Προηγούμενες υφέσεις, κερδοφορία και χρηματιστήρια

Δεδομένου ότι τώρα μπαίνουμε σε μία φάση οικονομικής ύφεσης, μια φάση κατά την οποία θα δούμε τον ρυθμό ανάπτυξης του ΑΕΠ να παραμένει αρνητικός για αρκετά τρίμηνα, είναι ενδιαφέρον να δούμε ποια ήταν η επίδραση που είχαν προηγούμενες υφέσεις στα κέρδη των επιχειρήσεων και στα χρηματιστήρια. Εξετάζοντας τις περιόδους όπου τόσο τα κέρδη, όσο και οι τιμές των μετοχών των επιχειρήσεων είχαν υποχωρήσει ταυτόχρονα, μπορούμε να αρχίσουμε να ανιχνεύουμε τις προσδοκίες που θα μπορούσε να γεννήσει η τωρινή κρίση.

Κατά μέσο όρο μπορούμε να παρατηρήσουμε τα εξής:

- Τα κέρδη μειώνονται κατά 44 % και οι τιμές των μετοχών υποχωρούν κατά 41 %

- Οι τιμές τους αρχίζουν να ανεβαίνουν απότομα εννέα μήνες πριν από την ανάκαμψη των κερδών. Οι τιμές των μετοχών, σε αυτό το διάστημα, έχουν την τάση να κάνουν ένα ισχυρό ράλι, με μία αύξηση η οποία κατά μέσο όρο κυμαίνεται στο 27%. Κατά την ύφεση του 2001-2003 παρατηρήθηκε για πρώτη φορά ότι αυτή η τάση αναστράφηκε, με τις τιμές των μετοχών να ανακάμπτουν ισχυρά πέντε μήνες μετά την βελτίωση της κερδοφορίας.

Μέσα στο 2008 ζήσαμε μια πολύ απότομη διόρθωση τόσο στην κερδοφορία των εταιρειών, όσο και στην απόδοση των μετοχών. Οι τιμές των μετοχών υποχώρησαν κατά μέσο όρο, περίπου 40 %, ενώ τα κέρδη έπεσαν και αυτά κατά το ίδιο ποσοστό. Από την αρχή του έτους μέχρι σήμερα (YTD) ο δείκτης S&P 500 έχει επιτύχει τη δεύτερη χειρότερη επίδοση όλων των εποχών από το 1871. Παρόλα αυτά, οι χρηματιστηριακές αγορές συνηθίζουν μετά από τόσο μεγάλες πτώσεις να μπαίνουν σε φάση ισχυρής ανάκαμψης με ένα ράλλυ στις τιμές των μετοχών τους. Σε πέντε από τα επτά χρόνια, όπου η απόδοση του S&P ήταν χειρότερη από -20 %, ακολούθησε μια ισχυρή απόδοση το αμέσως επόμενο έτος. Αυτή η αισιοδοξία, βέβαια, θα πρέπει να μετριαστεί κάπως από το γεγονός ότι το 1931 ακολουθήθηκε από το 1932 (απόδοση μετοχών -43 % που συνεχίστηκε με περαιτέρω πτώση -9 %) και ότι το 1974 ακολούθησε το 1973 (απόδοση μετοχών -15%, η οποία ακολουθήθηκε από νέα πτώση -27 % το επόμενο έτος).

Παλαιότερα, σε περιόδους οικονομικής ύφεσης, παρατηρήθηκε μια αύξηση στο ποσοστό της συμμετοχής των επιχειρήσεων στο ΑΕΠ. Μια τέτοια αύξηση βοηθά στο να αντισταθμιστεί η πτώση στην κερδοφορία, λόγω των αρνητικών ρυθμών ανάπτυξης. Στη τωρινή κρίση, όμως, φαίνεται ότι θα κληθούμε να αντιμετωπίσουμε τις συνέπειες τόσο από τη μείωση της κερδοφορίας, όσο και από τους αρνητικούς ρυθμούς ανάπτυξης.

Η πιθανότητα για μια μεγάλη αρνητική εξέλιξη στην κερδοφορία των επιχειρήσεων αποτυπώνεται στη σημαντική αναθεώρηση προς τα κάτω στις εκτιμήσεις των αναλυτών για τα κέρδη των επιχειρήσεων κατά τους επόμενους 12 μήνες.

Όμως, παρόλο που οι εκτιμήσεις για τα κέρδη παραμένουν απαισιόδοξες, είναι σημαντικό να προσπαθήσουμε να υπολογίσουμε το βαθμό στον οποίο μια τέτοια αρνητική εξέλιξη έχει ήδη προεξοφληθεί από τις αγορές στις τιμές των μετοχών. Από τη στιγμή που οι αγορές έχουν πλήρως αποτιμήσει την επίδραση της πτώσης των κερδών της επόμενης περιόδου στις τιμές των μετοχών, τότε μπορούν να αρχίζουν να κοιτάζουν πέρα από το ενδεχόμενο αυτό και να βλέπουν τους μελλοντικούς θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο τείνουμε να παρατηρούμε το ράλλυ στις τιμές των μετοχών εννιά μήνες πριν το χρονικό σημείο όπου τα κέρδη των εταιρειών πιάνουν πάτο.

Κι ενώ οι τιμές των μετοχών μπορεί να σημειώνουν απότομες διακυμάνσεις στη διάρκεια της ύφεσης, καθώς οι αγορές ταλαντεύονται γύρω από την αβεβαιότητα στην εκτίμηση της μελλοντικής κερδοφορίας, η μερισματική απόδοση τείνει να παραμένει σχετικά σταθερή.

Στην πραγματικότητα, τα μερίσματα αυξάνονται από τη δεκαετία του 1950 με ένα σταθερό ρυθμό. Παρά τις μεγάλες διακυμάνσεις που παρατηρήθηκαν στα εταιρικά κέρδη, ο ετήσιος ρυθμός ανάπτυξης των μερισμάτων ανέρχεται στο 1.7 %.

Εάν οι εταιρείες συνεχίζουν να προστατεύουν τα μερίσματα με την πολιτική τους, τότε μπορούμε να αρχίσουμε να επιχειρηματολογούμε υπέρ της μερισματικής απόδοσης, κάτι που βεβαίως θα υπονόμευε τα χρηματιστήρια

Ακολουθήστε το reporter.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr