουσιάζουν υπερεκτιμήσεις, τα αποτελέσματα φανερώνουν μικρότερη απαισιοδοξία για την πορεία της επενδυτικής δραστηριότητας το 2011, τόσο σε σχέση με το 2010, όσο και σε σύγκριση με την αμέσως προηγούμενη, πρώτη μέτρηση για το τρέχον έτος που έγινε τον Οκτώβριο.

Σε αντίθεση με τις ελληνικές προβλέψεις, οι προσδοκίες αυτής της έρευνας σε σχέση με την αμέσως προηγούμενη για το 2011 είναι περισσότερο θετικές, τόσο στην ΕΕ όσο και την Ευρωζώνη. Έτσι, στο σύνολό τους οι επενδυτικές δαπάνες για το 2011 προβλέπεται να αυξηθούν κατά 13,1% στην ΕΕ και κατά 11,4% στην Ευρωζώνη (από 5,4% και 3,9% αντίστοιχα στις πρώτες προβλέψεις του Οκτωβρίου 2010). Στην πλειονότητα των ευρωπαϊκών χωρών, οι σχετικές προβλέψεις είναι θετικές, ενώ αντίθετα αρνητικές εμφανίζονται σε Βουλγαρία, Ιταλία, Κύπρο και Πορτογαλία, χώρες δηλαδή οι οποίες αναμένουν πτώση της επενδυτικής τους δραστηριότητας εντός του έτους.

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της τελευταίας έρευνας, οι ελληνικές βιομηχανίες το 2010 μετέβαλαν τη βασική προτεραιότητα στο επενδυτικό τους μίγμα σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Αναλυτικότερα, το 2010 το επενδυτικό μίγμα των επιχειρήσεων αποτελείται πρωτίστως από δαπάνες για τη διεύρυνση της παραγωγικής δυναμικότητας για νέα προϊόντα (24% το 2010 από 19% το 2009). Ακολουθούν οι δαπάνες για αντικατάσταση του υφιστάμενου κεφαλαιουχικού εξοπλισμού (22% από 26% του συνόλου το 2009), ενώ σε τρίτη κατά σειρά προτεραιότητα βρίσκονται το 2010 οι δαπάνες για την αύξηση της παραγωγικής δυναμικότητας για τα ήδη παραγόμενα προϊόντα (19% από 20% το 2009). Ακολουθούν με διαφορά, χωρίς όμως να διαφοροποιούνται σημαντικά το 2010 σε σχέση με το 2009, η βελτίωση των μεθόδων παραγωγής που ήδη εφαρμόζονται (17%), οι επενδύσεις που αφορούν λοιπούς σκοπούς (11%), όπως η προστασία του περιβάλλοντος, η ενίσχυση των συνθηκών ασφαλείας στην παραγωγική διαδικασία κλπ. και οι επενδύσεις για εισαγωγή νέων παραγωγικών μεθόδων (6%), οι οποίες άλλωστε συγκεντρώνουν τα τελευταία έτη και τα χαμηλότερα ποσοστά στο σύνολο του επενδυτικού μίγματος.

Οι επενδυτικές προτεραιότητες για το 2011 διαφοροποιούνται, σύμφωνα με τις προβλέψεις για την κατεύθυνση του επενδυτικού μίγματος, αφού σε πρώτη θέση επανέρχονται, όπως και το 2009, οι δαπάνες για αντικατάσταση του υφιστάμενου κεφαλαιουχικού εξοπλισμού, μαζί όμως με τις δαπάνες για διεύρυνση της παραγωγικής δυναμικότητας για νέα προϊόντα (26% αμφότερες). Τρίτη κατά σειρά προτεραιότητα αποτελεί, σε αντίθεση με τα δύο προηγούμενα έτη, η βελτίωση των μεθόδων παραγωγής που ήδη εφαρμόζονται (16%), ενώ ακολουθεί με μικρή διαφορά η επέκταση της παραγωγικής δυναμικότητας σε ήδη παραγόμενα προϊόντα (14%) και οι δαπάνες για λοιπούς σκοπούς (12%). Τελευταία προτεραιότητα και με ελαφρά μικρότερο ποσοστό επί του συνόλου παραμένει και το 2011 η δαπάνη για την εισαγωγή νέων μεθόδων παραγωγής (5%).