Το θέμα της φετινής διοργάνωσης ήταν Turning Motion into Action – Reestablishing Shipping’s Momentum και η διοργανώτρια κα Δέσποινα Τραυλού στην εναρκτήρια ομιλία της υπογράμμισε ότι στόχος της διοργάνωσης δεν είναι η πραγματοποίηση ενός ακόμα συνεδρίου, αλλά η δημιουργία αποτελεσμάτων με  καθοριστική επίδραση. Η κοινότητα του συνεδρίου που περιλαμβάνει 30.000 online συμμετέχοντες από 130 χώρες, καθώς και τους εκατοντάδες φυσικά παρόντες στο χώρο συνέδρους αποτελούν μέρος αυτής της επίδρασης, όπως μέρος της είναι και η συμβουλευτική επιτροπή υπό την προεδρία του κ. Λεωνίδα Δημητριάδη-Ευγενίδη, προέδρου του Ιδρύματος Ευγενίδου και εκπροσώπου του ΙΜΟ στην Ελλάδα, καθώς και η συνεργασία με το διεθνές Ινστιτούτο Ηλεκτρολόγων και Ηλεκτρονικών Μηχανολόγων, το γνωστό ΙΕΕΕ. Το συνέδριο αποτελεί ένα μόνο μέρος των δράσεων και των έργων που πραγματοποιούνται στο πλαίσιό του, με τη συμμετοχή επιστημόνων, τεχνικών και εκπροσώπων της ναυτιλιακής κοινότητας και του Υπουργείου.  

Ο Υπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, κος Χρήστος Στυλιανίδης, αναφέρθηκε στις δύο σημαντικότερες προκλήσεις της ναυτιλίας: τη διατηρησιμότητα και τη χρηματοδότηση και σημείωσε την σπουδαιότητα των ΣΔΙΤ και της συνεργασίας.

Στη συζήτηση πάνελ που ακολούθησε με θέμα τις εξελίξεις στα γεωπολιτικά, την κατάσταση που επικρατεί στις διώρυγες, τις επιπτώσεις των δεσμέσεων της COP28 και τα πρώτα πορίσματα από την εφαρμογή του EU ETS, ο κος Δημήτρης Φαφαλιός, Πρόεδρος της Intercargo, Γραμματέας Δ.Σ. της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών και Πρόεδρος/Διευθυντής της Fafalios Shipping SA, τόνισε ότι η ναυτιλία μεταφέρει το 90% περίπου του παγκόσμιου εμπορίου και της αναλογεί μόλις το 3% των ρύπων. Η συνάντηση IMO MEPC80 ήταν η σημαντικότερη του 2023, αν και στην COP28 επιτεύχθηκε η «ορατότητα» της ναυτιλίας και της προόδου που έχει επιτύχει. Σήμερα τα θέματα που άπτονται της ασφάλειας και της μείωσης του αποτυπώματος άνθρακα βρίσκονται στο επίκεντρο.

Ο δρ Γιώργος Δ. Πατέρας, Πρόεδρος του Ναυτιλιακού Επιμελητηρίου της Ελλάδος και Αντιπρόεδρος της Contships Management Inc., εξήγησε ότι οι λύσεις έρχονται μέσα από τη συνεργασία, αναφέρθηκε στις γεωπολιτικές συγκρούσεις και τις επιπτώσεις τους στη ναυτιλία και τόνισε ότι μεταφορά φορτίων μέχρι έξω από τα ευρωπαϊκά σύνορα, η μεταφόρτωσή τους και η μεταφορά τους εντός Ευρώπης λόγω της επιβολής του EU ETS μόνο θα βλάψει το περιβάλλον. Όσον αφορά τα καύσιμα της ναυτιλίας, είναι της άποψης ότι απαιτείται ένα καύσιμο για όλους και ότι η πυρηνική ενέργεια μπορεί να αποτελέσει λύση για το μέλλον.

Ο κος Λεωνίδας Δημητριάδης Ευγενίδης, Πρόεδρος του Ιδρύματος Ευγενίδου και εκπρόσωπος του Διεθνούς Οργανισμού Ναυτιλίας (ΙΜΟ) στην Ελλάδα, μίλησε για τις μεταφορτώσεις εκτός Ευρώπης φορτίων με προορισμό την Ευρώπη, για την υπερφόρτωση σε λιμάνια και αποθήκες που έχει δημιουργηθεί ως απόρροια και για τους νέους όρους που έχουν προκύψει όπως «στόλος-φάντασμα». Επισήμανε ότι οι πολιτικοί συμβιβασμοί δεν οδηγούν πάντα σε σωστές αποφάσεις. Αναφερόμενος στην εκπαίδευση τόνισε ότι ανανεώνονται τα εγχειρίδια, ότι απαιτούνται γνώσεις και ήπιες δεξιότητες και ότι η ελληνική και παγκόσμια ναυτιλία έχουν ανάγκη από καλούς ναυτικούς.

Ο δρ Κωνσταντίνος Καραχάλιος, πρ. Διευθύνων Σύμβουλος του ΙΕΕΕ Standards Association, ανέφερε ότι έμφαση θα πρέπει να δοθεί σε μια ολιστική προσέγγιση, που θα εμπεριέχει τα 3 Ρ (People, Profit and the Planet, δηλαδή τους ανθρώπους, τα κέρδη και τον πλανήτη). Για τον ορισμό προτύπων απαιτείται συλλογική δράση και μέσω της πλατφόρμας και της μεθοδολογίας που έχει αναπτύξει τόσο χρόνια το ΙΕΕΕ Standards Association αυτό εξασφαλίζεται με διαδικασίες αποτελεσματικές, γρήγορες και δημοκρατικές.

Ο κος Roy Spode Garibaldi, Εκτελεστικός Διευθυντής και Μέλος Δ.Σ. της S.D.M. – Sociedade de Desenvolvimento da Madeira S.A., παρουσίασε τη Μαδέρα, όπου έχει δημιουργηθεί ένα διεθνές επιχειρηματικό κέντρο, οι επιχειρήσεις του οποίου αντιπροσωπεύουν το 13% των εσόδων της Μαδέρα και το 48% του εταιρικού φόρου. Η επιτυχία έγκειται στην ύπαρξη σαφούς στόχου, στην στελέχωση με τους κατάλληλους ανθρώπους και στην υποστήριξη από την περιφερειακή και την εθνική κυβέρνηση.

Η κα Carla Olival, Εκτελεστική Διευθύντρια για Ελλάδα και Μέση Ανατολή της Euromar παρουσίασε το νηολόγιο της Μαδέρα (το ταχύτερα αναπτυσσόμενο νηολόγιο της Ευρώπης) και τη σημαία της Πορτογαλίας.

Ακολούθησε συζήτηση πάνελ με θέμα Πόσο Ευρωπαϊκή είναι η Ευρωπαϊκή ναυτιλία σήμερα. Η κα Νεκταρία Ρέτσου, Γενική Διευθύντρια της Hellas Confidence Shipmanagement S.A. αναφέρθηκε στους κανονισμούς που επιβάλλει η ΕΕ, οι οποίοι έρχονται να προστεθούν στους ήδη υπάρχοντες του ΙΜΟ. Εξέφρασε την άποψη ότι ο κόσμος της ναυτιλίας θα πρέπει να συμμετέχει πιο ενεργά στη διαδικασία θέσπισης ή ανανέωσης κανονισμών.

Ο κος Ralf Garrn, Διευθύνων Σύμβουλος της OceanScore, προβλέπει ότι το EU ETS (emissions trading scheme) δεν θα αφορά μόνο την Ευρώπη, θα διεθνοποιηθεί από τον ΙΜΟ και θεωρεί ότι η θέσπισή του θα τονώσει την καινοτομία.

Ο κος Albrecht Gundermann, Διευθύνων Σύμβουλος της Euromar, εξήρε τον ανταγωνισμό και τη συνεργασία και έδωσε έμφαση στη διαδικασία lobbying στις Βρυξέλλες προκειμένου να ακουστεί η φωνή της ναυτιλίας.

Ο κος Αλέξης Στεφάνου, Οικονομικός Διευθυντής του Ομίλου Goldenport, πιστεύει ότι η ναυτιλία παραμένει ευρωπαϊκή, σε ό,τι αφορά την ιδιοκτησία και την παροχή υπηρεσιών, και ότι κάποιες λιγότερο σημαντικές πτυχές της έχουν κινηθεί εκτός Ευρώπης. Οι κανονισμοί είναι αποτελεσματικοί, αλλά δεν πρέπει να δημιουργούν εμπόδια.

Ο κος Γιάννης Τιμαγένης, Partner της Timagenis Law Firm, τόνισε τη σημασία της συμμετοχής από τα πρώτα στάδια προετοιμασίας ενός κανονισμού και εστίασε στη σημασία του ανθρώπινου παράγοντα και της ανταγωνιστικότητας.

Ακολούθησε συνέντευξη στο πλαίσιο της οποίας ο κος Νίκος Τριανταφυλλάκης, Διευθύνων Σύμβουλος της W Marine Inc., ερωτηθείς από τον κο Κωνσταντίνο Οικονόμου για τις σημαντικότερες προκλήσεις της ναυτιλίας σήμερα, απάντησε ότι η σημαντικότερη είναι η ύπαρξη ικανών πληρωμάτων και η εύρεση ισορροπίας μεταξύ των οικονομικών, τεχνολογικών και κανονιστικών ζητημάτων.

Στη συζήτηση πάνελ που πραγματοποιήθηκε αμέσως μετά, σχετικά με τα εναλλακτικά καύσιμα και με θέμα Have we Jumped the Gun too Soon? Ο κος Kim Diedrichsen, CEO της ΑΝΕΜΟΙ, αναφέρθηκε στη δύναμη του ανέμου και τις εφαρμογές του στη ναυτιλία.

O κος Φερνάντο Καλλιγάς, Διευθυντής Εταιρικών Υποθέσεων, ESG & Επικοινωνίας της ΔΕΣΦΑ Α.Ε., παρουσίασε προγράμματα του ΔΕΣΦΑ, συμπεριλαμβανομένης της Ρεβυθούσας, μίλησε για ανεφοδιασμό σε LNG και αναφέρθηκε στο bio-LNG.

Ο κος Θεόδωρος Κουρμπελής, Strategic Business Partner της Lloyd’s Register προέβλεψε ότι ο κατακερματισμός των κανονισμών θα δημιουργήσει μια παγκόσμια αγορά 2 ταχυτήτων και ότι η επιβάρυνση του ETS θα καταλήξει στον καταναλωτή.

Ο κος Βαγγέλης Σ. Μαρινάκης, COO της Island Oil (Holdings) Ltd., τόνισε τη δυσκολία που δημιουργεί η έλλειψη μιας ενιαίας τεχνολογικής λύσης για όλους, η οποία εμποδίζει τη λήψη αποφάσεων ως προς τα καύσιμα που θα χρησιμοποιηθούν.

Ο κος Βασίλης Πετούσης, Energy & Sustainability Manager της Seanergy Maritime Holdings Corporation, μίλησε για τα πλεονεκτήματα των νεότευκτων, τα οποία ανταποκρίνονται στις σύγχρονες ανάγκες, αλλά η έλλειψη χρόνου καθιστά την ανασκευή μια πολύ καλή λύση.

Ο κος Χαρίλαος Πετρακάκος, πρόεδρος της P & P Marine Consultants Inc. πιστεύει ότι τα ορυκτά καύσιμα θα βγουν από την εικόνα μόνο όταν αντικατασταθούν από μια άλλη πηγή ενέργειας (ενδεχομένως πυρηνική).

Στο πλαίσιο συνέντευξης που παραχώρησε επί σκηνής στον κ. Γιάννη Κοτζιά της Xclusiv Shipbrokers, ο κος Βαλέντιος (Eddie) Βαλεντής, πρόεδρος και CEO της Pyxis Tankers Inc. και της Konkar Shipping Agencies, μίλησε για τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει μια μεσαίου μεγέθους εισηγμένη ναυτιλιακή επιχείρηση, η οποία πρόσφατα μπήκε στον χώρο της μεταφοράς χύδην φορτίου, και τις αλλαγές που επήλθαν (σε όρους χρηματοδότησης, λειτουργίας και διαφάνειας).

Ο κος Κώστας Δελαπόρτας, CEO της Meadway Shipping & Trading Inc. και ο κος Άγγελος Ρούπας-Πανταλέων, ιδρυτής της Second Wind & Partners, εστίασαν στην αγορά χύδην ξηρού φορτίου και ο κος Δελαπόρτας εξήγησε τη θέση του ότι οι επαφές με τους πελάτες είναι εξαιρετικά σημαντικές και ότι «Το φορτίο είναι ο βασιλιάς». Οι ίδιοι χτίζουν τα νέα τους πλοία στην Ιαπωνία, η οποία τους προσφέρει πιο ανταγωνιστικό σχεδιασμό και αποτελεσματικότητα.

Ο καθ. Kώστας Βουρνάς του ΕΜΠ και πρόεδρος του ΙΕΕΕ/PES Chapter Greece συνόψισε τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η ναυτιλία, μεταξύ άλλων την ενεργειακή μετάβαση, τη σύνδεση με δίκτυα ηλεκτρισμού, τα έξυπνα λιμάνια και την ηλεκτροκίνηση πλοίων.

Στο θέμα της ηλεκτροδότησης των πλοίων, ο κος Δημήτρης Φούρλαρης, αντιπρόεδρος και πρόεδρος του τομέα ενέργειας της Ρυθμιστική Αρχής Αποβλήτων Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ) τόνισε την ανάγκη αναβάθμισης των υποδομών, διερωτήθηκε για τον ρόλο των εμπλεκομένων πλευρών (λιμένων, πλοιοκτητών κ.λπ) και εξήγησε ότι πρόκειται για πολύ μεγάλες συναλλαγές που απαιτούν ιδιαίτερη προσοχή.

Ο CEO του ΔΕΔΔΗΕ, κος Αναστάσιος Μάνος, για να γίνει κατανοητό το μέγεθος του εγχειρήματος, έδωσε το παράδειγμα της Ηγουμενίτσας και εξήγησε ότι, προκειμένου να επιτύχει, θα πρέπει να δημιουργηθεί άλλη μία Ηγουμενίτσα στην ήδη υπάρχουσα.

Ο δρ Άλεξ Παπαλεξόπουλος, πρόεδρος και CEO της ECCO International Inc. και της ZOME Energy Networks Inc., μετέφερε την αμερικανική εμπειρία και τόνισε ότι οι αγορές δεν μπορούν να επιλύσουν το πρόβλημα των υποδομών. Οι υποδομές που απαιτούνται για τη μεταφορά της ενέργειας πρέπει να κατασκευαστούν ξεχωριστά από τις αγορές γιατί αποτελούν κοινωνικό αγαθό και όχι προϊόν.

Ο κος Δημήτρης Σπύρου, σύμβουλος επικεφαλής του τομέα ευρωπαϊκών προγραμμάτων του ΟΛΠ  αναφέρθηκε στα οικονομικά οφέλη, στην κάλυψη των αναγκών σε ηλεκτρική ενέργεια, στη συνεργασία με τις αρχές, που είναι κρίσιμης σημασίας για το λιμάνι, και την τιμολογιακή πολιτική.

Ο κος Μιχαήλ Βαλσαμάς, Διευθυντής του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής τόνισε τη δέσμευση του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής και υπερθεμάτισε της ανάγκης ανάπτυξης εναλλακτικών πηγών καυσίμων. Η ηλεκτροδότηση αποτελεί προτεραιότητα, όπως και η εξερεύνηση άλλων επιλογών (π.χ. υδρογόνο) και ήδη πραγματοποιούνται συναντήσεις με εμπλεκόμενους φορείς εντός και εκτός Ελλάδος.

Η κα Αριάδνη Ψιμάρα, New Business Development Manager της Attica Group, είπε ότι η πράσινη μετάβαση αποτελεί τη μεγαλύτερη πρόκληση και γι’ αυτό στην Attica Group ανέπτυξαν νέα στρατηγική και όρισαν συγκεκριμένους στόχους. Η διατηρησιμότητα του περιβάλλοντος είναι σημαντική, η συμμόρφωση με τους κανονισμούς επίσης, αλλά δεν πρέπει να ξεχνάμε τη διατηρησιμότητα της επιχείρησης.

Στο σημείο αυτό ο κος Γιώργος Τσαβλίρης, Principal της Tsavliris Salvage Group και μη εκτελεστικός πρόεδρος της OneGlobal Broking, Ελλάδα & Κύπρος, έκανε παρέμβαση και αναφέρθηκε στο γεγονός ότι το μεγαλύτερο ποσοστό παραγωγής μπαταριών είναι στην Κίνα, χωρίς να ακολουθούνται ακριβώς διατηρήσιμες πρακτικές, και όπως είπε χαρακτηριστικά «καταστρέφουμε το περιβάλλον για να παράγουμε φιλικές προς το περιβάλλον μπαταρίες στην Κίνα».

Ο δρ Φίλιππος Σωτηριάδης, ιδρυτής και CEO της ΤΜΑ - Telematic Medical Applications παρουσίασε ένα σύστημα τηλεματικών ιατρικών εφαρμογών που επιτρέπει στους ναυτικούς να έχουν άμεση πρόσβαση σε εξειδικευμένους γιατρούς και να λαμβάνουν άμεσα διάγνωση και θεραπεία, με αποτέλεσμα τη βελτίωση της υγείας και της ευημερίας των πληρωμάτων.

Το επόμενο πάνελ συζήτησης εστίασε στον ανθρώπινο παράγοντα με συντονιστή τον κ. Παναγιώτη Κόρακα, επικεφαλής ιστορικού αρχείου του περιοδικού Ναυτικά Χρονικά. Η κα Ελισσάβετ Κάλμπαρη, νευροψυχολόγος, σύμβουλος ανάπτυξης στελεχών και ιδρύτρια της Self Balance, τόνισε ότι τα συναισθήματα είναι παράγοντας-κλειδί για την ποιότητα και ότι πρέπει να υπάρχει τρόπος μέτρησης των ήπιων δεξιοτήτων. Η ψυχική υγεία δεν αφορά μόνο κρίσεις πανικού ή κατάθλιψη – έχει σχέση με την κατανόηση των άλλων, την επικοινωνία, την ηγεσία, κ.ά.

Ο κος Μάκραμ Νταούκ, Διευθυντής Επιχείρησης της Crossworld Marine, ανέφερε ότι υπάρχει έλλειψη προσωπικού στη ναυτιλία και ότι οι επιχειρήσεις έχουν κάθε λόγο να παρέχουν στο προσωπικό τους κίνητρα ώστε να παραμείνουν στην εταιρεία.

Ο καθ. Ιωάννης Γκόλιας του ΕΜΠ και Διοικητής του Ιδρύματος Ευγενίδου, εξήγησε ότι η εκπαίδευση δεν αφορά μόνο όσα ξέρει κάποιος ήδη, αλλά και το να ξέρει πώς να μαθαίνει. Η δουλειά στο πλοίο δεν είναι εύκολη, υπάρχει μοναξιά, και κανείς πρέπει να αγαπά τη θάλασσα για να παραμείνει σε αυτό το επάγγελμα. Οι τεχνολογικές εξελίξεις πρέπει να ενσωματώνονται στα προγράμματα σπουδών.

Η κα Μαρία Κορκοτζέλου, Crew Manager στην Seanergy Maritime Holdings Corp. σημείωσε ότι ο τέλειος ναυτικός είναι αυτός που έχει μεγαλώσει και προοδεύσει μέσα στην εταιρεία. Οι εταιρείες πρέπει να ενδιαφέρονται όχι μόνο για την αμοιβή, αλλά και για την ευημερία, την κατάρτιση, την ικανοποίηση που λαμβάνει ο εργαζόμενος από τη δουλειά του.

Ο κος Kώστας Οικονόμου, CEO της Marine Tours Group of Companies, εξήρε τα πλεονεκτήματα μιας καλής πολιτικής ταξιδίων και πώς αυτό συμβάλλει στην ικανοποίηση του ναυτικού. Συμφώνησε με τους συνομιλητές του και τόνισε ότι η συμπερίληψη δείχνει πόσο πολιτισμένος είναι ένας κλάδος ή μια επιχείρηση.

Ο κος Kώστας Κοντές, Διευθύνων Σύμβουλος της V.Ships Greece Ltd. και η κα Άννα Βαζιντάρη, ICT Manager στην Unisea Shipping Ltd. και Γραμματέας Δ.Σ. της AMMITEC, συνομίλησαν για θέματα ψηφιοποίησης και πώς η ψηφιακή οικονομία έχει γίνει αναπόσπαστό τμήμα της ναυτιλίας. Πέρα από τη δημιουργία λύσεων που συνδέουν διαφορετικά τμήματα και ό,τι χρειάζονται, οι αναφορές επιχειρηματικής ευφυίας αποτελούν πλέον μέρος της διαδικασίας λήψης αποφάσεων. Ερωτηθείσα σχετικά με τις δυσκολίες που ενδεχομένως αντιμετώπισε ως γυναίκα, η κα Βαζιντάρη απάντησε ότι αυτό που μετράει είναι η προσωπικότητα, όχι το φύλο.

Η κα Αλεξία Ιγγλέση, διευθύντρια της Alberta Shipmanagement Ltd. και ο κος Αλέξανδρος Δαμιανίδης, Partner της Watson Farley & Williams, μίλησαν για τους παράγοντες που θα επηρεάσουν τη ναυτιλία και συγκεκριμένα (α) τους γεωπολιτικούς κινδύνους, (β) την κατάσταση της παγκόσμιας οικονομίας και (γ) την πλευρά της προσφοράς, ενώ δεν παρέλειψαν να μιλήσουν για θέματα ενέργειας και ναυτιλιακής χρηματοδότησης.

Κλείνοντας με το μεγάλο πάνελ της ναυτιλιακής χρηματοδότησης, το οποίο συντόνισε ο κ. Άγγελος Ρούπας-Πανταλέων, ο κος Hugues Calmet, ανώτερος Αντιπρόεδρος και επικεφαλής του γραφείου της τράπεζας DNB στην Αθήνα, εξέφρασε την άποψη ότι οι μεγάλες τράπεζες που βγήκαν από τη ναυτιλιακή χρηματοδότηση δεν θα επανέλθουν σε αυτήν – με εξαίρεση ίσως τις ελληνικές τράπεζες – και προέβλεψε ότι θα υπάρξει άνοδος των εργασιών όταν υποχωρήσουν τα επιτόκια.

Ο κος Βασίλης Μαντζαβίνος, μέλος Δ.Σ. της Neptune Maritime Leasing, εξήγησε ότι οι εταιρείες λήζινγκ μπορούν να λειτουργήσουν αντικυκλικά: σε περιβάλλον που η αγορά είναι χαμηλά (όταν χάνουν οι τράπεζες), οι εταιρείες λήζινγκ μπορούν να επεκταθούν. Επίσης σημείωσε ότι για τα ασιατικά ιδρύματα, σε αντίθεση με τα ευρωπαϊκά, η ναυτιλιακή χρηματοδότηση αποτελεί κύρια εργασία.

Ο κος Νικόλας Παυλίδης, επικεφαλής ναυτιλιακού τομέα της Τράπεζας Κύπρου ανέφερε ότι η διατηρησιμότητα και η απανθρακοποίηση αφορούν και τις τράπεζες και αυτό όχι μόνο επειδή οι τράπεζες μετρούν τις δικές τους εκπομπές, αλλά και τις προσπάθειες μείωσης του αποτυπώματος άνθρακα των πελατών τους. Πιστεύει ότι η Άπω Ανατολή θα εξακολουθήσει να χρηματοδοτεί τη ναυτιλία, συμπληρώνοντας τη χρηματοδότηση από ευρωπαϊκά ιδρύματα.

Ο κος Κωνσταντίνος Πετρόπουλος, Γενικός Διευθυντής, επικεφαλής Shipping and Structured Finance στην Τράπεζα Πειραιώς, μιλώντας για τη ναυτιλία εξήγησε ότι πρόκειται για δραστηριότητα εντάσεως κεφαλαίου, ότι υπάρχει ανταγωνισμός και ότι οι ναυτιλιακές εταιρείες έχουν πολλές επιλογές. Το τελευταίο διάστημα, με την αύξηση των επιτοκίων και τη μακροοικονομική αβεβαιότητα, αρκετοί πελάτες τους επέλεξαν να τηρήσουν στάση αναμονής και πολλοί επέλεξαν την αναχρηματοδότηση.

Κλείνοντας, ο κος Γιώργος Τσαβλίρης ξεκίνησε λέγοντας «έν οίδα, ότι ουδέν οίδα» και τόνισε ότι η υπερανάλυση φέρνει παράλυση. Η ναυτιλία υπόκειται σε υπερβολικούς κανονισμούς και αυτό δεν είναι καλό. Ζούμε σε έναν κόσμο που αλλάζει και η μόνη βεβαιότητα είναι η αβεβαιότητα. Η επόμενη γενιά πρέπει να είναι τολμηρή, να πιστεύει στο Θεό, να δουλεύει σκληρά και να έχει χιούμορ!

Ακολουθήστε το reporter.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr