Σε μία προσπάθεια να φανεί περισσότερο αισιόδοξος, ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, επεσήμανε προ ημερών ότι οι ελληνικές τράπεζες εισήλθαν στην κρίση με υγιή μεγέθη και παρά τις δυσμενείς εξελίξεις, συνεχίζουν να έχουν υψηλή κεφαλαιακή επάρκεια. Στο πλαίσιο συνέντευξής του στο πρακτορείο Dow Jones, ο κ. Γ. Προβόπουλος διευκρίνισε ότι η ΕΚΤ δεν έχει αποφασίσει πώς θα μειώσει την εξάρτηση των τραπεζών από τη χρηματοδότησή της. Επίσης, σχολιάζοντας την πρόσφατη αύξηση των επιτοκίων που αποφάσισε το διοικητικό συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας στο οποίο και ο ίδιος συμμετέχει, κατέστησε σαφές ότι δεν σηματοδοτεί απαραίτητα την αρχή μιας σειράς αυξήσεων των επιτοκίων από την ΕΚΤ, ενώ η ΕΚΤ θα κάνει ό,τι χρειάζεται για να συγκρατήσει τον πληθωρισμό.
Σε ό,τι αφορά, πάντως, τον δανεισμό των ελληνικών τραπεζών, ύψους 97 δισ. ευρώ συνολικά, εκφράζονται ανησυχίες για την πιθανότητα να τεθούν σε αδράνεια εγγυήσεις της τάξεως των 25 δισ. ευρώ, από αυτά που έχουν κατατεθεί, στην περίπτωση εκείνη κατά την οποία υπάρξουν προσεχώς νέες, χειρότερες υποβαθμίσεις της ελληνικής οικονομίας, των κρατικών ομολόγων και κατ' επέκταση των τραπεζών και των τιτλοποιήσεών τους.
Η απειλή να μην χρησιμοποιηθεί ένα τμήμα των ενεχύρων των τραπεζών είναι ήδη ορατή, σύμφωνα με τραπεζικούς παράγοντες, καθώς πληροφορίες θέλουν τη Fitch Ratings να αναθεωρήσει δυσμενώς την αξιολόγηση της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας και αν αυτό συμβεί κατά δύο βαθμίδες, τότε καλυμμένες ομολογίες και τιτλοποιήσεις τραπεζών που έχουν ήδη κατατεθεί στην ΕΚΤ δεν θα μπορούν να γίνονται αποδεκτοί (τουλάχιστον στο μέγεθος των 25 δισ. ευρώ).
Από την άλλη πλευρά, με τα spreads να εκτινάσσονται εκ νέου, καταγράφοντας ιστορικά υψηλά και με το ισχύον κούρεμα που ήδη έχει επιβληθεί στους τίτλους της χώρας, οι ελληνικές τράπεζες μπορούν να δανεισθούν το μάξιμουμ 53 δισ. ευρώ, από το σύνολο εγγυήσεων 96 δισ. ευρώ που έχουν καταθέσει. Για τον σκοπό αυτό, η κυβέρνηση ενέκρινε το νέο πακέτο εγγυήσεων των 30 δισ. ευρώ, το οποίο θα αντικαταστήσει τυχόν ενέχυρα που κριθούν μη αποδεκτά.
Επιπλέον στα προβλήματα αυτά είναι και ο... φάκελος καταθέσεις. Η συνεχιζόμενη απόσυρση καταθέσεων, που πλέον γίνεται γιατί οι Ελληνες καταναλωτές, μην έχοντας άλλη λύση, τρώνε από τα έτοιμα, είναι ένα θέμα, το οποίο θα πρέπει να αναλύσουν οι τράπεζες και στο πλαίσιο των τελικών τους στρατηγικών σχεδίων για την απεξάρτηση από την ΕΚΤ. Αν και κορυφαίοι τραπεζίτες της χώρας εκτιμούν ότι οι εκροές το 2011 συνολικά θα αντιστοιχούν στο ήμισυ των αναλήψεων του 2010.
Ετσι, στα funding plans που θα καταθέσουν στην Τράπεζα της Ελλάδος, οι τράπεζες θα πρέπει να καταγράφουν τρόπους με τους οποίους θα αντισταθμίσουν τις απώλειες από τις καταθέσεις καθώς και σχέδια διατήρησης των αποταμιεύσεων των Ελλήνων (με πιθανό επαναπατρισμό κεφαλαίων). Να εξηγήσουν με ποιους τρόπους θα καταφέρουν να αντλήσουν κεφάλαια από άλλες πηγές, πλην της ΕΚΤ, όπως για παράδειγμα, μέσα από αυξήσεις κεφαλαίου, από εκδόσεις ομολογιακών και καλυμμένων ομολογιών, τιτλοποιήσεις, πωλήσεις παγίων ή θυγατρικών, κ.ά.
Από πλευρά τους, τραπεζικοί παράγοντες εκτιμούν ότι παρά τις φιλόδοξες προσπάθειες του κλάδου, δεν θα ανοίξουν οι διεθνείς αγορές χρηματοδότησης, αν δεν επιταχυνθεί η εφαρμογή του μνημονίου και αν δεν γίνουν ουσιαστικές, βαθιές και διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, ώστε να αποκατασταθεί η αξιοπιστία της χώρας και να ανακτηθεί η εμπιστοσύνη των επενδυτών.
Αλλωστε, όπως επισημαίνουν, οι υποβαθμίσεις, οι οποίες έχουν χαμηλώσει πολύ τον πήχη στα ratings των τραπεζών και των τιτλοποιήσεών τους, επηρεάζοντας άμεσα πια τις καλυμμένες τους ομολογίες και συνεπώς, το ποσοστό των ενεχύρων προς την ΕΚΤ, απορρέουν από την υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της εγχώριας οικονομίας, η οποία πέραν της κρίσης, βρέθηκε αντιμέτωπη με χρόνια διαρθρωτικά προβλήματα και θεσμικές αδυναμίες.
Αναφορικά με τα σχέδια απεξάρτησης, θα πρέπει να εγκριθούν από την Τράπεζα της Ελλάδος και στη συνέχεια από την τρόικα. Στην πορεία θα ξεκινήσει ένας κύκλος διαβουλεύσεων μεταξύ της εποπτεύουσας Αρχής και της κάθε τράπεζας, προκειμένου να «χτενιστούν» περαιτέρω τα σχέδια αυτά και να γίνουν πιο συγκεκριμένα, συμπεριλαμβάνοντας διορθώσεις, προσθήκες και αλλαγές που ενδεχομένως προτείνει η Τράπεζα της Ελλάδος, αν κρίνει ότι εν πρώτοις κάποια σχέδια δεν είναι επιτεύξιμα.