Αυτό αναφέρει ο ναυλομεσιτικός οίκος POTEN σε ανάλυση του για την περιοχή υπό το φως των νέων σημαντικών εξελίξεων που φέρνει η απόφαση του Ισραήλ να «εξάγει» την κρίση και μάλιστα με τον πλέον εμφατικό τρόπο.

Εξουδετερώνοντας υψηλόβαθμα στελέχη της Χαμάς και της Χεζμπολάχ  σε μέρη και σε σημεία όπου κανείς δεν θα πίστευε ποτέ πως μπορεί να φτάσει το Τελ Αβιβ.

Υπάρχουν λοιπόν πολλοί λόγοι για τους οποίους οι συγκρούσεις στη Μέση Ανατολή προκαλούν πάντα σκέψεις για την συμπεριφορά των αγορών πετρελαίου.

Πρώτον, η περιοχή συνεχίζει να παράγει και να εξάγει πολύ σημαντικό ποσοστό του παγκόσμιου πετρελαίου. Το 2023, περίπου το 30% του παγκόσμιου αργού πετρελαίου παράχθηκε στην Μέση Ανατολή και συγκεκριμένα από τα εξής πέντε κράτη:  Σαουδική Αραβία, Ιράν, Ιράκ, Κουβέιτ και Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.

Ο δεύτερος λόγος αφορά το γεγονός πως η Μέση Ανατολή είναι ένα από τα τρία κυρίαρχα γεωγραφικά σημεία του πλανήτη μέσο των οποίων διακινείται το αργό πετρέλαιο στον πλανήτη.

Το 2023, 20.9 Mb/d αργού πετρελαίου και άλλων παραγώγων του πέρασαν από τα στενά του Hormuz, 8,8 Mb/d μέσω της Διώρυγας του Σουέζ και 8,6 Mb/d μέσω του θαλάσσιου στενού Bab el-Mandeb.

Τι δείχνει η ιστορία

Η ιστορία δείχνει έναν μακρύ κατάλογο γεγονότων στη Μέση Ανατολή που είχαν σημαντικό αντίκτυπο στις αγορές πετρελαίου και δεξαμενόπλοιων.

Μερικά από τα βασικά πετρελαϊκά σοκ μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο περιλαμβάνουν την κρίση του Σουέζ του 1956-57.

Το εμπάργκο πετρελαίου του ΟΠΕΚ το 1973-1974, η ιρανική επανάσταση του 1978- 1979, ο πόλεμος Ιράν-Ιράκ και ο πρώτος Περσικός Πόλεμος του Κόλπου το 1990-91.

Τόσο η κρίση του Σουέζ του 1956-57 όσο και ο πόλεμος των έξι ημερών, που ακολούθησε το 1967, έκλεισε τη Διώρυγα του Σουέζ.

Το δεύτερο κλείσιμο, που διήρκεσε μέχρι το 1975 είχε σημαντικό αντίκτυπο στην παγκόσμια οικονομία καθώς υποχρέωσε τα δεξαμενόπλοια να πραγματοποιήσουν μεγαλύτερες διαδρομές γύρω από το Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας, μια εξέλιξη που οδήγησε στην εμφάνιση μιας νέας γενιάς δεξαμενόπλοιων βασικό χαρακτηριστικό των οποίων ήταν η ιδιαίτερα μεγάλη μεταφορική ικανότητα.

Πριν από το 1967, δεν υπήρχαν δεξαμενόπλοια μεγαλύτερα από 200.000 dwt. Το πρώτο από τα VLCC που σήμερα χρησιμοποιούνται κατά κόρον, παραδόθηκε το 1967.

Μέχρι το 1975, όταν άνοιξε ξανά η Διώρυγα του Σουέζ, υπήρχαν περισσότερα από 500 από αυτά τα γιγάντια για την εποχή εκείνη δεξαμενόπλοια.

Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1980, ο «Πόλεμος των δεξαμενόπλοιων» ήταν μια σημαντική πτυχή του πολέμου Ιράν-Ιράκ που ξέσπασε λίγα χρόνια μετά την Ιρανική επανάσταση.

Κατά την περίοδο 1984-1988, τόσο το Ιράκ και το Ιράν επιτέθηκαν σε πετρελαιοφόρα και εμπορικά πλοία που έπλεαν στον Αραβικό Κόλπο και τα στενά του Ορμούζ.

Αρχικά, οι τιμές του πετρελαίου εκτοξεύτηκαν και η εμπορική ναυτιλία στην περιοχή μειώθηκε κατά 25%. Ωστόσο, μετά το αρχικό σοκ οι αγορές προσαρμόστηκαν στη συνεχιζόμενη σύγκρουση.

Πρόσφατα, τον Σεπτέμβριο του 2019, οι εντάσεις στη Μέση Ανατολή αυξήθηκαν όταν οι εγκαταστάσεις στο Abqaiq της Σαουδικής Αραβίας δέχθηκαν επίθεση. Η επίθεση αυτή είχε ως αποτέλεσμα την απώλεια 5,7 Mb/d αργού πετρελαίου, και παραγώγων του.

Οι τιμές του πετρελαίου εκτοξεύτηκαν αρχικά, αλλά οι Σαουδάραβες κατάφεραν να μειώσουν τον αρνητικό αντίκτυπο στις αγορές πετρελαίου. Ωστόσο, η επίθεση συνέβαλε στην ταχεία άνοδο των ναύλων των δεξαμενόπλοιων.

Ειδικά όταν οι Η.Π.Α. επέβαλαν κυρώσεις στην COSCO υποστηρίζοντας ότι ο κινεζικός όμιλος παράκαμπτε συστηματικά τις κυρώσεις της Ουάσιγκτον κατά του Ιράν η ναυλαγορά των δεξαμενόπλοιων έφτασε σε πρωτοφανή επίπεδα. Π.χ. οι ναύλοι των VLCC έφτασαν σε επίπεδα ρεκόρ, λίγο πάνω από τις 450.000$ την ημέρα.

Τι θα συμβεί τις επόμενες μέρες ή εβδομάδες;

Οι Χούτι επιτίθενται συνεχώς στην εμπορική ναυτιλία και ήδη έχουν θέσει σε σοβαρό κίνδυνο δύο από τα τρία πολυσύχναστα γεωγραφικά σημεία στην περιοχή.

Αυτό έχει προκαλέσει αυξημένους ναύλους στα δεξαμενόπλοια σε όλους τους τομείς.

Το Ιράν και οι «δορυφόροι» έχουν δεσμευτεί να αντεπιτεθούν εξαιτίας του θανάτου των στελεχών της Χαμάς και της Χεζμπολάχ, θέτοντας όλη την περιοχή σε κατάσταση συναγερμού.

Μόνο μια πιθανή διακοπή της ροής πετρελαίου μέσω των Στενών του Ορμούζ θα δημιουργούσε όλεθρο στις διεθνείς αγορές αλλά αυτή είναι μια εξέλιξη που δεν βολεύει κανέναν από τους άμεσα ή έμμεσα εμπλεκόμενους, κάτι που πρακτικά σημαίνει ότι ως σενάριο παραμένει στην σφαίρα του απίθανου.   

Γιώργος Σκορδίλης

Ακολουθήστε το reporter.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr